W zależności od fonemów, które otaczają go w zdaniu, fonem nie jest wymawiany w ten sam sposób. Wynika to z faktu, że trakt głosowy, jak każdy system fizyczny, ma pewną bezwładność, która uniemożliwia mu natychmiastowe „przechodzenie” z jednego fonemu do drugiego. Modyfikacja konfiguracji ścieżki głosowej w celu przełączenia z jednego fonemu na inny jest wykonywana stopniowo, a dwa fonemy są zniekształcane.
Zjawisko to nie jest słyszalne, ani mówca, ani słuchacz nie zdają sobie z tego sprawy, niemniej koartykulacja jest niezbędna dla zrozumiałości zdania. Jeśli zsyntetyzujemy (na przykład za pomocą komputera) zdanie, kładąc koniec na końcu fonemów składających się na to zdanie, ale bez żadnego ograniczenia współartykulacji między fonemami, to zdanie to jest niezrozumiałe.
Przykład dotyczący samogłosek. / U / w "wątpliwość" ma fonetyczną realizację zbliżoną do dźwięku [y], ponieważ jego artykulacja jest bardziej zaawansowana niż wtedy, gdy samogłoska / u / jest wymawiana w sposób hiperartykulacyjny lub w izolacji, podczas gdy realizacja / u / w słowie „Ruhr” jest podobne do dźwięku [o], ponieważ jego artykulacja jest bardziej otwarta ze względu na obecność otaczających spółgłosek. Przykład dotyczący spółgłosek. Realizacja spółgłosek / s / i / ch / występuje maksymalnie w słowach „si” [si] i „chou” [Su], ale mają tendencję do zbliżania się w wymowie sekwencji „chichi” lub „sousou”: Europarl8 pl W szczególności w przypadku „sousou” spółgłoska / s / ma zwykle zaokrąglone wargi, co obniża rezonanse wnęki przed zwężeniem i zbliża je do spółgłoski S (przykłady wzięte J. Vaissière, Que Sais-Je ?, La phonétique).