Clélie, historia rzymska | |
![]() Wydanie 1660 | |
Autor | Madeleine de Scudéry |
---|---|
Kraj | Francja |
Uprzejmy | Powieść |
Redaktor | Zakrzywiony Augustin |
Miejsce publikacji | Paryż |
Data wydania | 1654-1660 |
Clélie Histoire rzymska jest nowa przez Madeleine de Scudéry , opublikowanym w 10 objętościach w 8 °, z1654 w 1660. Jego główną bohaterką jest Clélie , legendarna bohaterka z początków Republiki Rzymskiej , której akcja toczy się w starożytnym Rzymie . Fabuła przeplata się z historiami miłosnymi, intrygami politycznymi, przygodami, walkami i wieloma rozmowami, podczas których bohaterowie debatują o miłości i przyjaźni.
Nie należy oczekiwać od Clélie autentyczności historycznej . Powieść jest jedynie zamaskowanym i zakamuflowanym odbiciem aktualności swoich czasów.
Clélie , pierwsza powieść, którą napisała niezależnie od brata, z którym popadła, stanowi punkt zwrotny w twórczości Madeleine de Scudéry. Chociaż wzięła materiał swojej poprzedniej powieści, Artamène ou le Grand Cyrus , w wydarzeniach i wśród aktorów Frondy , jest to salon, który właśnie otworzyła około 1650 roku, który tym razem dostarcza mu materiał Clélie . W ten sposób znajdujemy na przykład opis Madame Scarron, przyszłej Madame de Maintenon .
Ta powieść jest doskonałym przykładem cennych powieści , sub-gatunku francuskiej powieści XVII -tego wieku, wytwarzanego przez prąd cenne . Pojawił się wokół1650, cenna powieść ma sentyment, analizę i dyskurs jako ulubiony temat. Charakteryzuje się wagą, jaką przywiązuje do wnętrza, wyrafinowaniem w analizie uczuć, bogatym słownictwem i barokowym stylem . Ta cenność przejawia się także w feministycznych pozycjach obecnych już w Artamène .
Jak wiele powieści i opowiadań Madeleine de Scudéry , Clélie oferuje „romantyczną reprezentację szlachetnego i szarmanckiego społeczeństwa”, przedstawiając jej ziemskie ideały, ale także „swoją koncepcję sztuki życia w społeczeństwie i sztuki kochania. " Romantyczna działanie czyści stopniowo ustępując rozmów moralnych i analiz psychologicznych, które rozwijają nowe towarzyskość.
To w Clélie znajduje się mapa Tendre , „topograficzne i alegoryczne przedstawienie zachowania i praktykowania miłości” , co jest literacką transpozycją relacji platonicznej, którą utrzymywała z Paulem Pellissonem .
„Miłość i przygody są żywym i barwnym wsparciem przesłuchania „moralności świata” i jej form wyrazu, wrażliwych na potrzebę oszczędzenia godnym kobietom należnego im chwalebnego miejsca. To ideałowi szarmanckiej rozmowy, rekrutacji mężczyzn i kobiet wyłącznie za zasługi dowcipu, powierzono, nie bez wyraźnego niepokoju, ten zdecydowanie nowoczesny projekt: elegancką dyskrecję pisania w rzeczywistości również za całą cenę . "
W 509 pne. AD , Aronce , syn króla Porsenny , i Clélie , córka Cléliusa i Sulpicie, młodych kochanków, muszą świętować swój ślub, gdy rozdzieli ich trzęsienie ziemi. Aronce unika śmierci i myśli tylko o uratowaniu Clélie. Odnajdując rodziców Clélie w grobowcu, który otworzyło trzęsienie ziemi, ma nadzieję zobaczyć ją ponownie. Ale Sulpicie mówi mu, że widział Horacego w pobliżu swojej córki, zanim popioły pokryły krajobraz. Dlatego Aronce zaczyna szukać, ale jej nie znajduje. Ma nadzieję, że on też nie żyje, jeśli Clélie zginęła w tej katastrofie. Następnie następuje powrót w cyklu ich miłości i sprawia, że czytelnik odkrywa perypetie, przez które przeszli młodzi ludzie przed ponownym spotkaniem.
W przeddzień ślubu Clélie, córki Kleliusza i Sulpicie, oraz Arunce, syna króla Porsenny, na wsi Kapua , ludzie nadal odczuwali opóźnienie małżeństwa, spowodowane niedawnym wylewem rzeki spowodowanym przez burzę. . Ale mimo to ojciec Clélie postanowił poślubić ją w pięknych ruinach, które z tego wynikły. Aronce ogarnął niepokój, tak jak wtedy, gdy na weselu pojawił się jego rywal, Horacy. Clélie, zaniepokojona tą obecnością, prosi ojca, aby zapobiegł bitwie między nimi. W tym momencie ziemia zaczyna się trząść, rozdzielając dwoje kochanków, rozsiewając płomienie, popiół i dym po całej wsi. Aronce unika śmierci i myśli tylko o uratowaniu Clélie. Odnajdując rodziców Clélie w grobowcu, który otworzyły drżenie, ma nadzieję zobaczyć ją ponownie. Ale Sulpicie mówi mu, że widział Horacego w pobliżu swojej córki, zanim popioły pokryły krajobraz. Dlatego Aronce zaczyna szukać, ale jej nie znajduje. Ma nadzieję, że on też nie żyje, jeśli Clélie zginęła w tym wstrząsie.
Przez długi czas bez wieści dowiaduje się od Sténiusa, przyjaciela Horacego, że ten ostatni wciąż żyje. Sténius każe mu przeczytać ten list, z którego wynika, że Horace jest w posiadaniu Clélie. Wraz ze swoją przyjaciółką Célère, Aronce opuszcza Kapuę, by znaleźć Clélie. Ale przybył na brzeg jeziora Trasimeno i widzi łódź, która zawiera Horacego i Clélie, oprócz sześciu innych uzbrojonych mężczyzn, walczących z dziesięcioma mężczyznami w innej łodzi na jeziorze. Na tej drugiej łodzi znajduje się Książę Numidii, przyjaciel, od którego Horacy szybko uciekł. Widząc to z daleka, Aronce żałuje, że też nie może walczyć. Ale gdy widzi uciekającego Horacego, z lasu wychodzi zakrwawiony niewolnik i prosi go, by poszedł na pomoc księciu Perugii Mézence, którego zdrajcy chcą zamordować. Honor nakazuje mu pomóc. Wychodzi z bitwy lekko ranny i zostaje umieszczony u Sicannusa, przyjaciela Célere, na Wyspie Wierzby. Tam dowiaduje się, że książę Numidii jest także jego rywalem z Clélie. Dowiaduje się również o sytuacji politycznej w Etrurii. Mézence więzi swoją córkę Galérite i króla Porsennę, którego jego zwolennicy chcą uwolnić. Aronce zaprzyjaźnia się z księżniczką Leontynów Lizymeną.
Na jej prośbę Célère opowiada historię Clélie i Aronce, która ujawnia, że król Porsenna jest ojcem Aronce. Dowiadujemy się, że król poślubił córkę Mézence, Galérite, pozostając politycznym zakładnikiem jej teścia. Rzeczywiście, oboje mają dziecko, które, aby uciec przed sprawiedliwością Mézence, zostaje wysłane do Syrakuz. Kiedy jego łódź zatonęła, dziecko zostało zabrane przez Cléliusa i Sulpicie, którzy sami stracili syna podczas burzy. To dziecko to Aronce, którego nazwali na cześć zaginionego syna. Zabierają go ze sobą do Kartaginy. Cztery lata później mają Clélie. Dwoje dzieci korzystających z doskonałego wykształcenia, Aronce zaprzyjaźnia się z młodym księciem Kartaginy i młodym księciem Numidii. Dzięki tym przyjaźniom Aronce jest zawsze daleko od Clélie, która wyrasta na piękną młodą kobietę. Tak więc, w towarzystwie przyjaciela księcia Kartaginy, Amilkara, cała trójka wyruszyła, by zobaczyć całą Grecję, a następnie Rzym. Tam panuje tyran Tarquin, a książę Kartaginy spotyka Horacego, wygnaną ofiarę Tarquina, który rozmawia z Aroncem. Obaj zostają przyjaciółmi, a Horacy kontynuuje z nimi podróż do domu. W ciągu czterech lat poprzedzających ich powrót, Clélie stała się wspaniała, jest ulubieńcem Maharbala, tego, który miał wówczas największy autorytet w Kartaginie. Clélius waha się oddać mu córkę za mąż, zakochany jest w niej także książę Numidii, a po powrocie Aronce zakochuje się w niej. Trójka przybywa na święto Tyru, które daje Fenicjanom część ich fortuny i ich córki, aby uczcić przymierze obu narodów. Clélie, Aronce, Amilcar i Horace spotykają się na tym przyjęciu. Aronce i Clélie rozpoznają się i bardzo lubią. Ale Aronce idzie zapytać Sulpicie o wieści o Cléliusie, podczas gdy Clélie czekała na Aronce. Kiedy przychodzi do niej, komplementuje ją i obaj postanawiają zadzwonić do siebie bratem i siostrą. Clélius odnajduje Arona, którego widzi jako syna, a następnie Horacego, którego widzi jako sojusznika. Cała trójka, Aronce, książę Numidii i Horacy, spędzają większość czasu z Clélie w Sulpicii, podczas gdy Maharbal zmaga się z administracją Kartaginy. Właśnie wtedy książę Numidii wyznaje miłość Clélie, która odrzuca księcia, zarówno z pogardy, jak i dlatego, że ryzykuje gniewem Maharbala. Co do Aronce'a, to z szacunku dla Clélius i Sulpicie rezygnuje z wyznania miłości Clélie, a zakochany Horacy nie widział potrzeby wyjawienia mu tego. Ale rywale wciąż są przyjaciółmi. Clélie w ten sposób ignoruje miłość tej trójki, z wyjątkiem miłości Maharbala, która jest znana wszystkim. Następuje dyskusja o miłości w towarzystwie Barcé i Sozonisbe, dwóch nowych narzeczonych. Aronce wierzy w rodzącą się miłość do przyjaźni, nie nagle, podczas gdy Horace wierzy w miłość od pierwszego wejrzenia. Książę Numidii i Maharbal włączają się do rozmowy i zmieniają temat. Firma się rozpada. Aronce wyznaje Célere swoją miłość do Clélie i rozpacz z powodu związku z nią. Postanawia sprzeciwić się swojej miłości do niej. W ten sposób Clélie odmawia Horace'owi, Maharbalowi, księciu Numidii i skłania się bardziej ku Aronce.
Amilcar, książę Kartaginy, Aronce i Célère wyjeżdżają do Utique. Maharbal odkrywa uczucia księcia Numidii do Clélie i próbuje doprowadzić do aresztowania Cléliusa. Ci ostatni, Clélie i Sulpicie uciekają z Horace w kierunku Syracuse, Aronce dołączy do nich, aby odkryć, że są więźniami piratów, z którymi walczył. Uwalniają się z uścisku, udają się do Syrakuz, a następnie do Kapui, gdzie wita ich wuj Célère, gubernator miasta. Clélie, która przyjmuje całe piękne społeczeństwo Kapui, żyje szczęściem. Aronce wyznaje mu swoją miłość w liście, kiedy Horace robi to samo. Obaj są zaskoczeni, ale nie oddają się nienawiści.
Pewnego dnia Herminius, znakomity Rzymianin wygnany przez Tarquina, przyjaciela Horacego, przybywa do Kapui, jest kochany przez Cléliusa, który prosi Aronce'a o zaprzyjaźnienie się z nim. Kiedy poznał Sulpicię i Clélie, zakochał się w młodej dziewczynie, ale jego serce było w Rzymie. Za to Clélie bardzo to docenia. Następnie, podczas dnia z Aroncem, Herminiusem, Horacym, Fenice, kochanką Célère i tą ostatnią, Clélie wyjaśnia swoją koncepcję miłości i przyjaźni za pomocą Carte de Tendre, o którą Herminius poprosił ją w liście. Dlatego Clélie wysyła mu mapę z prawdziwymi dolinami, górami, miastami itp. Celère zachował tę mapę, którą pokazał Lizymenowi. Ta mapa zawiera trzy miasta, Tendre-sur-Inclination, Tendre-sur-Estime, Tendre-sur-Reconnaissance, do których można dotrzeć na różne sposoby, co nam wyjaśnia. Dzięki temu wiemy, że Aronce wyprzedza Horacego w wyścigu o Clélie. Obaj następnie walczą w pojedynku, Clélius zapobiega tragicznemu zakończeniu pojedynku, stając po stronie Horacego. Ale Aronce, wspomagany przez Herminiusza, który ratuje Kleliusza przed zabójcą Tarquina, zostaje rozpoznany jako syn Porsenny, gdy rozpoznają go dwaj słudzy króla i Galeritus. Ślub dwojga zostaje ogłoszony, na dzień przed wyjazdem Arunce do Perugii, gdzie pojedzie odebrać ojca. Na tym kończy się opowieść Célere do księżnej Leontynów.
Aronce udaje się do Perugii, udaje mu się uwolnić ojca Porsennę, zostaje rozpoznany przez rodziców i Mézence'a i negocjuje porozumienie pokojowe między nimi. Ale Porsenna zawiera sojusz z Tarquinem i stawia Aronce w kłopotliwej sytuacji. Aronce udaje się zatem do Ardée, gdzie Clélie jest więźniem Horacego, miasta oblężonego przez Tarquina. Po drodze odnajduje Amilcara i Herminiusa oraz spotyka Greków Artemidora i Zenokratesa. Przed przybyciem do Ardée chcą się upewnić, że jest tam Clélie i że Tarquin planuje swoje miejsce. Czekając na powrót uznania, Herminius opowiada historię Tarkwina Wspaniałego, która pokazuje założenie miasta Rzymu, zbrodnie, które on i Tullie popełnili, aby pozbyć się swoich małżonków i króla Serwiusza, ojca Tulliego, uzurpować sobie tron. Ta sztuczka jest dokładniej wyjaśniona. Następnie Aronce, Célère i Herminius udają się w kierunku oblężonego miasta, a Amilkar, Artemidorus i Zenokrates w kierunku obozu Tarquin. Przed Ardée Aronce zaskakuje Horace'a w biegu z Clélie. Korzystając z walki między nimi, oficer Hellius z Tarquinu porywa Clélie i jej towarzyszy, by uczynić ich więźniami w Rzymie. Aronce jedzie tam, by negocjować swoją wolność. Następnie zraniony Horace zostaje sprowadzony z powrotem do Ardée przez Herminiusa.
Zdezorientowani w swoich uczuciach, kilka godzin później przybywają do Ardée. Tam widzą wozy pełne dam, wśród których była Clélie. Jeńcy zostają zabrani do Tarquin. Clélie zwróciła uwagę księcia Sekstusa i jego ojca Tarquina swoją urodą. Bohaterowie powoli zbliżają się do więźniów, utrzymując incognito. Ponadto Clélie udaje, że jest siostrą Célère, aby Tarquin nie wiedział, że jest córką jego zaprzysiężonego wroga. Sekstus zakochany w Clélie opowiada o swojej miłości do Amilcara. Potem, innego dnia, Aronce udaje się porozmawiać z Clélie, podczas gdy Amilcar odwraca uwagę Sekstusa kolejną rozmową o miłości, między innymi towarzyszami i więźniami. Następnie Amilcar rozpoczyna historię Artaxandre'a.
To historia złożona z fikcyjnych imion. Artaxandre przybywa na Kretę i wybiera się na spacer po odległym ogrodzie z przyjacielem. Są Cephise i Pasithée, o których wiele słyszał. Jego przyjaciel Philionte przepowiada atrakcyjność tej dwójki. Tam dwaj mężczyźni widzą Pasitheusa naśladującego kochanka, którego znał Artaxandre. Przedstawia się więc i podchodzi do Pasithée, komplementując ją. Pasithée, który usłyszał dobre słowa od Artaxandre'a za pośrednictwem Cephise, jest ciekawy. Mają dobry dzień, grają w gry, a Pasithée daje jej swój welon, a także pierścionek. Dobrze się ze sobą bawiąc, rozwijają romantyczne uczucia.
Następnie, dzięki wskazówkom, które Cephise mu ujawnił, Artaxandre odkrywa, że Pasithée miała martwego kochanka, o którym wkrótce zapomniała. Zakłopotany Artaxandre prosi o wyjaśnienia Pasitheusa, który wykazuje silną niewrażliwość i widzi, że bardzo źle wie, jak kochać. Potem ludzie przyjeżdżają do Pasithée i rozmowa staje się ogólna. Cephise wierzy w szacunek dla zmarłego kochanka. Artaxandre zbuntował się i przestał być zabawny. Aby zerwać z Pasithée, odsyła jej portret, który mu podarowała, i następnego dnia udaje się na pola z Philionte, gdzie przebywał.
W tym momencie do miasta przybywa młoda kobieta Cynésie ze swoją matką Philire, która zostanie przed domem ojca Philionte i zaprzyjaźni się z matką tego ostatniego. Kiedy dom przez przypadek spłonie, szukają schronienia u ojca Philionte pod nieobecność syna i Artaxandre. W ten sposób Philire zajmuje pokój Philionte, a Cynésie, pokój Artaxandre'a. Poza Kretą obaj mężczyźni wracają po cichu morzem na małej łodzi. Przyjeżdżają nocą na Kretę i udają się do domu ojca. Pomimo obecności niewolników, którzy nie wiedzieli, gdzie przebywają panie, obaj mężczyźni udali się do swoich pokoi. W swoim pokoju Artaxandre widzi Cynésie w swoim łóżku, wspaniałą śpiącą kobietę, i prawie się w niej zakochuje. Aby zasygnalizować jej obecność, zostawia jej pudełko z portretem, w którym pisze kilka wersetów, obok niej na jej łóżku. Zamieniając swój na Cynésie, wychodzi, nie budząc jej, i spotyka na schodach Philionte, który właśnie wrócił po odkryciu brzydkiej Filiry w jej łóżku. Wrócili, rozkazali służącym, aby nie ujawniali niczego o przybyciu łodzią, ale lądem. Mając nadzieję, że Cynésie nie ma takiego samego charakteru jak Pasithée, postanawia nieść wieczorem zabrane jej pudełko, aby została przez nią rozpoznana. Otwiera go i zauważa, że zawiera ten sam portret Pasitheusa, który wcześniej podarowała Artaxandre'owi. Zakłada więc, że obaj są przyjaciółmi, ale Philionte uważa, że portret ten pochodzi od kochanki Pasitheusa, Clidamis, która oddałaby go wtedy Cynésie, woląc tę drugą od drugiej.
Po przebudzeniu Kynésie odkrywa pudełko pokryte diamentami, a nie własnym szmaragdem. W tym czasie wierzy, że pochodzi od ojca Philionte, ale jej przyjaciółka Cleophile uspokaja ją, mówiąc, że jest to niewątpliwie Artaxandre. Cynésie wyjaśnia swojej przyjaciółce, dlaczego ma przy sobie portret Pasithée. Rzeczywiście, ponieważ Clidamis kochała ją, a nie ją, powiedziała mu, żeby poszedł i dał się pokochać komuś innemu, i że może wtedy pokocha go. W ten sposób stał się kochany przez Pasyteusza. Kiedy Clidamis przyszła do Cynésie, by pokazać mu, że się pokochał, nie mogła oddać mu jego portretu. Wieczorem jednak wszyscy zebrani i Klidamis zobaczyła pudełko Pasitheusa w rękach Artaxandre, a także Cynésie, która rozpoznała w nim tę, która ją kocha. Oboje wymieniają miłe słowa i ostatecznie wymieniają swoje pudełka. Między nimi zawiązała się miłość.
Pewnego wieczoru, gdy Artaxandre i Philionte spacerują po ogrodzie, spotykają Pasithée i Cephise. Pasitheus, wciąż urażony, wyznaje Artaxandre, że Cynésie kiedyś kochała Alphimedona, nieprzyjemnego i bardziej niż niedoskonałego człowieka, którego nikt nie szanował. Dowiedziawszy się o tym, Artaxandre nie rozumie i uważa, że Cnesia musi być bardzo szalona, żeby kochać takiego mężczyznę. Kiedy prosi ją o wyjaśnienia, mówi mu, że zna go od dzieciństwa i widzi go inaczej niż innych ludzi na Krecie. Kiedyś go kochała, ale już go nie kocha. Artaxandre widzi w tym wielką niekonsekwencję. Cnesia czuje się wtedy urażona, a Artaxandre nie widzi już zainteresowania kobietą, która kocha bez konsekwencji. Następnie rozdzielają się. Artaxandre pociesza uczucie Cefizy, której opowiada o swoich przygodach i o której pamięta lepiej niż Pasithée czy Cynésie. Tu kończy się historia Amilcara.
Sextusowi bardzo podobała się ta historia, ale Célère dobrze zna ludzi stojących za postaciami w Opowieść Artaxandry. Następnie przekazuje klucz do historii Plotinie. Amilcar następnie prosi Plotinę o jego miłość, jeśli wyjawi jej imiona. Ale wszyscy się tego dowiadują, a Zenokrates odczytuje na głos tabliczki, na których Plotina zapisywała nazwiska i ich korespondencję. Dowiadujemy się, że Artaxandre to nikt inny jak Amilcar. Każdy z nich wypowiada się na temat ukrywania pod pseudonimami własnej historii. Po zakończeniu dyskusji Sekstus ma okazję porozmawiać z Clélie i jest nią tak zainteresowany, że chciałby opóźnić swój wyjazd na oblężenie Ardée. Ale Tullie wywiera presję na Tarquina, aby uwolnił jeńców i zmusił Clélie do odejścia. Kobiety pożegnały się z mężczyznami i Aronce rozstał się z Clélie. Tarquin stopniowo ulega urokowi Clélie, a tożsamość Aronce zostaje odkryta. Musi wtedy odejść od Clélie, którą Sekstus obiecuje chronić.