Wyciek „ czerwonego błota ” to zanieczyszczenie przemysłowe, które miało miejsce w Zatoce Genueńskiej i rozpoczęło się w maju 1972 roku .
Dwutlenek tytanu stosuje się w wielu gałęziach przemysłu, farby, materiały ceramiczne, lakierów, farb, tworzyw sztucznych, środków farmaceutycznych.
Do uzyskania farby potrzebna jest biel tytanowa (dwutlenek), otrzymywana przez atakowanie ilmenitu , czarnej rudy piasku, kwasem siarkowym . Następnie wydzielają się siarczany żelazawe ( żelaza , tytanu, wanadu, chromu , arsenu , ołowiu , kadmu ). Dwutlenek tytanu jest izolowany przez wytrącanie i spalanie. Pozostaje więc ogromna masa odpadów. Z jednej tony dwutlenku tytanu, 4,5 tony kwasu siarkowego, 1,5 tony tlenku żelaza , 6,5 kg tlenku manganu , 3,3 kg bezwodnika wanadu, 1, 3 kg trójtlenku chromu , pochodne arsenu, ołowiu i kadmu.
Kwas siarkowy, jeśli jest skoncentrowany, spala całą żywą materię, koaguluje białka, z których składają się wszystkie żywe istoty, zwiększa kwasowość morza, powodując zachwianie równowagi pH, co jest śmiertelne dla fauny i flory. Podejrzane zgony i wylądowania dużych waleni zostały zaobserwowane na wybrzeżu Korsyki przez Denise Viale, specjalistkę akademicką w dziedzinie waleni i aktywną w ochronie środowiska morskiego.
Najbardziej jaskrawym przypadkiem tych morskich ssaków wyrzuconych tym razem na wybrzeże Korsyki jest wieloryb o długości 20 metrów i 10 ton, którego skóra wydawała się grillowana.
Tytan i wanad to metale toksyczne, których niewielka dawka może mieć katastrofalne skutki: 2 mg tytanu na litr zabija plankton roślinny, a 4 mg plankton zwierzęcy. Wanad gromadzi się w ciele: nie jest ani niszczony, ani eliminowany; każda nowa spożyta dawka jest dodawana do poprzednich (skumulowana trucizna). Po przekroczeniu progu toksyczności pojawiają się zaburzenia w tworzeniu czerwonych krwinek .
Po zgodzie udzielonej przez władze włoskie, na zasadzie eksperymentalnej i przez sześć miesięcy, włoska firma Montedison , zlokalizowana w pobliżu Livorno , organizuje wywóz od dwóch do trzech tysięcy ton codziennych odpadów około dwudziestu mil od Cap Corse , pochodzących z „ zakład produkcji dwutlenku tytanu i wanadu .
Mimo protestów, jednostronne upoważnienie, co do zasady tymczasowe, zostało utrzymane. Najwybitniejsze osobistości, oceanografowie i biolodzy, tacy jak Paul-Émile Victor , doktor Bombard , potępili niebezpieczeństwo. Z drugiej strony wydaje się, że komandor Cousteau poparł projekt. Profesor Vaissière, dyrektor Laboratorium Zwalczania Zanieczyszczeń na Morzu, dr Aubert, dyrektor Ośrodka Badań i Badań Biologii i Oceanografii Medycznej (CERBOM) oraz Dyrektor ds. Badań INSERM przeanalizowali problemy.
Pobrano próbki i liczne testy, trwają eksperymenty laboratoryjne, a dokładny raport zostanie opublikowany. Możliwości oczyszczania istnieją, są znane i mają zastosowanie. Ale gdyby zakład poddał recyklingowi lub oczyścił swoje odpady, koszt tytanu wzrósłby o 15%.
W 1972 r. masowy ruch społeczny na rzecz obrony dziedzictwa naturalnego podniósł opinię publiczną na Korsyce i za granicą w odpowiedzi na zanieczyszczenie morza u wybrzeży Cap Corse. Komitety Czerwonego Błota kwitną w Bastii i Ajaccio . Media donoszą o ich działaniu.
Nie są one jednak ogłaszane w prefekturze, to Młodsza Izba Gospodarcza Korsyki wszczyna spór przeciwko Montedison, do którego dołącza Prud'hommie des Pêcheurs de Bastia.
Reakcje rosną wraz z kongresem w Bejrucie, który odbędzie się od 3 do 35 czerwca 1973 r.pod egidą Miast Bliźniaczych i Zjednoczonych Miast. Delegacja Korsyki w składzie José Stromboni i Fredy Santucci wywoła silną reakcję 80-osobowej delegacji francuskiej. Ale reszta zgromadzenia, licząca tysiąc uczestników, pozwoli José Stromboni kontynuować, co zostało bardzo oklaskiwane przez pozostałych uczestników. Czerwone błoto i brak reakcji opinii publicznej również wydają się być usprawiedliwieniem dla tajnych działań:15 września, Scarlino Secondo, jedna z łodzi zwykle wyrzucających odpady, jest plastyfikowana we Włoszech, w Follonice . W ówczesnej prasie François Giagobbi i Jean Zucarelli mówią o „wybuchu radości”. Akcja została później podjęta przez Korsykański Front Wyzwolenia Chłopa (FPCL). Wspaniała jednolita demonstracja odbywa się wLuty 1973. Odniesienie: https://www.ina.fr/video/CAF89044137/
Na czele demonstracji stoją wybrani urzędnicy wszystkich warstw, politycy, władze religijne. Podczas tego wydarzenia podprefekt Bastii Robert Miguet jest molestowany. Incydent doprowadził do aresztowania federalnego przywódcy Partii Komunistycznej, zastępcy burmistrza Bastii oraz Edmonda Simeoni, rzecznika Korsykańskiej Akcji Regionalistycznej (ARC). Ta powszechna mobilizacja i działania prawne przeprowadzone przez Niższą Izbę Gospodarczą Korsyki doprowadziły do skazania w kwietniu 1974 r. kierowników wielonarodowego koncernu Montedison podczas procesu w Livorno.
To właśnie przypadek czerwonego błota z Korsyki po raz pierwszy podniósł kwestię szkód ekologicznych z prawnego punktu widzenia.