Qoshots

W Qoshots czasami orkisz Qoshots lub Khoshuts / Hoshuts ( mongolski  :ᠬᠣᠱᠤᠳ, VPMC  : Qošut , cyrylica  : Хошууд , MNS  : Khoshuud / Hoshuud lub Khošuud / Hošuud  ; kalmouk  : Хошууд , lub znowu po francusku Khochoute , to jedno z czterech głównych plemion Oïratów . Początkowo khoshut były plemię Khorchin Mongołów , w południowo-wschodniej Mongolii, ale XV th  wieku , one przeniesione do zachodniej Mongolii sojusznik z ojraci przeciwdziałać władzę wojskową centrum Mongolii.

Demografia

Niektórzy mieszkają w Aimagu (lidze) Khovd w Mongolii Zewnętrznej .

Historia

Qoshots (lub Khoshuuds) po raz pierwszy pojawili się w latach osiemdziesiątych XVI wieku i byli najpotężniejszymi z plemion Oïrates , kiedy Baibagas Khan w 1587 r. Otrzymał tytuł chulgan-dargoi ( чулган-даргой ), nadający Oïratów władzę ustawodawczą, religijną i wojskową. Przyczynia się to do rozprzestrzeniania się lamaizmu . Według biografii Zaya Pandity , Gaban Sharab ( Габан Шараб ) i dokonał wymiany między Khalkhasem a Dalajlamą . Odgrywają wtedy ważną rolę w militarnej kontroli Tybetu i są obrońcami szkoły gelug (szkoły żółtych czapek) buddyzmu tybetańskiego. Dalai Lamas , przywódcy tej szkoły, zostaną wybrane w ich strefie kontroli.

W 1636 roku Güshi Khan poprowadził wielu Qoshots, którzy opuścili Dzoungarię, aby osiedlić się wokół jeziora Khökhnuur (po chińsku jezioro Qinghai , czasami pisane jako Kokonor lub Kokenuur ). Ustanawiają tam chanat qoshot, który kontroluje Kokonor i Qaidam . Od tamtego czasu do dziś występuje w tym regionie duża populacja qoshot.

Regenta Tibet Tsangpa Desi ( Karma Tenkyong Wangpo ) inwazji Lhassa pomiędzy 1630 i 1636 dziko atakowania klasztory Drepungu , surowice i Gandenie . Güshi Khan , książę mongolskiego plemienia Qoshots, chce pokonać Tsangpa Desiego, ponieważ ten ostatni sprzymierzył się z wrogiem ze swojego mongolskiego plemienia.

W 1641 roku dotarł do Lhassa, gdzie został przyjęty przez świtę Dalajlamy. Pomimo napomnień Dalajlamy, udał się w kierunku regionu Tsang i najechał Shigatsé (wtedy zwany Samdrubtse), schwytając króla Tsang w jego fortecy. Ten jest zamknięty w worku ze skóry, a następnie, zgodnie z tradycją, topiony w rzece.

Ustala się Lobsang Gyatso jako 5 -tego Dalajlamy . W zamian zostaje przez niego intronizowany na króla Tybetu. Jakiś czas po 1645 roku jego brat Kondeleng Ubashi wyemigrował do Wołgi i dołączył do Kałmuków . Mimo wszystko, wiele Qoshots pozostają w Oïrat terytorium , Dzoungaria pod Ochirtu Setsen .

Syn Dalai Khan , Lkhazan Khan zatruwa jego brat, Vangjal , który rządził przez Qoshots od 1701 do 1703 roku , a staje się sojusznikiem mandżurskiej cesarza Kangxi , który wyznacza mu Regent Tybetu. W latach 1705-1706 Łchazan Chan wkroczył do Lhassy, ​​uśmiercił desi Sangyé Gyatso, obalił młodego Dalajlamę, którego wybrał, i miał wybranego bezpieczniejszego. Został zabity w 1717 r. Przez innych Dzungarów , którzy przybyli z Dzungarii pod przywództwem Tsewanga Rabtana , wezwanego przez Tybetańczyków.

W 1720 r. Cesarz Qing Kangxi interweniuje, aby naprawić sytuację, armia mandżurska odzyskuje Lhassę i umieszcza na tronie Dalajlamę jako doczesnego przywódcę Tybetu.

W 1723 r. Zbuntowali się przeciwko władzy Qing pod wodzą Lobsanga Danjina ( Wylie  : Blo bzang bstan 'dzin ), zanim zintegrowali ich przez system sztandarów.

Genealogia chanów Qoshot

Chanat qoshot Kokonor zaczyna się dopiero od Güshi Khan około 1642 roku. Od 1642 roku Güshi Khan kontroluje Tybet i jest królem Tybetu i będzie to kontynuowane wraz z jego potomkami aż do 1717 roku.

Pokolenie chińskie imię Nazwa mongolska
(lub tybetańska, jeśli podano)		 Transkrypcja łacińska Lata Uwaga
1 re 博贝 密尔 咱, bóbèimìěrzán Mongolski  :ᠪᠥᠪᠡᠢ, Cyrylica  : Бүүвэй Мирзэй Buuvei Mirzei około 2 p  połowa XVI, XX  wieku
2 nd 哈尼诺 颜 洪 果 尔, hānínuòyán hóngguǒěr Mongolski  :ᠬᠠᠨ ᠠ
ᠨᠣᠶᠠᠨ
ᠬᠣᠩᠭᠤᠷ, Cyrylica  : Ханай ноён хонгор 		Khanai Noyan Khonggor ？ －1585 syn Buuvei Mireei
3 rd 拜 巴 噶 斯, bàibāgásī Mongolski  :ᠪᠠᠶᠢᠪᠠᠭᠠᠰ
ᠬᠠᠨ, Cyrylica  : Байбагас-хан lub
mongolska  :ᠪᠠᠶᠢᠪᠠᠭᠠᠰ
ᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ, Cyrylica  : Байбагас баатар 		Baibagas Khan lub
Baibagas baatar		 1585-1640 drugi syn Khanai Noyan Khonggor
3 rd 昆 都 伦乌巴什, kūndōulún wūbāshí ?
ᠤᠪᠠᠰᠢ
? Убаши 		Kondeleng Ubashi
lub
Batur-Ubashi-Tumen		 1640-1644 trzeci syn Khanai Noyan Khonggor
4 th 鄂 齐尔 图 汗, èqíěrtú hàn Mongolski  :ᠸᠴᠢᠷ ᠲᠤ
ᠰᠡᠴᠡᠨ
ᠬᠠᠨ, Cyrylica  : Очирт Цэцэн хан 		Ochirt Tsetsen Khan 1644-1676 syn Baibagasa Khana
3 rd 固始 汗 圖 魯 拜 琥, gùshǐ hàn túlǔbàihǔ Mongolski  :ᠭᠦᠱᠢ
ᠬᠠᠨ, Cyrylica  : Гүүш хан
Гүүш хан Төрбайх 		Gushi Khan
Guush Khan Törbaikh		 1642-1655 4 th  syn khanai Noyan Khonggor
króla Tybetu od 1642 do 1655 roku
4 th 達 延 鄂 齊爾 汗, dáyán èqíěr hàn lub czasami鄂 齊爾 汗 達 延, èqíěr hàn dáyán ᠳᠠᠶᠠᠨ
ᠬᠠᠨ
Даян хан 		Dayan Otchir Khan 1655-1668 najstarszy syn Güshi Khana,
króla Tybetu od 1658 do 1668 roku
4 th 达什巴图尔, dáshén bātúěr Mongolski  :ᠳᠠᠰᠢᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ, Cyrylica  : Дашбаатар Dashbaatar 1668-1671 10 th  syn Gushi Khan
5 th 貫 ​​綽 克達 賴 汗 朋 素 克, guànchuòkè dálài hàn pengsùkè Mongolski  :ᠺᠣᠨᠴᠣᠭ
ᠳᠠᠯᠠᠢ
ᠬᠠᠨ, Cyrylica  : Гончиг Далай хан 		Gonchig Dalai khan 1671-1701 najstarszy syn Dayana Otschira Khana,
króla Tybetu od 1671 do 1701 roku
6 th ? Mongolski  :ᠸᠠᠩᠵᠢᠯ
ᠬᠠᠭᠠᠨ, Cyrylica  : Ванжил хаан 		Vanjil Khaan lub Wangyal
transcr. tib: Tenzin Wangchuk Khan 		1701-1703 syn Gonchiga Dalai Khana
6 th 拉 藏 汗, lāzàng hàn Mongolski  :ᠯᠠᠽᠠᠩ
ᠬᠠᠨ, VPMC  : Lazaang qan , cyrylica  : Лхазан хан 		Lkhazan Khan 1703-1717 syn Gonchiga Dalai Khana,
króla Tybetu w latach 1703-1717
5 th 罗卜 藏 丹 津, luóbǔzàng dānjīn Tybetański  : བློ་ བཟང་ བསྟན་ འཛིན , Wylie  : blo bzang bstan 'dzin Lobsang Danjin 1723-1724 syn Dashen Bator

Uwagi i odniesienia

  1. pochodzi od późniejszej dynastii Jin , w mandżurskim Aisin, nazwisko cesarskiej dynastii Qing
  2. Aleksis de Levchine, Opis hord i stepów Kirghiz-Kazaków lub Kirghiz-Kaïssaks ( czytaj online ) , s.  252
  3. (mn) „  Олон ястны өлгий-Ховд  ” , w sprawie rządu celu Chowdu
  4. Zobacz także Сказание о дербен-ойратах (Габан Шараб)  (ru) ( Legend of Derby Oirats autorstwa Gabana Sharaba ).
  5. René Grousset , „  Imperium Stepów - Attila, Gengis-khan, Tamerlan  ” , Klasyka Uniwersytetu Quebecu w Chicoutimi Zobacz rozdział „Chanat chochot Tsaïdam i Koukou-nor, obrońca Kościół Tybetański. (strony od 644 do 647) ”
  6. ( Pommaret 1997 , str.  95)
  7. (w) „  The Mongols  ” na historyfiles.co.uk
  8. (w) Henri Cordier; Paul Pelliot, „  Dalaj-Lama z Lhassy  ” opublikowany w 1922 roku: „Cesarz Chin nagrodził Latsanga za uwolnienie go od jego starego wroga Dési, czyniąc go regentem Tybetu i nadając mu tytuł I-fa kung- shun Han (翊 法 恭順 汗"Religijny, pomocny, uległy, Khan" »
  9. René Grousset , „  L'Empire des steppes - Attila, Gengis-khan, Tamerlan  ” , Classics of the University of Quebec at Chicoutimi , str. 646: „The son of Dalaï-khan, Latsang-khan (1700-1717) również pokazał gorliwy obrońca Żółtego Kościoła, traktujący swoją rolę bardzo poważnie, gromadzący rady w celu wyboru żywych Buddów. W ten sposób musiał interweniować w Tybecie przeciwko wszechpotężnemu ministrowi Sangs-rgyas rgya-mcho, który pod przykrywką małego Dalajlamy rządził Żółtym Kościołem jako mistrz. W latach 1705-1706 Latsang-khan wjechał do Lhasy, uśmiercił groźnego pastora, obalił niesłusznie wybranego małego Dalajlamę, a następnie otrzymał bardziej wiarygodne oznaczenie o nazwie (1708-1710). Od Gouchi-khan do Latsang-khan, khochot królowie Koukou-nor i Tsaïdam odegrali w ten sposób wobec Tybetańskiej Stolicy Apostolskiej w pewnym sensie rolę, jaką Pepinowie i Karol Wielki odegrali wobec papiestwa. "
  10. Ram Rahul, Azja Środkowa: zarys , New Delhi, Concept Publishing Company,1997, 170  str. ( ISBN  978-81-7022-679-6 , OCLC  44211475 , prezentacja online )
  11. (w) William Woodville Rockhill, „  Dalajlama z Lhasy  ” , str.  41
  12. Soloshcheva 2014 .
  13. Uyunbilig Borjigidai 2002 .
  14. ( Schwieger 2015 , s.  227)

Bibliografia

Wideografia

Zobacz też

Powiązane artykuły