Rzymska droga z Saintes do Périgueux | |
Pozostałości rzymskiej drogi, Chemin Boisné , na południe od Cognac ( Charente ) pomiędzy D 731 i D 47 . | |
Charakterystyka | |
---|---|
Koniec północno-zachodni | Mediolanum Santonum ( Saintes ) |
Koniec południowo-wschodni | Vesunna ( Perigueux ) |
Terytorium skrzyżowane | |
1 region | Akwitania Galii |
W tym artykule wymieniono wybór rzymskich lub starożytnych dróg , hipotetycznych lub sprawdzonych, między starożytnymi miastami Mediolanum Santonum (obecnie Saintes ) i Vesunna (Vésone, obecna dzielnica Périgueux ) we Francji . Niektóre odcinki tych głównych lub drugorzędnych dróg są wymienione w dokumentach pisemnych, takich jak tabela Peutingera . Wyjątkowo, są one potwierdzone przez archeologię i epigrafice i są z XVIII -tego wieku przyczyną wielu spekulacji.
Przechodzą przez trzy departamenty : Charente-Maritime , Charente i Dordogne .
Trasa, której trasa jest najlepiej znana w całości między Saintes i Périgueux, na skrzyżowaniu Charente nosi nazwę Chemin Boisné (lub Chemin Boisne ). Inny wariant, przechodzący dalej na południe przez Pons i wyraźnie rzymskiej konstrukcji, jest rozpoznawany aż do Guimps w Charente. Jego rozszerzenie na Périgueux przez Brossac , Aubeterre-sur-Dronne lub Ribérac pozostaje hipotetyczne.
Ścieżka odpowiada ścieżce Boisne zostały podjęte w okresie panowania Augusta i kontynuował II th century ustalenie związku między wybrzeżu Atlantyku, Saintes i Domicjan , przez Périgueux , Sarlat , Rodez , Nîmes , na południowym linku do Włoch był bardziej stale przejezdny niż przez Lyons przekraczający Alpy . Jest prawdopodobne, że przejęła całość lub część istniejącej wcześniej galijskiej drogi.
W sekcji Charente nazwa Chemin Boisné pojawia się we wszystkich katastrach i na wielu dokumentach średniowiecznych, a najstarsza transkrypcja pochodzi z 1297 r., Kiedy była to już nazwa własna , lub też Chemin Boine lub Boisne . François Marvaud, co prawda raczej specjalizujący się w regionie Cognac , wspomina o używaniu terminu Chemin Boine z „bram Périgueux” .
Boisné oznaczałoby „ograniczony” lub „niezwykły ze względu na swoje ograniczenia”. Może to być granica dodana do zwykłych kamieni milowych lub granica wyznaczona przez hrabiego Angoulême w celu oznaczenia położenia ścieżki.
Karol Wielki zlecił naprawę mostów, a Ludwik Pobożny na kapitule w 830 r. Nakazał naprawę dwunastu mostów. Rzeczywiście drogi pozostawione bez konserwacji, ponieważ V th wieku były bardzo pogorszył i wiele mostów były bezużyteczne.
Słowo boyne oznaczające koniec napotkał tylko Auguste-François Lièvre w Charente, a boina ma to znaczenie w języku prowansalskim . W 1826 roku ścieżka nadal nosiła nazwę Chomi Bouinat . Niektóre inne stare ścieżki Charente przez rozszerzenie nazwano ścieżką Boyne .
Inne źródła powiązały toponim Boisné z Villebois-Lavalette . Istotnie, odniósł się do odcinka drogi między Ville-Bois a Né , a ponadto znajdujemy ten toponim tylko między tymi dwoma miejscami. W każdym razie wydaje się, że pochodzenie tej nazwy zaginęło w czasie.
Według P. Barrière, trasa opuściła Périgueux przez Porte Normande, wzdłuż trasy obecnych ulic Denis-Papin i Pierre-Sémard, kontynuowana w obecnej dzielnicy Tulon, gdzie znaleziono kamień milowy , a następnie drogą Périgueux do Bordeaux do Pont de la Beauronne przy Chancelade . Oddzielił się od niego, idąc w górę na północ i przechodząc w kierunku starego klasztoru Merlande, a następnie Bussac . Archeolog hrabia Wlgrin Taillefera , z XVIII th wieku, przeszedł na wschód od doliny Vignéras pobliżu którego kamieniem milowym poprzednio cytowanym miałby swoją pierwotną lokalizację, przejechać przez grzbiet gdzie stare drogi do „Angoulême, przejechać Beauronne (na południe od Château-l'Évêque ) i dotrzeć na północ od La Chapelle- Gonaguet w pobliżu Crébantiéras .
Szlak przecinał Dronne w Port-d'Ambon (lub Pont d'Ambon ) i Rochereil , na południe od Creyssac , na moście lub brodzie. Jej trasę można znaleźć tylko na zdjęciach lotniczych: częściowo biegnie wzdłuż D2, a następnie D106. Pomiędzy Pouge i Pouzesami jest podniesiony.
Wchodzi do Charente , przekraczając Lizonne brodem, w Pas de Fontaine lub Pas Vieux , gminie Champagne-et-Fontaine . Ta rzymska droga przecina departament Charente na 60 km, a jej trasa jest dobrze znana, ponieważ na wszystkich mapach nosi ona nazwę Chemin Boisné lub Boisne . Jej trasa przebiega drogą departamentalną (RD) 23 , przebiega na południe od Villebois-Lavalette , a następnie wjeżdża na nią drogą RD 22 , RD 5 i ponownie RD 22, aby przejść na północ od Voulgézac , a następnie na południe od Claix .
Po przekroczeniu drogi krajowej nr 10 prowadzi przez GR 4 i mija na południe od Châteauneuf-sur-Charente , w mieście Bouteville , i przecina Mainxe , a następnie Gensac-la-Pallue . Na trasie wybudowano wiele rzymskich willi, m.in. w Malaville , Bouteville i Nonaville .
Interesujące jest to, aby pamiętać, że między Saintes i Périgueux, ścieżka Boisné biegnie idealnie wzdłuż wapiennych warstwach geologicznych Spośród kredy ; w szczególności między Cognac a Dordogne, zajmuje płaski obszar między dwoma cuestas , jednym na północy z Turonem i jednym na południu z Kampanem .
Między Villebois-Lavalette i Charmant znajdował się również jeden z dwóch etapów wymienionych na stole Peutingera . To jest Sarrum . Ojciec Michon kładzie to bardziej na Charmant . AF. Lièvre widzi go w kierunku Vesne (gmina Voulgézac ) lub Puygâti (gmina Chadurie ). Archeolog Jacques Dassié potwierdza rozwidlenie Villebois - Charmant i zawęża je promieniem 6 km wokół Château de la Mercerie (między Ronsenac i Magnac-Lavalette-Villars ). W całym regionie znaleziono liczne pozostałości rzymskie (wille, posterunki wojskowe), ale nie znaleziono jeszcze żadnych dowodów w tym zakresie.
Drugi etap to Condate , prawdopodobnie położony z dala od toru nad brzegiem Charente . Archeolodzy Michon i Marvaud zlokalizowali go w Merpins , miejscu akceptowalnym (rzymski fort) pomimo błędów w kopii tablicy Peutingera. Zwróć uwagę, że odległości w tabeli Peutingera są podane w ligach , tak jak w całej Akwitanii , a nie w milach .
AF. Lièvre preferuje lokalizację La Frénade lub Anglade on the Born, ponieważ znaleziono tam pewne ślady i toponimicznie Anglade, podobnie jak Condate, może oznaczać zbieżność dwóch ramion Born.
Ścieżka Boisné biegnie dalej na lewym brzegu Charente drogą RD 147 do Charente-Maritime i mija Born in Port-de-Jappe w mieście Gimeux przez brukowany brod.
Kontynuuje w kierunku Brives-sur-Charente , Courcoury, a następnie Saintes, gdzie wpływa przez Diconche. W Charente-Maritime przyjmuje nazwę Chemin Chaussé , Chemin du Grand Chaussée lub Route des Romains .
Jadąc z Périgueux, pas biegnący w kierunku północno-zachodnim oddzielony od pasa Saintes w kierunku Gout-Rossignol lub Fontaine i minął Lizonne w Pas de Pompeigne , a następnie skierował się w stronę Iculisma przez Chaussade, aby prawdopodobnie skierować się w stronę Germanicomagus i Avedonacum . Ta gałąź byłaby jedną z nielicznych rzymskich dróg prowadzących przez Iculisma .
W kierunku Plassac inna odnoga oderwała się od drogi Saintes i biegła równolegle do ścieżki Boisné na południe, ale na wysokościach, przez Jurignac , Birac , Bouteville , przecinała Né w kierunku Saint-Fort i dogoniła D.731 w Echebrune , aby kieruj się w stronę Pons (potem być może w kierunku wybrzeża i Novioregum przez Gémozac ). To mogła być ścieżka przedrzymska. Ta ścieżka nazywa się Chemin de la Faye (etymologia: grzbiet).
Roman droga związana Saintes do Pons i Avy skąd Coutras droga odgałęzienia , ostro i skierował się na południowy wschód w kierunku Neuillac , gdzie odcinek drogi jest narażona, aby Guimps (Charente). Często przebiega wzdłuż prostoliniowej granicy miejskiej, oddzielającej stare rzymskie wille, które stały się wioskami.
Na wschód od Guimps teren jest trudniejszy, a szlak trudny do pokonania. AF. Lièvre zabiera go do Challignac , a następnie na południe od Poullignac i przekracza Tude w Peudry (gmina Saint-Martial ), aby udać się w kierunku Ribérac (rzymskie pozostałości Villetoureix ), być może przez Aubeterre-sur-Dronne .
Joseph Piveteau, z Towarzystwa Archeologicznego i Historycznego w Charente, badał również trasę między Guimps, Reignac , Condéon , Brossac , przechodzącą w pobliżu willi Coue d'Auzenat , Chalais i Aubeterre.
Czytamy tam: albo
Mediolano Santon.__ __Condate__X__Sarrum__XX__Vesonna
: nieznana odległość między Saintes i Condate, 10 lig od Condate do Sarrum, 20 lig od Sarrum do Périgueux, co pozwala zlokalizować mniej więcej te etapy, pomimo błędów, ponieważ według Jacquesa Dassié on powinno brzmieć:
Mediolano Santon.__X__Condate__XX__Sarrum__XXIII__Vesonna
z 1 ligą = 2,45 km
Zwróć uwagę, że odległości są wyrażone w ligach galijskich , tak jak w całej rzymskiej Akwitanii .
Na południe od Cognac , na skraju drogi między Frenade i Parveau (obecna baza lotnicza ), między miejscami znajdował się kwadratowy kamień o płaskiej powierzchni, zwany w kraju Grande Borne , Grande Boune lub Grosse Boueno - powiedzieli de l'Ormeau i Bellevue. Niektórzy autorzy, jak François-Marie Bourignon w 1801 r., Czy później w 1863 r. François Marvaud, odcyfrowali kilka listów i postawili hipotezę, że był to kamień milowy , ale inni, jak Jean-Hippolyte Michon w 1844 r., Mocno w to wątpili. Od tego czasu przedmiotowy pomnik zniknął.
„Cenny” kamień milowy został znaleziony przed 1754 r. W Périgueux , w przybliżeniu wokół źródła strumienia Toulon (według Jean Lebeuf , w 1756 r.) Lub jeszcze dalej na północ (według Henry Wlgrin de Taillefer, w 1826 r.) W kierunku doliny przechodzącej do na południe od Vignéras (stąd być może na terenie gminy Champcevinel - ale żaden autor formalnie go tam nie umieścił) lub w kierunku zamku Barbadeau.
Jest to jeden z nielicznych miliardów, który nosi poświęcenie roku 276 cesarzowi Florianowi , który próbował narzucić się siłą, ale którego panowanie trwało zaledwie kilka miesięcy. Émile Espérandieu stwierdza ponadto o nim „szokujące” „ dobitne określenie władcy wszechświata i pokoju” ( Domino orbis et pacis ).
Ostatecznie, chociaż na jego inskrypcji nie ma odległości, oznaczałoby to pierwszą ligę , czyli 2222 m (liga romańska) lub 2450 m (liga galijska) od galijsko-rzymskiego sanktuarium i świątyni poświęconej Vesunnie , której pozostaje wieża Vésone . Ale biorąc pod uwagę niepewność co do jego pierwotnej lokalizacji, równie dobrze mógł znajdować się przy głównej drodze prowadzącej do Bordeaux lub na drodze prowadzącej do Saintes, a nawet przed odgałęzieniem na północny zachód od starożytnego miasta Pétrocores . Ze swojej strony A.-F. Zając wybierając jedną z hipotez Taillefera, o umiejscowieniu terminalu bardziej na północy, w dolinie, wyobraża sobie go raczej w drodze do Poitiers i Nantes, przechodząc przez Brantôme , Bouëx , Montignac-Charente , Mansle i Rom .
Kamień jest eksponowana od 2003 roku w nowej Gallo-Roman Museum Perigueux, powiedział muzeum Vesunna (stare zapasy, n o 251).
Na starym cmentarzu w Chadenac (Charente-Maritime), niedaleko rzymskiej drogi z Pons do Guimps, której przekrój widać między Neuillac i Neulles , w 1863 roku znaleziono rzymski pomnik . Został ponownie użyty w czołgu . sarkofag od późnej starożytności lub w późnym średniowieczu , po uzyskaniu Pasja, która odciąć pierwsze pisemne linii.
Napis datowany jest na 45 - 46 AD. AD (za cesarza Klaudiusza ). Odczytujemy liczbę XXIV.
W 1893 roku Auguste-François Lièvre po raz pierwszy zinterpretował tę odległość jako 24 ligi , lokalną jednostkę przyjętą przez Rzymian w całej Akwitanii , ale pomyślał, że terminal dotyczy trasy Saintes-Coutras, chociaż Chadenac nie znajduje się na tej trasie, a zatem że odległość ta dotyczy grzywien między Santonami a Biturigami .
Hipotezę ligi galijskiej pogłębił Jacques Dassié . Proponuje on także, że odległość ta dotyczy grzywien , ale z miasta z Pétrocores , że limitem miejsc w Aubeterre-sur-Dronne , gdzie według niego przekazywane tą drogą. Zastosowaną jednostką byłaby liga 2416 m, a nie liga „zromanizowana” 2222 m . Te propozycje opublikowane w 1999 roku nie są powtarzane w nowszych publikacjach archeologicznych, takich jak na przykład te autorstwa Louisa Maurina w 2000 i 2014 roku.
Louis Maurin (autor Archaeological Map of Gaul of Charente-Maritime) zakłada, podobnie jak redaktorzy CIL , że odległość 24, częściowo wskazana w tekście, jest wyrażona w milach i liczona jest od Mediolanu ( Saintes ) w kierunku Guimps . Chociaż charakter pochodzenia (grzywny lub Saintes) i jedność pozostają przedmiotem dyskusji, oznaczałoby to, że pomnik został przeniesiony około 6 km od pierwotnego miejsca, na starożytnym szlaku w osi południowej granicy bośni.
Zaktualizowane w 1863 roku, kiedy pierwsze wykopaliska na galloromańskim cmentarza „Terrier Chapel” (kaplica zniszczona w XVIII -tego wieku i poświęcony św Sone), około 600 m na wschód-południowo-wschodniej części miasta, kamień milowy najpierw przeniósł się do poboczem drogi w pobliżu miejsca odkrycia. W XX -go wieku, przeniósł się do swojej obecnej lokalizacji, widoczne pod zadaszeniem z innymi szczątkami, w pobliżu kościoła św Martin .
Kamień milowy zostałby znaleziony w mieście Éraville (Charente), gdzie droga Boisné przecina Biau, ale nie ma śladu archeologicznego.