mysz | |
Seria | |
---|---|
Autor | Sztuka spiegelman |
Zabarwienie | czarny i biały |
Płeć (e) | powieść graficzna , biografia , świadectwo historyczne , komiks autobiograficzny |
Motywy | Shoah , związek ojciec-syn |
Główne postacie | Vladek Spiegelman i jego rodzina Sztuka spiegelman |
Miejsce działania | Polska Oświęcim Stany Zjednoczone |
Czas działania | między dwiema wojnami Druga wojna światowa lata 70. |
Kraj | Stany Zjednoczone |
Oryginalny język | angielski (tłumaczenie: Judith Ertel) |
Inne tytuły | Ocalały mówi |
Redaktor | Księgi Panteonu (Stany Zjednoczone) Flammarion (Francja) |
Pierwsza publikacja | wrzesień 1986 (tom 1)i 1991 (tom 2) |
Numer ISBN | 2-08-067534-6 |
Format | 16cm x 24cm (pełna edycja) |
Uwaga. strony | 295 (pełny) |
Uwaga. albumy | 2 |
Pre-publikacja | SUROWY |
Nagroda Specjalna Pulitzera , 1992 | |
Maus to powieść graficzna amerykańskiej Art Spiegelman wydana w latach 1980-1991 w Stanach Zjednoczonych . Praca oparta jest na wywiadach między autorem a jego ojciec, który przeżył obozów śmierci : to konto z transmisją Shoah , w szczególności prześladowań i eksterminacji z Żydów w Polsce w latach 1930 i 1940 .
Ramy narracyjne rozwijają się w dwóch epokach: z jednej strony teraźniejszość Arta Spiegelmana na początku reportażu , w 1978 roku w Nowym Jorku, a z drugiej historia jego ojca Vladka, który rozpoczyna się w Częstochowie w połowie lat 30. i zakończył się wyzwoleniem przez Amerykanów w 1945 roku . Książka przedstawia więc dwie splecione ze sobą narracje: Vladek opowiadający o swojej deportacji i Art Spiegelman opowiadający o trudnej relacji z ojcem.
W pracy 292 płyt i około 1500 pola w czerni i bieli . Art Spiegelman posługując się postmodernistycznymi technikami przenosi te dwie historie do świata zwierząt , w którym Polacy przybierają wygląd świń, naziści są przedstawiani jako koty, a Żydzi jako myszy ( Maus po niemiecku ). Dla krytyków Maus odpowiada kilku kategoriom: biografia, autobiografia, wspomnienia, świadectwo historyczne, fabuła fikcyjna lub połączenie kilku gatunków.
Po pierwszym szkicem trzech desek w Funny Aminals ( sic! ) W 1972 roku, rozwinięta wersja Maus pojawił się w odcinkach w latach 1980 i 1991 w RAW , ocena awangardę z komiksów i ilustracji prowadzonych przez Art Spiegelman i jego żoną Françoise Mouly . Następnie zebrane rozdziały zostały opublikowane w dwóch tomach w 1986 i 1991 roku; w języku angielskim przez wydawcę Pantheon Books, a następnie w języku francuskim przez Flammarion .
Praca spotkała się z uznaniem krytyków w Stanach Zjednoczonych i za granicą. Otrzymała kilka nagród kulturalnych, w tym specjalną Nagrodę Pulitzera w 1992 roku, wydarzenie bez precedensu dla komiksu. Oryginalne rysunki są wystawiane w różnych muzeach na całym świecie, a książka została przetłumaczona na trzydzieści języków. Maus to także jedna z pierwszych powieści graficznych, która przykuła uwagę anglojęzycznych naukowców .
Maus trafia na dwie narracje z dwóch różnych epok. Obecnie, w latach 1978-1979, Art Spiegelman przeprowadza wywiad ze swoim ojcem Vladkiem, mieszkającym w okolicach Rego Park ( Queens ) w Nowym Jorku . Vladek opowiada swoją historię w Polsce od połowy lat trzydziestych do końca II wojny światowej w 1945 roku .
W prologu autor opisuje wspomnienie z dzieciństwa: pewnego dnia w 1958 roku w parku Rego upadł na wrotkach z przyjaciółmi, którzy go porzucili. Wraca do domu ze łzami w oczach. Kiedy ojciec pyta go o powód łez, Art opowiada mu o zdarzeniu. Jego ojciec komentuje: „Przyjaciele? Twoi przyjaciele ? Zamknąć się wszyscy na tydzień w pokoju, bez czegokolwiek do jedzenia... Wtedy zobaczycie, co to są przyjaciele!...”
Jako dorosły Art Spiegelman odwiedza swojego ojca, z którym jego związek jest odległy. Pierwsza żona Vladka, Anja, która była również matką Arta, popełniła samobójstwo w 1968 roku. Od tego czasu Vladek ponownie ożenił się z kobietą o imieniu Mala. Art prosi ojca, by opowiedział mu o swoich przeżyciach w obozach zagłady . W niezręcznej formie Vladek przywołuje młodość: w 1937 mieszka w Częstochowie ; ożenił się z Anją, młodą dziewczyną z zamożnej rodziny, a następnie przeniósł się do Sosnowca, aby prowadzić fabrykę. Vladek prosi syna, aby ten okres milczał w swojej książce, na co Art niechętnie się zgadza. Kiedy urodziło się jej pierwsze dziecko, Richieu, Anja cierpiała na depresję okołoporodową . Aby temu zaradzić, para udała się do sanatorium w Czechosłowacji , na terenie kontrolowanym przez nazistów . Po powrocie byli świadkami napięć politycznych i antysemickich . Vladek zostaje zmobilizowany tuż przed inwazją nazistów i wysłany na front . Zostaje schwytany, a następnie jako jeniec wojenny zmuszony do pracy. Kiedy zostaje zwolniony, odkrywa, że Niemcy zaanektowały Sosnowiec. Porzucony w okupowanej strefie , przekracza nielegalnie granicę, by odnaleźć swoją rodzinę.
Podczas wizyty u Vladka i Mali Art dowiaduje się, że wiele lat wcześniej otrzymała kopię podziemnego komiksu, w którym znajduje się rozbudowany komiks. Mimo prób zatuszowania pisma przez Mali, Vladek znajduje go i czyta relację syna. To Więzień na planecie piekieł (1973), który inscenizuje traumę sztuki, gdy jego matka popełniła samobójstwo w 1968 roku, podczas gdy on trzy miesiące wcześniej przebywał w szpitalu psychiatrycznym . W ostatnim polu, on wciela się w więzieniu , oświadczając: „Zabiłeś mnie, mamo, i zostawiłeś mnie tu za to zapłacić . ” Chociaż ta relacja przywołuje bolesne wspomnienia, Vladek uważa, że jego syn wybrał najlepszy sposób na poradzenie sobie z tym tematem.
W 1943 r. hitlerowcy przenieśli Żydów z sosnowieckiego getta do wsi Środula, wywożąc codziennie przymusowym marszem robotników do Sosnowca. Rodzina się rozdziela: Vladek i Anja wysyłają Richieu dla jego bezpieczeństwa do ciotki w Zawierciu . Jednak zdecydowana uciec przed gestapo podczas likwidacji getta, ciotka truje podopieczne dzieci, a następnie popełnia samobójstwo. W Środuli wielu Żydów buduje kryjówki, aby uniknąć łapanek . Odkryty Władek zostaje wysłany na teren otoczony drutem kolczastym , „getto w getcie” . Zabrano ostatnich członków rodziny Anji i Vladka. Środula nie ma już żadnych Żydów, z wyjątkiem małej ukrytej grupy, w tym małżeństwa Spiegelmanów. Kiedy naziści opróżniają teren, grupa rozdziela się, by opuścić getto.
W Sosnowcu Vladek i Anja przenoszą się z jednej kryjówki do drugiej, od czasu do czasu spotykając innych ukrywanych Żydów. Kiedy idzie w poszukiwaniu jedzenia, Vladek udaje Polaka. Para zawiera układ z przemytnikami, aby uciec na Węgry , ale w rzeczywistości wpada w pułapkę: gestapo aresztuje Spiegelmanów w pociągu (na Węgrzech też jest pod rządami nazistów ) i zabiera ich do Auschwitz , gdzie małżonkowie pozostają rozdzieleni do czasu kapitulacja III Rzeszy .
Art odbiera osobisty pamiętnik Anji od ojca; według Władka zapisała tam swoje doświadczenie Zagłady i ta relacja stanowi jedyne materialne wspomnienie jej historii w Auschwitz. Vladek w końcu przyznaje, że zniszczył zeszyty po samobójstwie Anji. Oszalała z wściekłości sztuka nazywa ojca „mordercą” .
Opowieść została wznowiona w 1986 roku, po opublikowaniu książki zawierającej pierwsze sześć rozdziałów Mausa . W obliczu nieoczekiwanego sukcesu swojej pracy Art czuje się przytłoczony i „całkowicie zablokowany” . Rozmawia o tym ze swoim psychiatrą Paulem Pavelem, czeskiego pochodzenia, a także ocalałym z obozów zagłady. Według Pawła, ponieważ zmarli w obozach nigdy nie będą mogli opowiedzieć swojej historii, „może lepiej tego nie robić”. Na co Art odpowiada cytatem z Samuela Becketta : „Każde słowo jest jak bezużyteczna plama na ciszy i nicości” , po czym po zastanowieniu dodaje: „Z drugiej strony on to powiedział ” .
Vladek opowiada synowi o swoich mękach w obozach, głodzie i biciu; przywołuje też swoje manewry ucieczki przed selekcją (proces sortowania więźniów, doprowadzanie ich do pracy lub do zagłady w komorze gazowej ). Anja i Vladek komunikują się pomimo niebezpieczeństw. Gdy alianci posuwają się przeciwko Osi w Niemczech, więźniowie przeżywają marsze śmierci z Auschwitz w okupowanej Polsce, przez Gross-Rosen na terytorium Rzeszy , do Dachau , gdzie warunki przetrzymywania jeszcze się pogarszają. Władek zaraził się tam tyfusem .
Pod koniec wojny ocaleni zostają uwolnieni; Anja i Vladek ponownie się spotykają. Na ostatniej stronie książki Vladek kończy swoją historię. Leżąc w łóżku, powiedział sztuce: „Jestem zmęczony mówić, Richieu, i to na tyle zamieszania na teraz . ” Ostatnie pudełko przedstawia groby Vladka i Anji; Vladek zmarł w 1982 roku, zanim książka została ukończona.
Art Spiegelman (ur. 1948) to amerykański autor komiksów i intelektualista . On sam jest jedną z postaci w swojej twórczości, w której ukazuje się pełen złości i użalania się nad sobą. Aby zmierzyć się z własnymi traumami i tymi, które odziedziczył po rodzicach, konsultował się z psychiatrą , nawet po publikacji książki. Ponieważ czuje się zdominowany przez ojca Vladka, Art zachowuje do niego dystans. Na pierwszy rzut oka okazuje słabe współczucie dla udręki Vladka; jednak w miarę rozwoju opowieści jej empatia dla niego rośnie.
Vladek Spiegelman (1906-1982) jest ojcem sztuki. Żyd urodzony w Polsce, został deportowany do Auschwitz I, ale przeżył Zagładę. Na początku lat pięćdziesiątych przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. To on daje świadectwo swojej historii. Jest wyrażony w niezręcznym stylu (" łamany angielski ", patrz część o stylu wypowiedzi ). Pełnił kilka prac (handlując tekstyliami w Częstochowie i stolarzem , dekarzem ślusarzem , szewcem ...), a umiejętności przyniosły mu świadczenia związane z gettem i Auschwitz. Przedstawiany jest jako skąpy, obsesyjny i egoistyczny. Okazuje nietolerancję, gdy jego synowa Françoise przejmuje kontrolę nad afroamerykańskim autostopowiczem , którego zamierza ukraść. Wydaje się, że nie myśli o związku między swoją rasistowską postawą a doświadczeniem Zagłady.
Anja Spiegelman (1912-1968) jest pierwszą żoną Vladka, matką Richieu i Arta. Wywieziona do Birkenau , ona również przeżyła obozy śmierci. Pochodzi z zamożnej rodziny. Prezentowana jako nerwowa, potulna i zależna emocjonalnie, wykazuje kruche zdrowie; na przykład doświadcza depresji okołoporodowej po urodzeniu Richieu. Kiedy Art był dzieckiem, czasami opowiadała mu o swoich doświadczeniach z Shoah. Wmaj 1968, popełnia samobójstwo, podcinając sobie żyły i nie zostawia żadnej wiadomości.
Richieu (1937-1943) jest pierwszym dzieckiem pary Spiegelmanów. Dla jego bezpieczeństwa rodzice powierzają go Toszy, cioci, która wraz z innymi dziećmi mieszka w zawierciańskim getcie . Kiedy naziści postanawiają zlikwidować getto, Tosha rozdaje dzieciom truciznę i popełnia samobójstwo. Maus jest oddany swojej pamięci.
Mala (1917-2007) wyszła za Vladka po śmierci Anji. Jej partner sprawia wrażenie, że nigdy nie dosięgnie kostki zmarłego. Uważa, że jest samolubny, skąpy i uparty. Choć przywołuje swoje doświadczenia z obozów zagłady, Art Spiegelman nie stara się zebrać jej zeznań.
Françoise Mouly (ur. 1955) jest żoną Arta Spiegelmana. Z pochodzenia Francuzka przyjęła judaizm, aby ułatwić stosunki z Władkiem. Po wahaniu, czy przedstawić go jako mysz, żabę lub inne zwierzę, Art Spiegelman postanawia narysować go jako mysz.
Lucia Greenberg jest pierwszą dziewczyną Vladka. Nie chce z nią iść dalej i zostawia ją dla Anji. Zazdrosna wysyła list do Anji, donosząc o pomówieniu o Vladku (twierdzi, że ma on w Częstochowie bardzo złą reputację, że miał dużo dziewczyn i że z Anją poślubia tylko „dla swoich pieniędzy. !”).
Pan Ilzecki jest krawcem, klientem Vladka. Chociaż jest Żydem, wolno mu szyć mundury dla nazistowskich oficerów; dlatego ma względną odporność. On i Vladek spotykają się ponownie podczas wojny w Sosnowcu i załatwiają razem interesy. Podczas nazistowskiego wybuchu przemocy wobec Żydów Ilzecki ukrywa Władka w swoim mieszkaniu, ratując mu życie. Posuwa się nawet do zasugerowania, by Vladek wysłał Richieu w bezpieczne miejsce, ale Anja gwałtownie odrzuca tę propozycję. Iłżecki nie przeżył wojny.
Mancie jest internowana w Auschwitz-Birkenau w tym samym czasie co Anja. Pojawia się w rozdziale Auschwitz (czas leci) . Pochodząca z Węgier Mancie jest według Vladka ładna i inteligentna, a jej kochanek jest esesmanem , co zapewnia jej względną ochronę. Współczuje Anji i Vladkowi, służąc jako ich kontakt pomimo niebezpieczeństw związanych z tą rolą.
Art Spiegelman urodził się dnia 15 lutego 1948w Szwecji . Jego rodzice, Vladek i Anja Spiegelmanowie, polscy Żydzi , są ocalonymi z Holokaustu . Cztery lata przed narodzinami Arta jego brat Richieu zmarł z powodu zatrucia przez ciotkę. Vladek i Anja wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych w 1951 roku. Anja czasami opowiadała synowi o Auschwitz jako dziecko, ale Vladek odmówił poruszenia tego tematu.
Art Spiegelman od młodości interesował się komiksem, a karierę zawodową rozpoczął w wieku szesnastu lat. W 1968 roku załamanie nerwowe skłoniło go do spędzenia miesiąca w Binghamton State Mental Hospital . Wkrótce po wyjściu ze szpitala jego matka popełniła samobójstwo. Jego ojciec nie docenia jego przyłączenia się do ruchu hippisowskiego . Spiegelman mówi, że po zakupie samochodu od niemieckiej marki Volkswagen , i tak już napięte relacje z ojcem osiągnęły punkt krytyczny. W tym też czasie Spiegelman czytał fanziny o takich artystach jak Frans Masereel , autor powieści w obrazkach . Spiegelman odbiera wpływ tych fanzinów na graficzną transpozycję wielkiej amerykańskiej powieści .
Spiegelman odegrał kluczową rolę w podziemnym ruchu komiksowym lat 70., zarówno jako autor, jak i redaktor. W 1972 roku Justin Green wyprodukował częściowo autobiograficzną pracę Binky Brown Meets the Virgin Mary , która skłoniła innych podziemnych autorów do opracowania bardziej osobistych i pouczających prac. W tym samym roku Green poprosił Spiegelmana o udział w inauguracyjnym numerze jego dziennika Funny Aminals ( sic! ), z trzystronicową historią. Spiegelman, który zamierzał pisać o rasizmie , najpierw pomyślał o skupieniu się na Afroamerykanach : członkowie Ku Klux Klanu pod postacią kotów tropią Afroamerykanów przedstawianych jako myszy. W końcu autor postanawia przywołać Zagładę, rysując koty nazistowskie prześladujące żydowskie myszy w czterostronicowej narracji pod tytułem Maus . Fabuła jest opowiadana przez myszkę „ Mickey ”. Skończywszy pracę, odwiedza ojca, by mu ją pokazać, bo historia jest częściowo oparta na anegdocie o doświadczeniach Vladka w Auschwitz. W reakcji Vladek przytacza inne epizody z tego okresu. Art z zaostrzoną ciekawością rejestruje serię wywiadów z ojcem w ciągu czterech dni; historie te staną się tkanką rozwiniętego Mausa . Następnie autorka prowadzi szeroko zakrojone badania, konsultując zeznania ocalałych oraz rozmawiając z ocalałymi przyjaciółmi i krewnymi. Dokumentacja dotycząca Sosnowca pochodzi z serii wydanych po wojnie polskich broszur , które szczegółowo opisują warunki życia Żydów w poszczególnych regionach.
W 1973 roku, Art Spiegelman prezenty dla krótkim czasie Comix n O 1, historia samobójstwa matki: To więzień na Piekło Planet ( Więzień na Hell Planet ). W tym samym roku wydał książkę z cytatami pornograficznymi i psychodelicznymi poświęconą Anji Spiegelman. Później Art Spiegelman zyskał rozgłos dzięki krótkim i awangardowym komiksom . W 1975 roku przeniósł się z San Francisco do Nowego Jorku , o czym nie poinformował swojego ojca aż do 1977 roku. Wtedy to postanowił pracować nad „bardzo długą powieścią graficzną” . W 1978 dokonał nowych nagrań wspomnień ojca, aw 1979 odwiedził Auschwitz. W 1980 roku Art Spiegelman wraz z żoną Françoise Mouly uruchomił RAW , projekt graficzny i przegląd komiksów. To dzięki tej publikacji Maus w formie seryjnej jest rozpowszechniany wśród społeczeństwa.
W 1940 - 1950 , amerykańskie komiksy reprezentowany duży sektor gospodarki, oferując szeroką gamę tematów. Pod koniec lat siedemdziesiątych sektor ten się wyczerpał. Kiedy seria Maus pojawia się na rynku, na rynku dominują dwaj główni wydawcy („ Wielka Dwójka ”): Marvel i DC Comics , które opierają się przede wszystkim na modelu superbohatera . Podziemny ruch comix , która rozwijała się w okresie od końca 1960 i początku 1970 roku, wtedy wydawało się być w agonii. Publiczność postrzega komiksy jako marzenia władzy dla nastolatków, a nie jako sposób artystycznej i literackiej ekspresji dla dorosłych. W tym czasie debaty koncentrowały się na gatunku komiksów , znacznie bardziej niż na ich roli jako mediów .
Termin „ powieść graficzna ” ( powieści graficzna ) rozpowszechnił się w czasach, gdy Maus stał się sławny. W 1978 Un pacte avec Dieu , przez Will Eisner , spopularyzował wyrażenie, choć początki tej format daty z początku 1970 to wtedy spełnia podwójną funkcję. Z jednej strony, to ukrywa mierny wartość kulturowa że głośniki angielski przypisać do tych tworów; po drugie, pozwala na zakwalifikowanie książek komiksowych, w przeciwieństwie do komiksów , periodyków, opowiadań.
W grudzień 1980pojawia się w pierwszej sekwencji Maus , w postaci krótkiej wkładce w n ° 2 RAW . Każdy kolejny numer recenzji przedstawia rozdział historii, aż do zamknięcia pisma w 1991 roku. Cała praca ukazała się w tej recenzji, z wyjątkiem ostatniego rozdziału.
Art Spiegelman usiłuje znaleźć wydawnictwo, które zgodziłoby się wydać Maus w formie książkowej. WSierpień 1986, bardzo entuzjastyczne recenzje New York Timesa decydują, że Pantheon Books oferuje tom z pierwszymi sześcioma rozdziałami: Maus - Ocalony opowiada i jako podtytuł Mój ojciec krwawi historię . To wydanie wyprzedza o trzy miesiące pokaz filmu Fievel i nowy świat (An American Tail) autorstwa studia Amblin Entertainment Stevena Spielberga . Art Spiegelman, który wierzy, że ten film został zainspirowany Mausem , czuje ulgę, ponieważ ma nadzieję, że ta data premiery pozwoli uniknąć porównań.
Maus cieszy się dużym zainteresowaniem , co częściowo wynika z jego dystrybucji w księgarniach ogólnych, a nie w sieci księgarni specjalizujących się w komiksach . Krytycy sztuki wiążą dzieło z kilkoma gatunkami, a księgarze wahają się, w jakiej kategorii je zaklasyfikować (zob. rozdział o krytycznej recepcji i potomności ).
Panteon opowiada się za wyrażeniem „powieść graficzna”, które początkowo budzi niechęć Arta Spiegelmana; w rzeczywistości wiele długich komiksów należy do tej kategorii, niezależnie od ich jakości narracyjnej. Według niego termin ten odnosi się do formy opowieści, niezależnie od jej treści. Następnie akceptuje tę klasyfikację. Na początku 2000 roku , wraz z redaktorem Chrisem Oliverosem z Drawn and Quarterly , prowadził udaną kampanię z Book Industry Study Group, aby wprowadzić do księgarń „powieści graficzne” z gatunku.
W 1991 roku Panteon łączy ostatnie pięć rozdziałów w drugim tomie: I tu zaczęły się moje kłopoty . Później Pantheon oferował pełne wydania w jednym lub dwóch tomach. W 1994 roku Voyager Company wydała CD-ROM zatytułowany The Complete Maus , który zawierał książkę, transkrypcje nagrań z Vladkiem, sfilmowane wywiady, szkice i inne materiały dokumentalne. Ten CD-ROM współpracował z HyperCard , ekskluzywną aplikacją dla komputerów Macintosh , która od tego czasu stała się przestarzała. W 2011 roku Pantheon Books opublikował MetaMaus . Książka ma obszerniejsze odniesienia, w tym sfilmowaną sekwencję Vladka. Centralnym punktem książki jest wywiad Arta Spiegelmana z Hillary Chute . Dokumentacja zawiera również wywiady z rodziną Arta Spiegelmana - jego żoną Françoise Mouly i ich dziećmi Nadją i Dashiell - a także szkice , zdjęcia, genealogie i ilustracje. W tej wersji znajduje się również DVD z nagraniami wideo, audio, archiwami zdjęć i interaktywną wersją Mausa .
Art Spiegelman zadedykował Mausa swojemu bratu Richieu, a także własnym dzieciom. Motto do tej historii jest to cytat z Adolfa Hitlera : „Żydzi są zdecydowanie wyścig, ale oni nie są ludźmi. "
Międzynarodowa publikacja i recepcjaW 1986 roku Penguin Books nabyło prawa do dystrybucji początkowego tomu w Rzeczypospolitej . Art Spiegelman w solidarności z Afrykańskim Kongresem Narodowym, który prowadzi kulturowy bojkot w proteście przeciwko apartheidowi , odmawia „negocjowania z faszyzmem” : nie zrzeka się praw do swojej pracy w RPA.
Od 2011 roku wydania Mausa są dostępne w około trzydziestu językach. Art Spiegelman jest szczególnie zainteresowany trzema wersjami: francuską , ponieważ jego żona jest Francuzką i ma wielki szacunek dla wyrafinowania komiksu francusko-belgijskiego ; niemiecki, ze względu na temat opowieści; i wreszcie polski. Rzeczywiście, większość historii rozgrywa się w Polsce, tam urodzili się jego rodzice, a on sam mówi po polsku jako ojczystym .
W Niemczech wydawnictwa musiały przekonać Ministra Kultury, że absolutnie konieczne jest zachowanie oryginalnej okładki : w rzeczywistości zawiera ona swastykę ; jednak prawo zabrania wyświetlania symboli nazistowskich. Odbiór jest przychylny: Maus stał się klasykiem , uczył się w szkole.
Wersja polska napotkała na pułapki. Już w 1987 roku, kiedy Art Spiegelman planował wyjazd studyjny do Polski, urzędnik konsularny odpowiedzialny za ostemplowanie paszportu wypytywał go o przedstawienie ludzi jako świń, podkreślając powagę afrontu. Wydawnictwa i krytycy sztuki odmawiają przejęcia kontroli nad Mausem z obawy przed oburzeniem i bojkotem. W 2001 roku Piotr Bikont , dziennikarka w Gazecie Wyborczej , założył wydawnictwo opublikować Maus . Demonstranci przybywają, by zaprotestować i spalić księgę przed kwaterą główną . W zamian Bikont w świńskiej masce wita ich ze swojego okna.
W wersji hebrajskiej niektóre pudełka zostały wyretuszowane. Opierając się na wspomnieniach Vladka, Art Spiegelman przedstawił niewielką postać jako członka utworzonej przez nazistów policji żydowskiej . Potomek Izraela wyraził sprzeciw, grożąc autorowi pozwem o zniesławienie . Spiegelman zmienia postać, zastępując czapkę policjanta fedorą , ale wstawia notatkę, aby wypowiedzieć się przeciwko temu „wtargnięciu”. W 1990 roku Wydawnictwo Zmora Bitan opublikowało pierwszy tom, który następnie spotkał się z chłodnymi, wręcz negatywnymi komentarzami. Redaktor nie wydaje drugiej części. Inny izraelski dom kupił całe dzieło, w nowym tłumaczeniu poety Yehudy Vizana, który transponuje niezdarny styl Vladka - coś, czego Zmora Bitan odmówiła.
W Japonii , Maus pojawia się w formacie magazynu; tylko ten kraj otrzymał pozwolenie na publikację pracy w rozmiarze innym niż oryginał. Przekład na arabski , przewidziany od dawna, jeszcze się nie zmaterializował. W Rosji obowiązuje prawogrudzień 2014zakazał wystawiania nazistowskiej propagandy; jednak okładka Mausa zawiera swastykę. Książka zostaje wycofana z księgarń przed Dniem Zwycięstwa .
Wydawcą Maus i MetaMaus we Francji jest Flammarion .
Oparcie historii o tematyce Holokaustu jest uważane za odważny wybór, a tym bardziej w formie komiksu . Rzeczywiście, anglojęzyczni czytelnicy z 1986 r. nie szanowali tych publikacji, co umniejszało wartość prac Arta Spiegelmana. Użycie zoomorfizmu pogarsza ten efekt, ponieważ sprawia, że postacie są nierozpoznawalne. Zoomorfizm jest powszechnym procesem w komiksach . Tradycyjnie czytelnictwo kojarzyło się z książkami dla dzieci. Jednak ruch podziemny czasu korzystania z tej graficzny styl opowieści dla czytelników dorosłych - takich jak Fritz the Cat od Robert Crumb , który przez profesjonalny krytyk Józef Witek „pokazuje, że zoomorfizm ma potencjał, aby doprowadzić do paradoksalnej realizmu narracji” , jak znaleźć w Mausie .
Narracja z Maus , która rośnie głównie na rachunku Holokaustu, opisuje również związek Art Spiegelman z ojcem, na przykład nagrywanie sekwencji wspomnień. W tomie I, piąty rozdział ( Mysia Dziura ) zawiera Więzień na planecie piekieł , czterostronicową narrację opublikowaną w 1973 r. w Short Order Comix , poufnej recenzji komiksu. Autor opowiada o swoich uczuciach do samobójstwa matki i portretuje się w mundurze więźnia obozów zagłady. Ta historia kontrastuje z resztą prac przez jego tematu, przez ludzki aspekt bohaterów i przez jego stylu surrealistycznym, który wykorzystuje kody na niemiecki prądu ekspresjonistycznej od powieści drukuje przez Lynd Ward .
Spiegelman zaciera różnicę między opowiadaniem historii a światem rzeczywistym. Tak więc w rozdziale Mauschwitz postać Arta Spiegelmana tłumaczy żonie, że czuje się przytłoczony wagą Mausa i przeżywa kryzys wątpliwości, po czym konkluduje: „W rzeczywistości nie. nigdy nie pozwolił mi mówić tak długo bez przerywania ” . Kiedy więzień uważany za Żyda twierdzi, że ma niemieckie obywatelstwo, Spiegelman wyraża niechęć do rysowania tej postaci jako myszy lub kota. W całej książce autor włącza i podkreśla przyziemne szczegóły z historii ojca, w tym humorystyczne lub ironiczne ; Proces ten ma wpływ na dodanie wymiaru lekkości i ludzkości do historii i „pozwala ciężar nie do zniesienia wydarzeń historycznych do wykonania . ”
Na początku rozmów z Vladkiem Spiegelman wziął swoje notatki ręcznie, ale niedługo potem zaczął używać magnetofonu , czy to twarzą w twarz, czy też przez telefon. Często autor podsumowuje to, co powiedział jego ojciec; zdarza się też, że wydłuża się dialog lub łączy kilka powtarzających się opisów w jeden.
Spiegelman, przedstawiając historię Vladka w sposób zorganizowany, obawiał się podważenia jej autentyczności. W końcu decyduje się na linearną narrację, bardziej sprzyjającą całościowemu zrozumieniu dzieła. Stara się pokazać, że sekwencje nagrań i formatowanie książki są integralną częścią Mausa , aby przekazać „wrażenie reportażu wpisującego się w osobistą relację” .
W swojej pracy Art Spiegelman używa zoomorfizmu do reprezentowania różnych „narodowych” grup: Żydzi stają się myszami , Niemcy stają się kotami , Amerykanie stają się psami , a Polacy stają się świniami ; dziecko urodzone z miłości polskiego Żyda do nieżydowskiego Niemca z Hanoweru wraca mysz z futrem naznaczonym kocimi paskami. Myszy nawiązują do nazistowskich obrazów propagandowych i antysemickiego dokumentu The Eternal Jew ; pozwalają też przełożyć antysemicką nienawiść do nazistów za pomocą metafory kot-mysz (obraz żydowskiego więźnia Niemiec kreślony czasem przez mysz, a czasem przez kota pozwala autorowi bawić się tymi przedstawieniami i czym przypominają czytelnikowi), a Amerykanie stają się psami, bo odpędzają Niemców, tak jak psy przeganiają koty. Przedstawienie Polaków przez świnie (inspirowane postacią Cochonnet , Looney Tunes ) wzbudziło wiele negatywnych reakcji wśród ich potomków, którzy tak samo jak Żydzi uważają się za ofiary nazizmu; Art Spiegelman odpowiedział, opierając się na wielokrotnych zeznaniach ojca, który widział, jak Polacy prześladują Żydów. Inne narodowości, mniej obecne w opowieści Vladka, symbolizują stereotypy kulturowe: Francuzi, jedzący żabie udka, to żaby, a Brytyjczycy, miłośnicy ryby z frytkami , to ryby ; jasnowidz Rom jest reprezentowany przez odmienny bombyks ( w języku angielskim ćma cygańska ) i Szwedzi, u których rodzina Spiegelmanów znalazła schronienie po wojnie (i pozostaliby tam, według Vladka, bez nalegań Anji na znalezienie w Stanach Zjednoczonych jedynymi członkami jego rodziny, którzy przeżyli), są łosie, ponieważ zwierzę, dość sympatyczne, pochodzi z tego kraju.
Opowieść zasadniczo opiera się na tekście: zawiera kilka cichych pudełek . Ma około 1500 czarno-białych pudełek . Wybory artystyczne rządzą silnymi kontrastami: duże czarne obszary i grube czarne obramowania zestawione są z białymi obszarami i szerokimi białymi marginesami. Szary odcień jest prawie niewidoczny. W narracji czasu teraźniejszego plansze odpowiadają siatce ośmiu kwadratów. Kiedy historia opisuje przeszłość, Spiegelman wielokrotnie wyłamuje się z tego schematu.
Dwie poprzednie prace, pierwszy Maus (1972) i Więzień na piekielnej planecie (1973) prezentują bardzo szczegółowy i wyrazisty styl. Pierwotnie autor przewidział ten proces dla długiej wersji Mausa . Jednak po kilku szkicach Spiegelman wybiera czystą linię, zbliżoną do swoich szkiców ołówkiem, ponieważ uważa, że jest to bardziej intuicyjne i bezpośrednie. Rysunek z bohaterów jest minimalistyczny: ludzkie ciało zwieńczony przez głowę zwierzęcia, jeśli oczy odpowiadają kropek, a usta i brwi są proste linie. Spiegelman chciał zdystansować się od działania bohaterów pierwszego Mausa , gdzie masywna sylwetka nazistowskich kotów kontrastuje z sylwetką żydowskich myszy; zdaniem autora takie podejście „mówi czytelnikowi, co ma czuć i myśleć” . W rozwiniętym Mausie Spiegelman woli, aby czytelnik wyrobił sobie własne zdanie. Dlatego koty nazistowskie, podobne rozmiarami do żydowskich myszy, nie mają wyrazu twarzy, który od razu określa je jako czarnych charakterów opowieści . Różnice między Więzień na planecie piekieł a Maus ilustrują skuteczność bardziej trzeźwego stylu: Więzień budzi strach, a Maus , bardziej przystępny, zachęca do refleksji i zrozumienia.
Ponadto Spiegelman chciał w tym stylu odtworzyć efekt dziennika: używał zwykłego papieru , wiecznego pióra i białej taśmy korekcyjnej do pisania. Oryginalne i opublikowane rysunki są w identycznej skali , w przeciwieństwie do innych prac, rysowane najpierw w dużym formacie, a następnie publikowane w zmniejszonej wersji, aby ukryć niedoskonałości.
Spiegelman pisał artykuły skłaniające do głębszego zrozumienia historii komiksu . W młodości inspirował się Harveyem Kurtzmanem , Willem Eisnerem i Master Race (1955) Bernarda Krigsteina . Chociaż Spiegelman nawiązuje do wczesnych prac Eisnera, twierdzi, że Maus nic nie zawdzięcza powieści graficznej Przymierze z Bogiem . W przeciwieństwie do tego, jest bezpośrednio inspirowany Małą sierotą Annie Harolda Graya (1924) , której prace podziwia, ponieważ opowiadanie historii opiera się na dobrej jakości pisaniu, a nie na ilustracjach. Spiegelman przytacza również istotny wpływ Binky Brown Meet the Virgin Mary (1972) Justina Greena , który zdecydował, że włączył do swojej pracy elementy autobiograficzne; Spiegelman określa, że „bez binky Brown , Maus nigdy nie widział światła dziennego” . Pod względem oddziaływania graficznego wskazuje w szczególności Fransa Masereela , który wykorzystuje proces ksylograficzny do swoich narracji w obrazach , jak w Mojej księdze godzin (1919).
Ikonografia nazistowski jest łatwo rozpoznawalny w Maus . Rzeczywiście, Spiegelman przywłaszcza sobie elementy graficzne partii do celów krytycznych. Używając zarówno mimetycznych, jak i metaforycznych elementów tego systemu znaków, Maus ilustruje, w jaki sposób zagrożenie nazistowskie wdarło się w całą rzeczywistość II wojny światowej w zainteresowanych krajach, ale także w psychologiczny wpływ tego historycznego wydarzenia na życie. ocalałych po zakończeniu wojny, a także dzieci tych, którzy przeżyli.
Podobnie jak krytyka Mausa , Spiegelman uważa, że „rzeczywistość jest zbyt skomplikowana dla komiksu… Trzeba tak bardzo upraszczać lub zniekształcać” , stąd pewne przybliżenia w historii. Autor przyjmuje postmodernistyczne podejście . Rzeczywiście, Maus „żywi się własną historią” , ponieważ narracja inscenizuje genezę dzieła, czyli redakcyjne i artystyczne wybory Spiegelmana dotyczące transkrypcji wspomnień jego ojca. Na przykład, gdy jego francuska żona przechodzi na judaizm, postać Arta Spiegelmana waha się, czy przedstawiać ją jako żabę, mysz czy inne zwierzę.
W opowieści ludzie są przedstawiani z głowami i ogonami kilku gatunków zwierząt : Żydzi jako myszy, Niemcy jako koty, Polacy jako świnie itd. Art Spiegelman inspirował się nazistowskimi filmami propagandowymi, w których Żydów utożsamia się ze szkodliwym gatunkiem. Jednak jego pierwsze znaczące zetknięcie się z tego typu metaforą datuje się od prezentacji przez Kena Jacobsa pokazów minstreli i starych filmów amerykańskich, obfitujących w etniczne karykatury. W nazistowskiej propagandzie myszy symbolizowały Żydów, obraz wykonany w Mausie . Przedmowa do drugiego tomu cytuje niemiecką gazetę z lat 30.: „Myszka Miki to najbardziej żałosny ideał, jaki kiedykolwiek ujrzał światło dzienne… Zdrowe intuicje każą wszystkim niezależnym młodym ludziom i całej szanowanej młodzieży myśleć, że ten obrzydliwy i brudny robactwo , największy nosiciel bakterii w królestwie zwierząt, nie może być idealnym typem zwierzęcia... Skończmy z tyranią, jaką Żydzi sprawują nad ludem! Precz z Myszką Miki! Noś swastykę! ” .
Kiedy postacie żydowskie próbują uchodzić za Polaków, zakładają świńskie maski , których wiązania są widoczne. Ta iluzja była bardziej przekonująca u Vladka niż u Anji: „łatwiej było odgadnąć, że była Żydówką”, mówi Vladek. Dlatego Anja została narysowana z mysim ogonem wystającym z jej przebrania.
To dosłowne uciekanie się do stereotypów, które doprowadziły do Ostatecznego rozwiązania, niesie ze sobą ryzyko podsycania rasistowskich klisz , ale Art Spiegelman wykorzystuje je do anonimizacji swoich postaci. Zdaniem historyka sztuki Andrei Liss paradoksalnym efektem tego przedstawienia jest utożsamienie czytelnika z postaciami jako istotami ludzkimi; rysunek nie pozwala na identyfikację cech morfologicznych, pokazując jednocześnie wszechobecność klasyfikacji rasistowskich.
W Maus wszystkie postacie z tej samej grupy etnicznej wyglądają podobnie. Art Spiegelman zamierza w ten sposób zademonstrować absurdalność tej kategoryzacji: „te metafory (...) niosą za sobą własne zniszczenie” i „ujawniają głupoty rasistowskich ideologii” . W swojej analizie Amy Hungerford, specjalistka od literatury angielskiej z Uniwersytetu Yale , wskazuje na niespójności w tym systemie zoomorficznym. Rzeczywiście, wygląd postaci nawiązuje do ich roli w znacznie większym stopniu niż ich przynależności etnicznej. Nawet jeśli jej rodzice nie są Żydami, Françoise Mouly jest myszą, ponieważ jej tożsamość jest podobna do jej małżonka, który sam identyfikuje się z ofiarami Zagłady. Art Spiegelman, zapytany o hipotetyczną reprezentację Żydów izraelskich , zaproponował jeżozwierze . Kiedy konsultuje się ze swoim psychiatrą , dwie ludzkie postacie noszą mysie maski. W miarę postępu prac styl tej zoomorficznej metafory ewoluuje: w oryginalnej publikacji pierwszego tomu Art Spiegelman przedstawia się jako mysz. Z kolei w tomie drugim jego autoportret przedstawia go jako mężczyznę w mysiej masce. W Maus postacie są przedstawiane jako myszy i koty tylko w ich relacji ofiara/drapieżnik. Poza wyglądem zachowują się pod każdym względem jak zwykli ludzie. Ta zoomorficzna metafora staje się jeszcze bardziej złożona, gdy przedstawia się prawdziwe zwierzęta: Anja boi się myszy (co nie jest pozbawione ironii); pojawiają się psy i koty; naziści używają psów bojowych.
Według Marianne Hirsch życie Arta Spiegelmana nawiedzają wspomnienia, które do niej nie należą. Maus to nie tylko dzieło pamięci, ale także koncepcja „postpamięci”, którą rozwinęła po przeczytaniu książki. Praca opisuje trudną relację między ocalonymi z Holokaustu a ich dziećmi. Chociaż dzieci nie doświadczyły Holokaustu, dorastają ze wspomnieniami rodziców, zanim jeszcze im je przekazali. Bliskość między ocalałymi a ich dziećmi tworzy głęboką więź osobistą: dzieci dziedziczą wspomnienia po przodkach.
Art Spiegelman przepisał historię swojego ojca chronologicznie, aby zachować spójność. W narracji wspomnienia jego matki Anji rzucają się w oczy ich nieobecnością, spowodowaną jej samobójstwem i zniszczeniem jej pamiętnika przez Vladka. Marianne Hirsch widzi w Maus sposób także na odtworzenie pamięci o Anji. Vladek utrzymuje pamięć Anji przy życiu, przechowując jej zdjęcia na swoim biurku ( „jak świątynia”, według Mali). Jest to zatem jedyna materialna pamięć Anji dostępna dla autorki.
Spiegelman wielokrotnie wyraża poczucie winy . Jak wiele dzieci ocalałych, obwinia się o to, że ma lepsze życie niż jego rodzice. Niepokój dręczyły go z powodu śmierci brata, Richieu, ofiary Holokaustu: Art Spiegelman czuje, nigdy nie może przewyższyć i wydaje się rozwijać vis-à-vis kompleksu niższości jej; uważa go za „rywala” .
W rozdziale ósmym, napisanym po niespodziewanym sukcesie pierwszego tomu, Spiegelman przedstawia siebie jako człowieka w mysiej masce, ogarniętego wyrzutami sumienia na szczycie góry trupów: sześć milionów żydowskich ofiar Holokaustu. To na nich opiera się sukces Mausa . Na kolejnych stronach Paul Pavel, psychiatra Arta Spiegelmana, analizuje poczucie winy, jakie odczuwał Vladek, gdy przeżył i pokonał śmierć swojego pierwszego syna. Pavel wyjaśnia, że Art Spiegelman z kolei obwinia się za namalowanie niepochlebnego portretu swojego ojca. Co więcej, Art Spiegelman nie doznał Shoah, więc napotkał trudności w uchwyceniu i wizualizacji tego „szczególnego wszechświata”. Dlatego ma opory przed opisywaniem tego.
Spiegelman parodiuje nazistowską ideologię etniczną . Rasizm Władka pojawia się z kolei, gdy wpada w złość, bo Françoise przejmuje kontrolę nad afroamerykańskim autostopowiczem , którego nazywa schwartserem (określenie pochodzenia niemieckiego lub jidysz). Kiedy jest oburzona jego zachowaniem, tym bardziej absurdalnym, że cierpiał z powodu antysemityzmu, odpowiada: „Nie ma nawet porównania między Schwartse a Żydami!” ” .
W trakcie opowieści Spiegelman stopniowo dekonstruuje identyfikacje w swoim zwierzęcym wszechświecie, zwłaszcza w tomie drugim: pokazuje indywidualne zachowania, które nic nie zawdzięczają rzekomym cechom rasowym.
W rysunku Niemcy niewiele się od siebie różnią, ale relacja pokazuje wiele niuansów wśród Polaków i Żydów, którzy są najczęstszymi postaciami. Czasami Żydzi i rady żydowskie są posłuszne okupantowi: niektórzy przekazują Żydów nazistom, inni stają się pomocnikami policji w służbie nazistów.
Spiegelman wielokrotnie ilustruje Polaków, którzy mimo niebezpieczeństw przychodzą z pomocą Żydom . Jednocześnie sugeruje, że antysemityzm był wówczas bardzo rozpowszechniony wśród Polaków. W kapo , którzy prowadzą obozy są Polacy; Vladek i Anja zostają schwytani według wskazań polskich przemytników. Na Wyzwoleniu para słyszy historie Polaków, którzy wciąż odpierają Żydów, a nawet ich zabijają.
W Humanity Flayed: Humanity and Infrahumanization Jacques-Philippe Leyens deklaruje, że powszechne jest analizowanie ludobójstw i masowych mordów przez pryzmat „ dehumanizacji ” ofiar, a nawet ich „animalizacji” . Broni jednak tezy, że efekt ten dotyczy również oprawców, ponieważ ich czyny są pozbawione moralności. Na poparcie tego poglądu autor cytuje Mausa, a także Bestia nie żyje! de Calvo , satyra na zwierzęta, w której nazistów reprezentują wilki prześladujące inne gatunki.
Według analizy opublikowanej w Bibliobs , przedstawienie Żydów jako myszy w Mausie podejmuje wspólny temat nazistowskiej propagandy, a mianowicie asymilację Żydów do szczurów, w celu przetłumaczenia „odczłowieczenia nieodłącznie związanego z projektem eksterminacji” . Co więcej, ten stylistyczny wybór gra na paradoksie: kot, który reprezentuje nazistowskie drapieżniki szczurów, ma tendencję do wzbudzania sympatii u czytelników.
W Maus para Spiegelmanów posługuje się kilkoma językami: polskim , niemieckim , angielskim , jidysz .
Posługuje od Władek, Art Spiegelman i Anja jest polski. W tej historii Vladek mówi niezręczną angielszczyzną ( łamaną angielszczyzną ), co kontrastuje z bardziej płynną wypowiedzią Paula Pavela ( psychiatry Art Spiegelman, a także imigrant i ocalały z Shoah). Wielokrotnie umiejętności językowe Vladka wyświadczają mu przysługę, na przykład gdy poznaje Anję. To dzięki angielszczyźnie nawiązała się przyjaźń z Francuzem: po wojnie kontynuowano ich korespondencję (w języku angielskim). Po osiedleniu się w Stanach Zjednoczonych Vladek przyjął angielski jako swój zwykły język. Kiedy opowiada o swoim doświadczeniu Zagłady, najpierw amerykańskim żołnierzom, a potem synowi, nigdy nie używa swojego ojczystego języka. Dialogi z synem ilustrują jego trudności w wyrażaniu się po angielsku. W rozdziale na końcu opowieści Vladek wspomina Dachau : „I tu… zaczęły się moje kłopoty” ( „ I tutaj… zaczęły się moje kłopoty ” ) – oczywiście miał poważne problemy. . Z tego nienaturalnego w języku angielskim sformułowania wywodzi się podtytuł tomu II.
Wersja francuska w przekładzie Judith Ertel przywraca ten stylistyczny efekt.
Niemieckie słowo Maus jest spokrewnione z angielską myszką , co oznacza mysz . Ale przywołuje również niemieckie słowo mauscheln, które oznacza „mówić jak Żyd” , w odniesieniu do stylu Żydów z Europy Wschodniej, kiedy mówili po niemiecku. Etymologia od mauscheln nie wynika z Maus , lecz pośrednio od Mojżesza .
Przed Maus w publikacji The komiks społeczność książka już odbyła Art Spiegelman w dużym szacunkiem jako rysownika komiksu i redaktor książki. W 1986 roku pierwszy tom zyskał nieoczekiwaną uwagę mediów. Książka zbiera setki pozytywnych recenzji i odgrywa kluczową rolę w odnawianiu publicznego zainteresowania komiksem . Dzięki Watchmen and The Dark Knight Returns w latach 1986-1987 Maus stał się jednym z „ wielkiej trójki ”, który miał wpływ na pojawienie się koncepcji powieści graficznej i jej rozpowszechnianie wśród dorosłych czytelników. Rzeczywiście, Maus odgrywa istotną rolę w postrzeganiu komiksów przez publiczność, w czasach, gdy anglojęzyczni czytelnicy postrzegają je jako gatunek zarezerwowany dla młodych ludzi i silnie naznaczony superbohaterami . Początkowo krytyczne opinie o Mausie niechętnie łączyły komiksy z literaturą . Więc kiedy New York Times mówi: „Art Spiegelman nie rysuje komiksów ” , jest to komplement. Po otrzymaniu nagrody Pulitzera książka zyskała rozgłos wśród naukowców . W latach 1991-1992 Muzeum Sztuki Nowoczesnej zorganizowało wystawę poświęconą genezie Mausa .
Profesjonaliści i czytelnicy wahali się co do kategorii, do której należy Maus : biografia , dzieło literackie , autobiografia , świadectwo historyczne , wspomnienia . Spiegelman poprosił The New York Times o zmodyfikowanie listy bestsellerów, aby powiązać jego książkę z gatunkiem „literatura faktu”, a nie „fikcja”. Deklaruje: „Spoci mi się zimno na myśl, że David Duke mógłby zredukować do rangi fikcji pogłębioną pracę badawczą, wykonaną ze wspomnień mojego ojca w czasach, gdy Hitler dominował w Europie i budował obozy śmierci ” . Dziennikarz następnie komentuje: „Chodźmy do Arta Spiegelmana, zadzwońmy i zobaczmy, czy otworzy nas wielka mysz; jeśli tak jest, zaklasyfikujemy Mausa do dzieł niefikcyjnych! " Ostatecznie, gazeta zgodził się na prośbę Art Spiegelman. Jury Nagrody Pulitzera omija ten problem: w 1992 roku Maus otrzymał Nagrodę Specjalną w Literach .
Maus zajmuje wysoką pozycję na listach komiksów i literatury. Comics Journal zajmuje czwartą książkę z najlepszych komiksów pas w XX -tego wieku; Kreator umieścił go na szczycie listy 100 najlepszych powieści graficznych. Entertainment Weekly daje mu siódme miejsce na liście Classics: Books - 100 najlepszych lektur od 1983 do 2008 roku . Magazyn Time rezerwuje dla niego siódme miejsce dla najlepszych książek non-fiction wydanych w latach 1923-2005 oraz czwarte miejsce dla najlepszych powieści graficznych. Inne przychylne opinie pochodzą od współczesnych autorów, takich jak Jules Feiffer i pisarz Umberto Eco . Spiegelman raz po raz otrzymywał propozycje dostosowania Mausa do ekranu; zawsze im odmawiał.
W 2013 roku Maus był głównym tematem retrospektywnej wystawy w Vancouver Art Gallery : CO-MIX: A Retrospective of Comics, Graphics and Scraps . Wystawa była koprodukowana przez Vancouver Art Gallery, Ludwig Museum i Jewish Museum of New York .
Maus za wczesne epizody w RAW wpłynęły Chris Ware w młodości, co skłoniło go do „dołożenia komiksy . ” Ponadto Maus jest głównym źródłem inspiracji dla Persepolis przez Marjane Satrapi i dla Fun Home przez Alison Bechdel .
W 1999 roku The Village Voice opublikował artykuł rysownika Teda Ralla zatytułowany King Maus Art Spiegelman rządzi światem komiksu z przysługami i strachem („The King Maus Art Spiegelman rządzi światem komiksu miłością i terrorem”) . Autor krytykuje dominujący wpływ Mausa na nowojorską społeczność komiksową. Ted Rall oskarża jury Nagrody Pulitzera o nagrodzenie Mausa z oportunizmu, gdy książka nie zasługuje na ten zaszczyt. W odpowiedzi Danny Hellman, inny autor komiksów, opracowuje fałszywy e-mail pod nazwą Ted Rall , oferując kontakt za pośrednictwem adresu [email protected] ( les-balls-de-Ted-Rall @ onelist .com ). Z tego adresu Hellman aranżuje mistyfikacje, aby opublikować fikcyjne odpowiedzi od redaktorów i dyrektorów artystycznych magazynu New York . Rall następnie wszczął postępowanie sądowe , żądając 1,5 miliona dolarów odszkodowania za zniesławienie , naruszenie prywatności i cierpienie psychiczne. Aby zebrać fundusze niezbędne do tego procesu, Hellman opublikował w 2001 roku antologię postępowania sądowego w komiksie ; na tylnej okładce tego tomu znajduje się opinia Arta Spiegelmana, w której przedstawia Ralla jako pisuar .
Maus otrzymuje kilka nagród : Międzynarodowy Festiwal Komiksu w Angoulême przyznaje nagrodę za najlepszy album zagraniczny Mausowi I: Mój ojciec krwawi historią w 1988 roku, potem tę samą nagrodę Mausowi II: I tu zaczęły się moje kłopoty w 1993 roku. W 2011 roku Art Spiegelman przewodniczył jury Festiwalu i otrzymał Grand Prix .
W prasie powtórzyło się zainteresowanie Mausa publikacjami o zasięgu ogólnopolskim, takimi jak Le Monde , w którym poświęcono mu kilka artykułów, a także innymi publikacjami: Les Inrockuptibles , Le Point , Ça m'intinterest . W 2012 album został w rankingu 2 nd w rankingu z 50 olejków komiksów ustalonych przez magazyn lirów .
Ponadto kanał Arte poświęcił mu w 2009 roku dokument: Art Spiegelman, rysy pamięci .
W Centrum Pompidou oferty z marca domaj 2012retrospektywa „Art Spiegelman: CO-MIX – retrospektywa komiksów, grafik i różnych szczątków” . Wstyczeń 2017, Shoah Memorial jest zorganizowanie Shoah i Komiksy wystawę w którym znajduje się m.in. dzieła Spiegelman.
Dużo pracy akademickiej opracował około Maus i wiele ośrodków nauczania używać go jako zasób dokumentów w kilku dziedzinach: historii , psychologii z rodzin dysfunkcyjnych , język sztuki i nauk społecznych . Ilość pracy naukowej poświęconej Mausowi nie ma sobie równych w świecie komiksu . Jednym z pierwszych badań pochodzi od historyka Joshua Brown w 1988 roku: Myszy i wspomnienia ( myszy i wspomnienia , Oral History przeglądowej), który analizuje problemy Spiegelman na scenie historię swojego ojca. Marianne Hirsch napisała wpływowy esej na temat post-pamięci: Zdjęcia rodzinne: Maus, Mourning i Post-Memory ; następnie ta książka rozrosła się, stając się Ramami rodzinnymi: fotografia, narracja i postpamięć . Maus wzbudził zainteresowanie naukowców, którzy nigdy nie studiowali komiksów i których prace są doceniane: Dominick LaCapra , Linda Hutcheon i Terrence Des Pres . Niewielu naukowców ma dobrą znajomość komiksu, ponieważ komiksy nie są tradycyjną dziedziną badań; Dlatego analizy Mausa podchodzą do dzieła przez pryzmat historii Zagłady, procesów filmowych czy stylów literackich. W 2003 roku Deborah Geis opublikowała zbiór esejów: Rozważając Maus: Podejścia do sztuki Spiegelmana „Survivor's Tale” of the Holocaust . W literaturze Holocaustu , Maus zajmuje ważne miejsce i badania na podstawie tej książki spowodowało znaczących wpłat na ten temat.
Według pisarza Arie Kaplana niektórzy ocaleni z Holokaustu nie doceniają faktu, że tragedia ta jest tłem dla komiksu. Niektórzy krytycy literaccy, tacy jak Hillel Halkin, uważają, że metafora zoomorficzna „powoduje podwójną dehumanizację ” w tym sensie, że ideologia nazistowska widziała w tych okropnych aktach konflikt jednego gatunku przeciwko innemu, zamiast postrzegać je jako dokonane zbrodnie. przez ludzi przeciwko swoim bliźnim. Inni krytycy tej pracy, tacy jak Harvey Pekar , zawodowy pisarz i krytyk komiksów , uważają, że rysunki zoomorficzne mogą podsycać stereotypy. Co więcej, Pekar wykazuje głęboką pogardę dla nadmiernie negatywnego portretu Vladka, który uważa za oburzający i obłudny, podczas gdy Maus jest przedstawiany jako obiektywny. RC Harvey , zawodowy krytyk, stwierdza, że zoomorfizm w Mausie grozi osłabieniem moralnego znaczenia dzieła i czerpie bezpośrednio z nazistowskiej ikonografii w zakresie przedstawień rasistowskich.
W swoich komentarzach Peter Obst i Lawrence Weschler wyrażają zastrzeżenia co do reprezentacji Polaków jako świń; rzeczywiście, krytyk Marek Kohn widzi w tym rasistowską zniewagę, ponieważ w kulturze żydowskiej świnie są niekoszerne , czyli „nieczyste”. Jednak jako Żyd Spiegelman najprawdopodobniej o tym wiedział. Obst i Pekar uważają, że opis Polaków nie jest zrównoważony w Mausie : tak, wielu Polaków pomaga Żydom, ale często działają w interesie. Pod koniec lat 90. podczas wykładu Spiegelmana na McGill University ( Montreal ) doszło do incydentu : słuchacz, wściekły na reprezentację Polaków, przerwał sesję; wypowiedział tak obraźliwe uwagi, że został wyrzucony z pokoju.
Walter Ben Michaels, krytyk literacki, uważa, że etniczne granice w Maus są sprzeczne z rzeczywistością. Rzeczywiście, pojawienie się Europejczyków odpowiada nazistowskim doktrynom dotyczącym ras; w przeciwieństwie do tego, wszyscy Amerykanie, niezależnie od ich pochodzenia, są przedstawiani jako psy, z wyjątkiem amerykańskich Żydów przedstawionych jako odrębne myszy od reszty populacji. Michaels uważa, że Spiegelman omija poważny i powracający problem dyskryminacji etnicznej w historii Stanów Zjednoczonych .
Inni krytycy zawodowi, jak Bart Beaty, nie doceniają fatalistycznego charakteru dzieła.
Paul Buhle, nauczyciel-badacz , oświadcza: „Wielu czytelników uważa Maus za najbardziej uderzający opis Zagłady; być może wynika to z charakterystycznej dla komiksu przesady , która ilustruje nierealistyczny wymiar tego przeczącego rozumowi doświadczenia” . Michael Rothberg podziela tę opinię: „ Maus zakotwicza niefikcyjną narrację w formacie pośrednim, „lekkim” i odrealnionym, co pozwala przywrócić ekstremalną intensywność Auschwitz” .
W styczeń 2006izraelscy autorzy Uri Fink i Gabriel Etinzon publikują Historię Wściekłego Regionu , w którym opowiadanie Hummaus parodiuje Mausa .
W 2012 roku belgijskie wydawnictwo La Cinquième Couche opublikowało książkę Katz , napisaną przez anonimowego autora; w tej przebiegłej wersji Mausa wszystkie głowy różnych gatunków zostały zastąpione przez głowy kotów. Ta parodia odtwarza każdą stronę i każdą linijkę francuskiej wersji Mausa . Flammarion , wydawca Spiegelman we Francji, uzyskał zniszczenie wszystkich kopii z powodu naruszenia praw autorskich .
Rok | Organizacja | Kraj | Cena £ | Wynik |
---|---|---|---|---|
1986 | Krajowe Koło Krytyków Książki | Stany Zjednoczone | Nagroda Krajowego Koła Krytyków Książki , kategoria: biografia | Nominacja |
1987 |
Magazyn czasu teraźniejszego American Jewish Committee |
Stany Zjednoczone | Czas teraźniejszy : Joel H. Cavior Book Award , kategoria: beletrystyka | Laureat |
1988 | Świadectwo chrześcijańskie | Francja | Cena oporu TC | Laureat |
1988 | Międzynarodowy Festiwal Komiksu w Angoulême | Francja | Najlepszy album zagraniczny ( Maus I ) | Laureat |
1988 | Nagroda Urhundena | Szwecja | Album zagraniczny | Laureat |
1990 | Nagroda Maxa i Moritza | Niemcy | Cena specjalna | Laureat |
1991 | Krajowe Koło Krytyków Książki | Stany Zjednoczone | Nagroda Krajowego Koła Krytyków Książki | Nominacja |
1992 | Nagroda Pulitzera | Stany Zjednoczone | Nagrody i wyróżnienia specjalne, kategoria: Nagroda Specjalna w Literach | Laureat |
1992 | Nagroda Eisnera | Stany Zjednoczone | Najlepsza książka związana z komiksami ( MetaMaus ) | Laureat |
1992 | Nagroda Harveya | Stany Zjednoczone | Najlepszy album ( Maus II ) | Laureat |
1992 | Los Angeles Times | Stany Zjednoczone | Najlepsza fikcja ( Maus II ) | Laureat |
1993 | Międzynarodowy Festiwal Komiksu w Angoulême | Francja | Najlepszy album zagraniczny ( Maus II ) | Laureat |
1993 | Nagroda Urhundena | Szwecja | Album zagraniczny ( Maus II ) | Laureat |