Status | Kaganat |
---|---|
Stolica | Samandar (pl) , potem Itil |
Religia | Tengryzm , potem judaizm |
Zmiana | Yarmaq ( w ) |
Powierzchnia ( 850 ) | 3 000 000 km 2 |
---|
VI th century | Osadnictwo Chazarów na wybrzeżu Morza Kaspijskiego |
---|---|
VII th century | Założenie państwa chazarskiego |
IX th century | Maksymalne rozszerzenie |
965 | Zdobycie Sarkela przez Światosława |
XI th century | Koniec ostatniego stanu Kazhar |
Poprzednie podmioty:
Następujące podmioty:
Chazarowie ( Hazarlar w turecku , כוזרים w języku hebrajskim , хазары w języku rosyjskim , Хәзәрләр ( Xäzärlär ) w Tatarski , Hazarlar w Krymskotatarski , Χάζαροι w języku greckim , خزر w perskim , Cosri w łacinie ) są ludzie, pół-koczowniczy tureckie z Azji Środkowej ; ich istnienie świadczy między VI TH i XIII, XX wieku AD. J.-C.
Na VII th wieku Chazarowie osiedlić się w Kaukazie Północnym w pobliżu Morza Kaspijskiego , gdzie opierają swoje kaganate ; niektórzy z nich przeszli następnie na judaizm , który ustanowili religią państwową. W czasach swojej świetności Chazarowie wraz ze swoimi wasalami kontrolowali rozległe terytorium, które mogło odpowiadać dzisiejszej południowej Rosji , zachodniemu Kazachstanowi , wschodniej Ukrainie , Krymowi , wschodnim Karpatom , a także kilku innym regionom Zakaukazia, takim jak Azerbejdżan i Gruzja. .
Chazarowie osiągnęli kilka serii sukcesów militarnych na Sasanidach , dynastii Zoroastrian . Walczą też zwycięsko z Kalifatem , ustanowionym po tej stronie Kaukazu, zapobiegając w ten sposób arabsko - islamskiej inwazji na południową Rosję. Sprzymierzyli się z Cesarstwem Bizantyńskim przeciwko Sasanidom i Rusi Kijowskiej . Kaganat stając się jedną z głównych potęg regionalnych, Bizantyjczycy zrywają sojusz i łączą się z Rusią i Pechenègues przeciwko Chazarom. Pod koniec X XX wieku , gdy przygasa Khazar imperium i staje się jednym z tematów na Rusi. Nastąpiło wysiedlenie ludności, przerywane kolejnymi najazdami Rusi, Kumanów i prawdopodobnie mongolskiej Złotej Ordy . Chazarowie następnie znikają z historii, nie wspominając o nich w żadnej relacji historycznej.
Etymologia terminu Chazar jest niejasna i kontrowersyjna. Według Encyclopedia Judaica nazwa ta może pochodzić od tureckiego qazmak, co oznacza wędrówkę lub nomadyzm, lub od słowa quz, które oznacza północne zbocze góry.
Początki Chazarów są przedmiotem kilku teorii.
Niektórzy historycy, tacy jak Gérard Nahon, postrzegają Chazarów jako lud spokrewniony z Turkami, którzy migrowali na zachód. Sama ich nazwa oznacza w języku tureckim „wędrówkę”. Radzieccy uczeni uważają Khazarowie być rdzennych ludzi z Ciscaucasia . Powiązania z Ujgurów , a Turkic mówiących ludzie Xinjiang ( Chiny ), zostały podniesione przez Douglas M. Dunlop, oparta na tekstach z okresu od VII th wieku, podczas gdy inni wskazują na podobieństwa z języka Hun (en) , podobnie jak w proto-Bułgarzy , co sugeruje pochodzenie powiązane z Hunów . Niedawno przejęte przez Dmitry Vasiliev, że Chazarowie by dołączył do step przęsłem na początku VI th wieku, przebywał wcześniej w Transoksania .
Wreszcie inna teza, o królewskiej kaście Chazarów, samozwańczego potomka Kozara (ru) , jednego z synów Togarmy , wnuka Jafeta według Tabeli Narodów z pierwszych rozdziałów Księgi Rodzaju , jest to prawdopodobnie spowodowane jego przejściem na judaizm. Dało to jednak początek wielu spekulacjom; według jednego z nich, zapisanego w jednym z rękopisów Guenizy z Kairu, studiowanych przez Salomona Schechtera , Chazarowie byli przynajmniej częścią zaginionych plemion Izraela . Niektórzy historycy, w tym Yair Davidiy, podpisują się pod tą „pojednawczą” tezą sugerującą, że Żydzi aszkenazyjscy z północnej Europy, dla niektórych spadkobierców Chazarów, są nawróceni na judaizm.
Organizacja plemienna Chazarów wydaje się złożona. Podobno podzielono ich na „białych Chazarów” i „czarnych Chazarów”. Średniowieczny perski geograf Istakhri ustalił rasową różnicę między tymi dwiema kastami („Chazarowie nie wyglądają jak Turcy. Mają czarne włosy i są dwojakiego rodzaju: Czarni (Kara-Chazarowie), którzy są śniadzi lub bardzo ciemni. i Biali (Ak-Chazarowie), którzy są uderzająco piękni. ”), ale nic nie wydaje się potwierdzać tej tezy, być może ekstrapolowanej z terminów„ czarny ”i„ biały ”, które w rzeczywistości odnoszą się do symboliki przestrzennej (czarny dla północy, biały dla południa - patrz później Kara Koyunlu i Ag Koyunlu ).
Historia Chazarów jest związana z Imperium turkuci (lub Köktürks ), utworzony po klęsce Ruanruan przez Bumin , z Ashina klanu , w 552 .
Kiedy Göktürk imperium rozpadło się po zwarciu w połowie VI th wieku , dzieli się proto-Bułgarów i Chazarowie czele klanu Ashina.
Około 650 r. Chazarowie założyli niezależne królestwo na północy Kaukazu na obrzeżach Wołgi, w szczególności ze szkodą dla proto-Bułgarów, na których polują w kierunku północno-zachodnim. To mało znane „państwo” jest zamiennie nazywane „Imperium Chazarskim”, „Królestwem Chazarskim”, a nawet „Chazarią”.
Zarejestruj znaczenia, że królestwo nabytej w 626 The Kagan (władca) Khazar Ziebil zaoferował 40.000 ludzi do cesarza , Herakliusz , aby pomóc mu w jego desperackiej walce z Sasanidzi . Aby uwieść khagana, Herakliusz proponuje mu swoją córkę Epifanię za mąż na znak wdzięczności.
Ekspansja Chazarów w VII -tego wieku i VIII XX wieku następnie przeciwko zdobyczy Umayyads Kalifat arabskimi na Kaukazie i Transoksania . W 650 roku arabska armia Abd ar-Rahmana ibn Rabiah została pokonana przez Chazarów w Balanjar. Według ówczesnych arabskich historyków każdy obóz używałby katapult. Kaganem tamtych czasów byłby Irbis. Inne walki toczą się w tym samym miejscu z Arabami.
Chazarowie i BizancjumNa VII XX wieku Chazarowie chwycił Krym , terytorium bizantyjskie, ale zajęte przez Gotów .
Khazar dominacja na różnych populacjach słowiańskich i tureckich wybrzeży Morza Kaspijskiego przeżywa swój największy ekspansji w IX -go wieku , a jego majątek jest związana z jego strategiczne znaczenie w handlu na Jedwabnym Szlaku . Początkowo na Kaukazie ich stolica została przeniesiona około 750 r. do Itil lub Atil, u ujścia Wołgi .
GospodarkaPrzez kilka stuleci Chazaria była obowiązkowym przejściem towarów między Chinami a Europą Zachodnią, między krajami islamu a Europą Północną, kontrolując (sporą część) dorzeczy Donu i Dniepru (nad Morzem Azowa) i Wołgi (nad Morzem Kaspijskim).
Chazarowie handlują w Eurazji z Radhanitami lub bez , miodem, futrami, wełną, prosem i innymi zbożami, rybami i niewolnikami (niewolnikami). Produkcja w Chazarii obejmuje wyroby garncarskie i szklane, klej rybny ( isinglass ) oraz inwentarz żywy (owce, bydło i produkty pochodne).
Rząd centralny nie nakłada podatków, ale opodatkowuje handel w wysokości 10% i pobiera dochody (daninę, dziesięciny) od chronionych populacji i stanów wasalnych (lub plemion).
Chazaria wybija srebrne monety, zwane yarmaqs (en) , z których wiele jest kopiami arabskich dinarów ( denarów ). Niektóre kawałki oznaczone „Ard al-Khazara” (po arabsku, dla „Land of Chazarów”), i / lub „Mojżesz jest prorokiem Boga”, datowany 766 do 838, znaleziono w 1999 roku na rozpryski skarbu ( fr ) , na wyspie Gotland , według Romana K. Kowalewa .
Bizantyjczycy oszczędzają Imperium Chazarskie, które chroni ich przed wikingami i arabskimi najeźdźcami , więc ich cesarz Konstantyn V poślubia chazarską księżniczkę Tzitzak , której syn Leon IV jest nazywany „Leon Chazar”.
Ich wojska są wzmocnione w VIII p wieku i IX p wieku nomadowie stepu, zwłaszcza Pieczyngowie . Ci stają się potężniejsi niż Chazarowie, którzy nie mogą powstrzymać ich przed przekroczeniem Wołgi i osiedleniem się w 889 między Donem a Dnieprem ; następnie w 895 podbić Magyar królestwa z Etelköz .
Ogólnie rzecz biorąc, Chazarowie chronią Bizancjum i ich podatne populacje przed grabieżczymi wyprawami Waregów , prowadzonymi wzdłuż wielkich rzek, oraz przed wyprawami arabskimi próbującymi ominąć Morze Kaspijskie : wojny arabsko-chazarskie (w) , Pax Khazarica .
Chazarowie mogli założyć miasto Kijów na dzisiejszej Ukrainie i są pośrednio źródłem powstania Moskwy , dzisiejszej Rosji , która została zbudowana z Rusi Kijowskiej ( kaganat Rusi ), po inwazji Chazarii przez barbarzyńców Rusinów (rusińskich) i lub Waregów od północy: transporty ruskie na Morzu Kaspijskim od 864 do 1041 i trzyma Waregów .
Russ , szabrowników kościołów, skończyło się konwersji na chrześcijaństwo . Odtąd, wspierani przez Cerkiew prawosławną , uzyskiwali uległość rodzimych Słowian, ich dawnych ofiar, którzy przyjęli imię Rosjan i zwrócili się przeciwko swoim dawnym chazarskim protektorom.
W 965 , rosyjskiego księcia Światosława I er zajął fortecę Sarkel : w latach, które przestrzegane, rodząca Rosja zadało śmiertelny cios imperium Chazarów. Niezależnym państwem istniał jeszcze przez kilkadziesiąt lat, aż do początku XI -tego wieku. Niektórzy Chazarowie dołączyli następnie do bizantyjskich społeczności żydowskich, inni Węgry .
Ostatecznie koniec Imperium Chazarskiego okazał się złym wyborem politycznym dla Rosjan: Chazarowie w rzeczywistości chronili ich przed Pieczyngami, którzy koczowali na południu Rosji.
Chazarowie byli w stanie zbudować cywilizację zaawansowaną technicznie i politycznie. W szczególności bili pieniądze i mieli technikę papierową , odziedziczoną po chińskich sąsiadach . Ich partykularyzm religijny i nieznajomość ich historii sprawiły, że znaleźli się w centrum zestawu ezoterycznych legend i błędnych wyobrażeń na temat ich cywilizacji.
Setki lat po jego upadku wiele historii i hipotez nadal napędza epopeję tego ludu. Niemniej jednak, kwitnącej imperium że mieszkała VII th do X th century może całkowicie zniknąć bez śladu. Obecnie, oprócz swojego wkładu w kulturę aszkenazyjską , większość śladów tego imperium pozostaje związana z rosyjską i węgierską historią i kulturą, w szczególności dzięki wpływowi Kabarów , nazwy sprzymierzonej z trzema chazarskimi plemionami. z Madziarów w IX -go wieku podbić i ustalić, co stałoby się Królestwa Węgier. Ostatni znaczący ślad istnienia cywilizacji Chazarów, Morze Kaspijskie, wciąż nazywane jest „Morzem Chazarów”.
Chazarowie są w szczególności znani z konwersji panującej dynastii (ich króla Bulana około 750, a bardziej ogólnie z kasty szlacheckiej) na judaizm. Początkowo byli wyznawcami religii Tengris , ale są przedmiotem chrześcijańskiego prozelityzmu, bardziej z Armenii i Albanii niż z Bizancjum, a także pod naciskiem muzułmańskim, z nawracaniem ludności podczas najazdów Umajjadów . Buddyzm również wywiera pewien wpływ.
Przejście na judaizm odbywałoby się w dwóch fazach, pierwsza około 735 r. Pierwsze kontakty z judaizmem miałyby miejsce z kupcami żydowskimi z Bizancjum lub przez ludność Krymu . Na ogół tłumaczy się to strategicznym wyborem elit chazarskich, pozwalającym im uciec od wpływów islamu i chrześcijaństwa ich potężnych arabskich i bizantyjskich sąsiadów.
Przyjmując judaizm, Chazarowie pozostali bardzo tolerancyjni religijnie i pozwolili swoim słowiańskim poddanym wyznawać chrześcijaństwo lub islam w pełnej wolności. Chociaż oficjalną religią był judaizm, ich wielki książę ( khagan ) i ich król odbyli naradę, która zgromadziła przedstawicieli trzech wielkich religii monoteistycznych .
W „ Khazar korespondencja ” wymieniane w latach 950 i 960 pomiędzy Ibn Shaprut , minister żydowskiej kalifa Kordoby i Józefa, króla Chazarów, który wspomina o tej konwersji znajduje się w guénizah Kairu i jest obecnie powszechnie uważane za autentyczne .
Jednak w kontekście sporu o pochodzenie Khazar aszkenazyjskich wymienionej poniżej, rzeczywistość tej konwersji została zakwestionowana, zwłaszcza w 2013 roku przez profesora Szaul Stampfer (In) na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie : „konwersja Chazarów jest mit bez podstaw faktycznych” .
Teoria pochodzenia Khazar Żydów aszkenazyjskich , czasami postrzegane jako antysemicki w XXI th wieku, wywodzi się z faktu, że przywódcy Khazar a nawet niektóre z ich plemion, które przynajmniej przyjęła obrzędów żydowskich na przełomie VIII th lub na początku IX th century. Zakres, a nawet rzeczywistość tego prozelityzmu pozostaje przedmiotem dyskusji. Historycy uważają, że dotyczyło to tylko części dworu królewskiego i szlachty, inni twierdzą, że znaczna część ludności również nawróciła się i jest przodkiem wielu europejskich Żydów w okresie 'Is; większość jednak obala tezę o masowych nawróceniach.
Debata nie dotyczy niekwestionowanej obecności Żydów w Chazarii ani ich roli w jej administracji. Chodzi o nawróconych na judaizm w obrębie plemienia Khazar i jego sojusznicy turecko-mongolskich: ich liczba, ich status (członkowie rządzącej rodziny lub inna) oraz wagę ich pochodzenie wśród Żydów mieszkających w Europie od jest XIX- th stulecie.
Różni autorzy od drugiej połowy XIX th wieku sugerują, że Żydzi w Europie Wschodniej pochodzą przynajmniej częściowo od Chazarów migracji na zachód od X XX wieku i XII th wieku, pod koniec lub po upadku imperium Chazarów.
W 1883 roku Ernest Renan napisał w Le Judaïsme comme race et religion : „Masowe konwersje w czasach greckich i rzymskich pozbawiły judaizm wszelkiego znaczenia etnologicznego i zerwały wszelkie fizyczne (ale nie duchowe) więzi z Palestyną […] Większość Żydów z Produktem tych nawróceń są Galia czy Włochy. Jeśli chodzi o Żydów z dorzecza Dunaju lub z południowej Rosji, niewątpliwie wywodzą się oni od Chazarów. Regiony te zawierają wiele społeczności żydowskich, które prawdopodobnie nie mają nic wspólnego etnologicznie z pierwotnymi Żydami. "
W 1940 roku Marc Bloch , który przedstawił się jako Żyd z urodzenia, a nie z religii, powiedział we wstępie do The Strange Defeat, że „Żyd” oznacza „grupę wierzących, rekrutowanych w przeszłości z całego Morza Śródziemnego, Świat turecki Chazarski i słowiański ”.
W 1943 izraelski historyk Abraham Polak opublikował swoją książkę o historii Chazarów i poczynił dwa ważne, choć kontrowersyjne założenia - pierwsze dotyczy nie-bliskiego Wschodu pochodzenia większości Żydów z Europy Wschodniej; druga, według której jidysz urodził się na Krymie, a nie w Niemczech, jak wcześniej sądzono.
W 1947 r. w ONZ hipoteza chazarska została wykorzystana przez przedstawicieli brytyjskich i arabskich, aby spróbować zapobiec stworzeniu Izraela, co skłoniło prezesa Agencji Żydowskiej do powiedzenia: „Jestem zaskoczony, że nie jestem Żydem ale Chazar ”. W 1954 brytyjski orientalista Douglas Dunlop ( w ) opublikował historię żydowskich Chazarów, którzy rozwijają hipotezę chazarską, przedstawioną jako zwykłą hipotezę, ale natychmiast skrytykował przewrotne użycie jej przez Karaimów w Rosji i Arabów na Bliskim Wschodzie.
W 1976 roku książka Arthur Koestler , trzynastego pokolenia , spopularyzowane publicznie ideę, że Żydów aszkenazyjskich potomkami Chazarów. Jego tezie natychmiast sprzeciwia się Chimen Abramsky (w) , który nie znajduje dla niej naukowych ani historiograficznych podstaw, oraz Maccoby , który potępia jego rasizm; zarzucano mu liczne błędy, zwłaszcza co do etymologii i interpretacji źródeł. Według Bernarda Lewisa :
„Ta teoria […] nie jest oparta na żadnych dowodach. Od dawna została porzucona przez wszystkich poważnych badaczy w tej dziedzinie, w tym w krajach arabskich, gdzie teoria chazarska jest mało wykorzystywana poza okazjonalnymi sporami politycznymi. "
Teoria ta ponownie zainteresowała się publikacją książki How the Jewish People Were Invented przez izraelskiego historyka Shlomo Sanda , w której idee Koestlera poparte są jego własną tezą, zgodnie z którą diaspora żydowska jest wynikiem kolejnych nawróceń. We Francji Marc Ferro podejmuje ten temat, który podnosi do rangi „tabu historii” ; gdzie indziej wyjaśnia, że wielu Żydów „mocno wierzy, tak jak Żydzi z Europy Środkowej, że wszyscy pochodzą z Palestyny: zapomnieli, że duża część z nich to nawróceni z czasów królestwa chazarów. " Pisarz Marek Halter spopularyzował również tę legendę w powieści Wiatr od Chazarów .
Hipoteza chazarska, która czasami podsyca dyskurs antysyjonistyczny, który podważa politycznego syjonistę, dając mu podstawy rasowe, pozostaje jednak regularnie obalana. Israel Bartal (w) zabawny na wzmiankę o Chazarach w Encyklopedii Mikhlala (odniesienie do młodych Izraelczyków 1950) i na użytek z tego. Inni odrzucają tę hipotezę w kategoriach kategorycznych, zauważają, że jest podjęta tylko przez kilku historyków i że związek z Chazarią może dotyczyć tylko niewielkiej części społeczności żydowskich Europy Wschodniej.
W 2011 r. historyk Moshe Gil , specjalista od interakcji między Żydami a muzułmanami, opublikował szczegółowe badanie wszystkich głównych źródeł arabskich przywołujących konwersję Chazarów na judaizm; wszystkie tradycje na ten temat wywodzą się z tych źródeł, przede wszystkim mówiąc o Chazarach: ten nasienny korpus ma zatem szczególne znaczenie. Według Moshe Gila nie można oprzeć na tych źródłach konwersji Chazarów na judaizm. „To się nigdy nie zdarzyło” – podsumowuje.
Wniosek ten został natychmiast obalony przez bizantyjskiego uczonego, francuskiego Konstantyna Cukiermana (w) , który podkreślił, że Moshe Gil w niewytłumaczalny sposób zlekceważył zeznania Ibn al-Faqiha, a minus bez powodu zeznania Al-Masudiego , a zwłaszcza, że po prostu odrzucił wszystkie niezależne niearabskie zeznania o nawróceniu Chazarów: dlatego łatwo Gilowi oświadczyć, że wszystkie tradycje wywodzą się ze źródeł, które bada, ponieważ ignoruje inne. Historyczna rzeczywistość nawrócenia nie budzi więc wątpliwości dla Zuckermana, który odsyła z powrotem Shlomo Sanda i Moshe Gila, których metodologiczne niepowodzenia wydają mu się równoważne.
W Styczeń 2013, W brytyjskim czasopiśmie Genome Biology and Evolution pojawia się badanie przeprowadzone przez Erana Elhaika ( w ) , genetyka z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa , które zmierza w kierunku „hipotezy chazarskiej”; ale opiera się na analizie DNA tylko 12 Żydów, a ponadto przy braku DNA Chazarów porównuje je z DNA Ormian i Gruzinów .
W czerwiec 2014, Shaul Stampfer (w) , profesor Uniwersytetu Hebrajskiego , opublikował 72-stronicowy artykuł stwierdzający, że nawrócenie „znacznej grupy Chazarów pod przywództwem ich króla [...] jest legendą bez podstaw faktycznych” . Twierdzi, że nie ma dowodów archeologicznych, a po przeanalizowaniu źródeł, które Constantine Zuckerman krytykował za przeoczenie Moshe Gila, nie znajduje wiarygodnego źródła, które wspierałoby nawrócenie wielu Chazarów na judaizm.