Nadrenia-Palatynat

Hrabstwo Rhine-Palatine
(de) Pfalzgrafschaft bei Rhein

1085 - 1803

Herb
Nadreński Palatynat w ramach Świętego Cesarstwa w 1618 roku Ogólne informacje
Status Elektorat
- Stan z Cesarstwem
Stolica Heidelberg
Mannheim (od 1720 r.)
Język Palatyn , niemiecki , francuski
Religia Katolicyzm , protestantyzm
Historia i wydarzenia
1214 Za panowania rodu Wittelsbachów
1356 Potwierdzenie statusu elektoratu
1648 Pokój westfalski
1777 Unia personalna z elektoratem Bawarii
12 czerwca 1806 Rozwiązanie imperium

Poprzednie podmioty:

Następujące podmioty:

Palatynat Renu , lub Oficjalnie County Palatyn od Renu (w języku niemieckim  : Pfalzgrafschaft bei Rhein ), był stan w Świętego Cesarstwa Rzymskiego , który odegrał ważną rolę w historii Niemiec . Z suwerennych praw hrabiów palatyńskich z Lotharingii około 1085 roku został wyniesiony do elektoratu palatyńskiego ( Kurfürstentum Pfalz lub prościej Kurpfalz ) przez Złotą Bullę ogłoszoną przez cesarza Karola IV w 1356 roku , potwierdzającą palatyńskich hrabiów Renu z domu Wittelsbacha do statusu księcia elektora - jednego z siedmiu księstw Świętego Cesarstwa, któremu powierzono elekcyjną funkcję tronu cesarskiego .

W 1623 roku , podczas wojny trzydziestoletniej , w protestanckim elektora Fryderyka V , wybrany na króla Czech i pokonany przez wojska cesarza Ferdynanda II , stracił godności wyborczej, kiedy jego kuzyn książę Maksymilian I st Bawarii , szef katolickiej gałęzi Wittelsbach otrzymał ziemię w podziękowaniu za zasługi dla Habsburgów . Po pokoju westfalskim w 1648 r. Utworzono nową, ósmą godność elektoratu dla syna Fryderyka V, Karola I św . Ludwika . Po wygaśnięciu w 1777 r. Bawarskiego oddziału Wittelsbach, oba elektoraty połączyły się pod rządami państwa Palatynat-Bawaria, prekursora królestwa Bawarii .

Geografia

Rozdrobnione terytorium hrabiów Palatynatu, zwanego również Dolnym Palatynatem lub Dolnym Palatynatem, znajdowało się po obu stronach Górnego Renu rozciągającego się między regionem Kraichgau na południu a ujściem Mozeli na północy. Miał na ograniczenia:

Miał największą szerokość 125  km , a jego stolicą był Heidelberg nad Neckarem , potem Mannheim . Innym głównym miastem był Frankenthal .

Jej terytorium rozciąga się na bieżącej landy w Badenii-Wirtembergii , Hesji , Nadrenii-Palatynacie , Saar i Alsace-Moselle .

Historia

Stan ten zawdzięcza swoje pochodzenie urzędowi hrabiów palatynów z epoki Merowingów , których główna działalność początkowo opierała się na terenach wokół dworu w Pałacu Aix-la-Chapelle . W X -go  wieku władcami Wschodniej Francia założona Counts palatyn w księstwach etnicznych , do reprezentowania władzy królewskiej. Według tekstu Zwierciadła Sasów księstwa Bawarii , Lotaryngii , Saksonii i Szwabii miały hrabiego Palatyna. W Lotaryngii, na terenie dawnego księstwa nadbrzeżnej , post poświęcono Ezzonides dynastii jako następcy Conradians od czasu 985 . Zamieszkały Siegburg i Tomburg zamek niedaleko Rheinbach , potomkowie wojewodzie hrabiego Hermanna I st Lotaryngii († 996), sprawującego funkcję dziedzicznych. W konfliktach z potężnymi arcybiskupami Kolonii przenieśli swoją władzę w górę Renu na południowy wschód; w 1060 , palatyn Henry I st Lotaryngii był prowadzony od Siegburg abp Anno II .

Hrabiowie Palatyni nad Renem

Po wymarciu linii Ezzonides i śmierci hrabiego palatyna Hermanna II w 1085 r. Hrabia Henryk II z Laach poślubił swoją wdowę i dziedziczkę Adélaïde z Weimaru-Orlamünde  ; zostaje pierwszym „  palatynem hrabiego Renu  ”, potwierdzonym przez cesarza Henryka IV . Henryk II i Adelajda założyli opactwo Marii Laach w 1093 roku . Syn Adelajdy, Siegfried de Ballenstedt , z domu Ascania , został następcą Henryka w 1095 roku . Po śmierci jego syna Wilhelma w 1140 r. Wybuchł konflikt: jego ojczym hrabia Otto I st Salm został obalony przez króla Niemiec Konrada III , mianował Henryka II z Babenberga , syna margrabiego Leopolda III Austrii , hrabiego palatyna. Po otrzymaniu margrabstwa austriackiego zrzekł się Palatynatu na rzecz Hermanna , hrabiego Stahleck , szwagra króla Conrada. Spadkobierca Ottona I st Salma, jego syn Otton II, był pierwszym w walce o kontrolę nad Palatynatem przeciwko Hermannowi, ale wpada w jego ręce i udusił w 1149 roku zamek Schönburg .

Po śmierci Hermanna de Stahleck w 1156 , Ren Palatynat została przyznana jako lenno do Conrada de Hohenstaufen , pół-brat cesarza Fryderyka Barbarossy , który pomógł uzyskać dostęp do stanu. Niegdyś hrabia Palatyn, Conrad przeniósł swoją rezydencję ze Stahleck do zamku w Heidelbergu  ; Pierwsza wzmianka o poniższym mieście pochodzi z 1196 roku . Za panowania rodu Hohenstaufenów terytorium Palatynatu rozrosło się wraz z nabyciem dziedzictwa dynastii frankońskiej na górze Tonnerre , w Lesie Palatyńskim , Bergstrasse i Kraichgau  ; hrabia palatyn nabył również Baliwatu z diecezji Worms i części opactwa Lorsch . Córka Conrada, Agnes ze Staufen , potajemnie poślubiła Henryka z Brunszwiku , syna księcia Henryka Lwa  ; w rezultacie palatynat przeszedł w ręce wrogiej dynastii Welfów w 1195 roku . Dopiero po śmierci syna Henryka V z Palatynatu w 1214 roku król Fryderyk II mógł ponownie scedować lenno.

Wejście na Wittelsbach

Od 1214 aż do 1918 roku , Palatynatu od Renu, po minięciu od rodziny do rodziny, była własnością rodu Wittelsbachów: Louis Kelheim , księcia Bawarii , otrzymała tytuł i Palatynatu jego lojalności wobec Fryderyka II. Dom Wittelsbachów przez długi czas łączył Bawarię i Palatynat, ale w 1294 r . Utworzył dwie linie:

Hrabia Palatyn był z godnością pierwszym elektorem imperium; godność, którą zachował pomimo nawrócenia na protestantyzm. Mimo to, otwarcie występując po stronie cesarza, wspierając zbuntowanych Czechów (1619), w czasie wojny trzydziestoletniej (1623-1648), po walkach o Pragę i Wimpfen , odebrano mu godność wyborczą i powierzono mu zwierzchnictwo. z linii ludovicienne Wittelsbach, św. Maksymiliana I , książę Bawarii , katolicki przywódca wojsk cesarskich. W czasie pokoju westfalskiego książę Bawarii pozostał elektorem, ale w celu przywrócenia tej godności hrabiemu Palatynowi utworzono ósmy elektorat. Elektor Palatyn, poprzednio arcyseneszal Imperium, został wówczas arcykarbnikiem. Z godnością przeszedł od pierwszego miejsca do ostatniego ...

Wojny Palatynatu

Palatynat, który bardzo ucierpiał podczas wojny trzydziestoletniej , był areną walk (1665-1669) między armią księcia Lotaryngii Karola IV, wspieraną przez elektorów Moguncji, Kolonii i Trewiru oraz elektora Palatynu. , Charles Louis I st Palatinate .

W celu ponownego zaludnienia Palatynatu, który ogromnie ucierpiał podczas wojny trzydziestoletniej, elektor Palatyn, Charles-Louis, rygorystycznie zastosował stare prawo feudalne, prawo Wildfang (lub Wildfangiat). Jeśli proces ten pozwala na ponowne zaludnienie miast i wsi, jest to ze szkodą dla sąsiadów. To wywołało gniew wyborców z Moguncji, Trewiru i Kolonii, którzy po raz pierwszy wygrali sprawę na sejmie w Ratyzbonie w 1663 roku, a następnie z cesarzem11 lutego 1665. Bez rezultatów. Następnie elektor Moguncji rozpoczął działania wojenne, wspierane militarnie przez Karola IV Lotaryngii. Książę Lotaryngii jako suweren hrabstwa Falkenstein może zgodnie z prawem interweniować, ale jeśli interweniuje, jest to przede wszystkim uzasadnienie utrzymania jego armii, którą Ludwik XIV wyraźnie nakazał mu zwolnić. Palatynat został ponownie dwukrotnie zdewastowany przez wojska Ludwika XIV .

Po zniszczeniu Palatynatu (1674), wojna Ligi Augsburga wybuchła w 1688 roku z okazji praw, które Ludwik XIV w imieniu swojej szwagierki, księżnej Palatyny, przyznał Ludwikowi XIV na większą część Palatynatu. , siostra ostatniego elektora Palatyna Karola II , który zmarł bezpotomnie w 1685 r. Król Francji miał za przeciwnika Philippe-Guillaume de Neubourg-Wittelsbach , następcę hrabiego palatyna z Neubourg i teścia cesarza. Dauphin podbiły Palatynat w czasie krótszym niż dwa miesiące. We wrześniu 1688 roku francuska armia Renu przedostała się bez formalnego wypowiedzenia wojny na wzgórzach górujących nad Palatynatem i na lewym brzegu Renu i zatonąła aż do Badenii. Miasta Heilbronn , Heidelberg i Mannheim (the10 listopada) zostały usunięte, a fortyfikacje Philippsburga zdobyły szturmem. Forteca poddała się30 października po 32 dniach oporu.

Od tego czasu Pforzheim było okupowane10 października. Ogólne Mélac stacjonowały wojska w Heilbronn pod rozkazami marszałka Montclar Józefa . Z Heilbronn pustoszy sąsiednie kraje, w tym Donauwörth , Marbach-am-Neckar i Schorndorf . Pod koniec roku zajął Heidelberg , stolicę elektoratu Palatynatu, do której doszło2 marca 1689oraz kilka miast wzdłuż rzeki Neckar , w tym Ladenburg .

W następnym roku, 1689, marszałek de Duras z rozkazu Louvois dokonał straszliwego spustoszenia w tym regionie zwanym Sac du Palatinat , co wzbudziło oburzenie Europy i sprowokowało nową koalicję przeciwko Ludwikowi XIV. Kampania rozpoczyna się Pforzheim ognia na21 stycznia. Plik16 lutegowojska francuskie dowodzone przez Mélaca i hrabiego Tessé , zgodnie z instrukcjami ministra wojny Louvois , zajęły zamek w Heidelbergu i2 marcasamo miasto zostało podpalone (mieszkańcom udało się jednak ugasić większość palenisk, które dziś upamiętnia pomnik). Plik8 marcaprzyszła kolej na Mannheim , potem Frankenthal , Worms , Speyer i inne miasta na prawym brzegu Renu. Plik31 maja, Generał de Mélac miał fort Landskrone i miasta Oppenheim bombardowane . Na prawym brzegu Renu miasta Bretten , Maulbronn, Pforzheim , Baden-Baden itd. spotkał ten sam los, chociaż nie jest prawdopodobne, aby Mélac brał udział we wszystkich tych operacjach. Uważa się, że w przypadku Pforzheim Mélac jako generał był bezpośrednio odpowiedzialny za bombardowanie miasta10 sierpnia a miasto pożar następnego dnia.

Traktat w rijswijk w 1697 przywrócony do Jean-Guillaume de Neubourg-Wittelsbach , syn Philippe-Guillaume, spokojnego posiadania swoich państw.

XVIII th  wieku

Linia Neuburga, która w 1720 r. Przeniosła stolicę z Heidelbergu do Mannheim, trwała do 1742 r., Kiedy to wymarła. Palatynat został odziedziczony przez księcia Karola Teodora z Soulzbach , który w 1777 r. Odziedziczył także elektorat Bawarii . Bezdzietny, ponownie ożenił się późno z arcyksiężną Marie-Léopoldine of Modena, która odmówiła skonsumowania małżeństwa z mężem starszym o 52 lata. Po jego śmierci elektor pozostawił swoje posiadłości Maksymilienowi Józefowi, księciu Deux-Ponts , który został pierwszym królem Bawarii w 1806 roku .

XIX th i XX th  stulecia

Palatynat został rozwiązany podczas wojen rewolucyjnych  : lewy brzeg Renu został zajęty, włączony do Republiki Cisrhenan , a następnie w 1801 roku zaanektowany na mocy traktatu z Lunéville (w celu utworzenia departamentu Mont-Tonnerre ze stolicą w Moguncji ), podczas gdy prawy brzeg z Mannheimem został przekazany margrabiemu Badenii , który stał się Wielkim Księstwem Badenii w 1806 roku.

Na kongresie wiedeńskim w 1814 i 1815 r. Lewy brzeg Renu został rozszerzony na inne terytoria (w tym biskupstwo Speyer ) i wrócił do Wittelsbach, aby stać się częścią Królestwa Bawarii  : od tego dnia jest to region który został wskazany pod nazwą Palatynat, Nadrenia-Palatynat lub Nadrenia- Bawaria. To nie był oddzielony od Bawarii aż po II wojnie światowej , aby być częścią nowej ziemi z Nadrenii-Palatynatu , z części Nadrenii Prus i Hesse-Darmstadt ( Ren Hesse ) znajduje się na lewym brzegu Renu.

Zamki pałacu Wittelsbach

Zobacz też

Uwagi i odniesienia

  1. Jean-Charles Fulaine, książę Karol IV Lotaryngii i jego armia: 1624-1675 , Metz, Serpenoise,1997, 310  str. ( ISBN  2-87692-324-6 ) , strony 205-225
  2. Ten akapit jest podsumowaniem artykułu (cytowanego poniżej w zewnętrznych linkach), który ukazał się w niemieckim tygodniku „ Die Zeit” 6 maja 2005 r. Autorem oryginalnego artykułu jest historyk Michael Martin, dyrektor archiwum miejskiego Landau. Twierdzenia dotyczące wydarzeń w Pforzheim są inspirowane książką: „Becht: Pforzheim in der frühen Neuzeit, Pforzheimer Geschichtsblätter 7, Jan Thorbecke Verlag, Sigmaringen, 1989”.

Źródło

Marie-Nicolas Bouillet i Alexis Chassang (reż.), „Palatinate du Rhin” w Universal Dictionary of History and Geography ,1878( czytaj na Wikiźródłach )