Heteroprzeszczepu (lub ksenotransplantacji ) odnosi się do przeszczepu przeszczepu ( narządu , na przykład), gdy dawca ma charakter gatunków różnych od tego biologicznego odbiorcy . Jest zatem przeciwny przeszczepowi allogennemu, w którym przeszczep pochodzi z tego samego gatunku co biorca.
Świnia jest jednym z najlepszych dawców narządów dla ludzi, zwłaszcza ze względu na jej dostępność i wielkość narządów.
Ta technika jest nadal eksperymentalna dla narządów i komórek. Ma się rozwinąć z powodu braku ludzkich narządów do przeszczepów allogenicznych. Konkuruje z innymi kierunkami badań, które polegają na mechanicznym zastępowaniu uszkodzonych narządów („ sztuczne serce ”) i komórek macierzystych .
W 1905 roku chirurg z Lyonu, Mathieu Jaboulay , podjął próbę pierwszego przeszczepu ksenogenicznego, próbując przeszczepić nerkę kozy kobiecie, która urodziła dziecko. Wszystkie próby przeszczepu ksenogenicznego zakończyły się niepowodzeniem z powodu ostrego odrzucenia narządu. W Stanach Zjednoczonych dr Keith Reemtsma przeprowadził kilkanaście przeszczepów nerki szympansa w 1963 roku. Najdłużej przeżyła 23-letnia dziewczynka, która przeżyła 9 miesięcy i mogła wznowić pracę jako nauczycielka. podczas tego okresu. Możemy również przytoczyć wystąpienia profesora Julesa Traegera w Lyonie.
Technika ta jest stosowana do przeszczepiania zastawek serca ze świń na ludzi. Tkanka zwierzęca jest jednak poddawana obróbce chemicznej w celu usunięcia jakiegokolwiek czynnika immunogennego i nie zawiera już żadnych żywych komórek, co umożliwia przedłużone stosowanie bez dodatkowego leczenia. Podobnie w ortopedii stosuje się ścięgna świńskie leczone tą samą techniką.
Na razie etap jest wyłącznie eksperymentalny (u naczelnych innych niż ludzie). Maksymalne przeżycie narządów świńskich przeszczepionych u naczelnych różni się w zależności od typu narządu; wynosi 499 dni w przypadku nerek, 195 dni w przypadku serca i 29 dni w przypadku wątroby. Główną przeszkodą pozostaje odrzucenie przeszczepu . Jednym z problematycznych ksenoantygenów jest galaktoza-α-1,3-galaktoza, nieobecna u naczelnych, a zwłaszcza u ludzi. Można by wyhodować zmodyfikowaną genetycznie świnię z niedoborem α-1,3-galaktozylotransferazy, co pozwoli na lepszą tolerancję przeszczepionych narządów. Jednak problem immunologiczny nie jest opanowany, ze znacznymi zaburzeniami krzepnięcia, zespołem zapalnym, przewlekłym odrzuceniem pomimo leczenia immunosupresyjnego.
Wstrzykując insulinę komórek wydzielających trzustkowych może teoretycznie traktować cukrzycy . Hermetyzacja tych komórek teoretycznie pozwala uniknąć kontaktu z układem odpornościowym żywiciela. Pierwsze badanie przeprowadzono na ludziach pod koniec lat 90. XX wieku, po 10 latach obserwacji wykazano utrzymywanie się aktywności przeszczepionych komórek.
Badania przeprowadzono również na naczelnych z neuronalnymi komórkami macierzystymi, komórkami wątroby ( hepatocyty ), krwinkami ...
Istnieje ryzyko przeniesienia chorobotwórczych chorób zakaźnych zwierząt na ludzi, które mogą być usunięte przez monitorowanie dawcy, ale które nie mogą być wyeliminowane. Ponadto ważne są problemy immunologiczne (nietolerancja na „brak ja”).