US-K i US-KS to pierwsza generacja sowieckich, a następnie rosyjskich satelitów wczesnego ostrzegania, opracowanych w ramach programu Oko . 86 US-K satelitów umieszczone na orbicie Molnia pomiędzy 1972 i 2010 7 satelitów UK-KS, bardzo podobne w konstrukcji, umieszcza się na orbicie geostacjonarnej między 1975 a 1997 K, a USA USA-KS mogą wykrywać jedynie powierzchni, na -powierzchniowy ogień pocisków balistycznych . System zaczął funkcjonować dopiero w 1980 roku. US-KS zostały zastąpione przez US-KMO , również zdolne do wykrywania pocisków balistycznych typu ziemia-ziemia , których pierwszy egzemplarz został umieszczony na orbicie w 1991 roku. Po dziesięciu latach działania. , zasięg zapewniany przez te satelity był tylko częściowy na początku lat dziewięćdziesiątych z powodu spadku tempa wystrzeliwania. Od 2015 roku satelity US-K muszą zostać zastąpione nową generacją satelitów o nazwie Tundra .
Pierwsze radzieckie prace nad systemem wczesnego ostrzegania zdolnym do wykrywania wystrzelenia międzykontynentalnego pocisku balistycznego rozpoczęły się w 1965 roku w OKB-41 . Program Oko prowadzi do realizacji satelitów wczesnego ostrzegania US-K. Są one wystrzeliwane na bardzo ekscentrycznej orbicie Molnia o wymiarach 39 700 × 600 km, co wymaga obecności 4 regularnie rozmieszczonych satelitów, aby umożliwić ciągłą obserwację obszaru widocznego z orbity (nieco ponad jedna trzecia planety). Ze względu na ograniczenia radzieckich detektorów podczerwieni satelity mogą obserwować odloty pocisków rakietowych tylko pod kątem natarcia, gdy Ziemia nie znajduje się w tle. Pierwszy start miał miejsce 19.09.1972. W sumie 86 satelitów zostało wystrzelonych w latach 1972–2010 przez wyrzutnię Molnia z kosmodromu Plessetsk .
Aby uzupełnić obserwacje satelitów US-K, US-KS o identycznej charakterystyce są umieszczane od 1984 r. Na orbicie geostacjonarnej, gdzie zajmują 24 ° długości geograficznej, co pozwala im obserwować terytorium Ameryki. Aby dostać się na orbitę geostacjonarną, są one wystrzeliwane przez wyrzutnię bloków Proton- K / DM z kosmodromu Bajkonur . Siedem takich satelitów zostało wystrzelonych w latach 1975-1977.
Początkowo program napotkał problemy z niezawodnością i na pierwszych 13 satelitach US-K wystrzelonych w latach 1972–1979 tylko 7 działało przez ponad 100 dni. System nie pozwalał Związkowi Radzieckiemu na ciągłe częściowe pokrycie do 1980 roku. Mimo to ograniczało się to do pocisków ziemia-ziemia przechodzących przez Biegun Północny. Rzeczywiście, satelity US-KMO , wystrzelone w celu uzupełnienia systemu ( patrz akapit poniżej ), nigdy nie będą wystarczająco liczne, aby były skuteczne. Od lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku liczba startów z USA-K spadła i nie można już było zagwarantować stałego zasięgu. WLuty 2001po nowym wystrzeleniu Rosji ponownie udaje się mieć minimalną flotę (4 satelity na orbicie Molnia i 1 satelita na orbicie geostacjonarnej). Jednak miesiąc po pożarze w centrum kontroli znajdującym się w Kalouga powoduje tymczasową utratę kontroli nad satelitami, z których trzy dryfują zbyt daleko, aby można je było odzyskać. Od tego dnia Rosja nie ma już ciągłego zasięgu.
Satelity US-K i US-KS mają kształt cylindra o wysokości 2 metrów i średnicy 1,7 metra. Ich masa wynosi 1250 kg pustych i 2400 kg przy pełnym zbiorniku paliwa . Ładunek składa się podczerwieni teleskop 50 cm średnicy odpowiedzialny za wykrycie podpisu balistyczny pocisku w pełni wzrostu. Teleskop posiada stożkową osłonę przeciwsłoneczną o średnicy 4 metrów. Uzupełnieniem tego instrumentu jest kilka małych teleskopów szerokokątnych. Ładunek waży łącznie 350 kg . Platforma zawiera dwa zestawy paneli słonecznych dostarczających 2,8 kW energii. Satelita jest stabilizowany w 3 osiach . Orientacja jest utrzymywana za pomocą 16 małych silników na paliwo ciekłe, podczas gdy korekty orbity, które mają miejsce co 80 dni, są przeprowadzane przez cztery mocniejsze silniki rakietowe . Satelita jest budowany przez Ławoczkina . Jego nominalna żywotność wynosi od 3 do 4 lat.
Druga generacja satelitów, zwana US-KMO , o charakterystyce podobnej do US-KS, ale zdolna do wykrywania wystrzeliwania pocisków z Ziemią w tle, została opracowana przez Lavotchkine w latach 80. Te satelity mogą teoretycznie wykrywać wystrzeliwanie z morza do naziemnych pocisków balistycznych, ale liczba operacyjnych satelitów nigdy nie będzie wystarczająca do zapewnienia pełnego pokrycia. Pierwsze wystrzelenie odbyło się w 1991 r. Osiem satelitów zostało wystrzelonych w latach 1991–2012. US-K i US-KMO powinny zostać zastąpione od 2015 r. Przez satelity nowej generacji o nazwie Tundra .
86 satelitów US-K zostało umieszczonych na orbicie Molnia przez wyrzutnię Molnia wystrzeloną z kosmodromu Plessetsk .
Siedem satelitów US-KS zostało umieszczonych na orbicie geostacjonarnej przez wyrzutnię bloków Proton- K / DM wystrzeloną z kosmodromu Bajkonur .
Przeznaczenie | Data rozpoczęcia | Odniesienie do COSPAR | Status | Komentarz |
---|---|---|---|---|
Kosmos 775 | 8 października 1975 | 1975-097A | Nieczynny | |
Kosmos 1546 | 29 marca 1984 | 1984-031A | Nieczynny | |
Kosmos 1629 | 21 lutego 1985 | 1985-016A | Nieczynny | |
Kosmos 1894 | 28 października 1987 | 1987-091A | Nieczynny | |
Kosmos 2155 | 13 września 1991 | 1991-064A | Nieczynny | |
Kosmos 2209 | 10 września 1992 | 1992-059A | Nieczynny | |
Kosmos 2345 | 14 sierpnia 1997 | 1997-041A | Nieczynny |