Comuneros Revolt było powstanie przez mieszkańców Wicekrólestwa Nowej Granady przed hiszpańskich władz w 1781 roku w regionie, co jest teraz Santander , Kolumbia . Chociaż przyczyny były głównie ekonomiczne, wyrażano idee wolności i samorządności. Te powstań poprzedzał walkę o wyzwolenie z hiszpańskiego kolonializmu , który odbył się w XIX -tego wieku.
W celu zapewnienia poboru podatków utworzono stanowisko Visitador Regente , które miało być starszym oficerem wicekróla, który w praktyce poszedł dalej. Pierwsi nominowani to oficerowie Korony (zwłaszcza jej ministrowie), ale są też niedoświadczeni i bardzo aroganccy. Regencję Nowej Granady nadaje Juan Francisco Gutiérrez de Piñeres . Postawa przyjęta przez regenta w 1781 roku w poszukiwaniu recept doprowadziła do buntu Komunerów . Gutierrez wskrzesza stary podatek Armada de Barlovento (es) , czyli podatek od sprzedaży, który poważnie dotyka mieszkańców regionu Guanentá w dzisiejszym departamencie Santander , ponieważ surowa bawełna i nici bawełniane należą do przedmiotowych produktów i że region wytwarza tekstylia z tego materiału.
Chociaż zamieszki przeciwko monopolowi aguardiente wybuchły już w latach 1752 i 1764-1767 , to środki podjęte pod koniec lat siedemdziesiątych XVIII wieku nadały nowemu powstaniu nową i bezprecedensową skalę. W 1779 r. Siły 1500 tubylców zbuntowały się, ale zostały rozproszone.
W ostatnich miesiącach 1780 roku doszło do zamieszek przeciwko monopolowi tytoniowemu w Simacota , Mogotes i Charalá , ale przywódcy ruchu byli w mieście Socorro , gdzie16 marca 1781, Manuela Beltrán potępia edykt dotycząca nowych składek, z okrzykiem „Niech żyje król i śmierć zły rząd.” Nie chcemy płacić armadzie Barlovento. "
Na początku widocznymi bohaterami są biedni, zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Zamieszki rozpoczynają się po przejęciu ich przez ludzi w nieco lepszej sytuacji (handlarze, rzeźnicy, drobni rolnicy) i rebelia nabiera kształtu. Presja skłania niektórych prestiżowych mężczyzn do jej poparcia. Powstanie objęło także ludy tubylcze , na czele z bogatym kacykiem Ambrosio Pisco . Dodają do listy żądań zwrotu ziem zabranych społecznościom indiańskim.
Na generała powstańców wybrano Juana Francisco Berbeo (es) , wspólnie z Salvadorem Platą , Antonio Monsalve i Francisco Rosillo, którzy tworzą radę zwaną „ El Común ”, od której pochodzi określenie „ Comuneros ”. Około 4000 mężczyzn spotyka się w Socorro, a następnie maszeruje w kierunku Santafe (dzisiejsza Bogota ).
Na drodze inni wolontariusze dołączają do ruchu, dopóki nie osiągnie siły 20 000 ludzi, aw Puente Real (obecnie Puente Nacional ), niedaleko Vélez , powstańcy spotykają niewielką siłę wysłaną z Santafe pod rozkazami kapitana Joaquína de la Barrera , kto może powstrzymać postęp komuneros i podczas gdy regent Gutiérrez de Piñeres ucieka do Cartagena de Indias , rząd zgadza się na kompromis i powołuje sędziego Vasco y Vargasa i burmistrza Don Eustaquio Galavísa . Arcybiskup (a później wicekról) Antonio Caballero y Góngora swoją obecnością pomaga w prowadzeniu negocjacji.
Liderzy komitetu negocjacyjnego negocjują z rebeliantami w El Mortiño (niedaleko Zipaquirá , na terenie dzisiejszej Cundinamarca ), który przedstawił listę 35 żądań. Komisja decyduje się spełnić wszystkie żądania i podpisuje umowy, które są zatwierdzane przez Audiencia . Niektóre podatki są obniżane, a inne zniesione, ich pobór jest osłabiony i ustala się pierwszeństwo Amerykanów nad Hiszpanami na niektórych stanowiskach, do których nie mieli dostępu. Zgodzono się również na amnestię dla wszystkich komunistów .
Negocjacje kończą się przysięgą na Ewangelie i uroczystą mszą pod przewodnictwem arcybiskupa, który pomógł przekonać powstańców do powrotu do domu.
W umowach Zipaquirá ( hiszpański : Capitulations of Zipaquirá ), które Berbeo (es) i Comuneros wynegocjowali z oficjalną komisją, są również obrona tradycji prawnych miast, wolności upraw i handlu tytoniem, ulepszania dróg i mostów , zwrot warzelni Indianom i inne podobne żądania.
Wicekról Manuel Antonio Flores w Cartagena de Indias nie uznaje porozumień, ponieważ zostały one podpisane pod groźbą i wysyła pułk do garnizonu w mieście, aby przywrócić władzę Santafe . Wszystko wraca do poprzednich warunków. Grupa mieszkańców wioski, na czele której stoi José Antonio Galán , postanawia ponownie powstać. W odwecie on i jego rodacy Isidro Molina , Lorenzo Alcantuz (es) i Manuel Ortiz otrzymują wzorową karę.
Galán zostaje powieszony Styczeń 1782z trzema innymi wodzami comuneros i ich głowami, ich dłonie i stopy są odsłonięte w miejscach publicznych stolicy kolonialnej i miast najbardziej aktywnych podczas buntu. Ich potomkowie zostali uznani za niesławnych, ich majątek skonfiskowano, a ich domy zniszczono i posypano solą. Kacyk Ambrosio Pisco jest uwięziony w Kartagenie i choć później został ułaskawiony, nigdy nie będzie mógł wrócić do wnętrza kraju. Inni przywódcy skazani są na 200 batów, publiczną hańbę i więzienie w Afryce. Wielu bezrolnych chłopów jest wysyłanych do Panamy, gdzie muszą zginąć z powodu niezdrowego klimatu tropikalnego. Kilka wyroków skazanych na bogatych uczestników jest znacznie mniej poważnych, niektórzy są po prostu uwięzieni w Kartagenie, a następnie ułaskawieni. Wiele osób przenosi się w odległe rejony w obawie przed represjami.
W Czerwiec 1781, José Ignacio Paredo , porucznik gubernator Popayán , zostaje zabity przez powstania w Pasto motywowane przez nałożenie „ Estanco ”. Neiva , Guarne , Tumaco , Casanare i Mérida również powstają równolegle z ruchem Socorro .
Bunt rozprzestrzenił się również do regionu Antioquia z communeros z Guarne , Sopetrán i Sacaojal , który również zażądał wolnego uprawę tytoniu. Ci z Guarne domagali się również uznania prawa do prania złota .
Należy zauważyć prawie jednoczesne pojawienie się ruchów o podobnych wymaganiach w większości części hiszpańskiej Ameryki Południowej, w tym ruchu Túpac Amaru II .
Poza aspektem ekonomicznym, który miał na celu walkę z opodatkowaniem, bunt dotyczy bardziej powszechnych aspektów społecznych i politycznych, ponieważ jednym z zapisów umów Mortiño było preferowanie przez Amerykanów pewnych stanowisk administracyjnych i oznaczało znaczącą zmianę w kolonialnym reżim. Ponadto porozumienia te miały również na celu rehabilitację rdzennych grup etnicznych, a Galán ogłosił wolność niewolników w kopalniach Malpaso, niedaleko Mariquity , w dzisiejszym departamencie Tolima . Był to jeden z zarzutów o skazanie buntowników na śmierć.
Pomimo swoich krótkoterminowych roszczeń i oświadczeń na rzecz władzy królewskiej, ruch był postrzegany przez kilku pisarzy jako przedsmak niepodległości , ponieważ był wyrazem powszechnego gniewu przeciwko władzom hiszpańskim i dążeniem do zaangażowania Kreoli w rządzie. . Chociaż wydarzenia te są dalekie od tego, czym będzie proces niepodległościowy, jest on postrzegany jako krok w kierunku nastrojów nacjonalistycznych.
Na koniec wskazano, że powstanie comuneros , w jego żądaniach dotyczących równości społecznej i polityki gospodarczej, nastąpiło przed rewolucją francuską i że ich żądania nie są dalekie od deklaracji praw człowieka i obywatela, którego urodziła. do.