| Śmierć | Aures |
|---|---|
| Okres aktywności | VI th century |
Iaudas lub Iabdas (w starożytny grecki : Ιαύδας ), jest liderem Berber wśród VI th century króla królestwa Aures trzyma długo pokonaj Bizancjum w Aures , i odgrywa ważną rolę w buntów berberyjskich po bizantyjskiego rekonkwisty.
Iaudas jest zięciem Méphanias, innego wodza plemienia, którego zamordował, i szwagrem Massônasa , syna Méphaniasa. Według Corippe , jest on dux o manus Aurasitana , to znaczy przywódcę armii Auresian, a według Prokopa z Cezarei , lidera Berberów z Aurasion . Ten ostatni opisuje go również jako „najpiękniejszego i najdzielniejszego ze wszystkich Maurów” .
Na początku 535 r., Kiedy bizantyjski generał Salomon był zajęty stawianiem czoła buntowi bizaceńskich Berberów pod wodzą wodzów Cusina , Esdilasas , Medisinissas i Iourphouthès , Iaudas skorzystał z okazji, by zabrać swoich 30 000 wojowników na inwazję i splądrowanie wsi Numidia , nawet w regionie Tigisi (obecny Aïn el-Bordj , w Algierii ), biorąc dużą liczbę więźniów. Według dziwacznej relacji Prokopiusza, oficer Althias, umieszczony w mieście Centuria , odpowiedzialny za straż fortów tego kantonu, i jego mała federacyjna armia 70 Massagetes , spotyka się z Iaudasem wkrótce potem, w pobliżu źródła wody Tigisis. ; Iaudas chce mieć dostęp do wody z fontanny dla swoich ludzi „pożartych przez żarliwe pragnienie wywołane zmęczeniem i upałem, ponieważ było wtedy w pełni lata” , podczas gdy Althias chce odzyskać część więźniów z Iaudas. Aby rozstrzygnąć spór, obaj przywódcy walczą twarzą w twarz. Iaudas, przerażony zręcznością Althiasa, który zabił swojego konia, ucieka ze swoją niechlujną armią. Wszystkie łupy i więźniowie zostają odzyskani.
W latach 534-535 Berberowie z Bizacenu, powstańcy przeciwko nowej potędze, zostali pokonani przez Salomona podczas bitew pod Mammès i Mount Bourgaon, co umieściło Iaudas na pierwszej linii frontu przeciwko Imperium. Wstaje, najpierw witając ocalałych z powstania, takich jak Cusina, a następnie przeciwstawiając się postępowi Salomona w Aurès.
Salomon, z dwoma berberyjskimi wodzami, Massônasem, który stara się pomścić swojego ojca, zamordowanego przez Iaudasa, i Orthaïas , ofiara spisku Iaudas i Mastigas , atakuje Aures. Wyzywa Iaudasa do walki, ale po trzech dniach jego żołnierze są podejrzliwi co do lojalności Berberów. W rezultacie Salomon rezygnuje z kampanii i nie angażuje się już w konflikt z nimi do 537 roku z powodu buntu armii bizantyjskiej wiosną 536 roku.
Iaudas pojawia się ponownie w źródłach w 537 r., Kiedy dołączył do Stotzasa , przywódcy wielkiego buntu armii bizantyjskiej i pogodził się z jednym ze swoich dawnych rywali, Orthaïasem, który dowodził plemionami Berberów położonymi na zachód od Aurès. W bitwie pod Scalas Veteres , Iaudas i inni wodzowie Berberów, którzy towarzyszą Stotzasowi, zostali z tyłu, a Stotzas został pokonany. W 539 roku , po drugiej i skrupulatnej kampanii Salomona w sercu Aurès, tym razem decydująca: został wytropiony i musiał ustąpić po długim oporze. Traci swój skarb, żony (lub konkubiny) i zostaje zraniony oszczepem w udo , ale nie poddaje się : wybiera wygnanie do Mauretanii , być może ze swoim starym sprzymierzeńcem, Mastigasem.
Wielki bunt plemion Trypolitanii i Bizacenu, który nastąpił 5 lat później, pozwolił mu jednak na spektakularne ożywienie. W 544 roku Salomon i jego żołnierze zostali zmiażdżeni podczas bitwy pod Sufetula przez berberyjskiego przywódcę Antalasa , sam bizantyjski generał został zabity.
Pod koniec 545 roku wyszedł więc ponownie, by zaatakować Cesarstwo na czele armii z Numidii, którą przyłączył do wielkiej koalicji powstańców dowodzonej przez Antalasa i Laguatana i brał z nimi w 546 r. inny bizantyjski dysydent, uzurpator pochodzenia wandalskiego , Guntharic , następnie na wojnę toczoną z nowym generałem wysłanym przez Justyniana w miejsce Salomona, Jeana Troglity . W koalicji z Guntharicem on i Cusina ruszają w kierunku Kartaginy, podczas gdy przywódca Berberów Antalas uderzył i najechał Bizacen. Kartagina zostaje jednak zajęta, Guntharic jest ofiarą spisku i niedługo potem zostaje zamordowany przez Artabanesa , miasto ponownie zostaje zajęte przez Bizantyjczyków.
Latem 546 Iaudas został definitywnie pokonany przez bizantyjskiego generała Jeana Troglitę , tym razem nie został zmuszony do ucieczki, ale musiał przyjąć nadzór Bizantyńczyków. Rzeczywiście, pojawia się w źródłach dopiero w 547/548 i 548 r., Aby zapewnić żołnierzy na wezwanie Jeana Troglity i podążać za ich armią, gdy będzie musiała stoczyć nowy atak plemion Trypolitańskich. Brał udział w zwycięskiej bitwie na Polach Cato przeciwko Antalasowi i Carcasanowi i według Corippus, który przedstawia go jako famulatus Iaudas, jedynego, który w opisach berberyjskich oddziałów pomocniczych w Johannid zapewniłby kontyngent 12 000 żołnierzy. pojawia się jako sojusznik wbrew sobie, który działa pod przymusem.