Referendum we Francji w sprawie traktatu ustanawiającego konstytucję dla Europy

2000
Referendum we Francji w sprawie traktatu ustanawiającego konstytucję dla Europy
29 maja 2005 r.
Organ wyborczy i wyniki
Zarejestrowany				41 789 202
Wyborcy				28 988 300
				69,33%
Puste i nieważne głosy				730 522
Nie (ponad 60%) Nie (od 55 do 60%) Nie (od 50 do 55%) Tak (od 50 do 55%) Tak (+ 55%)
Czy popierasz projekt ustawy upoważniającej do ratyfikacji traktatu ustanawiającego konstytucję dla Europy  ?
tak					45,33%
Nie					54,67%

Francuskim referendum w sprawie Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy (zwany także traktat Rome II lub Traktat Rzymski z 2004 roku ) odbywa się na29 maja 2005 r.. Na pytanie „Czy zatwierdzić ustawę zezwalającą na ratyfikację tego traktatu ustanawiającego konstytucję dla Europy  ?” „Nie” zdobył 54,68% oddanych głosów .

Wynik zaskoczył komentatorów politycznych zwolenników „tak”, które otrzymały 71% interwencji w mediach telewizyjnych między 1 st stycznia31 marca, w przeciwieństwie do opinii wyrażanych w Internecie, głównie na korzyść „nie”.

Negatywny wynik referendum, połączonego z referendum holenderskim trzy dni później, przypieczętowuje los traktatu. Jest to trzecie referendum w sprawie traktatu europejskiego, po referendum z 1972 i 1992 roku , ale pierwsze, które zostało odrzucone.

Powody tego referendum

„  Traktat ustanawiający konstytucję dla Europy  ” został przyjęty przez szefów państw i rządów 25 krajów członkowskich Unii Europejskiej .19 czerwca 2004Rada Europejska w Brukseli i formalnie podpisana w Rzymie z dnia 29 października następnego. Jej ostateczne wejście w życie jest uzależnione od ratyfikacji przez wszystkich członków Związku. Każde państwo przystępuje do ratyfikacji zgodnie z zasadami obowiązującymi w jego własnej konstytucji: albo w drodze referendum , albo drogą parlamentarną .

Spośród 25 krajów, 10 zdecydowało się ratyfikować ten traktat w drodze referendum: Dania , Hiszpania (referendum konsultacyjne, po którym następuje ratyfikacja parlamentarna), Francja , Irlandia , Luksemburg , Holandia (referendum konsultacyjne, po którym następuje ratyfikacja parlamentarna), Polska , Portugalia , Czechy i Wielka Brytania . Należy jednak zauważyć, że referendum zostanie przełożone i nigdy nie odbędzie się w następujących krajach: Dania, Irlandia, Polska, Portugalia, Czechy i Wielka Brytania.

We Francji, Prezydent Rzeczypospolitej , Jacques Chirac , po konsultacji z partii politycznych, wybrał referendum i zarządził, że będzie odbywać się na29 maja 2005 r.. Rzeczywiście wydawało mu się konieczne, aby obywatele francuscy wypowiedzieli się bezpośrednio w tej kwestii, która miałaby bezpośredni wpływ na ich egzystencję. Były prezydent Valéry Giscard d'Estaing uważa to za „dobry pomysł”, ale „pod warunkiem, że odpowiedź brzmi tak”.

Stan procesu ratyfikacji

Koniec maj 20058 z 25 krajów członkowskich już ratyfikowało traktat: Austria , Hiszpania (w referendum), Grecja , Węgry , Włochy , Litwa , Słowenia , Słowacja .

Traktat ustanawiający konstytucję dla Europy został odrzucony w referendach 29 maja 2005 r.w Francji i 1 st czerwca 2005 roku w Holandii .

Od czasu referendów we Francji i Holandii 7 innych krajów ( Belgia , Cypr , Estonia , Finlandia , Łotwa , Luksemburg (w drodze referendum), Malta ) ratyfikowało traktat. Co na 1 st stycznia 2007 dotyczy 17 (w tym 2 przez referendum) do 27 liczbę krajów ratyfikacji Traktatu, ponieważ na początku procesu: ostatnie rozszerzenie UE o Rumunię i Bułgarię przybrał uprzedniej ratyfikacji Traktatu w drodze te dwa kraje.

Organizacja oficjalnej kampanii

Aby mieć prawo do udziału w kampanii na rzecz tego referendum, partie musiały mieć co najmniej 5 posłów lub 5 senatorów , lub uzyskać co najmniej 5% głosów Europejczyków z czerwca 2004 roku . Wybrano więc osiem formacji: PS (z PRG ), PCF , Zieloni , UMP , UDF , MPF , RPF i FN .

Uprawnione formacje mogły uzyskać od państwa zwrot poniesionych wydatków w granicach 800 tys. euro. Każda z tych partii otrzymała w ramach oficjalnej kampanii co najmniej 10 minut emisji ze 140 minut oferowanych przez krajowe firmy w telewizji i radiu. Pozostały czas (60 minut) został podzielony pomiędzy organizacje po połowie według liczby ich posłów i senatorów, a połowę według ich wyników w wyborach europejskich w 2004 roku .

Piętnaście dni przed referendum 29 maja42 mln francuskich wyborców otrzymało w swojej skrzynce pocztowej list zawierający cały traktat europejski i karty do głosowania, a także 12-stronicowy list (uzasadnienie projektu ustawy upoważniającej do ratyfikacji traktatu).

Główne występy telewizyjne

• Referendum: żyć z prezydentem w dniu14 kwietnia 2005 r.sprzeciwienie się Jacquesowi Chiracowi , urzędującemu prezydentowi republiki, przed panelem 80 młodych Francuzów, bez przeciwników politycznych przychylnych „nie”. Spektakl prezentowali Patrick Poivre d'Arvor , Jean-Luc Delarue , Marc-Olivier Fogiel i Emmanuel Chain i był transmitowany na TF1  ;
• Debata twarz The9 maja 2005 r., przedstawiony przez Patricka Poivre d'Arvor , przeciwnika w obozie protraktatowym Nicolasa Sarkozy'ego , François Bayrou , François Hollande i Yanna Wehrlinga , oraz w obozie antytraktatowym Marie-George Buffet , Jean-Marie Le Pen , Philippe de Villiers i Olivier Besancenot  ;
• Pod adresem telewizyjnym na 26 maja 2005 r.o godzinie 20 Jacques Chirac został zaalarmowany i ostrzeżony o ryzyku odrzucenia traktatu. Kilku obserwatorów uważa, że ​​zwycięstwo na „nie” stało się prawdopodobne, prezydent chciał zbagatelizować ewentualną porażkę.

Zaawansowane argumenty

Większość partii reprezentowanych w parlamencie ( UMP , PS , UDF , PRG , Les Verts ) poparła traktat. Partia Socjalistyczna, Zieloni wyglądali na podzielonych, niektórzy z ich liderów opowiadali się za „nie” (podobnie jak niektórzy z UMP, bardzo niewielka mniejszość).

Pozostałe strony ( FN , MPF , RPF , MRC , LCR , LO , PCF ) go odrzuciły.

Argumenty dla

Argumenty wysuwane za przyjęciem traktatu to:

• konieczność dostosowania instytucji europejskich do rozszerzenia UE do 25, dla znacznie sprawniejszego działania niż Traktat z Nicei (bardzo złożony system głosowania w Radzie, ostatecznie źródło paraliżu; rozdęta Komisja Europejska (w wieku 25 lat, co tylko 6 w przypadku państw o ​​największej liczbie ludności); prawie niemożność wzmocnionej współpracy, ponieważ istnieje wiele zabezpieczeń itp.);
• prezydent Europy i zakończenie rotacyjnej prezydencji (zmiana co 6 miesięcy państwa sprawującego przewodnictwo w unii) oraz minister spraw zagranicznych Unii;
• więcej demokracji poprzez lepszą równowagę sił między różnymi instytucjami, w szczególności poprzez znaczne wzmocnienie Parlamentu Europejskiego: uprawnienia kontrolne Komisji, rozszerzenie pola współdecyzji (z Radą Ministrów);
• zbiorowa możliwość wpływania na decyzje i kierunki Unii dzięki „inicjatywy obywatelskiej”: petycja miliona obywateli europejskich z prośbą o wydanie aktu prawnego w celu lepszej realizacji celu konstytucji, ale niemającego charakteru wiążącego, aby unikaj studiowania pozycji, które mogłyby przeszkadzać;
• integracja Karty Praw Podstawowych na poziomie prawa europejskiego, nadając jej w ten sposób wartość i zakres konstytucyjny, podczas gdy Traktat z Nicei ograniczył ją do prostej deklaracji intencji;
• perspektywa dzięki art. 86, 87, a zwłaszcza 122, a także wyrokowi w sprawie Altmark i raportowi Int'Veld ustawy ramowej gwarantującej świadczenie i finansowanie usług publicznych przez władze krajowe. Zobacz Służba publiczna w Unii Europejskiej  ;
• brak „  planu B  ” i nieprawdopodobne, że negocjacje liczące 25 członków doprowadzą do zawarcia zupełnie innego traktatu, ponieważ jego równowaga była wyjątkowo krucha, po ponad 18 miesiącach negocjacji;
• iluzoryczność nadziei na zniesienie pewnego dnia odniesienia do „wolnego rynku” w traktatach unijnych, wszechobecnego w traktatach i decyzjach od traktatu rzymskiego z 1957 r  .;
• możliwość zmiany tekstu, nawet 25, 27 lub 30: pozostałe traktaty były wielokrotnie zmieniane i uzupełniane w ciągu ostatnich 50 lat, pomimo wymogu jednomyślności, dotychczas koniecznego dla większości budowania Europy;
• kompromisowy charakter traktatu, z uwzględnieniem wielu partii, w przeciwieństwie do tych, które domagały się „socjalnej” Europy, równoznacznej w ich oczach z antyliberalną  ;

Argumenty przeciw

Argumenty wysuwane przeciwko przyjęciu traktatu obejmują:

• utrata francuskiej suwerenności narodowej w imię budowy federalnej Europy;
• trudność zmiany w przyszłości tekstu zakwalifikowanego jako „konstytucja” i poddanego, podobnie jak inne traktaty, warunku jednomyślności przy jego rewizji;
• napis „w kamieniu” wyborów politycznych i gospodarczych, w szczególności liberalizmu gospodarczego. Krytykowano włączenie kierunków polityki, zwłaszcza ekonomicznych, do traktatu konstytucyjnego. Potwierdzone w tym tekście „wolny rynek” oraz „wolna i niezakłócona konkurencja” nabrały silniejszej wartości politycznej, prawnej i symbolicznej, zamrażając polityki gospodarcze i uniemożliwiając ich ewentualne wycofanie się z celów Unii. Częste używanie terminu „konsumenci” zamiast słowa „obywatele” potwierdziło tę orientację  ;
• fakt, że tekst powielał poprzednie traktaty, z których nie wszystkie zostały poddane referendum;
• wątpliwości, czy inicjatywa obywatelska jest prawdziwym krokiem naprzód, ponieważ nie ma wiążącej roli dla Komisji;
• niewystarczająca, choć wzmocniona rola Parlamentu Europejskiego , który nie uzyskał inicjatywy w zakresie prawodawstwa europejskiego;
• reforma składu Komisji Europejskiej , która nie gwarantuje już, że każde państwo będzie tam reprezentowane, mimo że instytucja ta ma quasi-monopol inicjatywy w prawodawstwie europejskim;
• Kartę Praw Podstawowych, uznaną za niewystarczająco restrykcyjną ( np. aborcję ) lub wręcz przeciwnie (na przykład „wolność uzewnętrzniania wyznania”). . Niektórzy kwestionowali również wiążącą moc prawną Karty;
• nadzieję, że odrzucenie tego tekstu doprowadzi do nowych negocjacji (tzw. plan B );
• „  status quo  ” ( w szczególności instytucje z Maastricht – Nicei ) postrzegane jako mniejsze zło, w szczególności dlatego, że kładzie nacisk raczej na międzyrządowy niż ponadnarodowy;
• pełnego i nieograniczonego immunitetu przyznanego dożywotnio urzędnikom europejskim.

Kwestia usług publicznych była przedmiotem debaty terminologicznej („usługi publiczne” lub „usługi użyteczności publicznej” lub „usługi użyteczności publicznej”), jak również radykalnie przeciwstawnych interpretacji. Wielu przeciwników Traktatu potępiło go jako zagrożenie dla francuskich usług publicznych, które według nich zostałyby zderegulowane, często powołując się na początek art. 166, inkorporującego art. 86 TWE. I odwrotnie, część europejskiej lewicy postrzegała ją jako wynik walki na rzecz różnych krajowych form usług publicznych, z art. 122, który pozwalał Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na stanowienie prawa, wzmacniając pozycję społeczeństwa podmiotom świadczącym usługi (lokalne, regionalne, krajowe) wobec Trybunału Sprawiedliwości i Komisji Europejskiej poprzez obowiązek zagwarantowania („warunki, w szczególności gospodarcze i finansowe, które pozwalają im wypełniać swoje zadania”) oraz poprzez przypomnienie zasady pomocniczości („bez uszczerbku dla kompetencji państw członkowskich, zgodnie z Konstytucją, do świadczenia, wykonywania i finansowania tych usług”). Więcej informacji można znaleźć w artykule Służba publiczna w Unii Europejskiej .

Poza tymi tematami,  wiele uwagi przyciągnęły tematy pozatraktatowe wysunięte przez niektórych zwolenników „nie” , jak dyrektywa usługowa (znana jako dyrektywa Bolkesteina ) i „  polski hydraulik ”. w tym zawarte poza Francją. Po stronie francuskiej prawicy MPF potępił wzmiankę o Turcji w tekście, który ich zdaniem definitywnie zatwierdził jej przyszłe wejście do Unii Europejskiej, co odrzucają.

Kontrowersje dotyczące referendum

• Część zwolenników „nie” na lewicy uważała, że ​​warunki stawiane przez rząd do udziału w kampanii były arbitralne: na lewicy w oficjalnej kampanii mogły brać udział tylko PCF , podczas gdy na prawicy trzy partie mogły dla kampanii „nie” ( FN , MPF , RPF ). LCR The MRC jednak bardzo aktywny w kampanii na „nie” nie będzie miał prawo do wypowiadania się w oficjalnej kampanii i nie może korzystać z dowolnego zwrotu kosztów spowodowanych przez tych konsultacji. Z tego powodu PCF otworzyła przed nim swoje oficjalne przestrzenie kampanii, tak jak RPF pomagała suwerenistom UMP w mediach . Podobnie, po prawej stronie, przy tej okazji MNR został wyłączony z finansowania publicznego.

Ekologia pokolenia , MRC i Cap21 wystąpiły zatem o przynajmniej częściowe anulowanie dekretu otwierającego dostęp do kampanii audiowizualnej tylko partiom, które uzyskały co najmniej 5 deputowanych lub 5 senatorów lub 5% głosów w ostatnich wyborach europejskich. Co de facto je wykluczyło . Rada Konstytucyjna orzekła, że ​​zaskarżony dekret „zachowuje obiektywne kryteria, które (…) nie podważają równości między partiami i grupami politycznymi”.

• Niektórzy zwolennicy „nie” uważali za nienormalne, że rząd wysłał w tym samym czasie co tekst Traktatu Konstytucyjnego pismo liczące 12 stron, które ich zdaniem przedstawiało jedynie pozytywne aspekty Traktatu Konstytucyjnego. Jednak schwytana Rada Konstytucyjna uznała wręcz przeciwnie, że memorandum wyjaśniające „zgodnie z tradycją republikańską towarzyszy ustawie i przedstawia powody, dla których proponuje się jej przyjęcie” i „jest nierozerwalnie związane z tym projektem”.
• Niektórzy zwolennicy „nie” uważają, że istnieje ryzyko dotyczące trwałości wyniku. Rzeczywiście, jeśli głos pozytywny przyczyniłby się do ratyfikacji Traktatu Konstytucyjnego, głos negatywny mógłby zostać unieważniony w drugim referendum lub w głosowaniu Kongresu . Wielu zwolenników „nie” (PCF, LCR, MPF, ale także kierownictwo, mniejszości, Partia Socjalistyczna) uważa, że ​​tak właśnie stało się, gdy w 2007 roku przyjęto Traktat Lizboński. „prawdziwą kopię” konstytucji europejskiej odrzuconej w referendum.
• Duża część zwolenników „nie” prowadziła kampanię w terenie, polegającą na lekturze i analizie tekstu zgłoszonego do referendum; w całej Francji organizowano sprzeczne debaty. Problemem było też potraktowanie kampanii przez media, które było bardzo niezrównoważone na rzecz ratyfikacji . Takie traktowanie skłoniło w niektórych sektorach lewicy do rozwoju radykalnej krytyki mediów i dało witrynom takim jak Acrimed lub gazetom takim jak PLPL większą publiczność (ta ostatnia zamieniła się w „plan”). po).
• Niektórzy zwolennicy „tak” uważają, że traktat konstytucyjny nie był już prawdziwą kwestią referendum, wielu wyborców głosowało „nie” w reakcji na politykę rządu lub w kwestiach (takich jak tzw. dyrektywa Bolkesteina ), które nie były nie jest prawnie powiązany z referendum.
• Niektórzy zwolennicy „nie” uważali, że media zawiodły w swoim obowiązku neutralności, opowiadając się po stronie większości za „tak”. Kanał telewizyjny TF1 zorganizował w szczególności14 kwietnia 2005 r.debata o nazwie Referendum: żyj z prezydentem sprzeciwiającym się Jacquesowi Chiracowi , urzędującemu prezydentowi republiki, przed panelem 80 młodych Francuzów, bez przeciwników politycznych opowiadających się za „nie”. Spektakl prezentowali Patrick Poivre d'Arvor , Jean-Luc Delarue , Marc-Olivier Fogiel oraz Emmanuel Chain i był transmitowany na TF1 .

Ankiety

Wyniki

referendum we Francji w 2005 r.

Wybór	Głosy	%
Dla	12 808 270	45,32
Przeciwko	15 449 508	54,68
Ważne głosy	28 257 778	97,48
Puste i nieważne głosy	730 522	2,52
Całkowity	28 988 300	100
Wstrzymało się	12 800 902	30,64
Zarejestrowany / Uczestnictwo	41 789 202	69,36

Czy aprobuje pan projekt ustawy upoważniającej do ratyfikacji traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy?

Tak: 12 808 270 (45,33%)			Nr: 15 449 508 (54,67%)
▲
Bezwzględna większość

Motywacje

Według sondażu Ipsos głosowanie „nie” skierowane było głównie przeciwko temu, co przeciwnicy postrzegają jako pogorszenie obecnych warunków życia (jeden z powodów przytaczanych przez 52% „nie”) oraz nadmierny liberalizm zawarty w projekcie konstytucji. (jeden z powodów 40%). Motywowała go także nadzieja na lepszy traktat (jeden z powodów 39%).

Głosowanie na „tak” wydawało się głosem na Europę. Powodem było zbudowanie Europy zdolnej stawić czoła Chinom i Stanom Zjednoczonym (jeden z powodów podawanych przez 64% „tak”), a także trudność zarządzania Europą 25 osób z obecnymi traktatami (powód dla 44%). Wyborcy „tak” starali się również zapobiec „nie”, co groziłoby zatrzymaniem europejskiej konstrukcji (jeden z powodów dla 44%), a także osłabieniem znaczenia Francji w tej Europie (jeden z powodów dla 43%). .

Wszystkie tendencje i głosy łącznie, z wyjątkiem skrajnej prawicy, Francuzi wyrażają opinię na rzecz dążenia do budowy europejskiej (72%), według proeuropejskiej strony. Strach przed utratą suwerenności narodowej odegrał jednak rolę w zwycięstwie „nie”.

Niezależnie od Konstytucji Europejskiej , wynikom referendum kierowała się także kwestia przystąpienia Turcji do Europy , niektórzy widzieli w „nie” konstytucji sposób na powiedzenie „nie” temu członkostwu (powód podawany przez 35% respondenci, którzy zagłosowali „nie”).

• Szczegóły ankiety

Socjologia i opinie

Według tego samego badania IPSOS najbogatsze i najlepiej wykształcone warstwy ludności najczęściej głosowały „tak”, podczas gdy głos „nie” jest raczej prerogatywą klasy średniej i robotniczej o niższym poziomie studiów. Co więcej, rezultatem jest zasadniczo zwycięstwo „nie” lewicy: dwie trzecie „nie” odpowiada lewicy, a jedna trzecia „nie” prawicy.

• W porównaniu z sondażem w referendum w Maastricht, „nie” postępuje niezależnie od kategorii socjologicznej (wiek, płeć, zawód…), z wyjątkiem emerytów i z wyjątkiem i istotnie wśród wyborców, którzy czują się blisko prawicy.
• Granica między „tak” i „nie” jest mylona po stronie lewicy: jeśli partia komunistyczna jako całość prowadziła kampanię na rzecz „nie”, PS i Zieloni byli bardziej podzieleni. Elektoraty tych dwóch ostatnich partii w większości zagłosowały „nie” (odpowiednio 56% i 60%) w opozycji do ich kierownictwa. Kampania referendalna podzieliła PS na 2 obozy: „tak” wspierane przez François Hollande'a , Ségolène Royal , Lionel Jospin , Dominique Strauss-Kahna , oraz „nie” prowadzone w szczególności przez Laurenta Fabiusa , Jean-Luca Mélenchona i Henri Emmanuelli .
• Dzielenie wyrazów jest znacznie wyraźniejsze po prawej stronie, gdzie 80% elektoratu UMP głosowało „tak”, podczas gdy 75% elektoratu MPF i 93% elektoratu FN opowiedziało się za „nie”. W UMP tylko Nicolas Dupont-Aignan wezwał do głosowania na „nie”.
• 57% mężczyzn głosowało „nie”, w porównaniu do 53% kobiet.
• Osoby w wieku 18-60 lat głosowały głównie „nie”, a osoby powyżej 60. roku życia najczęściej „tak”.
• Odsetek głosów „tak” jest proporcjonalny do miesięcznego dochodu netto podatkowego gospodarstwa domowego, a także do poziomu wykształcenia.
• „Liberalne zawody, kadra kierownicza wyższego szczebla” są jedyną kategorią społeczno-zawodową, która głosowała głównie „tak” (65%). Musimy również dodać studentów (54%) i emerytów (56%), którzy są kategoriami niezawodowymi.

Wyniki według działów

Wyniki według bliskości związku

Według sondażu CSA przeprowadzonego dla tygodnika Liaisons sociales , 74% zwolenników CGT zagłosowało przeciw , jak 70% w FSU , 65% w SUD , 64% w Force Ouvrière , 46% w CFDT , 37% w CFTC i 35% dla CFE-CGC .

Konsekwencje zwycięstwa nie

W przypadku braku zwycięstwa we Francji lub w jednym z pozostałych 15 krajów oczekiwano, że traktat nicejski , podpisany w grudniu 2000 r. i wszedł w życie1 st luty 2.003, Reguluje funkcjonowanie Unii Europejskiej po 1 st listopada 2006 r .

Jednak deklaracja 30 aktu końcowego precyzuje: „Konferencja zauważa, że ​​jeżeli w okresie 2 lat od podpisania traktatu ustanawiającego konstytucję dla Europy, 4/5 państw członkowskich ratyfikowało ten traktat i jedno lub więcej państw członkowskich ma trudności z przeprowadzeniem wspomnianej ratyfikacji, Rada Europejska zajmie się tą sprawą. "

Z prawnego punktu widzenia, jeśli jeden z 25 krajów nie ratyfikuje traktatu, nie może on wejść w życie. Rządy europejskie mają wówczas wybór między pozostaniem w Traktacie z Nicei, renegocjacją nowego traktatu konstytucyjnego lub pośrednią drogą, polegającą na jednomyślnym przyjęciu niektórych środków traktatu konstytucyjnego, takich jak prezydencja Rady Europejskiej lub minister spraw wspólnych. spraw zagranicznych, co również wymagałoby procesu ratyfikacji.

Dwa dni po referendum we Francji 1 st czerwiec 2005, wyborcy Holandii również odrzucili tę konstytucję w referendum.

Po zwycięstwie na nie, premier Dominique de Villepin zmienił Sekretariat Generalny ds. Współpracy Międzynarodowej na Sekretariat Generalny do Spraw Europejskich (SGAE) i powołał międzyresortowy komitet ds. Europy (dekret17 października 2005).

Przeformułowanie tekstu w traktacie lizbońskim

Po odrzuceniu Konstytucji rządy europejskie (spotkane na konferencji międzyrządowej ) przygotowały w 2007 r. Traktat Lizboński , zawierający główne elementy tej konstytucji. Valéry Giscard d'Estaing oświadczył w odniesieniu do traktatu lizbońskiego: „Zaczęli od tekstu traktatu konstytucyjnego, którego poszczególne elementy rozbijali, odnosząc je w drodze poprawek do dwóch istniejących traktatów rzymskich. (1957) i Maastricht (1992). (…) Wniosek nasuwa się sam. W Traktacie Lizbońskim, opracowanym wyłącznie z projektu Traktatu Konstytucyjnego, narzędzia są dokładnie takie same. Zmieniono tylko kolejność w przyborniku. Samo pudełko zostało odświeżone na stary model, w którym znajdują się trzy szafki, w których trzeba szukać tego, czego szukasz” .

Francuski rząd pod przewodnictwem Nicolasa Sarkozy'ego nie zaproponował swoim obywatelom nowego referendum uzasadniając, że nowy traktat nie jest konstytucją europejską. Rewizja konstytucji francuskiej dokonana przez Kongres w dniu4 lutego 2008w Pałacu Wersalskim zezwolił na ratyfikację samego traktatu kanałami parlamentarnymi w dniu 8 lutego .

Kolejne zamiary głosowania

Według badania Ifop przeprowadzonego wmaj 2015, gdyby pytanie referendum z 2005 roku zostało zadane ponownie, Francuzi zagłosowaliby na „nie” na 62% z nich, „czyli o siedem punktów więcej niż w 2005 roku”. Badanie przeprowadzone cztery lata później przez ten sam instytut wykazało, że 54% było „nie”.

Źródła

Bibliografia

1. „  29 maja 2005 r. francuskie „nie”: referendum w sprawie Konstytucji Europejskiej z 26 stycznia 2015 r. – France Inter  ”, France Inter ,26 stycznia 2015( przeczytaj online ).
2. "  Liczba mówców telewizyjnych od stycznia do marca 2005 (" Zatrzymaj na obrazach ", F5)  ", Acrimed | Krytyczne działania medialne ,11 kwietnia 2005( przeczytaj online ).
3. "  Przeciwnicy traktatu europejskiego lepiej wykorzystali internet  " , w Le Monde ,10 lipca 2005 r..
4. "  Traktat europejski: co się stało? Od referendum z 2005 r. do ratyfikacji w 2008 r.  ”, L'Humanité ,29 lutego 2008( przeczytaj online ).
5. Zobacz tabelę podsumowującą Procedury przewidziane dla ratyfikacji Konstytucji Europejskiej .
6. Zobacz tabelę Jak wznowić ratyfikację Traktatu Konstytucyjnego?
7. "  Jacques Chirac wzywa Francuzów , aby " nie zadawali złego pytania  " , w Le Monde / AFP ,27 maja 2005 r.
8. "  Wpływ mediów telewizyjnych na francuską kampanię referendalną 2005 roku  " , na stronie institutdelors.eu ,Listopad 2006(dostęp 23 lutego 2017 r . ) .
9. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
10. Francja, 29 maja 2005: Verfassung der Europäischen Union Direct Democracy
11. Motywacje Francuzów na stronie touteleurope.fr.
12. Ipsos.fr - Referendum 29 maja 2005 r.: Ankieta wyciągnięta z sondaży na stronie ipsos.fr.
13. Nie znaleziono 8 grudnia 2012 r. na stronie ipsos.fr.
14. „Przybornik traktatu lizbońskiego, Valéry Giscard d'Estaing” , Le Monde ,26 października 2007.
15. Odpowiedź Ministra Spraw Zagranicznych na pytanie do Zgromadzenia Narodowego na stronie pastel.diplomatie.gouv.fr.
16. Ustawa konstytucyjna z dnia 4 lutego 2008 r. zmieniająca tytuł XV Konstytucji , na stronie legifrance.gouv.fr.
17. „Europa: traktat lizboński ratyfikowany w 2008 roku? » , Vie-publique.fr, 14 stycznia 2008.
18. „Referendum europejskie: dziesięć lat później Francuzi znów odmówią ” , lefigaro.fr, 28 maja 2015 r.
19. https://www.lejdd.fr/Politique/sondage-aujourdhui-les-francais-rejetterait-le-traite-de-maastricht-3900577

Bibliografia

• Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy , La Documentation Française, 2004, 232 strony ( ISBN  2-11-005794-7 ) .
• Dla Europy: Wyjaśnienie i komentarz do Konstytucji Europejskiej , Olivier Duhamel , Seuil, 2005, HC Essais, 454 strony ( ISBN  2-02-079464-0 ) .
• Europa bez narodów: Komentarz do projektu konstytucji europejskiej i pełny tekst , Georges Berthu Francois-Xavier de Guibert, 2005, POLITIQ SH HUM, 381 stron, 2 nd  wydanie ( ISBN  2-86839-987-8 ) .
• Dlaczego jesteśmy Europejczykami: Obrona i ilustracja projektu Konstytucji , Jacky Chatelain, Éditions L'Harmattan, 2005, Contemporary Issues , 278 stron ( ISBN  2-7475-7737-6 ) .
• Konstytucja dla Europy , Claude du Granrut , LGDJ, 2004, Systemy samorządów lokalnych, 174 strony ( ISBN  2-275-02469-7 ) .
• Zagrożenia konstytucji europejskiej , praca zbiorowa pod redakcją generała Galloisa i Pierre'a Maillarda, Œil (15 maja 2004 r.) ( ISBN  2868399029 ) .
• Europa przeciw lewicy: referendum , Georges Sarre, Éditions Eyrolles (3 lutego 2005) ( ISBN  2-7081-3322-5 ) .
• Tchórzliwe referendum: tabu argumenty tak i nie dla Europy , Philippe Val, Le Recherches-midi ( ISBN  2-7491-0420-3 ) .
• Jacques Julliard , Le Malheur français , Flammarion, kol.  "Kawiarnia Voltaire", 2005
• Socjalno-nacjonalistyczny zawrót głowy: Lewica od Nie , Dominique Reynié , La Table rond.
• Nicolas Sauger, Sylvain Brouard i Emiliano Grossman, „Dlaczego referendum we Francji? » , Po francusku przeciwko Europie? , Paryż, Sciences Po Press,2007( przeczytaj online ).
• Guilhem Fouetillou, „  Internet a europejski traktat konstytucyjny. Ekologia konkurencyjnej miejscowości tematycznej  ”, Sieci , La Découverte, tom.  1, N O  147,2008, s.  229-257 ( ISSN  0751-7971 , DOI  10.3917 / res.147.0229 , czytaj online )

Zobacz również

Powiązane artykuły

• Prawo porównawcze
• Referendum we Francji
• Referendum w sprawie konstytucji europejskiej 
• Dokumenty przedstawiające stanowisko w sprawie europejskiego traktatu konstytucyjnego
• Wyniki referendum we Francji z 29 maja 2005 r. w sprawie Konstytucji Europejskiej

Teksty

• Traktat Rzymski z 2004 r.
• Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej
• Traktat z Nicei
• Główne zmiany między traktatem rzymskim z 2004 r. a traktatem nicejskim

Instytucje

• Unia Europejska

Inne elementy debaty

• polski hydraulik
• Plan B

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona wyników francuskiego ministra spraw wewnętrznych .
• Akta arte dotyczące traktatu: tekst, procedura przyjęcia, sprawy .
• Konstytucja dla Europy , zestaw arkuszy tematycznych na Europa , portalu Unii Europejskiej.