Pierre Marie René Ernest Waldeck-Rousseau znany jako Pierre Waldeck-Rousseau , urodzony w Nantes ( Loire-Atlantique ) dnia2 grudnia 1846i zmarł w Corbeil-Essonnes dnia10 sierpnia 1904Jest republikaninem stanu i liberalnym Francuzem . Zasłynął z udziału w legalizacji związków zawodowych ( ustawa Waldecka-Rousseau z 1884 r. ) Oraz ustawy o stowarzyszeniach z 1901 r .
W Czerwiec 1899, zostaje wezwany przez prezydenta Émile Loubeta do utworzenia rządu, podczas gdy sprawa Dreyfusa toczy się pełną parą. Waldeck-Rousseau, który był jednym z wybitnych przedstawicieli umiarkowanych republikanów , minister Gambetty, a następnie Julesa Ferry'ego w latach osiemdziesiątych XIX wieku, utworzył wówczas rząd znany jako Obrona Republikańska , obejmujący w szczególności z jednej strony generała de Galliffeta i inny socjalista Alexandre Millerand .
Jego firma, która od prawie trzech lat, była najdłuższa z III e Rzeczypospolitej , oznaczała punkt zwrotny w aferze Dreyfusa i kontynuował polityka gospodarcza i społeczna ostrożny i umiarkowany, z obu pożyczek społecznościowych (realizowany w szczególności poprzez Milleranda) i z pewnym umiarem, reprezentowanym przez Ministra Finansów Josepha Caillaux . Był ogólnie wspierany przez obóz republikański , od Demokratyczno-Republikańskiego Sojuszu bliskiego kręgom biznesowym po rewolucyjnych socjalistów wcielonych w Édouarda Vaillanta i Julesa Guesde'a, którzy, jeśli krytykowali udział Milleranda, nadal opowiadali się za zjednoczeniem.
René Waldeck-Rousseau , ojciec Pierre Waldeck-Rousseau, urodził się w Avranches dnia27 września 1809pod nazwiskiem René-Valdec (jego dwa imiona) Rousseau (nazwisko rodowe) i był synem Charlesa Rousseau, byłego oficera armii Moguncji, a następnie dyrektora ds. pośrednich w Avranches. Charles Rousseau urodził się w Angoulême dnia22 grudnia 1772 i został ochrzczony następnego dnia w parafii Saint-Antonin w tym mieście pod imieniem Charles, syn Guillaume Rousseau (który ożenił się w parafii Saint-Paul d'Angoulême w dniu 28 kwietnia 1767pod nazwiskiem Guillaume Rousseau i miał być synem Léonarda Rousseau). Kiedy zmarł w Rennes dnia16 stycznia 1846Dziadek Pierre'a Waldeck-Rousseau nadal był zarejestrowany w stanie cywilnym miasta pod jedynymi nazwiskami Charlesa Rousseau.
To René Waldeck-Rousseau poprosił o jego drugie imię, które zapisał jako „Waldeck” i uzyskało je (patrz jego podpis na dole aktu małżeństwa z Jonzaciem na25 sierpnia 1834) lub dołączone do jego nazwiska, aby odróżnić go od wielu rodzin Rousseau, tworząc w ten sposób nowe imię patronimiczne „Waldeck-Rousseau”.
Pierre Waldeck-Rousseau, syn znanego prawnika, René Waldeck-Rousseau , zagorzałego republikanina, który był zastępcą Zgromadzenia Ustawodawczego w 1848 r. I burmistrzem Nantes (1870-1874), kontynuował naukę jako uczeń szkoły dziennej des Enfants-Nantais i studiował prawo na wydziale w Poitiers i przedstawił pracę magisterską w Paryżu. Przyjęty do adwokatury w Saint-Nazaire , brał udział w gazecie L'Avenir , a następnie przeniósł się do Rennes w 1873 roku i został wybrany MP w 1879 jako członek Unii Republikańskiej, wspierającego oportunistycznych komory. Miał pełnić mandat parlamentarny przez dziesięć lat.
Plik 7 grudnia 1888w Paryżu poślubił Marie Durvis (1854-1936), synową Jean-Martina Charcota i przyrodnią siostrę Jean-Baptiste Charcota i wdowę po Henri Liouville . Pierre Waldeck-Rousseau wychowuje swojego zięcia, Jacquesa Liouville , jak własnego syna.
Został ministrem spraw wewnętrznych w krótkotrwałym rządzie Léona Gambetty (gdzie zachował stanowisko14 listopada 1881 w 30 stycznia 1882), A następnie w drugim rządzie z Jules Ferry (23 lutego 1883 - 6 kwietnia 1885). To wtedy opowiadał się za wolnością zrzeszania się , przedstawiając pierwszy projekt ustawy w 1882 r. Był u źródeł prawa dotyczącego wolności stowarzyszeń pracowników i pracodawców, które zostały przekazane.21 marca 1884, znane jako „ ustawa Waldecka-Rousseau ”, a także ustawa Waldecka-Rousseau o relegacji recydywistów , została uchwalona wkrótce po jego odejściu z ministerstwa.
Po upadku rządu Ferry 30 marca 1885, zaatakowany przez Clemenceau w sprawie Tonkina , Pierre Waldeck-Rousseau stopniowo odchodził od życia politycznego. W swoim rodzinnym kraju ożenił się i zaczął rozbudowywać rodzinną posiadłość w Vilhouin.
W 1886 r. Wstąpił do paryskiej adwokatury, a od 1889 r. Wznowił działalność jako prawnik, specjalizując się w prawniczych sprawach finansowych i czyniąc swoją kancelarię jedną z najbardziej znanych w stolicy. Do życia parlamentarnego powrócił, zostając wybranym senatorem w Loarze w 1894 roku z okazji wyborów uzupełniających. Kandydat w wyborach prezydenckich w 1895 roku uzyskał tylko 184 głosy w pierwszej turze przeciwko 338 dla Henri Brissona i 244 dla Félixa Faure'a .
W 1898 r. Był założycielem i prezesem Wielkiego Kręgu Republikańskiego , struktury, której celem było koordynowanie postępowej partii republikańskiej.
Waldeck-Rousseau został mianowany Prezesem Zarządu w dniu22 czerwca 1899, w strategicznym momencie w sprawie Dreyfusa . Sąd kasacyjny pochodzi rzeczywiście,3 czerwca, aby uchylić wyrok rady wojennej potępiającej Dreyfusa i zażądać jego rewizji. Ponadto, Prezydent Rzeczypospolitej , Félix Faure , który poparł anty-dreyfusiści i wojsko od początku romansu, nagle zmarł16 lutego 1899, co doprowadziło do wyboru Émile Loubet, który wygrał18 lutego 1899przeciwko Julesowi Méline'owi , kandydatowi „ postępowców ” (umiarkowanych republikanów, byłych oportunistów), ale także prawicy i Édouarda Drumonta , autora żydowskiej Francji (1886). Wreszcie nacjonalista Paweł Déroulède właśnie został uniewinniony przez sąd przysięgłych Sądu The31 maja 1899po zamachu stanu dokonanym przez Ligę Patriotów w dniu pogrzebu Faure'a. W konsekwencji Przewodniczący Rady Charles Dupuy musi ustąpić, a Loubet zdecyduje o wyborze przyszłego Przewodniczącego Rady.
Najpierw zwrócił się do Raymonda Poincaré , ale nie udało mu się utworzyć rządu. Następnie Poincaré poradził prezydentowi, aby zadzwonił do Waldecka-Rousseau22 czerwca. Ten ostatni stanowi rząd „obrony republikańskiej”, przeciwnie, określony przez nacjonalistów z „ministerstwa Dreyfusa”. Zainwestowano w26 czerwca 1899Waldeck-Rousseau rzeczywiście uda się zintegrowanie w samym rządzie z generałem Galliffet „ strzelca Komuny ” i socjalistycznej Alexandre Milleranda . W skład gabinetu wchodzą także zarówno umiarkowani republikanie („postępowcy”), jak i radykałowie , ograniczeni co prawda do zadań drugorzędnych ( Pierre Baudin w Public Works). Théophile Delcassé zachowuje tekę spraw zagranicznych, podczas gdy umiarkowany Joseph Caillaux , który wpadł do obozu Dreyfusard, został powołany do finansów. Wreszcie Waldeck-Rousseau łączy swoje funkcje z tekami ministra spraw wewnętrznych i wyznań.
Po raz pierwszy socjalista bierze udział w rządzie, co skłania Julesa Guesde'a do oskarżenia Milleranda o „ministerializm” i wywołuje jedną z pierwszych polemik francuskiego ruchu socjalistycznego na temat partycypacji we władzy. Z drugiej strony Jaurès i Clemenceau , obaj aktywni obrońcy Dreyfusa, witają nowy gabinet:
„To dramatyczny zwrot wydarzeń” - pisze Clemenceau. Prawdę mówiąc, to dziwne zgromadzenie; nic nie było bardziej nieoczekiwane niż spotkanie tych trzech mężczyzn w ramach tej samej akcji politycznej. Waldeck-Rousseau, przyjaciel, ulubiony uczeń Gambetty , jeden z najbardziej autoryzowanych przedstawicieli tzw. Polityki oportunistycznej. Galliffet, który również był blisko Gambetty, żołnierza ze szkoły szermierzy pióropusza, który niestety pozostawił w naszych wojnach domowych ślad legendarnej nieubłagalności. Millerand wreszcie, rewolucyjny socjalista, który silnie domaga się praw pracochłonnej demokracji, mając na względzie organizację [sic] sprawiedliwości społecznej, która ma nadejść tak wolno. "
Waldeck-Rousseau rozpoczął od oczyszczenia administracji i armii, zastępując sędziów , prefektów i dowódców wojskowych (okólnik Galliffeta). Dwa dekrety Galliffeta uzależniają rozwój wojska od opinii ministra, podczas gdy Waldeck-Rousseau jest szczególnie skierowany do skompromitowanych oficerów, takich jak Zurlinden , były minister wojny, który prześladował pułkownika Picquarta , czy generał de Pellieux , zmuszony do odwrotu.
W końcu decyduje się zrewidować proces Dreyfusa, który zaczyna się w Rennes dnia7 sierpnia 1899. W Paryżu z prefekta policji Lépine , odłożył nacjonalistycznej agitacji aresztując przywódców Ligi Patriotów , z rojalistów Młodzieży oraz z Wielkiej zachodniej Francji , awatara z anty - semickiej League of Jules Guerin . Ten ostatni zabarykadował się w kwaterze głównej przy rue de Chabrol: był to odcinek „ Fort Chabrol ”. Celem procesu tych mieszadeł przed High Court jest wykazanie jędrność republikańskiej polityki obronnej przyjętej przez nowego przewodniczącego Rady.
Po skazaniu Dreyfusa z okolicznościami łagodzącymi (za zdradę) we wrześniu Waldeck-Rousseau sugeruje wezwanie do prezydenckiego ułaskawienia : wysyła Milleranda z propozycją do przywódców Dreyfusardów ( Mathieu Dreyfus , Zola , Jaurès itp.). Po zwlekaniu - w szczególności Clemenceau wolałby sprawiedliwość niż ułaskawienie - przyjmuje, a prezydent Loubet podpisuje dekret ułaskawienia we wrześniu. Uzupełnieniem tego środka jest projekt ustawy o amnestii, konkretyzowany ustawą z dnia14 grudnia 1900, który wybielił generała Merciera, a także Picquarta i Zolę .
Plik 19 listopada 1899zorganizował Republikański Festiwal na inaugurację pomnika Dalou , Le Triomphe de la République , place de la Nation . Związek republikański jest w drodze: w wyborach samorządowych w maju 1900 r. Obóz nacjonalistów podupada, w szczególności dzięki koalicjom radykałów i socjalistów ( Lyon , Bourges , Reims ), z wyjątkiem Paryża, gdzie dokonał spektakularnego przełomu ( 45 miejsc na 80). Plik28 października 1900Waldeck-Rousseau oświadcza w ten sposób w Tuluzie :
„Spotkania, na których przygotowywano zamieszki na następny dzień, były ciche, ulica znów stała się żywą i spokojną aleją, którą zgiełk procesji przestał wypełniać. "
Polityka gospodarcza i społecznaObsługuje również prawa społeczne: 30 marca 1900ustawa o pracy kobiet i dzieci ogłaszano następnie30 wrześniaustawa Milleranda- Colliarda , która obniża dzienny czas pracy do jedenastu godzin, a tydzień pracy do 60 godzin w przypadku mężczyzn.
Z drugiej strony minister Caillaux prowadzi klasyczną politykę gospodarczą, wykazując troskę o zbilansowanie budżetu, rekomendując ograniczenie wydatków państwa i wzrost dochodów. Ponadto całkowicie znosi podatki od napojów i opodatkowania cukrów oraz dokonuje przeglądu praw do dziedziczenia . W ten sposób udaje mu się prezentować nadwyżki budżetów. Z drugiej strony, choć Caillaux na kilka miesięcy przed dojściem do władzy opowiadał się za globalnym i progresywnym projektem podatku dochodowego , wspieranym od 1870 r. Przez radykalizm , zrezygnował z przedstawiania takiego projektu Izbom, uznając, że tego nie zrobi. być w stanie uzyskać większość.
Jean Dupuy , właściciel Petit Parisien mianowany ministrem rolnictwa, organizuje Crédit Agricole i tworzy Biuro Informacji Rolnej . Broni także producentów pszenicy na zgromadzeniu podczas debaty w 1900 roku na temat importu i eksportu pszenicy i mąki.
Millerand podpisuje dekret w sprawie17 września 1900powoływanie regionalnych rad pracy do współpracy z przedstawicielami związków zawodowych, zwłaszcza pracowników. Po strajku generalnym w Le Creusot we wrześniuPaździernik 1899Waldeck-Rousseau narzucił już prefigurację tych Rad szefowi Eugène Schneider . Jednak Rada Stanu unieważniła dekret Millerranda, podczas gdy Schneider napisał do swoich kolegów po strajku w Creusot, że konieczne jest „zorganizowanie porozumienia pracodawców w celu przeciwstawienia się strajkom robotników”. " WMarzec 1901powstał Związek Przemysłu i Rzemiosła Metalurgicznego (UIMM).
W kwestii społecznej Waldeck-Rousseau porusza się zatem między prawicą, umiarkowanymi i pracodawcami a radykalnymi socjalistami i skrajną lewicą . Więc wysyła2 czerwca 1900wojska tłumią strajk w Chalon-sur-Saône . Na początku 1901 roku wysłał również wojska do Montceau-les-Mines , gdzie 108-dniowy strajk zakończył się6 maja 1901.
Z drugiej strony, za radą Milleranda, pocztowcy obchodzili zakaz tworzenia związków zawodowych w służbie publicznej, zakładając w 1900 roku Powszechne Zrzeszenie agentów PTT . Był on również pod tym rządzie republikańskim Obrony że Arthur Fontaine został dyrektorem pracy , współzałożyciel w 1900 roku Międzynarodowego Stowarzyszenia na rzecz ochrony prawnej pracowników i kto był odpowiedzialny za utworzenie Międzynarodowej Organizacji Pracy. Pracy od wyprodukowania wojna .
Waldeck-Rousseau korzysta w tej polityce ze wsparcia obozu republikańskiego , pomimo napięć na prawicy lub lewicy. Tak więc po powstaniu Radykalnej Partii Socjalistycznej w rCzerwiec 1901, Republikański Sojusz Demokratyczny (ARD), który wspiera waldeckizm, będąc po jego prawej stronie, został utworzony w październiku. ARD obejmuje dwóch ministrów, Caillaux i Dupuy , zalicza się do jej ważnych członków Louis Barthou i Poincaré i jest ściśle powiązany ze światem biznesu, wspierany przez popularną prasę ( Le Petit Parisien , Le Matin , Le Journal ). ARD sprzeciwia się jednak „koalicji klerykonacjonalistów”, opowiadając się za „zjednoczeniem i zgodą” z radykałami. Z drugiej strony rewolucyjni socjaliści, krytyczni wobec udziału Milleranda, głosują jednak na Waldecka-Rousseau, gdy jego gabinet jest zagrożony lub przynajmniej wstrzymuje się od głosu.
Minister ds. Nauczania publicznego, Georges Leygues , ze swojej strony, w 1902 r. Przewodził reformie szkolnictwa średniego , która miała na celu w szczególności unowocześnienie nauczania nauk humanistycznych i zbliżenie do siebie szkół podstawowych i średnich. Zniekształcona w Izbie Poselskiej reforma została przyjęta dzięki uporowi ministra, umiarkowanego republikanina.
Waldeck-Rousseau ostatecznie zdołał uchwalić ustawę, która od dawna była mu bliska: ustawę o umowie stowarzyszeniowej , przedstawioną przez ministra sprawiedliwości Ernesta Monisa , uchwaloną przez Senat w dniu22 czerwca 1901, Przeszedł przez Izbę Deputowanych 28 i ogłoszone na 1 st lipca. Zirytowany interwencjami kongregacji religijnych w sprawach politycznych, chciał poddać je prawu powszechnemu, ale Parlament przegłosowuje tekst surowszy niż ten, który przedstawił przewodniczący rady, który przedkłada je do uprzedniej zgody. Minister Monis otwiera także zawodu prawnika do kobiet dalej.1 st grudzień +1.900, stosując w ten sposób propozycję Viviani, przegłosowaną w Izbie30 czerwca 1898.
W polityce zagranicznej , Delcassé wzmacnia sojusz francusko-rosyjski za pośrednictwem tajnego konwencji dyplomatycznych9 sierpnia 1899Co zapewnia wsparcie Francji dla politycznych Bałkanów dla Rosji w zamian za poparcie tej ostatniej w kwestii Alzacji i Lotaryngii . Podpisywane są również tajne umowy z WłochamiGrudzień 1900.
Na gruncie kolonialnym gabinet Waldeck-Rousseau wysłał kompanię tyralierów, aby stłumić powstanie Margueritte w Algierii wKwiecień 1901. Pod rządami Waldecka-Rousseau zniszczono także imperium RabahKwiecień 1900, z połączeniem trzech kolumn: Gentil , Foureau-Lamy i Joalland-Meynier - Joalland był zastępcą kapitana Paula Vouleta, który kierował morderczą misją Voulet-Chanoine , której masakry wywołały debatę w sypialni . Afryce Subsaharyjskiej i Maghrebu były dobrze spełnione przez francuskich kolonistów.
Ponadto Charles Jonnart , generalny gubernator Algierii , ostrożnie unikał wszelkich reform, jak również wszelkich inwestycji z Francji metropolitalnej do kolonii, przy znacznym wsparciu „ partii kolonialnej ” kierowanej przez Eugène Étienne , członka ARD . Ogólnie rzecz biorąc, kwestia kolonialna nie jest już przedmiotem debaty, opinia publiczna zjednoczyła się z Imperium , chociaż rząd powstrzymuje się od poruszania tego tematu.
Waldeck-Rousseau poprowadził blok lewicy do sukcesu w wyborach parlamentarnych w 1902 r., Ale cierpiący na raka trzustki, który miał wygrać dwa lata później, zrezygnował z3 czerwca 1902. Zdaniem historyka Madeleine Rebérioux , jego rezygnacja pozostaje jednak tajemnicą i mogła być również spowodowana innymi przyczynami (chęć wycofania się z polityki lub obawa przed niewystarczającym poparciem). Za jego radą prezydent Émile Loubet wezwał Émile Combes do utworzenia rządu.
W 1902 roku został ranny w wypadku samochodowym.
Sprzeciwia się Senatowi rygorystycznemu stosowaniu prawa z 1901 r. Wprowadzonego przez jego następcę, ubolewając, że „prawo kontroli zostało przekształcone w prawo wykluczenia”.
Cierpiący na raka trzustki musi jak najszybciej pozostać przykuty do łóżka Grudzień 1903 ; działał bez powodzenia wMaj 1904, on umarł na 10 sierpnia 1904, w wyniku drugiej operacji, w jego posiadłości w Casteljoli w Corbeil .
Został pochowany na cmentarzu Montmartre .
Jego nazwa została nadana w 1906 roku gminie Waldeck-Rousseau (dziś Sidi Hosni ) w departamencie Oran w okresie francuskiej Algierii, a także kilku odonimom ( Place Waldeck-Rousseau w Nantes - co jest również hołdem dla jego ojca , rue Waldeck-Rousseau w Paryżu , rue Waldeck-Rousseau w Lyon , rue Waldeck-Rousseau w Morlaix , bulwar Waldeck-Rousseau w Saint-Brieuc , szkoła Waldeck-Rousseau w różnych miastach, takich jak Saint-Nazaire , Chambéry , itp ).
Do tych hołdów dodaje się nazwę krążownika zwodowanego w 1908 roku .
Jego dom znajduje się przy rue Waldeck-Rousseau 5 w Corbeil-Essonnes, który obecnie jest nadal zamieszkany.
Pięć paneli dekoracyjnych, każdy składający się z 33 płytek ceramicznych autorstwa André Metheya (1871-1921) zatytułowanych odpowiednio Bażanty i kury bażanty dziobiące kratę - Króliki i myszy na polu pszenicy - Parada pawi - Śpiący pasterz - Niedźwiedź i dwoje młodych chłopcy , „pochodzący z posiadłości pana Waldecca-Rousseau, wielkiego przyjaciela i mecenasa André Metheya” pojawili się pod numerami 89 do 93 katalogu sprzedaży „Arcydzieła 'art Déco' (kolekcja Royaux et à different) przez firmę Millon and Robert w Paryżu w dniu 29.11.1995 r. (reprod. w kolorze).
We francuskim serialu telewizyjnym Paris Police 1900 , wyprodukowanym w 2021 roku przez Canal + , postać Pierre'a Waldecka-Rousseau gra Steve Driesen .