W nizâriens , Nizari , Nizari są mistyczne społeczność Shia Ismaili aktywny pomiędzy końcem XI th wieku i 1257 roku są one również nazywane Batinis lub batiniens ponieważ wyznają ezoteryczne czytanie Koranu , Batin jest tajemnicą stronie rzeczy.
W 1094 roku, po wielkim rozłamie w fatymidzkim izmailickim szyizmie , Hasan-i Sabbâh z fortu wzniesionego na górze Alamût na południowym zachodzie Morza Kaspijskiego zorganizował nowe kazanie ( da'wa al-jadîda ) .
Pod koniec średniowiecza rozwój społeczności izmailitów trwał potajemnie pod przykrywką sufizmu i zbiegł się z powstaniem wschodniego izmailizmu (15 milionów wiernych dzisiaj), kierowanego przez Agę Chana .
Ideologia nizarytów stara się promować „pokój między ludźmi poprzez wywyższenie wolnej woli” .
Nizaryci twierdzą, że są jedynymi, którzy mają żyjącego i istniejącego imama (nie ukrytego), Aga Chana , i dlatego logicznie rzecz biorąc, ich imamat jest rzeczywiście prawdziwym imamatem.
Początkowo tak zwane Nizarians byli naśladowcami Ismailizmu w Persji , czyli mniejszość społeczności szyickiej w obszarze znajdującym się pod opieką sunnickich wezyrowie . Pod przywództwem ich charyzmatycznego przywódcy Hassana-i Sabbâha , czasami nazywanego „ Starcem z Góry ”, izmailici przejęli kontrolę nad Fortem Alamût w 1090 roku i rozszerzyli swoje wpływy w Iranie, a także w Syrii .
Po śmierci fatymidzkiego kalifa Mustansira Billaha w 1094 r. doszło do poważnego rozłamu w społeczności izmailitów w sprawie dziedziczenia po imamacie . Al-Mustansir, zgodnie z tradycją Nizara , wyznaczyłby swego syna Nizara na dziedzica; z drugiej strony jego młody syn Ahmad zdobywa poparcie swojego teścia, wezyra Al-Afdhala , który umieszcza go na tronie z tytułem Al-Musta'lî .
Hasan-i Sabbâh i izmailici z Persji przysięgają wierność Nizarowi i jego potomkom. Ismailis zajęte fortecę Qadmûs ( Cademois dla krzyżowców ) w obszarze Jabal Bahra " w 1132 roku ; Masjaf , najważniejsza warownia, zdobyta w latach 1140 - 1141 . W ten sposób izmailici nizarieńscy w Syrii byli kierowani przez delegatów wysłanych przez panów Alamutu ; najsłynniejszym z nich był Rachid ad-Din Sinan ( 1162 - 1192 ), który przewodził kaznodziejom izmailitów ( da'wa ) w Syrii.
Według wersji nizaryckiej, Imam Nizâr, po schronieniu się w Aleksandrii , został kilkakrotnie zaatakowany przez wezyra Al-Malik al-Afdhal . W końcu armia Al-Afdhala aresztuje Nizâra i jego gubernatora i prowadzi ich przed Al-Musta'lî. Gubernator został zabity na miejscu, a Imam Nizar zmarł w więzieniu w 1097 roku . Nizar przed śmiercią wyznacza swojego syna Al-Hâdî na następcę tronu imama, a ten dołącza do Hasana ibn Sabbaha w Alamût. Fatymidów Imperium został znacznie osłabiony przez kryzys gospodarczy i brak jedności Ismailis. Ponadto siła militarna w rękach pierwotnie wezyr Badr al-Gamali (byłego niewolnika ormiański) i jego syna Al Afdhal , zaczęła spadać, podczas gdy moc Alamut pozostać aż XIII th wieku.
Według Władimira Iwanowa i Henry'ego Corbina , wnuk Nizara (Al-Muhtadî?) został sprowadzony do twierdzy Alamut przez Hasana ibn Sabbaha, który w imieniu imama przewodził kampanią nizaryjską. Sytuacja była analogiczna do okresu ukrywania się ( dawr al-satr ), który panował przed powstaniem Fatymidów, ponieważ imamowie pozostawali ukryci ( mastûr ) przed opinią publiczną, aby uniknąć prześladowań, którym byli poddawani. Ten okres historii jest bardzo zagmatwany, ponieważ mamy bardzo mało izmailickich źródeł historycznych, większość dostępnych dokumentów to te pisane przez sunnickich historyków , najbardziej zaciekłych przeciwników izmailitów nizaryjskich. Wierzą, że potomkowie Nizara przeżyli, ale pozostali w ukryciu przed opinią publiczną, aby uniknąć prześladowań. W tym okresie niepewności Hasan-i Sabbâh był oficjalnym przedstawicielem, który utrzymywał uprzywilejowane stosunki z imamem, aby przeprowadzić społeczność przez ten burzliwy okres.
Zatem sunniccy historycy, „Ata-Malik Juwaynî (gubernator Bagdadu), Rashid al-Din Fadl Allah ( wezyr z Hulagides Mahmud Ghazan i Oldjaïtou ) i autor książki pt Sargudhasht-i Sayyidna donoszą nam częściowego i Non -obiektywna wersja izmailizmu, który rozwinął się w Alamût. Hasan ibn Sabbâh był zarówno politykiem, jak i człowiekiem religijnym. Według filozofa chrześcijańskiego Jambet , „stworzył sieć fortec, co pozwala kontrolować otaczający teren, sieć, która konsolidowana od 1124 przez jego następcę Kiya Buzurg-Ummîd , ujęte obszary takie jak Rudbar z Alamut, centrum nowe zgromadzenie, Daylam i region Qazvin , twierdza Gerdkûh dalej na wschód, niedaleko Damghan , region Ray , niektóre pozycje w Chuzestanie , silny establishment w Kouhistanie , między Nichapur i Qa'in. „ Regiony należące do nizârienów Ismailis stanęły w obliczu różnych ataków wojskowych Salj qs , ponieważ Abbasydzi chcieli odizolować nizârienów, aby usunąć ich z tego obszaru.
Syn Kiya Buzurg-Ummîd , Muhammad II (w) , zobowiązał się w 1138 do konsolidacji małego terytorium nizaryjskiego, aż do swojej śmierci w 1162 . Następnie, gdy okres był korzystniejszy i spokojniejszy, Imâm Hasan 'Alâ Dhikrihi al-Salâm , prawowity potomek Nizara, wziął pełną odpowiedzialność za administrację państwa nizaryjskiego.
W 1162 Hasan II zastąpił swojego ojca (Al-Qâhir). To całkowicie zakłóci nizaryjskie koncepcje religijne. 8 sierpnia 1164ogłasza „Zmartwychwstanie Zmartwychwstania” ( Qiyâmât al-Qiyâmât ) przed zgromadzeniem wierzących zgromadzonych w Alamût. Proklamacja ta wprowadzała wierzących w ukryte znaczenie ( batin ) objawienia w celu odsłonięcia prawdy ( haqîqat ), doprowadziła do zniesienia prawa religijnego ( szaráa ) nie poprzez jego zniesienie, ale potraktowanie go jako etap wstępny przed uzupełnieniem go o wewnętrzne znaczenie. Zakończony proroczy cykl Mahometa , imamowie mieli misję ujawnienia ukrytego znaczenia, wyjaśniając wewnętrzny wymiar Koranu , przechodząc do pierwszego znaczenia, to znaczy do źródła objawienia.
Ismailitów nizârien Abu Ishaqa-i Qohistânî, koniec XV -go wieku, mówi fragment Wielkiego Zmartwychwstania:
„O wy, istoty zamieszkujące wszechświaty! Geniusze, ludzie i aniołowie! Wiedz, że Mawlâ-nâ (nasz Pan) jest Zmartwychwstaniem ( Qâ'im al-Qiyâma ). Jest Panem istot, jest Panem, który jest absolutną egzystencją ( wujûd mutlaq ), wykluczając w ten sposób wszelką egzystencjalną determinację, ponieważ przekracza je wszystkie. Otwiera drzwi swego miłosierdzia i światłem swojej wiedzy sprawia, że każda istota widzi, słyszy, mówi, żyje wiecznie. "
Panowanie Hasana 'Alâ Dhikrihi al-Salâma było krótkie, został zabity przez kontuzję w 1166 roku . Jego następca Imam Nûr al-dîn Muhammad kontynuował tę duchową misję do 1210 roku . Kolejny imam, Jalâl al-dîn Hasan, ogłasza, że społeczność ponownie wkracza w okres ukrywania się ( satr ). Hasan III (w) kładzie większy nacisk na szariat w celu nawiązania dobrych stosunków z sunnitami, co pozwala mu zdobywać nowe terytoria. Jego syn Muhammad III przywiązuje nieco mniejszą wagę do szariatu , przebudowuje doktrynę i praktyka ukrywania wiary ( taqiyya ) zostaje przywrócona, aby ponownie wkroczyć w okres tajności ( satr ).
Ismailitów Alamut State wygasa XIII th century z najazdu Mongołów dowodzonych przez zdobywcę Hulagu-chan . Rukn ad-Din Khurshâh został zamordowany w czasie tej inwazji około 1255 - 1256 . Izmailizm nizaryjski jest utrwalony w Persji, ukryty pod płaszczem sufizmu ; początek emigracji do Indii . Niektórzy Nizârian wolą pozostać tam, gdzie są, a następnie migrować na zachód.
„Opuściłem to miasto i minąłem zamek Kadmoûs , potem zamek Mannakah , zamek Ollaïkah, którego imię wymawia się jak nazwa jednostki ollaïk, i zamek Misyaf , a na końcu zamek Cahf. Te forty należą do populacji zwanej Elismâïliyah; są również zwani Elfidâouiyah; i nie wpuszczają do swoich domów żadnej osoby obcej ich sekcie. Są to, że tak powiem, strzały króla Nâcira , którymi uderza on wrogów, którzy chcą uciec od niego, udając się do Iraku lub gdzie indziej. Mają wynagrodzenie; a kiedy sułtan chce wysłać jednego z nich, aby zabił jednego z jego wrogów, daje mu cenę swojej krwi; a jeśli ucieknie po spełnieniu tego, czego od niego wymagano, ta suma należy do niego; jeśli zostanie zabity, stanie się własnością jego synów. Ci izmailici mają zatrute noże, którymi biją tych, których mają zabić. "
- Ibn Battuta, op. cyt. , tom. I ( przeczytaj online ) , s. 157-158.
Niewiele wiadomo o historii Nizaryjczyków w okresie po zniszczeniach i masakrach Mongołów. To, co pozostało ze społeczności, rozprasza się w odizolowane grupy i stara się przetrwać jak najdyskretniej, zawsze pod groźbą prześladowań ze strony sunnitów. Ruch ma pewną odrodzenie XV th century. Na siedzibę wspólnoty wybiera się małe irańskie miasteczko Anjudan (w), a misjonarze są wysyłani do Indii i Azji Środkowej .
W XIX th century, Hasan Ali Shah , Imam spadkobiercą długiej sukcesji nizâriens Ismaili imamów, otrzymał tytuł Aga Khan ręce szacha w Iranie . Zmuszony do opuszczenia Iranu z powodów politycznych, Hasan 'Alî Shâh przeniósł się do Indii. Administracja brytyjska zmusza Khôjas do uznania go za ich imama, wielu odmawia. Obecnie to książę Shah Karîm al-Husaynî Aga Khan IV przewodzi społeczności izmailitów . Jedyne, co pozostało dzisiaj, całkowicie w autarkii, to ostatnie małe grupy nizarickie walczące sporadycznie z talibami i siłami amerykańskimi na Bliskim Wschodzie .
Królować | Imam | Przedstawiciel imama | Region (y) |
---|---|---|---|
1094 - 1095 | Nizar | Hassan ibn al-Sabbâh | perski |
1095 - 1096? | Alî ben Nizar al-Hâdî | Hassan ibn al-Sabbâh | Persja i Syria |
1096? - 1124 | al-Muhtadî? | Hassan ibn al-Sabbâh | Persja i Syria |
1124 - 1138 | Al-Môhtadî ben al-Hâdî | Kiya Buzurg-Ummîd | Persja i Syria |
1138 - 1162 | Al-Qâhir ben el-Môhtadî bi-Ahkâmî'l-Lâh | Muhammad ben Kiya Buzurg-Ummîd | Persja i Syria |
1162 - 1166 | Hasan II 'Alâ Dhikrihi al-Salâm | Rachid ad-Din Sinan | Persja i Syria |
1166 - 1210 | Muhammad II Imam Nûr'ûd-Dîn | Persja i Syria | |
1210 - 1221 | Hasan III Imam Jalâl ad-Dîn | Persja i Syria | |
1221 - 1255 | Muhammad III Imam 'Alâ ad-Dîn | Persja i Syria | |
1255 - 1257 | Rukn ad-Dîn Khurshâh | Persja i Syria |
Często definiowana jako nauka imama , doktryna ta'lîm została rozwinięta w szczególności przez Hasana-i Sabbaha. Al-Ghazali użył słowa ta'lîmiyya na określenie izmailitów w celu zaatakowania ich ze szczególnie brutalną wrogością w swoim traktacie Kitâb al-Mustazhirî . Izmailici na ogół nie podążają za dosłownym znaczeniem Koranu , ale w znacznie większym stopniu za znaczeniem ezoterycznym ( batin ) nadanym przez imama; ta nauka jest powszechnie nazywana ta'lîm . Dlatego izmailici przywiązują dużą wagę do duchowej egzegezy ( ta'wîl ), która polega na odkrywaniu znaczenia ukrytego za zahirem . Ta'wil podane przez imama wyjaśnia alegoryczne wersety Koranu i daje ezoteryczny sens rzeczywistości transcendentnych ( haqâ'iq ). Dzięki tej nauce ta'lîm wierzący ( murîd ) ma możliwość poznania i zjednoczenia się z bóstwem. Szariatu , w sensie dosłownym religii, jest jednak użyteczna w Ismailis; stanowi pierwszy etap wtajemniczenia. Ponieważ imam jest sâmit („milczący”), to nie on naucza mustadżibów (neofity), to hujja przekazuje ta'lîm imama. Dzięki boskiej inspiracji ( ta'yîd ) i czystemu rozumowaniu ( 'aqlânî ), hujja jest w stanie przekazać naukę imama naśladowcom. Człowiek sam nie jest zdolny do postrzegania rzeczywistości duchowych, ponieważ ma tendencję do kojarzenia bóstwa z cechami antropomorficznymi .
Podczas Cyklu Objawienia ( Dawr al-kashf ), gdzie imam manifestuje się integralnie, zâhir i batin występują jednocześnie; zwolennicy znać Batin z Zahir , obecność Hujja zatem nie jest już konieczne. Więc nie ma więcej ta'lîm .
Czy istnieje związek etymologiczny między terminami „ haszysz ” i „zabójca”? Na ten temat opinie są różne. W skomputeryzowanej skarbnicy języka francuskiego możemy przeczytać tezę, która w dużej mierze dominowała na Zachodzie od czasów wypraw krzyżowych po dzień dzisiejszy: termin assassin pochodzi od włoskiego assassino, assessmentino , zapożyczonego z arabskiego hashishiyyin , izmailici z Syrii przez swoich wrogów i wyznaczanie konsumentów haszyszu. Ta etymologia i towarzysząca jej legenda rozpaliły wyobraźnię wielu autorów, wśród których możemy zacytować słoweńskiego pisarza Vladimira Bartola ( Alamut ), włoskiego scenarzystę i rysownika Hugo Pratta ( Złoty Dom Samarkandy ). Od czasu ataków z 11 września 2001 r. niektórzy chcieliby wreszcie ustalić paralele, jeśli nie powiązanie, między metodami sekty asasynów i metodami Al-Kaidy.
Ta siatka czytania jest jednak kwestionowana na kilku poziomach:
Poza względami literackimi, badania historyczne dopatrują się w „ haszyszynie ” pejoratywnego przezwiska („tak mało znaczącego jak trawa”, „osoba o niskim pochodzeniu”) nadawane przez przeciwników fidai'n . Wykorzystywali zamachy polityczne i to spektakularne, aby się przed nimi bronić, pod nieobecność zorganizowanych sił zbrojnych. Powiązanie leksykalne z marihuaną jest przypadkowe i nic nie świadczy o używaniu narkotyków czy orgiach przeznaczonych dla kandydata na misję samobójczą ; na średniowiecznym Bliskim Wschodzie w zwyczaju dyskredytuje się w ten sposób przeciwników.
Słowo pojawia się w Europie w czasie spotkania krzyżowców ze światem muzułmańskim , na Bliskim Wschodzie.
W 1175 r. raport wysłannika cesarza Fryderyka Barbarossy do Egiptu i Syrii zanotował: „Wiedzcie, że na granicy Damaszku, Antiochii i Aleppo istnieje w górach pewna rasa Saracenów, którzy w swoim dialekcie nazywają się Heyssessini , a po rzymsku segnors de montana . Ta rasa mężczyzn żyje bez praw, wbrew prawom Saracenów i rozporządza wszystkimi kobietami, bez różnicy, łącznie z ich matkami i siostrami. Żyją w górach i są prawie nie do zdobycia, ponieważ schronią się w dobrze ufortyfikowanych zamkach. […] Mają mistrza, który z ogromnym przerażeniem uderza wszystkich książąt saraceńskich bliskich i dalekich, a także sąsiednich chrześcijańskich panów, bo ma zwyczaj zabijać ich w zdumiewający sposób. […] Od wczesnej młodości do wieku człowieka uczymy tych młodych ludzi posłuszeństwa wszystkim rozkazom i wszystkim słowom Pana ich ziemi, który następnie da im radości raju, ponieważ ma władzę nad wszystkimi żywymi bogami . Uczy się ich również, że nie ma dla nich zbawienia, jeśli sprzeciwiają się Jego woli. […] Tak więc, jak ich nauczono i bez sprzeciwu i wątpliwości, rzucają się Mu do stóp i odpowiadają gorąco, że będą Mu posłuszni we wszystkim, co da. Książę następnie daje każdemu złoty sztylet i wysyła ich, aby zabili wybranego przez siebie księcia. "
Ta relacja prawdopodobnie była echem relacji muzułmanów sunnickich przeciwnych sekcie, wciąż nieznanych chrześcijanom .
Kilka lat później biskup Wilhelm z Tyru pisał o nich: „Więź poddania i posłuszeństwa, która łączy tych ludzi z ich przywódcą, jest tak silna, że nie ma tak żmudnego zadania, trudnego lub niebezpiecznego, jak jeden z nich nie zgadzaj się podejmować z największą gorliwością, gdy tylko ich przywódca to rozkaże. Jeśli istnieje na przykład książę, którego ci ludzie nienawidzą lub któremu nie ufają, wódz daje sztylet jednemu lub kilku swoim współpracownikom. A każdy, komu zlecono misję, wykonuje ją na miejscu, nie zastanawiając się nad konsekwencjami swojego czynu ani możliwości ucieczki. Chcąc wykonać swoje zadanie, walczy i wytrwa tak długo, aż szczęście da mu możliwość wykonania poleceń szefa. Nasi ludzie, tacy jak Saraceni, nazywają ich Asysinami; pochodzenie tej nazwy jest nam nieznane. "
W 1192 roku , po zabójstwach książąt i oficerów muzułmańskich, od ran kłutych upadł pierwszy chrześcijanin, Konrad de Montferrat , król łacińskiego królestwa Jerozolimy . To morderstwo naznaczy umysły krzyżowców i przekaże przydomek nadany sekcie w języku potocznym.
Będzie historiografii badań, od XIX th century, aby opuścić Old Man of the Mountain i jego zwolennicy średniowieczne historie i zrozumieć historię tej gałęzi religii muzułmańskiej.
Jeśli spojrzymy na kontekst doczesny, kalifat Abbasydów tracił wpływy na Zachodzie przeciwko Fatymidom i na Wschodzie przeciwko postępom armii turecko-mongolskiej . Kalifat rozpoczął się okres spadkowy sporu w X th century co pozwoliło Turkom ingerować w pałacu działalności, a tym samym odrzucić szyickiej wpływem kalifatu (co było w dużej mierze obecny jako kalifat Abbasydów urodził się w duchu współpracy i braterstwo między różnymi muzułmańskimi elementami religijnymi i czerpało swoją siłę z tego dualizmu) i będzie promować rygorystyczny sunnizm w opozycji do obecnego mutazylizmu obowiązującego wówczas w kalifacie. Od tego momentu Seldjoukids rozpoczną rozległe kampanie militarne w Anatolii i Syrii przeciwko Bizantyjczykom, gdzie będą plądrować bogactwa i osiedlać się na stałe (zakładając pierwszy sułtanat Roum , początki przyszłego Imperium Osmańskiego). W ten sposób Seldżucy zabronili wędrówek chrześcijańskich pielgrzymów, co zapoczątkowało pierwszą krucjatę w 1099 roku. Bezsilny kalifat Bagdadu został skazany na walkę z trudem wydostania się z orbity Seldżuków, mógł liczyć tylko na nielicznych żołnierzy i krewnych, a także na jego straży Chorassańczyków, ponieważ emirowie również nieustannie spiskowali wokół niego, aby uzurpować sobie władzę. Wielu kalifów ( w szczególności Ar-Rachid i Al-Mustarchid ) próbowało powstać , bunty lub prowokacje i wkrótce potem wszyscy zostali zamordowani. Prawie wszystkie te zabójstwa zostały następnie opisane jako zabójstwa nizarytów.
Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, że kalifat Abbasydów był w tym czasie kontrolowany przez Imperium Seldżuków , ponieważ zasadniczo kalifat toczył walkę pałacową z sułtanatem tureckim, a wszystkie zabójstwa kalifów były słusznie lub niesłusznie przypisywane nizarytom (przykład Al- Mustarchid jest uderzający).
Interesujące jest również to, że pod koniec kalifat Abbasydów zawiera sojusz z nizarytami w celu utworzenia koalicji w obliczu posuwania się wojsk mongolskich Houlagou Chana , co ostatecznie dowodzi, że antagonizm między Abbasydami a nizaryci mogli nie być tak silni, jak niektórzy twierdzą.
W tym niejasnym okresie świata muzułmańskiego (co oznacza także upadek kultury arabskiej na korzyść Turków) nie jest wykluczone, że ten czy inny obóz zinstrumentalizował wizerunek nizarytów, aby uwolnić się od odpowiedzialności. W ten sposób prawdopodobnie łatwiej było powiedzieć, że „zabójca” z gór zabił kalifa, zamiast zrazić miejscową ludność.
W końcu nizaryci i kalifat Abbasydów nie poradziły sobie z armiami Baidju i Houlagou Chana, które splądrowały nizaryckie warownie i doprowadziły do tragicznego zniszczenia Bagdadu (od tego momentu okres, który nastąpił, bywa uważany za schyłek dla świata muzułmańskiego, a zwłaszcza świata arabskiego, który całkowicie wpada w ręce mameluków i Turków).