Ludwik Francuski (1661-1711)
Ludwik Francji,_dit_le_Grand_Dauphin_-_Google_Art_Project.jpg)
„Wielki Delfin” przed oblężeniem Philipsbourg (1688).
Tytuł
1 st listopad 1661 - 14 kwietnia 1711
( 49 lat, 5 miesięcy i 13 dni )
| Poprzednik | Louis , delfin Francji |
|---|---|
| Następca | Louis , delfin Francji |
| Konflikt | Wojna Ligi Augsburskiej |
|---|
| Tytuł |
Syn Francji Delfin Francji |
|---|---|
| Dynastia | Dom Burbonów |
| Imię urodzenia | Ludwik Francji |
| Przezwisko | Monseigneur, czyli „Wielki Delfin” po jego śmierci |
| Narodziny |
1 st listopad 1661 Fontainebleau ( Francja ) |
| Śmierć |
14 kwietnia 1711 Meudon ( Francja ) |
| Pogrzeb | Nekropolia Saint-Denis |
| Tata | Ludwik XIV |
| Matka | Maria Teresa z Austrii |
| Małżonkowie |
Marie-Anne z Bawarii Marie-Émilie de Joly de Choin |
| Klejenie | Marie-Armande de Rambures (1662-1689) |
| Dzieci |
Ludwik Francji Filip Francji ( król Hiszpanii ) Karol Francji  |
| Rezydencja | Château de Meudon , Pałac Wersalski |
| Religia | katolicyzm |
Podpis
Spadkobiercy tronu Francji
Ludwik de France , znany jako Monseigneur lub Wielki Delfin po jego śmierci, urodził się w Fontainebleau na1 st listopad 1661i zmarł na zamku Meudon dnia14 kwietnia 1711.
Biografia
Jego dzieciństwo
Najstarszy syn Ludwika XIV i Marii Teresy z Austrii , urodził się dnia1 st listopad 1661w Château de Fontainebleau . W przeciwieństwie do ojca, na którego narodziny czekano z niecierpliwością, urodził się niecały rok po ślubie rodziców. Ojciec był obecny przy porodzie, a kiedy wreszcie narodził się Wielki Delfin, 23- letni król podbiegł do okna i oznajmił: „Królowa urodziła chłopca!” ”. Na jego cześć stworzono nową nazwę: „Monseigneur”. Machany od urodzenia przez biskupa Rennes ( Charles François de La Vieuville ), został ochrzczony dopiero24 marca 1668 r, w Starym Zamku Saint-Germain-en-Laye , z papieżem Klemensem IX jako ojcem chrzestnym i królową matką Anglii Henriettą z Francji jako matką chrzestną . Do 7 roku życia jego gospodynią była Madame de la Motte .
5 czerwca 1662 r, wielka karuzela jest wręczana na cześć jego urodzin przed Pałacem Tuileries , w miejscu , które obecnie nosi nazwę " Place du Carrousel " . Delfin będzie miał pięciu braci i sióstr, którzy zginęli w kołysce, z wyjątkiem Marie-Teresy znanej jako „ Madame ”, która umrze w wieku pięciu lat w 1672 roku. Król rozpozna także 11 cudzołożnych dzieci .
Wykształcenie i młodość następcy tronu
Następnie miał jako gubernatora bardzo surowego księcia Montausier, Charles de Sainte-Maure – który służył, jak mówi się, jako wzór dla Moliera dla jego mizantropa – i jako nauczyciel biskup Condom , a następnie Meaux , Jacques-Bénigne Bossuet , wspomagany przez Pierre-Daniela Hueta . Bossuet zadedykował mu swój Dyskurs o Historii Powszechnej, mając na celu jego edukację. Ludwik de France był do 1674 r. pilnym uczniem. To jemu dedykowano w 1668 roku pierwszy zbiór Bajek La Fontaine'a .
Otrzymał wykształcenie, które nauczyło go więcej posłuszeństwa wobec ojca niż sztuki rządzenia królestwem. Z kolei jego wychowawcy rozsmakowali się w antyków (medale, inskrypcje, rzeźby). Monseigneur zaczął kolekcjonować około 1681 roku , kiedy miał dwadzieścia lat, i oprócz porcelany szczególnie cenił kamienie szlachetne . Pomagał mu w tej sprawie od 1680 roku aż do śmierci jego doradca, słynny złotnik Philippe Van Dievoet zwany „Vandive” (1654-1738), oficer Królewskiej Szafy, przywiązany do osoby delfina.
Niemiecki dyplomata Ezekiel Spanheim opisał go w 1690 roku jako „wzrost poniżej [przeciętnego], z pełną twarzą, piękny, a także łagodny i majestatyczny”. Ożenił się w wieku 19 lat, kiedy według Madame de Sévigné nie miał doświadczenia w sprawach miłosnych. Początkowo jest lojalny wobec zdobywcy drugiego miejsca, ale w końcu naśladuje ojca, uwodząc druhny swojej żony, w szczególności Mademoiselle de Choin .
Saint-Simon maluje surowy portret postaci delfina:
Monseigneur był raczej wysoki niż niski, bardzo gruby, ale nie był zbyt zatłoczony, wyglądał na bardzo wysokiego i szlachetnego, bez niczego surowego i miałby bardzo przyjemną twarz, gdyby pan książę de Conti nie miał …nie złamał sobie nosa przez nieszczęście podczas zabawy, będąc oboje dziećmi. Był bardzo przystojnym jasnowłosym mężczyzną, jego twarz była bardzo czerwona z opalenizną i bardzo pełna, ale bez fizjonomii; najpiękniejsze nogi na świecie; wyjątkowo małe i cienkie stopy. […] Bardzo dobrze jeździł konno i wyglądał świetnie. […] Prawie wszystkie jego portrety są do niego podobne. […]
Prałat był bez wady i cnoty, bez oświecenia i wiedzy jakiegokolwiek rodzaju, radykalnie niezdolny do zdobycia czegokolwiek, bardzo leniwy, bez wyobraźni i produkcji, bez smaku, bez wyboru, bez rozeznania, urodzony z nudy, którą przekazywał innym i być kulą toczącą się na chybił trafił pod wpływem impulsu innych, upartym i małym we wszystkim do przesady, z niesamowitą zdolnością do powstrzymania się i uwierzenia we wszystko, co się widziało, oddane w najbardziej zgubne ręce, niezdolne do przyjścia lub zauważając go, pochłonięty jego tłuszczem i ciemnością, i że nie mając żadnej woli czynienia zła, byłby zgubnym królem. "
Rodzina prałata
Małżeństwo delfina było oczywiście sprawą państwową. Uwagę króla przykuły cztery katolickie księżniczki: księżniczka Marie-Louise d'Orléans , siostrzenica króla, miała wielu zwolenników na dworze, ale w 1679 wyszła za mąż za króla Hiszpanii Karola II ; Arcyksiężna Maria Antonina , córka cesarza i siostrzenica królowej, w 1685 poślubiła elektora Bawarii, sojusznika Francji, ale który wyróżnił się z księciem Karolem V Lotaryngii podczas oblężenia Wiednia (1683) , księżniczką Anne- Marie-Louise de Medici , córka wielkiego księcia Toskanii, mogła zostać wybrana, ale ten sojusz nie miał większego zainteresowania dla królestwa. Matka księżniczki Marguerite-Louise d'Orléans , kuzynka króla, była Francuzką, ale mieszkała na wygnaniu w opactwie Montmartre. Chociaż zakochana w księciu Karolu V Lotaryngii , wyszła za mąż za wielkiego księcia Toskanii, ale ostatecznie opuściła męża. Król nie chciał jego obecności na dworze.
Delfin żeni się z 7 marca 1680 rMaria Anna Bawarska , siostra elektora Bawarii. Jako dzieci mieli:
- Ludwik (6 sierpnia 1682 r † 18 lutego 1712 r), książę Burgundii , poślubił w 1696 Marie-Adélaïde de Savoie (1685-1712);
- Filip (19 grudnia 1683 r. † 9 lipca 1746 r), książę Andegaweński , król Hiszpanii pod imieniem Filipa V i posiadacz Niderlandów Hiszpańskich w 1700 (po śmierci króla Hiszpanii Karola II ), żona w 1701 Marie-Louise de Savoy ;
- Karol (31 sierpnia 1686 r † 4 maja 1714 r) Książę Berry , poślubił w 1710 Louise-Élisabeth d'Orléans (1695-1719).
Inteligentna, kulturalna i uczciwa kobieta, Dauphine nigdy nie przystosowała się do frywolnego i oszczerczego dworu Francji. Mimo starań króla zamykała się w swoich mieszkaniach, nieustannie skarżąc się na nadszarpnięte przez kolejne ciąże zdrowie. Zmarła w 1690 w wieku 29 lat .
Owdowiały w wieku 28 lat , delfin mógł ożenić się ponownie, a toskańska księżniczka została zaproponowana, ale na próżno. Po oddaniu trzech spadkobierców korony, jak jego ojciec, który potajemnie poślubił swoją kochankę, Delfin potajemnie poślubił w 1695 swoją kochankę Marie-Émilie de Joly de Choin (1670-1732), druhnę swojej pół-ulubionej siostry Wdowy Princess of Conti , którą ten ostatni zwolnił w wyniku sądowej intrygi.
Prałat i sąd
-
Wielki Delfin z rodziną.
-
Małżeństwo księcia Burgundii (1697).
-
Cztery pokolenia Burbonów: król, delfin, książę Burgundii i książę Bretanii (ok. 1710).
Chociaż ożenił się również ze swoją kochanką , król nie pochwalał tego związku. Ma on jednak pewne cechy wspólne z tymi ostatnimi: są wielkimi jedzącymi, pasjonatami polowań i budynków oraz bliskimi gorszym sługom, ale ich głównym punktem rozbieżności jest pochodzenie Madame de Maintenon na dworze. Zbyt uległy, by stawić czoła ojcu, Dauphin woli udać się na emeryturę do swojego zamku w Meudon, gdzie czuje się swobodniej.
Według portretów Saint-Simona i Spanheima wydaje się, że trzyma się z dala od spraw politycznych, ale jest entuzjastycznie nastawiony do swojej roli wojskowej. Sprzeciwiając się uchyleniu edyktu nantejskiego ( 1685 ), odznaczał się także odwagą w walce, zwłaszcza podczas wojny Ligi Augsburskiej (od 1688 do 1697).
Dumny ze swojej krwi, nie bał się z niezwykłym zapałem pretendować do dziedziczenia korony hiszpańskiej swojemu najmłodszemu synowi, księciu Andegaweńskiemu , a śmierć matki uczyniła go prawnym spadkobiercą. Podczas wojny o sukcesję hiszpańską był celem próby porwania w Wersalu przez Pierre'a de Guethem , pułkownika armii cesarskiej ( 1707 ).
Śmierć Wielkiego Delfina
W 1701 r. prałat padł ofiarą udaru mózgu (lub poważnej niestrawności, według Saint-Simona ).
Zmarł na ospę w dniu14 kwietnia 1711na 23 h 30 , w wieku czterdziestu dziewięciu lat w swoim zamku w Meudon , w jego mieszkaniu komory. Saint-Simon opowiada historię swojej agonii w swoich pamiętnikach.
Działania wojskowe
Kawaler Orderu od urodzenia, został przyjęty w dniu1 st styczeń 1682. Stworzono dla niego:
- firma lekkich koni w Dauphin The28 stycznia 1663 r ;
- firma żandarmi du Dauphin le13 grudnia 1665 ;
- pułk Dauphin Infanterie le15 czerwca 1667 r ;
- pułk Dauphin Kawalerii The24 marca 1668 r ;
- w Dragons regiment Dauphin14 września 1673 r ;
- pułk Dauphin-Étranger Kawalerii The12 marca 1674 r.
Papiery wartościowe
- 1661-1711: Monsignor Delfin
Odonimia
Grand-Dauphin dał swoją nazwę fortecy Mont-Dauphin , założonej w 1693 przez Vaubana .
Pochodzenie
Pochodzenie Ludwika Francji (1661-1711)Uwagi i referencje
- Mathieu da Vinha , „ Monseigneur le Dauphin, syn Ludwika XIV : wstęp ”, Biuletyn Ośrodka Badawczego Pałacu Wersalskiego ,14 kwietnia 2014( ISSN 1958-9271 , DOI 10.4000 / crcv.12465 , czytanie online , dostęp 23 września 2018 )
- Wielebny ksiądz Nicolas Le Petit, autor Żywotności księcia Montausier (1729, tom II , s. 129 ) stwierdza, że intencje przypisywane dobrowolnie poecie w tej sprawie nie zraniły księcia.
- Michele Bimbenet Privat, złotnictwo i złotnicy Paryża, w XVII th century , tom I , Paryż, s. 121 : „Departament Garde-Robe zalicza również do swoich oficerów złotnika zwerbowanego do służby delfinowi : Philippe Vandives lub Vandivout pojawia się w tej roli od 1680 roku do śmierci Monsignora. Jest rezydentem Brukseli , obdarzonym listami naturalności wMarzec 1685 ” .
- Saint-Simon , „Charakter Monseigneur”, Pamiętniki , Biblioteka Plejady , 1984, tom. IV , s. 78-79 .
- Zamek, którego ogród warzywny będzie nosił swoją nazwę: ogród warzywny Delfina .
Załączniki
Bibliografia
- Matthieu Lahaye, Louis, Delfin z Francji. Syn króla, ojciec króla, nigdy król , DEA pod nadzorem Joëla Cornette'a, wspierany na Uniwersytecie Paris VIII , 2005.
- Matthieu Lahaye "Louis I st Hiszpanii (1661-1700): esej o wirtualności politycznej", w Revue Historique , n o 647,wrzesień 2008.
- Matthieu Lahaye, syn Ludwika XIV . Refleksja nad autorytetem we Francji w Grand Siècle , praca pod kierunkiem Joëla Cornette'a na Uniwersytecie Paryskim VIII , 2011.
- Matthieu Lahaye, syn Ludwika XIV . Prałat Wielki Delfin , Seyssel, Champ Vallon, 2013.
- Karola IX . Historia Louisa Dauphina i Bossueta , pod redakcją Régine Pouzet, Clermont-Ferrand, Adosa, 1993, 298 s. , 8 pl. ( ISBN 2-86639-002-4 ) .
- Jean-Pierre Maget, prałat Louis de France, znany jako Le Grand Dauphin, syn Ludwika XIV , praca pod kierunkiem Dominique Dineta, Uniwersytet w Strasburgu, 2010.
- Collective, Le Grand Dauphin, Fils de Louis XIV , Seigneur de Meudon, APAM Publishing (Association Publications Amis de Meudon), 2011.
- Lucien Bély ( reż. ), Słownik Ludwik XIV , Paryż, edycje Roberta Laffonta , coll. „Książki”,2015, 1405 s. ( ISBN 978-2-221-12482-6 ).
Powiązane artykuły
Linki zewnętrzne
-
Ewidencja organów :
- Plik wirtualnego organu międzynarodowego
- Międzynarodowy Standardowy Identyfikator Nazwy
- Biblioteka Narodowa Francji ( dane )
- Uczelniany system dokumentacji
- Biblioteka Kongresu
- Gemeinsame Normdatei
- Biblioteka Narodowa Hiszpanii
- Królewska Biblioteka Niderlandów
- Biblioteka Uniwersytecka w Polsce
- Biblioteka Narodowa Szwecji
- Czeska Biblioteka Narodowa
- Identyfikator WorldCat
- ŚwiatKot