Armia Cieni

Armia Cieni Opis tego obrazu, również skomentowany poniżej Logo filmu.

Kluczowe dane
Produkcja Jean-Pierre Melville
Scenariusz Jean-Pierre Melville
według Josepha Kessela
Główni aktorzy

Lino Ventura
Simone Signoret
Paul Meurisse
Jean-Pierre Cassel

Ojczyźnie Francja Włochy
Uprzejmy Dramat
Trwanie 139 minut
Wyjście 1969


Aby uzyskać więcej informacji, zobacz kartę techniczną i dystrybucję

L'Armée des Ombres to francusko - włoski film o Jean-Pierre Melville , wydany w 1969 roku i adaptacją powieści pod tym samym tytułem przez Joseph Kessel , napisanej w 1943 roku.

Aresztowany za „  myśli gaullistów  ”, Philippe Gerbier ( Lino Ventura ), kierujący siecią bojowników ruchu oporu , ucieka podczas przeniesienia do paryskiego Gestapo . Ale aresztowania członków jego siatki następują po sobie i nie wszystkie próby ich uwolnienia kończą się sukcesem.

Streszczenie

W czerwiec 1942w okupowanej Francji . Philippe Gerbier, wybitny inżynier Ponts et chaussées , podejrzany o „  myśli gaullistowskiego  ”, został aresztowany przez Vichy policję i umieszczony w więziennym obozie przekształcony w obóz koncentracyjny. Kontrastuje z innymi więźniami niezwykłą siłą charakteru i wsparciem, jakie umieściło go w tym obozie. Kilka dni później władze francuskie przekazały Gerbiera gestapo , nazistowskiej tajnej policji , która przeniosła go do Paryża na przesłuchanie w Hotelu Majestic. Gerbierowi udaje się uciec z pomocą anonimowego bojownika ruchu oporu i pozornie petainistycznego fryzjera , po czym wraca do Marsylii, gdzie ma siedzibę sieć, którą prowadzi.

Prawa ręka Gerbiera, Félix Lepercq, zidentyfikował pewnego Paula (młody Dounat) jako zdrajcę, który potępił jego przywódcę. Z pomocą Guillaume Vermersch, znanego jako „Le Bison”, kolosa absolutnej lojalności i byłego członka Legionu , Félix i Gerbier prowadzą Paula do niezamieszkanego domu w Marsylii, gdzie ma zostać stracony. Spotykają tam Claude'a Ullmanna, znanego jako „Maska”, młodego członka ruchu oporu, który chce się sprawdzić w trudnej misji. Jednak zaplanowana egzekucja Paula z pistoletu okazała się niemożliwa, ponieważ do sąsiedniego domu wprowadzili się dzień wcześniej rodzina i na pewno usłyszeli strzały. Na próżno szukając innej metody, Gerbier rozkazuje swoim ludziom, aby pomogli mu udusić jeńca. Maska wzdryga się przed sposobem egzekucji, który jest dla niego pierwszy, ale Gerbier skarci go surowo i zwierza się z odrobiną emocji, że jest to również dla niego pierwszy raz. Maska odzyskuje siły, a trzej mężczyźni wykonują swoje złowieszcze zadanie.

Naznaczony egzekucją Félix przybywa do baru i spotyka byłego kolegę z eskadry, Jean-François Jardie - atrakcyjnego i wysportowanego mężczyznę, miłośnika ryzyka, ale dyskretnego i niezawodnego. Ten ostatni przyjmuje propozycję Felixa, by dołączyć do Ruchu Oporu , zarówno z nudów, jak i z zamiłowania do przygody. Następnie z powodzeniem przeprowadził kilka operacji o coraz większym znaczeniu. Podczas swojej pierwszej misji do Paryża Jean-François spotyka Mathilde, która pod postacią anonimowej gospodyni domowej jest w rzeczywistości centralnym punktem sieci Gerbier bez wiedzy męża i córki. Jego misja zakończona, Jean-Francois sprawia niespodziankę wizytę do swojego starszego brata Łukasza, on nazywany „Saint-Luc”, znany filozof, który prowadzi erudyta i życie kontemplacyjne w jego rezydencji z dnia 16 th dzielnicy. Nie widząc brata przez długi czas i nie czując się już wystarczająco blisko niego, Jean-François opiera się pokusie poinformowania go o swoim zaangażowaniu.

Gerbier, który osiadł w Lyonie , przygotowuje z Feliksem podróż do siedziby Wolnej Francji w Londynie . Musi zaokrętować się nocą w brytyjskiej łodzi podwodnej w zatoce En-Vau w Marsylii z grupą zestrzelonych lotników. Jean-François i Le Bison zapewnią bezpieczeństwo operacji. W ostatniej chwili Gerbier informuje Felixa, że ​​Wielki Patron, przywódca ich grupy, którego tożsamość jest zazdrośnie strzeżoną tajemnicą, również będzie w podróży. Gdy wszyscy wejdą na pokład, Jean-François prowadzi Wielkiego Patrona do łodzi podwodnej w całkowitej ciemności, a następnie wraca na ląd, nie widząc swojego pasażera. Dopiero gdy jest na pokładzie, światło oświetla Wielkiego Patrona, którym jest nikt inny jak jego brat, Luc Jardie.

W Londynie Gerbier otrzymał wzmocnione wsparcie logistyczne dla swojej sieci, a Luc Jardie został mianowany przez samego Charlesa de Gaulle'a prywatnym towarzyszem wyzwolenia . Gerbier jednak przerywa swój pobyt, gdy dowiaduje się o aresztowaniu Felixa przez Gestapo. Zrzucony na spadochronie we Francji, z pełną znajomością faktów schronił się pod Annecy przez barona de Ferté-Talloire, przekonanego rojalistę, który nienawidzi okupanta jeszcze bardziej niż republikę . Pod nieobecność Gerbier, Mathilde przejęła i okazuje się być wyjątkowym liderem. Dowiedziała się, że Felix jest przetrzymywany w warcie wzmocnionej przez gestapo w Lyonie i opracowuje śmiały plan ucieczki: na pokładzie fałszywej karetki będzie twierdzić, że została wysłana, by sprowadzić Felixa z powrotem do Paryża. Musimy najpierw ostrzec Felixa, aby zapewnić powodzenie planu; ale Mathilde, pomimo całej swojej pomysłowości, nie może znaleźć drogi. Potajemnie Jean-François, który w milczeniu uczestniczył we wszystkich dyskusjach, pisze list rezygnacyjny do Gerbier i demaskuje się gestapo anonimowym listem, z nadzieją, że zostanie zamknięty ze swoim byłym towarzyszem z pułku. Po przesłuchaniu i pobiciu Jean-François zostaje skutecznie umieszczony w tej samej celi co Félix, który jest w stanie krytycznym po torturach, którym został poddany.

Mathilde, nieświadoma gestu Jean-François, przekonuje jednak Gerbier do realizacji planu pod warunkiem, że nie weźmie udziału w operacji. Przebrana za niemiecką pielęgniarkę wojskową, w towarzystwie żubra i maski, także w niemieckim mundurze, Mathilde przybywa karetką do więzienia Félixa w Lyonie, niosąc sfałszowany rozkaz przeniesienia Feliksa do Paryża. Pokonując kontrolę wjazdu do obozu dzięki doskonałemu niemieckiemu, karetka Mathilde wjeżdża na centralny dziedziniec więzienia, na oczach Jean-François. Więzienny lekarz wojskowy bada Felixa w celi i stwierdza, że ​​nie nadaje się do transportu, zwierzając się Jean-François, a następnie Mathilde, że nie przeżyje odniesionych ran. Mathilde nie ma wtedy wyboru, musi spokojnie przyjąć wiadomość i odejść z pustymi rękami. Widząc, że operacja kończy się niepowodzeniem, Jean-François oferuje Felixowi swoją jedyną pigułkę z cyjankiem, aby dać mu możliwość zmniejszenia cierpienia przez popełnienie samobójstwa, jednocześnie dając mu wiarę, że ma kilka.

Ściskany coraz bliżej przez gestapo, które bez wyroku aresztowało i rozstrzelało Ferté-Talloire i jego personel, Gerbier znajduje Matyldę w restauracji w Lyonie. Błaga go, aby uciekł do Londynu, ale Gerbier odmawia, w obliczu konieczności zorganizowania dowództwa wielu maquis, które powstały w regionie. Gdy Mathilde wychodzi z restauracji, Gerbier zostaje przyłapana na przypadkowym nalocie policji na oszustwa związane z kartami żywnościowymi . Rozpoznany i przekazany Niemcom Gerbier prowadzony jest wraz z innymi więźniami długim korytarzem strzelnicy , gdzie oficer SS wyjaśnia im zasady „gry”. Karabin maszynowy jest w akumulator, tuż za więźniów. Na sygnał oficera więźniowie muszą jak najszybciej biec na tyły strzelnicy. Oficer da więźniom trochę przewagi, zanim rozkaże ogień; egzekucja skazańców, którzy dotrą żywcem do muru, zostanie przełożona na kolejną partię więźniów. Na sygnał Gerbier odmawia ucieczki, ale oficer zmusza go, ciągnąc za nogi. W tym momencie ekipa Mathilde, znajdująca się na dachu, wystrzeliwuje bomby dymne blokujące strzelnicę i udaje się wąsko wyciągnąć Gerbier za pomocą liny. Żubr następnie prowadzi Gerbier do opuszczonej farmy, gdzie musi się ukryć i samotnie czekać na nowe rozkazy.

Mija miesiąc, a Gerbier niespodziewanie odwiedza Luc Jardie, który przyszedł do niego o radę po aresztowaniu Mathilde: mimo ostrzeżenia Gerbier zachowała przy sobie zdjęcie córki. Gestapo daje jej wybór: albo Matylda powie wszystko o siatce, albo jej córka zostanie wysłana do Polski do burdelu dla żołnierzy powracających z frontu rosyjskiego . Gdy tylko Big Boss wyjaśnił sytuację Gerbierowi, Le Bison i Le Masque ogłaszają się. Nie uznając za konieczne, aby jego obecność była znana, Jardie wycofuje się do sąsiedniego pokoju, gdy dwaj mężczyźni dostarczają zakodowaną pocztę do Gerbier. Dowiaduje się, że Mathilde została zwolniona dzień wcześniej, a wkrótce potem aresztowano dwóch członków siatki. Rozkazuje natychmiastową egzekucję Mathilde, ale Le Bison odmawia posłuszeństwa, obiecując, że w razie potrzeby powstrzyma Gerbier siłą. Gerbier i Le Masque podchodzą, aby go zneutralizować, gdy Jardie wchodzi do pokoju.

Świadom niebezpieczeństwa, jakie Mathilde stanowi teraz dla sieci, Jardie czuje się jak Gerbier, że jej likwidacja jest konieczna; ale podziw i ślepa czułość żubra dla Matyldy uniemożliwiają jej zaakceptowanie potrzeby zabicia jej. Jardie wyjaśnia mu, że zachowanie Matyldy, która mimo swojej fotograficznej pamięci dostarczyła tylko dwóch mężczyzn i została zwolniona pod pretekstem naprowadzenia gestapo do reszty sieci, ma tylko na celu umożliwienie Ruchowi Oporu zastrzelenia go chronić sieć, ratując swoją córkę. Żubr poddaje się nieubłaganej logice Jardiego i przyjmuje zadanie, w którym Jardie ogłasza swój udział, aby pożegnać Mathilde godne jej. Ale wkrótce potem Jardie wyznaje Gerbier, że nie jest przekonany do tego, co przedstawił.

Kilka dni później 23 lutego 1943, Mathilde idzie boczną alejką alei Hoche w Paryżu, gdy Jardie i jego ludzie zbliżają się w zwolnionym tempie niemieckim samochodem, na wysokość numer 4 na alei, przed Parc Monceau . Widząc ich, Mathilde zastyga i długo patrzy na Jardiego, podczas gdy Le Bison powoli wyciąga pistolet i strzela dwoma strzałami. Samochód szybko ucieka.

Film kończy się serią ujęć zapowiadających tragiczny koniec czterech mężczyzn:

„Claude Ullmann, znany jako„ Le Masque ”, miał czas połknąć swoją pigułkę z cyjankiem, 8 listopada 1943. Guillaume Vermersch, znany jako „Le Bison”, został ścięty toporem w niemieckim więzieniu na16 grudnia 1943. Luc Jardie zmarł na torturach w dniu22 stycznia 1944 r po dostarczeniu nazwiska: jego ... A 13 lutego 1944 rPhilippe Gerbier tym razem postanowił nie startować. "

Karta techniczna

Dystrybucja

Produkcja

Filmowanie

André Dewavrin , czyli pułkownik Passy, ​​gra w filmie swoją własną rolę. Podczas II wojny światowej Dewavrin był szefem Melville'a w Londynie .

Na pierwszym planie filmu, w którym niemieccy żołnierze paradują na Place de l'Étoile, a następnie wchodzą na Pola Elizejskie , Jean-Pierre Melville sprzeciwił się tradycji, zgodnie z którą żaden aktor nie nosił niemieckiego munduru, nie chodził po kwadrat. Vincente Minnelli nie był więc w stanie ukończyć podobnej sceny do Czterech Jeźdźców Apokalipsy . Dlatego po raz pierwszy widzowie mogą zobaczyć tę scenę w kolorze. To jedna z dwóch sekwencji jego filmografii, z których Melville jest najbardziej dumny (druga to scena z Doulosa ).

Na planie wymiany między Melvillem a Lino Venturą są zredukowane do minimum, a instrukcje reżysera dla jego głównego aktora realizowane są przez asystenta. Rzeczywiście, obaj są zimni, ponieważ na planie Drugiego oddechu doszło do nieporozumienia , ale kontrakt zmusił aktora do nakręcenia po raz drugi przed kamerą Melville'a.

Miejsca filmowania

Muzyka

Muzyka towarzysząca marszowi Gerbier na pluton egzekucyjny, często przypisywana Éricowi Demarsanowi , jest w rzeczywistości fragmentem orkiestrowej suity Spirituals na chór smyczkowy i orkiestrę kompozytora Mortona Goulda , znanego z tego, że służył jako znak wywoławczy w napisach końcowych Francuski program telewizyjny Les Dossiers de l'école (1967-1991).

Początkowo Melville, który kręcił scenę marsza Gerbier do muzyki Spirituals , kazał Demarsanowi naśladować oryginalne dzieło Goulda. Ale wynik, niejednoznaczny, skłonił reżysera i kompozytora do ponownego podjęcia oryginalnego dzieła amerykańskiego kompozytora. Kompozycja Demarsana pojawia się na oryginalnej ścieżce dźwiękowej obok kompozycji Goulda.

Analiza

Motywy

Jednym z głównych tematów filmu jest cisza, cisza bohaterów zaangażowanych w opór, solidarnych, ale zakotwiczonych w śmierci (tytułowych „cieniach”). Człowiek jest ucieleśniony w jego kostiumie, który ujawnia jego rolę, i właśnie w tym charakterze Melville filmuje niemieckie czapki ustawione w szatni nocnego klubu, jak wiele hełmów w zbrojowni.

Inspiracja biograficzna

Jean-Pierre Melville bardzo wiernie podąża za powieścią Josepha Kessela , napisaną w 1943 roku, ale dodaje kilka szczegółów dotyczących własnych wspomnień o ruchu oporu.

Widać wyraźne odniesienia do postaci sieci Cohors-Asturias ( Jean Gosset , René Iché ) i sieci braterstwa Notre-Dame (w szczególności pułkownik Rémy / Gilbert Renault ), a także do innych wielkich postaci ruchu oporu.

Dom

Krytyczne powitanie

„Okupacja hitlerowska, walka podziemna, odmłodzona o ćwierć wieku. Myśleliśmy, że temat jest wyświechtany, ledwo się narodził […] dwie i pół godziny temu, które przyspieszają bicie serca. Inscenizacja jest maniakalna klasycyzmem, aktorzy nie kryją swojego "zawodu", fabuła nigdy nie traci właściwego wątku. Przeżywany jednak w pierwszym stopniu, zachowuje świeżość powstającej akcji z jej przygodami niespodzianek. Melvilliański cud całkowitego odtworzenia, połączony z zaburzeniem, które na długo drażni pamięć. Nie zapomnimy wkrótce tej Francji ciemności i zbrodni, w której ślizgają się fronty pogrzebowe . "

-  Michel Mardore , Le Nouvel Observateur ,22 września 1969

Film został wydany w kontekście politycznym okresu pomajowego 68 . Oddając hołd ruchowi oporu w czasie, gdy jego rola i Vichy były mocno kwestionowane we Francji, uważane za produkt „gaullistowski”, gdy generał de Gaulle nagle opuścił stanowisko na kilka miesięcy przed premierą filmu, otrzymał czasami negatywną krytykę , w szczególności w imieniu Cahiers du cinema , które rozpoczęło wówczas zwrot w kierunku bardziej politycznego dyskursu.

Te złe recenzje odwiodły amerykańskich programistów od dystrybucji filmu w Stanach Zjednoczonych . Został ostatecznie wydany w 2006 roku, a to późne wydanie było wydarzeniem kinowym, które jednogłośnie zostało oklaskiwane przez krytyków specjalistów. Został nawet uznany za Najlepszy Film Roku przez krytyków w US Premiere Magazine , Newsweek , LA Weekly i The New York Times .

Film otrzymał nagrodę dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego w konkursie New York Film Critics Circle w 2006 roku oraz dla najlepszego filmu w pierwszym dorocznym plebiscycie krytyków filmowych w Los Angeles.

Na stronie zbierającej recenzje Rotten Tomatoes film uzyskał 97% pozytywnych recenzji na podstawie 73 zebranych recenzji i średniej oceny 8,6 / 10. W serwisie Metacritic film ma średnią ważoną ocenę 99 na 100, na podstawie 24 zebranych recenzji.

Odbiór handlowy

Po premierze kinowej w wrzesień 1969, L'Armée des ombres miała skromny start z 29 200 biletami w trzech kinach w Paryżu , średnio 9733 biletów na kino, ale zdołała utrzymać się w pierwszej dziesiątce biletów przez kilka tygodni. Pozostając piętnaście tygodni na rachunku w Paryżu, daje łącznie 455.134 przyjęcia w stolicy i na jej przedmieściach. W całej Francji zarejestrował 1 401 822 wpisów, kiedy po raz pierwszy wyszedł.

Kasa biletowa w pierwszym roku emisji filmu, tydzień po tygodniu, we Francji
Źródła: „BO hebdo France 1969” i „BO hebdo France 1970” w Archiwum kasowym , według CNC .
Tydzień Ranga Wejścia Akumulacja Pokoje n o  1 kasie tygodniowo.
1 od 10 do16 września 1969 21 27 310 27 310 3 Mózg
2 od 17 do23 września 1969 15 32 102 59 412 4 Dawno, dawno temu na Zachodzie
3 od 24 do30 września 1969 7 57.294 116,706 11 Bitwa o Anglię
4 od 1 st do7 października 1969 3 84,492 201,198 24
5 od 8 do14 października 1969 88 915 290,113 31 Dawno, dawno temu na Zachodzie
6 od 15 do21 października 1969 5 79,663 369,776 32 Hibernatus
7 od 22 do28 października 1969 71,658 441 134 27
8 od 29 października do4 listopada 1969 6 101 967 543 101 38
9 od 5 do11 listopada 1969 5 120 687 664 088 50
10 od 12 do18 listopada 1969 7 59 748 723 836 42
11 od 19 do25 listopada 1969 10 52 662 776,498 39 Dawno, dawno temu na Zachodzie
12 od 26 listopada do2 grudnia 1969 13 42,061 818,559 36 Dzika Horda
13 od 3 do9 grudnia 1969 10 44 432 862 901 39 Klan Sycylijski
14 od 10 do16 grudnia 1969 12 38 461 901 364 41 Bambi (okładka)
15 od 17 do23 grudnia 1969 8 49 296 950 660 53 Klan Sycylijski
16 od 24 do31 grudnia 1969 29 25,809 976,469 57
17 od 1 st do6 stycznia 1970 26 24 043 1000 512 42
18 od 7 do13 stycznia 1970 21 33 425 1,033,937 33


Trzydzieści siedem lat po premierze we Francji, L'Armée des ombres jest dystrybuowane w Stanach Zjednoczonych w ograniczonej liczbie kin i kosztuje 741.766  dolarów . Film, który został wydany w 2015 roku w jednym amerykańskim teatrze, przyniósł 25 450  dolarów .

Uwagi i referencje

  1. Rola inspirowana Lucie Aubrac .
  2. Siedziba gestapo w Lyonie znajdowała się w 1942 r. w zniechęconej Wojskowej Szkole Zdrowia; sceny do filmu kręcono na miejscu.
  3. Strzelaninę przeprowadzono na strzelnicy obozu wojskowego Satory , rozpoznawalnej wówczas wzdłuż byłej krajowej N186 .
  4. „  ARMIA CIENI  : Wiza i klasyfikacja  ” , na cnc.fr , CNC (dostęp 31 sierpnia 2016 )
  5. Luc Chaput "  armii cieni: Solitaires i solidaires  " Kolejności , N O  255lipiec-sierpień 2008( przeczytaj online [PDF] )
  6. Vincent Guigueno "  wobec historii: Army cieni i rezystancji w kinie  " Vingtième Siecle: Revue d'histoire , n O  72,2001, s.  79-88 ( czytaj online )
  7. (w) próbka Melville na Melville przez Rui Nogueirze .
  8. Test Criterion Studio Canal .
  9. Samuel Blumenfeld, „  Lino Ventura, wielkiego oporu.  », M, magazyn Świata ,16 maja 2015, s.  103.
  10. Florent Deligia, „ Lyon: Armia cieni rzucona  na więzienie Montluc  ”, Lyon Capitale ,23 sie 2019( przeczytaj online )
  11. Wywiad z Éric Demarsan , underscores.fr
  12. DVD Classik  : dodatek do DVD Simone Signoret i Lucie Aubrac .
  13. Simone Signoret, Nostalgia nie jest już tym, czym była , Éditions du Seuil, 1978.
  14. (w) „  Armia Cieni  ” ( Archiwum • Wikiwix • Archive.is • Google • Co robić? ) .
  15. (w) „  David Ansen: Zagraniczne filmy warte obejrzenia  ” , The Daily Beast / Newsweek , 20 kwietnia 2006.
  16. (w) „  Armia Cieni  ” , LA Weekly , 10 maja 2006.
  17. (w) „  Armia cieni — przegląd  ” , The New York Times , 28 kwietnia 2006 r.
  18. (w) „  Najlepsze filmy 2006  ” , LA Weekly , 27 grudnia 2006.
  19. (w) „  Tygodniowe krytyki wybierają” Army of Shadows  ” , LA Obserwowane , 10 stycznia 2007.
  20. (w) „  Army of Shadows (Army of Shadows)  ” , Rotten Tomatoes .com (dostęp 4 stycznia 2013).
  21. (w) „  Critic Reviews of Army of Shadows  ” , Metacritic .com (dostęp 4 stycznia 2013).
  22. „  Army of Shadows  ” , w Box Office Story (dostęp 11 lipca 2014 r. )
  23. „  Armia Cieni  ” (dostęp 11 lipca 2014 ) .
  24. http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=armyofshadows.htm
  25. http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=main&id=armyofshadows2015.htm

Zobacz również

Bibliografia i webografia

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne