Przemysł energii elektrycznej i gazu ( IEG ) to francuska branża zawodowa skupiająca wszystkie firmy produkujące, transportujące, dystrybuujące, wprowadzające na rynek i dostarczające energię elektryczną i gaz ziemny .
Ma około 150 firm i charakteryzuje się obecnością dużych grup, historycznie publicznych, ale teraz otwartych na kapitał prywatny, EDF i Engie (dawniej GDF-SUEZ), ich spółki zależne w dużej mierze autonomiczne w zakresie transportu i dystrybucji - RTE i Enedis w zakresie energii elektrycznej, GRTgaz i Dystrybucja sieci gazowej Francja (GRDF) dla gazu - dawniej proste działy EDF i GDF, wszystkie lokalne spółki dystrybucji energii elektrycznej i gazu (często władze miejskie), drobni producenci lokalni i wreszcie, wraz z otwarciem rynku, nowi uczestnicy, głównie spółki zależne zagraniczne firmy energetyczne, takie jak Alpiq (Szwajcaria), E.ON (Niemcy) czy Enel (Włochy).
Ta niedawno utworzona gałąź charakteryzuje się tym, że jej kadra nie jest uzależniona od układu zbiorowego pracy, ale od „Krajowego Regulaminu Pracowniczego Przemysłu Elektrycznego i Gazowego”, utworzonego w 1946 r. po nacjonalizacji środków produkcji i dystrybucji. we Francji energii elektrycznej i gazu, związanych z utworzeniem EDF i GDF .
To są historycznie prawa 10 lutego 2000 r. i 9 sierpnia 2004 r. dotyczące usług publicznych w zakresie energii elektrycznej i gazu oraz przedsiębiorstw energetycznych i gazowych, które określają środki wsparcia społecznego na rzecz likwidacji monopoli publicznych w sektorze (EDF-GDF).
Do czasu wprowadzenia tych ustaw przepisami mającymi zastosowanie do pracowników przedsiębiorstw państwowych i tzw. przedsiębiorstw „nie znacjonalizowanych” były Krajowy Regulamin Pracowniczy Przemysłu Energetycznego i Gazowego, utworzony na mocy Ustawy o nacjonalizacji z 1946 r. i znowelizowany dekretem rządowym i jego tekstami. „wniosek (w szczególności tzw. noty aplikacyjne „PERS”). Obecnie, chociaż regulamin pracowniczy i jego teksty wykonawcze mają nadal zastosowanie do całego oddziału IEG – co odróżnia go od innych oddziałów, które podlegają układom zbiorowym – są one uzupełniane umowami wynikającymi z rokowań zbiorowych oraz, wyjątkowo, z zaleceniami pracodawców. Umowy negocjowane w branży, po zasięgnięciu opinii Krajowej Komisji ds. Kadr (CSNP), mogą być rozszerzone, w formie rozporządzeń wydawanych przez ministra właściwego do spraw energii i ministra pracy, na wszystkie spółki branży.
Pracownicy (znani jako „agenci”), czynni lub emeryci, z branży elektrycznej i gazowniczej podlegają kodeksowi zabezpieczenia społecznego w zakresie ryzyka choroby, wypadków przy pracy i legalnych świadczeń rodzinnych, przy czym ten ostatni jest objęty specjalnym systemem na podstawie art. 26 rozporządzenia z 1967 r. ( Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych Branży Energetycznej i Gazowniczej - CAMIEG).
System ubezpieczeń emerytalnych dla IEG, historycznie zarządzany przez wspólną usługę EDF i GDF, został zmieniony ustawą z 9 sierpnia 2004 r.. Od teraz usługi są częściowo finansowane przez NFOŚiGW , AGIRC i ARRCO , ustanowienie składki taryfy przesyłowej (CTA) na rachunek za prąd i odbiorców energii elektrycznej gaz oraz dopłaty od pracodawców w postaci składek na ubezpieczenie społeczne. Utrzymany zostaje jednak specjalny reżim, a pracownicy otrzymują emeryturę wypłacaną przez Narodowy Fundusz Przemysłu Energetycznego i Gazowniczego (CNIEG) i obliczaną zgodnie z historycznymi metodami kalkulacji, podobnymi do metod stosowanych w służbie cywilnej.
Firmy w oddziale wpłacają składki do Centralnego Funduszu Działalności Społecznej (CCAS), który pełni funkcję rady pracowniczej dla całego oddziału (i często jest błędnie nazywany „radą pracowniczą EFR-GDF”). W przeciwieństwie do innych oddziałów jest finansowany nie z procentu płacy, ale maksymalnie z 1% obrotu wszystkich spółek IEG.
Agenci (czynni lub emeryci ) posiadający status agenta IEG, a także ich małżonkowie i partnerzy, korzystają z preferencyjnych stawek na zakup energii elektrycznej i gazu ziemnego w swoich głównych i drugorzędnych miejscach zamieszkania. Na przykład beneficjenci „taryfy agentowej” płacą za energię elektryczną 16 razy niższą niż średnia cena publiczna (i nie płacą abonamentu), natomiast za gaz jest naliczany 0,24 c/kWh.maksymalnie (0,18 c /kWh). kWh powyżej 2325 kWh rocznie). Trybunał Obrachunkowy zauważył, że w 2013 roku zużycie energii elektrycznej gospodarstw domowych korzystających z tej taryfie jest trzykrotnie wyższa niż w innych gospodarstwach domowych. Według Dominique Tian , zastępcy Les Républicains , ta korzyść obejmuje również koszty oleju opałowego , węgla drzewnego i drewna dla agentów, którzy nie mają dostępu do elektryczności i gazu.
Taryfa ta, odziedziczona po okresie monopoli publicznych, nie zmieniła się od 1951 r. na energię elektryczną, a od 1962 r. na gaz. Korzysta z niego 306 000 gospodarstw domowych, które zużywają łącznie 4,1 TWh energii elektrycznej, czyli 13,399 MWh na gospodarstwo domowe rocznie (średnie zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych we Francji wyniosło 4,679 MWh w 2016 r.).
Świadczenie rzeczowe jest opodatkowane, ale jego wysokość ustalana jest na podstawie skali uwzględniającej skład gospodarstwa domowego, a nie według faktycznego spożycia gospodarstwa. Trybunał Obrachunkowy zauważa, że system ten nie zachęca do „kontroli zużycia energii przez beneficjentów” .
Pracownicy sektora IEG mają specjalny, prawny i obowiązkowy system emerytalny wprowadzony wraz z nacjonalizacją sektora elektroenergetycznego, na mocy dekretu 22 czerwca 1946. Do niedawnych zmian ten repartycyjny system emerytalny w oddziale zapewniał własne finansowanie, w szczególności ze względu na wysokie stawki składek w porównaniu z sektorem prywatnym.
Reforma, ustanowiona przez prawo 9 sierpnia 2004 r., instytuty:
Przepisy te nie zmieniają bezpośrednio ogólnej ekonomii emerytur w sektorze, kwoty do wypłaty pozostają uzależnione od praw nabytych; z drugiej strony podział odpowiedzialności za finansowanie ostatniej instancji, a tym samym ryzyko dla stron, zostały gruntownie zreorganizowane.
Finansowanie części odpowiadającej ogólnemu i niespecyficznemu systemowi uzupełniającemu jest obecnie gwarantowane przez odpowiednie fundusze krajowe (CNAV itp .). Prawa nabyte przed reformą są gwarantowane przez CNIEG i finansowane z podatku od taryfy dostępu do sieci, a prawa po reformie muszą być gwarantowane przez same firmy, w razie potrzeby poprzez budowanie aktywów.
Ocena i sama zasada zobowiązania „emerytalnego” były przedmiotem gorzkich dyskusji oraz licznych i różnorodnych wycen.
System emerytalny dla przemysłu elektroenergetycznego i gazowego, których głównymi spółkami są EDF i Gaz de France, jest systemem specjalnym, prawnym i obowiązkowym.
W świetle tych argumentów EDF i GDF nigdy nie utworzyły rezerw w swoich rachunkach. Z kolei komentarz podający oszacowanie bieżącej wartości przyszłych wypłat emerytur był umieszczany od połowy lat 90. w załączniku do ich konta.
Główna dyskusja koncentrowała się na tym, czy te „zobowiązania” powinny być ujmowane w formie rezerw, a w przypadku pozytywnej odpowiedzi na określenie ich zakresu i wysokości.
Ostatecznie przyjęte rozwiązanie polega na wspieraniu finansowania programów ogólnych i uzupełniających, z jednej strony płatności gotówkowej mającej zrekompensować określone skutki demograficzne (piramida wieku agentów IEG i ich pozostała długość życia jest inna. pracowników objętych systemami powszechnymi) oraz przyszłe opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne przewidzianych tymi systemami.
To urządzenie, uważane za „rozładowujące”, pozwala firmom nie zapewniać części zobowiązań odpowiadających systemom ogólnym i uzupełniającym. Z drugiej strony pozostają dodatkowe uprawnienia odpowiadające premiom programu IEG (korzystniejsza stopa likwidacyjna, krótszy okres składkowy, odejścia w wieku 55 lat dla pracowników z historią kariery przekraczającą 50% stażu pracy). zostały przypisane do zadań sklasyfikowanych jako zły).
Prawa te zostały potraktowane w różny sposób w zależności od tego, czy zostały uznane za nabyte w dniu reformy, czy też mają zostać ustanowione. Te pierwsze są finansowane z podatku od przesyłu energii elektrycznej. Te ostatnie, w zależności od tego, czy dotyczą działalności konkurencyjnej czy monopolistycznej, podlegają zaopatrzeniu lub finansowaniu przez taryfę.
Szczegółowy, uzupełniający plan ochrony zdrowia obejmuje 300 000 przedsiębiorstw energetycznych i gazowych. Porozumienie ratyfikowane w listopadzie 2004 r. przez tylko dwa związki zawodowe utknęła w martwym punkcie, a pozostałe trzy związki są mu przeciwne.