Hubert reeves
Hubert reeves
![Obraz w Infoboksie.](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Hubert_Reeves%2C_2010_%28cropped%29.jpg/260px-Hubert_Reeves%2C_2010_%28cropped%29.jpg)
Huberta Reevesa w 2010 roku.
Hubert Reeves , urodzony dnia13 lipca 1932 rw Montrealu , jest astrofizykiem , popularyzatorem naukowym i ekologiem kanadyjskim naturalizowanym Francuzem .
Rozpoczął karierę jako badacz w dziedzinie astrofizyki, od lat 70. uprawia również nauki popularnonaukowe, a od 2000 r . działa na rzecz ochrony środowiska .
Biografia
Młodzież i szkolenia
Hubert Reeves jest wnukiem architekta Charlesa-Aimé Reevesa . Jako dziecko w Léry , małym miasteczku nad brzegiem jeziora Saint-Louis w Quebecu, jego ojciec przyniósł do domu Encyclopédie de la jeunesse . Ta lektura otwiera w nim chęć poznawania świata i kosmosu.
Zapisał się na Wydział Nauk Uniwersytetu w Montrealu , uzyskał licencję z fizyki ( 1953 ), następnie przedstawił na Uniwersytecie McGill pracę magisterską zatytułowaną Formowanie się pozytonu w wodorze i helu ( 1955 ).
Kontynuował studia z astrofizyki jądrowej w Cornell ( Ithaca, NY ), gdzie pracował u boku kilku współczesnych fizyków, takich jak George Gamow , Richard Feynman , Fred Hoyle , Philip Morrison i Ed Salpeter , jego promotor. W 1960 roku obronił pracę doktorską zatytułowaną Reakcja termojądrowa z udziałem jąder średnich lekkich .
Początek kariery profesora uniwersyteckiego
Od 1960 do 1964 wykładał fizykę na Uniwersytecie w Montrealu , będąc jednocześnie doradcą naukowym NASA w Nowym Jorku .
Okres ten zbiega się z Cichą Rewolucją w Quebecu, która doprowadziła m.in. do pewnego ruchu frankofilskiego wśród kilku profesorów na Uniwersytecie w Montrealu. Reeves, który nie chce korzystać wyłącznie z podręczników w języku francuskim, dostrzega pogorszenie klimatu pracy, gdy niektórzy z jego kolegów-nauczycieli rzucają mu kwaśne uwagi, które sprawiają, że chce „poszukać gdzie indziej”. Odmowa współpracy między profesorami z francuskojęzycznego Uniwersytetu w Montrealu i anglojęzycznego Uniwersytetu McGill nad projektem akceleratora cząstek była według Reevesa decydująca dla jego decyzji o opuszczeniu Quebecu. Podczas letniego stażu w Chalk River Nuclear Centre w Ontario zaproponowano mu prowadzenie serii kursów dla belgijskich badaczy fizyki jądrowej. Kilka miesięcy później Caltech zaproponował mu pracę w laboratorium Williama Fowlera .
Hubert Reeves, chcąc urzeczywistnić stare marzenie o osiedleniu się w Europie i zobowiązał się już wobec Belgów, prosi Caltech o odłożenie jego oferty na rok, czego odmawia. Według Reevesa to wydarzenie ochłodziło jego relacje z tą uczelnią do późnych lat 60 .
Wyjazd z Montrealu do Europy
University of Montreal przyznane Hubert Reeves szabatowy roku , a drugi przeniósł się w 1964 roku do Brukseli . Zaczął nauczać na Wolnym Uniwersytecie, gdzie zauważył między innymi silną różnicę między Ameryką Północną a Europą w relacjach nauczyciel-uczeń. W tym samym roku, na zaproszenie radzieckiej Akademii Nauk , przebywał w ZSRR, gdzie poznał m.in. Jakowa Zeldowicza . Reeves jest głęboko naznaczony kulturą komunistyczną zakorzenioną w tym kraju.
Fizyk pracujący w CSNSM w Orsay bierze udział w sesji dydaktycznej z Reevesem i proponuje przyjechać i pracować z nim. Reeves prosi o drugi urlop naukowy na Uniwersytecie w Montrealu, który go przyznaje. Francuskiego CNRS zaproponował mu stanowisko dyrektora badawczego oraz Reeves rodzina przeniosła się do Francji w 1965 roku . W tym samym roku Reeves zostanie również konsultantem naukowym w Commissariat à l'énergie atomique w Saclay we Francji.
W tym okresie grupy badawcze CSNSM zajmujące się astrofizyką jądrową w laboratorium Orsay i Fowlera w Caltech ignorowały się nawzajem w swoich publikacjach. Według Reevesa relacje między tymi grupami badawczymi poprawiły się podczas interwencji Fowlera na konferencji w Jerozolimie w 1969 roku . Zimno zakończyło się definitywnie podczas wspólnej publikacji obu laboratoriów w 1970 roku .
W 1971 roku Reeves opublikował wraz z dwoma swoimi uczniami, Jeanem Audouze i Maurice Meneguzzi, artykuł zatytułowany Produkcja pierwiastków Li, Be, B przez galaktyczne promienie kosmiczne w przestrzeni i jej związek z obserwacjami gwiazd , który okazał się fundamentalny dla gwiezdna nukleosynteza . Czternaście lat po słynnym artykule B 2 FH , artykuł ten umożliwił wypełnienie luki istniejącej pomiędzy pierwiastkami powstałymi w Wielkim Wybuchu ( wodór , hel i niektóre śladowe ilości litu ) a pierwiastkami powstałymi w czasie życia gwiazd, czyli znajdujących się po węgiel w okresowym z Dmitrija Mendelejewa . Podobnie jak B 2 FH , ten kluczowy artykuł jest lepiej znany dzięki inicjałom jego autorów: MAR .
Popularna nauka
W latach 70. Reeves zaczął publicznie wypowiadać się na różne tematy związane m.in. z fizyką jądrową. To właśnie podczas wakacji w Carry-le-Rouet , gdzie co noc dzielił się z innymi wczasowiczami swoją wiedzą astronomiczną, tak naprawdę rozpoczął karierę popularyzatora nauki . Za namową przyjaciela postanowił spisać swoją wiedzę i zaczął pisać Patience dans l'azur , której tytuł inspirowany był wierszem Paula Valéry'ego . Rękopis, odrzucony przez około trzydzieści wydawnictw, został przepisany przez Reevesa z pomocą jego przyjaciela fizyka Jean-Marc Lévy-Leblond , by ostatecznie zostać opublikowany w 1981 roku . Książka odniosła wielki sukces po przedstawieniu jej w programie Apostrofy przez Bernarda Pivota .
W tym okresie, na początku lat 80. , Reeves zyskał na popularności i wygłaszał liczne publiczne wykłady oraz brał udział w programach telewizyjnych i filmach , mówiąc nie tylko o astronomii, ale także o środowisku .
Kilku czytelników Huberta Reevesa pisze do niego listy, które wpływają na myślenie i wybory pisarskie naukowca. W ten sposób czytelnik Patience dans l'azur wysyła mu list, który zainspirował go do napisania Gwiezdnego pyłu , wydany w 1984 roku i w którym podkreśla fragment listu, który go zainspirował: „Na mnie” powiedział: Jesteś tylko prochem i kurz. Zapomnieli mi powiedzieć, że to gwiezdny pył. ” . W tej książce wspomina między innymi, że atomy tworzące Ziemię i jej mieszkańców powstały wewnątrz masywnych gwiazd i rozprzestrzeniły się w kosmosie, gdy te ostatnie umarły.
Niektórzy czytelnicy krytykujący to, co uważają za nadmierny optymizm u Reevesa, postanawia w 1984 roku napisać o największym w tamtym czasie dostrzegalnym zagrożeniu planetarnym, jakie wywołała zimna wojna . W ten sposób opublikował L'Heure de s'enivrer w 1986 roku , w którym namalował między innymi niepokojący portret arsenałów nuklearnych dwóch wielkich mocarstw, amerykańskiego i sowieckiego.
Jest gospodarzem serii konferencji telewizyjnych zatytułowanych Historia Wszechświata , które w latach 90. i 2000. będą emitowane kilkakrotnie na kanale Canal Savoir . Podejmuje między innymi ideę piramidy złożoności , koncepcję rozwiniętą w L'Heure de s'ivrer , opisującą złożoność Wszechświata, od Wielkiego Wybuchu do dziś.
W 2000 roku wygrałem 100.000 dolarów kanadyjskich na Uniwersytet Laval , aby utworzyć fundusz Hubert-Reeves, który zapewnia stypendia co roku studentów w astrofizyki.
Jego główne dzieła, Patience dans l'azur , Poussières d'étoiles i L'Heure de s'ivrer , odniosły ogromny sukces i zostały przetłumaczone na kilka języków.
Ponadto Hubert Reeves uczestniczy w programach telewizyjnych popularyzujących naukę, z których najbardziej charakterystycznym jest niewątpliwie Noc gwiazd , emitowanych na francuskim kanale publicznym France 2 .
Na rocznicę 70 z Sciences et Avenir magazynu , Hubert Reeves udział w pisaniu listopadowym numerze ( n ° 849) jako wyjątkowy redaktor naczelny, wraz z 4 innymi naukowcami. Pisze tam w szczególności o wszechświecie i wielkich odkryciach z nim związanych.
W 2020 r. będzie wspierać bibliotekę wideo Ideas in Science, aby udostępnić wiedzę naukową jak największej liczbie osób.
Bojowość
Na początku 2000 roku , świadomy wpływu działalności człowieka na środowisko, Hubert Reeves stał się działaczem na rzecz obrony środowiska . Od 2001 do 2017 roku przewodniczył Humanité et Biodiversité (dawniej ROC League na rzecz ochrony przyrody i obrony niebędących myśliwych ), stowarzyszenie rozpoznany jako użyteczności publicznej. Od tego czasu jest jej honorowym prezesemmarzec 2017. W 2003 roku opublikował książkę Mal de Terre, w której dokonał niepokojącej obserwacji stanu środowiska ziemskiego. Uczestniczy także w konferencji z biologiem Davidem Suzuki , Climate Alert , która odbyła się w Montrealu w dniu26 października 2005. Konferencja ta, zorganizowana przez Équiterre we współpracy z Université du Québec à Montréal i Éditions du Boréal , odbywa się przed 3400 osobami w Palais des congrès de Montréal .
W 2005 i 2007 roku Hubert Reeves wydał dwie książki wznawiające jego kroniki nadawane we Francji : Chroniques du ciel et de la vie oraz Chroniques des atoms et des galaxies . Jedna z jego ostatnich książek, Nie będę miał czasu , śledzi karierę naukową autora od dzieciństwa w Montrealu do dzisiaj.
W kilku swoich publikacjach Hubert Reeves opowiada się za wegetarianizmem , zarówno ze względów środowiskowych, jak i etycznych.
Hubert Reeves jest członkiem komitetu sponsorskiego Francuskiej Koordynacji Dekady Kultury Pokoju i Niestosowania Przemocy. Jest członkiem komitetu honorowego Stowarzyszenia na Rzecz Prawa Umrzeć z Godnością , a przedmowa książki „Ostateczne wyjście”. O śmierć z godnością ”.
W 2007 roku część jego myśli została wykorzystana w albumie Du simple à nil , des Ogres de Barback .
Rodzina
7 września 1955Hubert Reeves poślubia poznaną dwa lata wcześniej Francine Brunel. Para ma czworo dzieci: Gilles (urodzony w Montrealu), Nicolas (urodzony w Itace ), Benoît (urodzony w Montrealu) i Evelyne (urodzony w Yonkers ). Życie pary toczy się między Stanami Zjednoczonymi a Quebekiem, zgodnie z kontraktami uzyskanymi przez Huberta. Jak sam Hubert sam przyznał, jego kariera, która miała efekt silnego narkotyku, doprowadziła do niepowodzenia jego pierwszego małżeństwa i pozostawiła go w głębokiej nierównowadze emocjonalnej.
Ożenił się w drugim małżeństwie z dziennikarką Camille Scoffier. Para osiedliła się w Paryżu i ma drugi dom, starą farmę położoną w Malicorne , małej wiosce Puisaye na północy Burgundii-Franche-Comté .
Miejsca w jego imieniu
9 lutego 1996Hubert Reeves przybywa do Champagnole , małego miasteczka w Górnej Jurze. Przyszedł do sponsorowanej przez siebie szkoły, która od tego czasu nosi jego imię.
4 października 2006 r., poszedł do szkoły Fernand-Seguin w Montrealu, aby wziąć udział w inauguracji szkolnego pawilonu Hubert-Reeves, 3 lata i kilka miesięcy po tym, jak Julie-Payette.
Pracuje
Profesjonalne publikacje
Liczne artykuły w czasopismach specjalistycznych na następujące tematy badawcze:
- reakcje termojądrowe w jądrach gwiazd: fuzja węgla i tlenu;
- widmo neutrin słonecznych;
- procesy r i s w gwiazdach;
- pochodzenie lekkich pierwiastków: lit, beryl i bor;
- obfitość deuteru i helu w Układzie Słonecznym i we wszechświecie;
- gęstość wszechświata;
- badanie przejścia kwark-hadron w kosmologii;
- pochodzenie i rozwój darmowej energii w rozszerzającym się wszechświecie.
Dwa funty :
-
(en) Ewolucja gwiazd i nukleosynteza , Gordon i Breach, Nowy Jork, 1968.
- przekład: Nuclear Evolution and Nucleosynthesis , Dunod, Paryż, 1968.
-
(en) Reakcje jądrowe na powierzchniach gwiazd , Gordon & Breach, Nowy Jork, 1972.
Prace przedłużające
-
Soleil (z Jacques Véry, Nicole Delsarte, Éliane Dauphin-Lemierre i dziećmi CES) (książka dla dzieci)
1977 , Éditions La Noria, Paryż, 60 stron, format 1 × 27 × 28 cm ( ISBN 2-85-721036-1 ) (brak nakładu)
1990 (przeprojektowanie), Éditions La Nacelle, Genewa, 130 stron, format 1,5 × 26 × 18 cm ( ISBN 2-88-393000-7 ) (brak nakładu)
Przetłumaczone na niemiecki: Sonne. „Um das Gestirn ein Licht…” ( ISBN 3-7296-0435-X )
2006, Éditions Seuil Jeunesse, Paryż, 130 stron, format 1,5 × 26 × 18 cm ( ISBN 2-02-090676-7 )
-
Cierpliwość na lazuru, Kosmiczna ewolucja (Nagroda Fondation de France , 1982)
1981 , Le Seuil, kolekcja „Science ouverte”, format 3 × 14 × 21 cm ( ISBN 2-02-005924-X i 2-02-010170-X ) (w zależności od tego, czy oprawa miękka czy oprawa )
Przetłumaczone na niemiecki, angielski, brazylijski, kataloński, egipski, hiszpański, grecki, holenderski, włoski, japoński, polski, perski, portugalski
1982, Francja Loisirs, 304 strony, format 2,5 × 14 × 21 cm ( ISBN 2-72-421206-1 )
1988, wydanie kieszonkowe, zbiór "Nauka o punktach", 324 strony, format 2 × 11 × 18 cm ( ISBN 2-02-009917-9 )
-
Gwiezdny pył (album ilustrowany; nagroda Francuskiego Towarzystwa Fizycznego, 1985)
1984 , Le Seuil, Paryż, zbiór „Science ouverte”, 195 stron, format 3 × 28 × 31 cm ( ISBN 2-02-006983-0 ) (twarda oprawa)
1994, wydanie kieszonkowe, zbiór "Punkty nauki", 255 stron, format 2 × 11 × 18 cm ( ISBN 2-02-022407-0 )
2008 (wydanie poprawione i poprawione), 191 s., format 3 × 28 × 31 cm ( ISBN 2-02-097318-9 ) (twarda oprawa)
Przetłumaczone na portugalski
-
Czas się upić, czy wszechświat ma jakieś znaczenie? (Nagroda Blaise Pascal od miasta Clermont-Ferrand, 1988)
1986 , Le Seuil, kolekcja „Open Science”, Paryż
1992 (nowe wydanie), 290 stron, format 2 × 14 × 21 cm ( ISBN 2-02-009345-6 i 2-02-019114-8 ) (w zależności od tego, czy oprawa miękka czy oprawa )
1999, wydanie kieszonkowe, zbiór "Nauka o punktach", 278 stron, format 1 × 11 × 18 cm ( ISBN 2-02-014400-X )
Przetłumaczone na niemiecki, amerykański, hiszpański, grecki, holenderski, portugalski
-
Malicorne, Refleksje obserwatora przyrody (Nagroda Literacka Miasta Limoges, 1991)
1990 , Le Seuil, kolekcja „Science ouverte”, 216 stron, format 2 × 14 × 21 cm ( ISBN 2-02-012416-5 i 2-02-012644-3 ) (w zależności od tego, czy oprawa miękka czy oprawa )
1995 i 1998, wydanie kieszonkowe, zbiór "Points Sciences", 224 strony, format 1 × 11 × 18 cm ( ISBN 2-02-020625-0 )
Przetłumaczone na niemiecki, angielski, hiszpański, portugalski
-
Jak płacz serca , 1992 ( z Antonine Maillet , Guy Corneau , Agnès Grossmann , Pierre Dansereau i Albertem Jacquardem ) ( ISBN 2-9801062-5-9 )
-
Towarzysze podróży , 1998 ( ze zdjęciami Jelicy Obrenovitch ) ( ISBN 2-02-013513-2 )
-
Najświeższe wiadomości z kosmosu , 1994 ( ISBN 2-02-022831-9 )
-
Przestrzeń przybiera postać mojego spojrzenia 1995 ( ISBN 2-02-053052-X )
-
La Première Seconde , 1995 ( ISBN 2-02-026012-3 i 2-02-022588-3 )
- Najnowsze wieści z kosmosu (połączone z La Première Seconde) 2002 ( ISBN 978-2-02-055230-1 )
-
Najpiękniejsza historia świata , 1995 (z Yvesem Coppensem , Joëlem de Rosnayem i Dominique Simonnet ) ( ISBN 2-02-026440-4 i 2-02-050576-2 )
-
Przekonania intymne , 1996 ( ISBN 2-8046-0641-4 )
-
Ptaki, wspaniałe ptaki , 1998 ( ISBN 2-02-061249-6 )
-
Czy jesteśmy sami we wszechświecie? , 2000 (z Nicolasem Prantzos , Alfred Vidal-Madjar i Jean Heidmanna ) ( ISBN 2-213-60554-8 i 2-253-15351-6 )
-
Rzemieślnicy Ósmego Dnia , 2000 ( ISBN 2-9301-8220-2 i 2-7604-0717-9 )
-
Mal de Terre , 2003 ( ISBN 2-02-079064-5 )
-
Kroniki Nieba i Życia , 2005 ( ISBN 2-02-080030-6 )
-
Kroniki atomów i galaktyk , 2007 ( ISBN 978-2-02-081299-3 )
-
Nie mam czasu , 2008 ( ISBN 978-2-02-097494-3 )
-
Krótka historia materii i wszechświata , 2008 ( ISBN 978-2-7465-0391-5 )
-
Le Joli Petit Monde Huberta Reevesa , 2009 (z Christophe Aubel , ilustracje Cécile Léna) ( ISBN 978-2-35639-026-4 i 2-35-639026-X )
-
Wszechświat wyjaśniony moim wnukom , 2011 ( ISBN 978-2-02-103830-9 )
-
Mała żółta sprawa , Élytis, 2011
-
Przyszłość życia na Ziemi , Bayard, 2012
- Wszechświat, czego jeszcze nie wiemy, Pommier, 2013 (z Anną Alter , ilustracje Eglantine Ceulemans)
-
Gdzie rośnie niebezpieczeństwo ... Rośnie także to, co oszczędza , 2013 ( ISBN 978-2-02-103830-9 )
-
Morze wyjaśnione naszym wnukom , 2015 (z Yvesem Lancelotem ), Le Seuil, kolekcja „Expliqué à” ( ISBN 2-02-109820-6 i 978-2-02-109820-4 )
-
The Universe: kosmiczna i artystyczna twórczość , z Danielem Casanave , ed. Lombard 2016 (kolekcja Petite Bédéthèque des savoirs ) ( ISBN 978-2803636396 )
-
Widziałem dziki kwiat , Seuil, 2017 ( oficjalna strona Zielnika )
-
Ławka upływającego czasu. Medytacje kosmiczne , Éditions du Seuil, 2017 ( ISBN 978-2-02-137110-9 ) .
-
Chodzę z Hubertem Reevesem [wywiady z Sophie Lhuillier], Éditions du Seuil, 2019 ( ISBN 978-2-02-143878-9 ) .
-
Wściekłość życia , Editions du Seuil, 2020
-
Wśród milionów , L'Aube, 2020 (ilustracje Pascala Lemaître'a) ( ISBN 978-2-81-594051-1 )
Oficjalna strona internetowa Huberta Reevesa prezentuje większość tych prac wraz ze spisem treści.
Filmografia
-
Gwiazdy też się rodzą , 1979
-
Słońce, nasza gwiazda , 1980
-
Życie we wszechświecie , seria 12 15-minutowych programów, 1982
-
Jedna noc, jedna gwiazda , seria 66 2-minutowych programów, 1984
-
Hubert Reeves: Gwiezdny gawędziarz , ONF , 52 minuty na VHS , 89 minut na DVD w wersji 2003
-
Hubert Reeves: Ziemia widziana z serca , 91 minut, 2018
Wyróżnienia i nagrody
Ta lista została skompilowana na podstawie informacji z oficjalnej strony internetowej Huberta Reevesa.
-
Wyróżnienia:
-
Rycerz z Narodowego Orderu Zasługi , Francja, 1976.
-
Rycerz z Legii Honorowej , Francji,31 grudnia 1985.
-
Użytkownik z Académie des Lettres du Québec , 1988.
-
Użytkownik z Royal Society of Canada ,Kwiecień 1991.
-
Oficer z Order of Canada ,19 kwietnia 1991.
-
Oficer z Narodowym Orderem Quebecu ,styczeń 1994.
-
Oficer z Legii Honorowej , Paryżu,13 lipca 1994.
-
Dowódca z Legii Honorowej , Paryżu,11 lipca 2003 r..
-
Towarzysz z Order of Canada ,30 października 2003 r..
-
Dowódca z Zakonu Montrealu
-
Wielki Oficer z Narodowym Orderem Quebecu ,9 marca 2018 r..
- Wielki oficer Legii Honorowej , Francja, 2019.
-
Doktoraty Honoris Causa :
-
Uniwersytet Montrealski , Kanada,Czerwiec 1983.
-
Laurentian University , Sudbury , Kanada, 1985.
-
Uniwersytet w Bernie , Szwajcaria,Grudzień 1989.
-
Uniwersytet Moncton , Kanada,Październik 1991.
-
Wolny Uniwersytet w Brukseli , Belgia, 1992.
-
Uniwersytet Laval , Quebec, Kanada, 1998-1999.
-
Uniwersytet w Ottawie , Kanada,Marzec 2004.
-
Uniwersytet Quebec w Montrealu , Kanada,październik 2010.
-
Uniwersytet Sherbrooke , Kanada,19 października 2011.
-
Uniwersytet w Le Havre , Francja,23 września 2014.
- Cena £:
- Nagroda Fondation de France w 1982 roku.
- Nagroda Francuskiego Towarzystwa Fizycznego , 1985.
-
Nagroda Blaise-Pascal od miasta Clermont-Ferrand , 1988.
-
Grand Prix de la Francophonie przyznane przez Académie française , 1989.
- Nagroda Literacka miasta Limoges ,Kwiecień 1991.
- Nagroda Literacka Miasta Saint-Étienne , 1992.
- Nagroda Międzynarodowej Akademii Lutèce , Paryż, 1992.
-
Nagroda im . Alberta Einsteina Towarzystwa Alberta Einsteina, Berno,Czerwiec 2001.
-
Nagroda im. Samuela-de-Champlaina przyznana przez Institut France-Canada (Kanadyjska Sekcja France-Amériques ),9 grudnia 2002 r..
-
Nagroda Julesa Janssena od Towarzystwa Astronomicznego Francji , Paryż, 2019.
- Inne:
Uwagi i referencje
-
Cadotte, Robert, 1946- i Projekt MUSE , Szkoła z przeszłości, 1860-1960: odkrywanie i pamiętanie szkoły w Quebecu , Presses de l'Université du Québec ,2011, 214 s. ( ISBN 978-2-7605-3307-3 , OCLC 835772301 , czytaj online ) , s. 188
-
Reeves 2008 , s. 11
-
Reeves 2008 , s. 115
-
Reeves 2008 , s. 149-150
-
Reeves 2008 , s. 155-156
-
Reeves 2008 , s. 154 do 158
-
Reeves 2008 , s. 195
-
Reeves 2008 , s. 164 do 207
-
Zobacz na astro-canada.ca.
-
Reeves 2008 , s. 211-212
-
Reeves 2008 , s. 223-224
-
Meneguzzi, Audouze i Reeves 1971
-
(w) Audouze, J. (1999) Synteza elementów światła (LiBeB): krótki przegląd historyczny (5 stron):
(i) od B 2 FH [1957] i FGH [1962] do marca [1971];
(ii) od MAR [1971] do VFCAO [1990];
(iii) Teraźniejszość [1999] i możliwa przyszłość.
W LiBeB Cosmic Rays and Related X- and Gamma-Rays , ASP Conference Series, tom. 171. Pod redakcją Reuven Ramaty, Elisabeth Vangioni-Flam, Michel Cassé i Keith Olive. Towarzystwo Astronomiczne Pacyfiku (ASP), San Francisco, ( ISBN 1-886733-93-7 ) .
-
Reeves 2008 , s. 261
-
Reeves 2008 , s. 262-263
-
Zobacz na virtualmuseum.ca .
-
Reeves 2008 , s. 264
-
Reeves 1984 , s. 9
-
Reeves 2008 , s. 267
-
Historia wszechświata (autor: Hubert Reeves) : arkusz prezentacji i harmonogram kolejnych emisji programu (jednocześnie w telewizji i Internecie) na Canal Savoir .
-
„ Utworzenie funduszu stypendialnego Hubert-Reeves ” , na stronie ulaval.ca , Le Fulanthrope de la Fondation de l'Université Laval,grudzień 2000(dostęp 20 grudnia 2008 ) .
-
Reeves, " Wszechświat ma swoją historię ," Science and Future , n o 849,listopad 2017, s. 42.
-
Hubert Reeves, " Hubert Reeves:" Otwarty dostęp do wiedzy! » , O pomysłach w nauce ,październik 2020
-
Reeves 2008 , s. 273 do 275
-
H. Reeves: „Astronomia, przeszłość, ekologia, przyszłość” Place Gre'net, 14.12.2014
-
Benoit Fries, „ Hubert Reeves i David Suzuki: Alert klimatyczny w Montrealu ” , sur-la-toile.com ,27 października 2005 r.(dostęp 15 marca 2009 )
-
David Pagé, „ Hubert Reeves i David Suzuki na dużej konferencji w Montrealu ” , Actu-Environnement,26 października 2005(dostęp 15 marca 2009 )
-
Co jeśli zjemy mniej mięsa? (Hubert Reeves, Journal de Montréal , 2 grudnia 2007).
-
Lista członków Komitetu Sponsorskiego Strona ADMDMD
-
Montreal, Éditions Le Jour, 1991, cytowane przez Encyclopédie sur la mort
-
Mélanie Carpentier i Jean-Nicolas Berniche , „ wywiad ogres barback irfan simple neant ”, Evene.fr ,2 kwietnia 2007( przeczytaj online , konsultacja 28 listopada 2018 )
-
Bolduc 2008 , s. 81.
-
Biografia na oficjalnej stronie Huberta Reevesa
-
Alain Labelle, „ Le conteur se raconte ” , na radio-canada.ca , Société Radio-Canada,23 maja 2008
-
" Photos4par6 / DSCF0005.jpg " , pod adresem www2.csdm.qc.ca (dostęp 13 marca 2018 r. )
-
" indeks " , na www2.csdm.qc.ca (dostęp 13 marca 2018 )
-
„ Widziałem dziki kwiat: herbarium od Malicorne ” na www.seuil.com (dostęp na 1 st marca 2017 roku ) .
-
Bibliografia na oficjalnej stronie Huberta Reevesa: prezentacja większości prac wraz ze spisem treści. Zobacz także w dziale Biografia .
-
Iolande Cadrin-Rossignol, „ Hubert Reeves: gawędziarz gwiazd ” , w National Film Board of Canada ,2002(dostęp 9 października 2009 ) :„FilmONF”.
-
Ziemia widziana z serca
-
https://ville.montreal.qc.ca/ordre/en/hubert-reeves
-
DZIENNIK URZĘDOWY REPUBLIKI FRANCUSKIEJ, „ Dekret z dnia 30 listopada 2019 r. podnoszący godności Wielkiego Krzyża i Wielkiego Oficera ” , na www.legiondhonneur.fr
-
„Hubert Reeves” w The Canadian Encyclopedia , Historica Canada , 1985-. (skonsultowano się z9 sierpnia 2019) .
-
„ Nagroda Huberta Reevesa ” , na acs.qc.ca (dostęp 23 grudnia 2014 r. )
-
„www.acs.qc.ca”
-
„ Astrofizyk Hubert Reeves mianowany szefem nowej Francuskiej Agencji Bioróżnorodności ” , 20minutes.fr (dostęp 9 września 2016 )
Bibliografia
: dokument używany jako źródło tego artykułu.
-
(en) Maurice Meneguzzi , Jean Audouze i Hubert Reeves , „ Produkcja pierwiastków Li, Be, B przez galaktyczne promienie kosmiczne w przestrzeni i jej związek z obserwacjami gwiazd ” , „ Astronomia and Astrophysics” , tom. 15,1971, s. 337-359 ( czytaj online ).
-
Hubert Reeves , nie będę miał czasu: wspomnienia , Paryż, Éditions du Seuil,kwiecień 2008, 348 s. ( ISBN 978-2-02-097494-3 i 2-02-097494-0 , prezentacja online ).
-
Marc Bolduc , „ Francine-Brunel-Reeves: portret nietypowego badacza lub gdy praktyka wymaga badań ”, Rabaska: przegląd etnologii Ameryki Francuskiej , t. 6,2008, s. 79-92 ( czytaj online ).
Zobacz również
Powiązane artykuły
Linki zewnętrzne