Hospodar lub gospodar to termin pochodzenia słowiańskiego oznaczający „wódz, pan, suweren” ( Gospod = pan ; dar = ten, któremu składa się hołd darem, ofiarą), szczególnie używany w Czechach - zwłaszcza wzdłuż Wełtawy - , Wołoszczyzna , Moskwy i Ukrainy .
Od prasłowiańskiego „ gospodu ” (господу) słowo to wyraża szacunek i szacunek wobec osoby wyższej rangi, jak np. sieur po francusku. Zostań gospod , to znaczy pan, krewny gosudar , suweren. Słowo to jest używane w naddunajskich księstw średniowiecza do XIX -tego wieku.
W języku rosyjskim ( господин ( gospodin )), bułgarskim ( господар ( gospodar )), polskim ( gospód ), czeskim ( hospod ), słowo to zachowało to pierwotne znaczenie i nadal oznacza, z szacunkiem i grzecznością, „sir "Lub" master "w zależności od użycia. Jednak wraz z nadejściem reżimu bolszewickiego w 1917 r. i tak długo, jak trwały wpływy ZSRR na blok wschodni , termin ten uważany za faszystowski i kontrrewolucyjny został usunięty z oficjalnego słownictwa komunistycznego i zastąpiony przez „товарищ”, wymawiane „ Tavarichj ” („towarzysz”), nadal obowiązujące w rosyjskich i białoruskich siłach zbrojnych oraz organach ścigania .
Wymowa „ hospodar ” z początkową „h” przypomina starych słowiańskich z Kościołem prawosławnym , gdzie g jest często widoczny h . Ten fonetyczny wpływ nadal istnieje we współczesnych językach słowiańskich. W tradycji ukraińskiej tak nazywa się również pana domu lub głowę rodziny.
W języku rumuńskim , języku romańskim , słowo gospodar stało się znaczeniem „osoba, która dobrze utrzymuje gospodarstwo domowe”, a co za tym idzie, dobrego zarządcy .
W piśmie słowiańskiego i Słowiańskiej w XVII th century aż 1856 , monarchowie Wołoszczyzny i Mołdawii , a następnie wezwał księstw naddunajskich , nosił tytuł Hospodara obok tytułu Wojewody (słowo słowiańskie czyli wodza).
W języku rumuńskim , języku romańskim, odpowiednikiem tytułu jest Domn (z łac. dominus ).
Charakterystyczne dla czasów, kiedy wojewodowie , wasale sułtanów osmańskich , byli fanariotami - arystokratami wyznania prawosławnego . Tytuł „Hospodar” staje się przestarzały od traktatu w Adrianopolu w 1829 r. w tym samym czasie, gdy szlachta rumuńska porzuciła etykietę orientalną i grecką , do tej pory wektor kultury i komunikacji. „ Hospodar ” został następnie odrzucony na rzecz „ domnitor ” lub po prostu „ domn ”, który był oficjalnym tytułem księcia aż do proklamacji Królestwa Rumunii w 1881 roku . W tym dniu oficjalnie przyjęto etykietę zachodnią i rumuńską . Kilka lat później Rumuński Kościół Prawosławny poszedł w jego ślady i również przeszedł z liturgicznego słowiańskiego na rumuński.
Ewolucja semantyczna zobowiązuje, rumuńskie słowo gospodar oznacza dziś zarządcę lub administratora dóbr , z jego pochodnymi gospodărit („zarządzanie”, „zarządzany”) i gospodărie („zestaw dóbr rodzinnych”, „gospodarstwo” lub „jednostka zarządzania”). ).
We Francji słowo to stało się przestarzałe po zakończeniu II wojny światowej i ze względu na rosnący wpływ kultury ze Stanów Zjednoczonych .