Gao Xingjian

Gao Xingjian Opis zdjęcia Gao Xingjian Galerie Simoncini Luxembourg.jpg. Kluczowe dane
Narodziny 4 stycznia 1940
Ganzhou , Republika Chińska 
Podstawowa działalność pisarz , malarz , scenarzysta , tłumacz , reżyser
Nagrody Nagroda Nobla w dziedzinie literatury ( 2000 )
Autor
Język pisania Chiński i francuski głównie dla teatru
Gatunki powieść , poezja , esej , teatr

Podstawowe prace

Gao Xingjian ( chiński  :高行健 ; pinyin  : Gāo Xíngjiàn ), urodzony dnia4 stycznia 1940w Ganzhou , Chiny , jest francuski i chiński pisarz, dramaturg, reżyser i malarz . Przyznano mu Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 2000 roku .

Biografia

Gao Xingjian dorastał w następstwie japońskiej inwazji na wschodnie Chiny. Jej ojciec jest bankierem, a matka amatorską aktorką. To ona bardzo wcześnie rozbudziła zainteresowanie syna sztukami scenicznymi i pisaniem .

Uczył się w szkołach w PRL, a dyplom z języka francuskiego uzyskał w 1962 roku w Instytucie Języków Obcych w Pekinie . Czyta Nathalie Sarraute i tłumaczy na mandaryńskich autorów, takich jak Eugène Ionesco , Jacques Prévert i Henri Michaux, którzy przybliżają swoim rodakom tematy i estetykę współczesnej literatury zachodniej: przepływy świadomości do absurdu .

Podczas rewolucji kulturalnej został wysłany na sześć lat do obozu reedukacyjnego na wsi i został zmuszony do spalenia walizki, w której ukrył kilka rękopisów . Nie pozwolono mu wyjechać za granicę aż do śmierci Mao w 1979 roku . Następnie udał się do Francji i Włoch . W latach 1980 i 1987 roku opublikował krótkie opowiadania, eseje i dramaty, ale jego awangardowy i jego wolność myśli zwrócił gniew Komunistycznej Partii Chin . Jego teorie literackie, ujawnione w Pierwszym eseju o sztuce powieści ( 1981 ), celowo są sprzeczne z dogmatami państwowymi i rewolucyjnym realizmem propagowanym przez reżim. Kilka jego spektakli, eksperymentalnych i inspirowanych przez Bertolta Brechta , Antonina Artauda i Samuela Becketta, trafiło do Pekińskiego Teatru Ludowego i spotkało się z dużym echem wśród publiczności (np . Alarm Signal w 1982 r .). Absurdalny przebój Bus Stop ( 1983 ), zjadliwa satyra na społeczeństwo pekińskie, został potępiony podczas kampanii przeciwko „duchowemu zanieczyszczeniu”. Wywrotowy charakter jego prac nieuchronnie stawia go przed cenzurą.

W 1985 roku The Wild Man był przedmiotem wielkich kontrowersji i wzbudził zainteresowanie opinii międzynarodowej. W 1986 roku L'Autre Rive został zakazany. Aby uniknąć represji, udaje się w trwającą prawie rok podróż w prowincji Syczuan i schodzi do morza drogą Yang Tsé Kiang . W 1987 roku został zmuszony do wygnania i od tego czasu został uznany za persona non grata na terytorium Chin. Mieszka we Francji od 1988 roku , gdzie uzyskał azyl polityczny . W 1989 roku na dobre opuścił Komunistyczną Partię Chin po stłumieniu przez czołg ruchu studenckiego na placu Tian'anmen . W 1998 roku uzyskał obywatelstwo francuskie.

W 1992 roku otrzymał tytuł Knight of Arts and Letters .

Jego twórczość literacka

Zdobył Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 2000 roku za „dzieło zakresu powszechnej, naznaczonym gorzkiej świadomości i pomysłowości językowej, która otworzyła nowe możliwości dla sztuki nowej i chińskiego teatru. ” . Kiedy ogłoszono nagrodę, informacje nie dotarły do ​​chińskich mediów. Podczas przyjęcia Nobla Gao chwali fundamentalną wolność pisarza wobec władzy, odzwierciedlając miejsce jednostki w jego twórczości, stawiającej ponad wszelkie doktryny dotyczące grupy społecznej. Jego wystąpienie nie podoba się oficjalnym władzom Republiki Ludowej, które nadal cenzurują informację o jego zwycięstwie i powołują się na decyzję polityczną Akademii Szwedzkiej . Później władze Pekinu skojarzyły autora z literaturą francuską . Najbardziej znaną powieścią Gao jest Soul Mountain , odyseja przez wiejskie krajobrazy południowo-zachodnich Chin, zawierająca sieć opowieści z kilkoma postaciami, które w rzeczywistości są lusterkami siebie nawzajem i różnymi aspektami tego samego ja. Ten duży romantyczny fresk rozpoczyna podróż do odległych Chin narratora-pisarza ( Ty ), wyreedukowanego pod kierunkiem Mao. Na niebezpiecznych ścieżkach, położonych między Tybetem a wąwozami Yang Tsé Kiang , ucieka z miasta, porzuca skorumpowaną cywilizację i próbuje dostać się do niedostępnego kraju: tytułowej góry duszy, w której wszystko pozostało w pierwotnym stanie. Na ścieżkach kurzu opisuje na piśmie lub rysunkiem wszystkie szczegóły swojej wędrówki, między niezwykłymi spotkaniami, legendami, marzeniami, metafizycznymi pytaniami i świadectwami. To ludzkie poszukiwanie korzeni, wewnętrznego spokoju i wolności, rozszerza się na szersze perspektywy i nieustannie destabilizuje czytelnika poprzez oszałamiającą grę zaimków osobowych nominowanych ( Ty , Ja ...). Technika ta szyfruje różne warstwy wymowy, zamazuje tożsamość mówiącego (-ów) i powoduje dezidentyfikację z postaciami i narracją, tak jak jest to praktykowane w New Roman . Łącząc terytoria psychiczne, geograficzne i święte, ta opowieść o czasie dla siebie, o introspekcji, godzi sztukę narracyjną chińskich opowieści z formalnymi badaniami współczesnej powieści zachodniej. Celowo jest to sprzeczne z politycznymi i artystycznymi żądaniami Komunistycznej Partii Chin. Jego inna wielka historia, The Book of a Lone Man , jest inspirowana autobiografią. Autor rozlicza się z przerażającym szaleństwem narodu zaślepionego przedsięwzięciem despoty, którego padł ofiarą podczas rewolucji kulturalnej. Jego pierwsza powieść Gwiazdy w mroźnej nocy , opublikowana w 1979 roku i powiązana z ruchem Literatury blizn , potępiła już prześladowania, jakich doznał w tym okresie.

Gao jest także autorem opowiadań, wierszy i opery: La Neige en August . Niektóre z jego sztuk zostały napisane bezpośrednio w języku francuskim (opublikowane przez Éditions Lansman ). Jego teatr, jako antynaturalista, opiera się na zasadzie dystansowania się Brechta i znajduje swój sposób wyrazu zarówno w zachodniej awangardzie, jak i w rodowych chińskich przedstawieniach, takich jak gra masek, cieni, taneczna piosenka i bębny. Jego spektakle dekonstruują percepcję logicznej czasoprzestrzeni i rozwijają burleskowy i groteskowy język werbalny i choreograficzny . Jego prace w gorączkowej atmosferze wyrażają współczesne fantazje i obsesje.

Zakres dzisiejszej twórczości literackiej

We wstępie do (anglojęzycznego) wydania sztuki Ballada Nocturne Gao powiedział swojemu tłumaczowi w 2008 roku: „ Myślę, że jeśli nowa ideologia ma się wyłonić w tym [XXI] wieku, powinna pochodzić z kobiecej perspektywy ”. W swojej sztuce La Fuite z 1992 roku , w której potępiono brutalność chińskich represji podczas wydarzeń na placu Tiananmen , autor uniknął kwestii politycznego zaangażowania, aby podkreślić trudności w relacjach między młodą aktorką z jednej strony a dwoma rywalami z jednej strony. z drugiej strony: młody rewolucjonista, postać Sartre'a i nieco cyniczny pisarz. Pod koniec spektaklu młoda kobieta wyraziła się w ten sposób: „Narzekasz na swoje niespełnione pragnienia, ale nie pozwalasz kobiecie, którą masz - lub którą podobno kochasz - wyrażać własne pragnienia ... chyba że się pokrywają przenosisz swoje cierpienie na nasze ciała, nie wyobrażając sobie przez chwilę, że te ciała mogą być przesiąknięte naszymi własnymi cierpieniami. Jesteś samolubny, egocentryczny, nikczemny ... ”. W kolejnej sztuce „ Na skraju życia” Gao zachował jedynie postać młodej kobiety, aby rozwinąć kobiecy dyskurs oparty na urazach i żądaniach. W jego autobiograficznej powieści Księga samotnego mężczyzny znajdujemy ten sam głuchy dialog między mężczyzną i kobietą: chińskim narratorem postaci „Ty” i młodą Niemką pochodzenia żydowskiego. Są kochankami, ale mimo to kobieta nie ma złudzeń: „Kiedy mężczyzna pragnie kobiety, mówi jej tylko przyjemne rzeczy, a kiedy skończy ich używać, to koniec. Kobiety zawsze tego potrzebują. iluzja. Lubią się oszukiwać. Dla Ciebie wciąż jestem świeży, nie wykorzystałeś mnie jeszcze wystarczająco, wiem to ”. Nawet jeśli Gao stara się przemawiać i sprawiać, że postacie kobiece cierpią z powodu mężczyzn, nie można z wszystkich tych, którzy są rzecznikami kobiecej sprawy, ponieważ czasami wydaje się podkreślać psychologiczną kruchość tych postaci. Tak czy inaczej, napisane w języku chińskim lub francuskim pod koniec ubiegłego wieku, wiele jego dzieł rezonuje z zachodnimi społeczeństwami na początku tego stulecia. Ruchy feministyczne, nie bardziej niż francuska krytyka literacka, dostrzegły ten centralny aspekt twórczości dramatopisarza.

Praca graficzna

Oprócz swojej działalności literackiej Gao Xingjian jest malarzem. Jego pierwsze obrazy uparcie wyrażają przenikliwe zagrożenie ze strony ciemnych mas, ale potwierdzają ostateczne zwycięstwo przejrzystości, jako terapię kończącą traumatyczne Chiny dzieciństwa.

Zrezygnował z ropy po 1978 roku, aby poświęcić się atramentowi: „Moja pierwsza wizyta w europejskich muzeach w 1978 roku zburzyła mój związek ze sztuką. Nigdy nie podziwiałem oryginalnych arcydzieł olejnych. Jaka świetlistość, jaka intensywność, jaka gładkość! Moja własna paleta wydawała mi się matowa, nieprzejrzysta. Historia, którą nosiłem, nie pozwoliła mi tworzyć, rozwijać się z zachodnią bronią: zrezygnowałem z oleju na rzecz atramentu. Od przywiązuję się do wzbogacenia praktyki monochromatycznych opanował od VIII th  wieku przez Wang Wei tak wynalazczej jeśli jego fanatycy wiecznego nawet dzisiaj imitować bez innowacji. "

Gao używa tradycyjnych chińskich materiałów (papier ryżowy, szczotka z koziej sierści) i moduluje swój czarny atrament w setkach odcieni. Jednak w swoich zasłonach, półprzezroczystych szkliwach i efektach głębi wykorzystuje również zachodnie techniki.

Malowane tuszem indyjskim jego obrazy różnych rozmiarów łączą w sobie abstrakcję , figurację i panteizm . Jej tajemnicze i niezwykłe krajobrazy przenoszą widza w podróż w głąb duszy. Jej obrazy noszą sugestywne nazwy ( Wspomnienie , Oubli , Niespodzianka itp.) I otwierają różne propozycje estetyczne: kontury natury uchwycone jak w światłocieniu , sylwetka kobiety udekorowanej jak „prehistoryczna Dziewica” spacerująca po skalniaku, mężczyzna z ciężkim ciałem, którego smukła głowa skłania się ku zachodzącemu słońcu (przywołuje wątek romantycznej kontemplacji obecny u Caspara Friedricha ).

Niektóre z jego prac są reprodukowane na okładkach niektórych jego książek.

W 2009 roku podpisał Entre le ciel et l'eau , dzieło na przegląd sztuki nr XIX.

Pracuje

Teatr

Opera

Powieści i opowiadania

Testowanie

Poezja

Filmy - cine-poems

Krytyczny

Clara Arnaud w swoim opowiadaniu Na drogach Chin , Gaïa ed. 2018, cytuje Gao Xingjiang: „Nie wiem, że nic nie rozumiem, nadal wierzę, że wszystko rozumiem. "

Bibliografia

  1. Biografia Gao Xingjian na stronie nagrody Nobla
  2. Artykuł Encarty na temat Gao Xingjiana
  3. Artykuł Universalis o Gao Xingjianie
  4. Wskazówki na Gao Xingjian na stronie nagrody Nobla
  5. "  Czy Mo Yan zasługuje na Nagrodę Nobla?"  », Magazyn Literacki ,28 listopada 2012( czytaj online )
  6. Natalie Levisalles , „  Gao Xingjian w krainie baśni  ”, Wyzwolenie ,11 grudnia 2000( czytaj online )
  7. [wideo] , Youtube „  Mo Yan & Gao Xingjian: dwaj laureaci Nagrody Nobla równi, ale uhonorowani inaczej  ”, dostęp 08 maja 2014.
  8. Pierre Haski , „  Nobel Gao Xingjian czyli pochwała samotności pisarza  ”, Rue 89 ,22 października 2013( czytaj online )
  9. André Clavel , „  Przeczytaj Gao Xingjian!  », L'Express ,23 listopada 1995( czytaj online )
  10. Juliette Salabert , „  Between Narcisse and Echo. Osobista poetyka zaimka „ty” w „Górze duszy  ”, Trans, przegląd literatury ogólnej i porównawczej ,1 st sierpień 2009( czytaj online )
  11. (w) Laifong Leung , Współcześni pisarze chińscy: Biografia, bibliografia i ocena krytyczna , Jefferson, Karolina Północna, Routledge,2016, 452,  str. ( ISBN  978-0-7864-3582-1 i 0-7864-3582-8 , czytaj online ) , str.  87
  12. Gao Xingjian, Ballade Nocturne , London, Sylph Editions,2010, 7  pkt.
  13. Gao Xingjian, The Flight , Morlanwelz, Lansman,2000, 56  s.
  14. Gao Xingjian, The Book of a Lonely Man , La Tour d'Aigues, Editions de l'Aube,2000, 107  str.
  15. Wywiad w magazynie Figaro nr 16900 (1998)
  16. Clara Arnaud, Na drogach Chin: dziennik podróży , Montfort-en-Chalosse, wydania Gaïa, dl 2018, 258  s. ( ISBN  978-2-84720-884-9 i 2847208844 , OCLC  1061218188 , czytaj online ) , str.  209

Zobacz też

Bibliografia

Powiązany artykuł

Linki zewnętrzne