Nazwa łacińska | Jecur , iecur ( TA +/- ) |
---|---|
grecki |
Hepar (ἧπαρ) korzeń hepat- (ἡπατ-) |
System | Układ trawienny |
Region | Brzuch |
Tętnica | Tętnica wątrobowa |
Żyła | Żyła wątrobowa i żyła wrotna |
Nerw | Splot trzewny i nerw błędny |
Siatka | D008099 |
Wątroby jest największym brzucha narządy i części układu pokarmowego, że wydziela żółciowych i występuje więcej niż 300 podstawowych funkcji życiowych, w tym następujących trzech kryteriów: funkcję oczyszczania, funkcja syntezy i funkcji pamięci. Jest to gruczoł amfikrynowy umożliwiający syntezę żółci (rola zewnątrzwydzielnicza ) oraz kilku węglowodanów i lipidów (rola hormonalna ). Odgrywa również ważną rolę w hemostazie . Jest to narząd bogato unaczyniony.
Męski rzeczownik „wątroba” ( wymawiane [FWA] w standardowych francuskim ) pochodzi z koniec Łacińskiej ficatum ( „ Foie Gras ” Zatem, bardziej ogólnie, „foie”) utworzonego na ficus ( „ fig ”) jako śledzenia z greckiego συκωτόν / sukôtón ( „Foie Gras d „zwierzę żywione figami”, wywodzące się od συκω („żywić się figami”), od σῦκον / suron („fig”).
Wątroba bierze udział w ponad 300 funkcjach życiowych.
Jednak główną funkcją wątroby jest umożliwienie transportu i przechowywania krwi , tworzenie żółci i oczyszczanie krwi.
Wątroba odgrywa rolę:
Magazynuje witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, K i E) oraz glikogen.
Miałoby to wpływ na nasz apetyt i nasze zachowania żywieniowe.
To syntetyzuje dużą część krążących białek z krwi, w szczególności do transportu, takie jak albumina i apoprotein . Jest również źródłem syntezy żółci poprzez wychwytywanie i syntezę kwasów żółciowych z cholesterolu .
Podczas rozwoju płodowego to wątroba i śledziona wytwarzają białe i czerwone krwinki . Jest to hematopoeza wątrobowo-śledzionowa.
Wątroba jest również najważniejszym regulatorem glikemii we krwi (a dokładniej w osoczu). W rzeczywistości jest to jedyny organ, który przechodzi od producenta do magazynu glukozy. Mówi się, że jest hipoglikemiczna (magazynowanie glukozy w postaci glikogenu) oraz hiperglikemiczna (uwalnia glukozę do krwi po wykonaniu glikogenolizy). To właśnie w okresie postu wątroba uwalnia glukozę do krwi. Dzięki enzymowi glukozo-6-fosfataza może wydzielać glukozę z rozpadu glikogenu do krwi. Ponieważ enzym ten nie występuje w tkance tłuszczowej i mięśniach, glukozo-6-fosforan powstający w wyniku degradacji glikogenu nie może zostać tam przekształcony w glukozę i tym samym być wydzielany do krwi. Wątroba jest zatem jedynym organem hiperglikemicznym, chociaż lipocyty (tkanka tłuszczowa) i miocyty (komórki mięśniowe) mogą przechowywać glikogen.
Wątroba umożliwia hydroksylację cholekalcyferolu do kalcydiolu , pośredniego metabolitu witaminy D , syntezę proangiotensynogenu, prekursora angiotensynogenu i somatomedyny C (lub IGF-1 ).
U ludzi jest dziwny i asymetryczny. Mieści się w prawym podżebrzu , prawym przedziale podprzeponowym, górnej części zagłębienia nadbrzusza, a następnie dociera do lewego podżebrza. Jest największym z wnętrzności brzucha (2% masy ciała, czyli średnio 1500 gramów na około dwadzieścia centymetrów długości) i organem ludzkiego ciała, który dokonuje największej liczby przemian chemicznych. Powiązana z nim dyscyplina medyczna to hepatologia . Wątroba zawiera prawie 13% ilości krwi w naszym ciele. Może doświadczyć wahań głośności do 40%.
Wątroba jest narządem wewnątrzotrzewnowym : pokryta jest na swojej powierzchni otrzewną trzewną, która łączy ją ze ścianą jamy brzusznej poprzez odbicie na otrzewnej ściennej. Otaczająca ją torebka trzewnej otrzewnej nazywa się torebką Läenneca. Ma jednak obszar bez perytonii zwany obszarem nuda , znajdujący się za i naprzeciwko przepony. Ponadto wątroba jest całkowicie pokryta włóknistą torebką leżącą pod trzewną otrzewną, zwaną torebką Glissona .
Wątroba ma zwykle dwie strony:
Twarz przeponowa jest oddzielona od twarzy trzewnej z przodu dolną krawędzią, która jest ostra i uważana za „ostrą”, naprzeciwko dolnej krawędzi żebrowej, a za tylną krawędzią, która jest bardziej zaokrąglona.
Więzadło sierpowate, które wyrasta z krezki brzusznej podczas rozwoju embrionalnego, łączy wątrobę z przednią ścianą jamy brzusznej. Jest to fałd otrzewnej rozciągnięty pionowo od wyrostka mieczykowatego i przepony do pępka. Zawiera między dwiema warstwami okrągłe więzadło wątroby, pozostałość żyły pępowinowej, która po urodzeniu ulega zatarciu. To więzadło sierpowate jest ciągłe z torebką Glissona, która otacza wątrobę: na przedniej części górnej (twarzy przeponowej) dzieli wątrobę na dwie części lewą i prawą, często uważaną za prawy i lewy płaty wątroby. Na twarzy trzewnej więzadło sierpowate przechodzi przez torebkę, podczas gdy zawarte w nim więzadło okrągłe mieści się w przedniej połowie bruzdy zwanej lewą bruzdą strzałkową.
W wątrobie znajdują się zatem dwa płaty – lewy i prawy – na przeponowej powierzchni wątroby, zaznaczone przez przyczepienie więzadła sierpowatego. Ten podział wątroby opiera się wyłącznie na kryterium anatomicznym: nie powinniśmy mówić o „płatku”, ponieważ złuszczanie gruczołu opiera się na innych kryteriach strukturalnych, w szczególności na obecności przegród łącznych, które dzielą gruczoł na kilka jednostek funkcjonalny. Prawy płat wątroby jest największy, natomiast lewy jest mały i kończy się szpicem (wierzchołkiem wątroby).
Oprócz tych dwóch głównych płatów, po stronie trzewnej wątroby znajdują się dwa małe płaty: płat ogoniasty i płat kwadratowy.
Twarz przeponowaTwarz przeponowa jest gładka i wypukła. Zajmuje przednią górną i tylną górną część wątroby. W tylnej części przedstawia nagą, niepertonizowaną powierzchnię, zwaną obszarem nuda, która mocuje ją do przepony.
Z przodu jest oddzielona od przepony zagłębieniem podprzeponowym, przedłużeniem dużej jamy otrzewnej. To zagłębienie podprzeponowe jest podzielone na dwie części przez wprowadzenie więzadła sierpowatego do przedniej ściany jamy brzusznej, na otrzewnej ściennej. Wątroba jest połączona od góry przez więzadła wieńcowe, które są fałdami otrzewnowymi ciągnącymi się z torebką Glissona, a więc w pewien sposób z więzadłami sierpowatymi. Istnieją dwie łopatki z tymi więzadłami wieńcowymi w stosunku do otaczającej strefy deperitonicznej: łopatka przednia i łopatka tylna. Na prawym i lewym górnym końcu wątroby dwie blaszki opierają się o siebie i tworzą odpowiednio prawe i lewe trójkątne więzadła wątroby.
Twarz trzewnaTrzewna twarz wątroby zajmuje dolną część wątroby, w płaszczyźnie poprzecznej i patrząc wstecz, w dół i w lewo. Ma dwie szczeliny strzałkowe i szczelinę poprzeczną, która łączy je ze sobą i tworzy literę „H”:
Dlatego też przez twarz trzewną struktury, takie jak naczynia krwionośne i limfatyczne, nerwy i drogi żółciowe, wchodzą i wychodzą na poziomie drzwi wątrobowych (wnęka wątrobowa): wrota wątroby służą jako wrota dla wątroby. tętnicę, wątrobową żyłę wrotną i wątrobowe węzły chłonne oraz punkt wyjścia dla dróg żółciowych (przewód wątrobowy wspólny i torbielowaty, tworzący przewód żółciowy wspólny u wylotu wnęki).
Na powierzchni trzewnej znajdują się dwa małe płaty dodatkowe: płat kwadratowy i płat ogoniasty.
UnaczynieniaNaczynia, które nawadniają i drenują wątrobę, dzielą się na trzy grupy:
Ukrwienie odbywa się przez własną tętnicę wątrobową dostarczającą natlenioną krew oraz przez żyłę wrotną przywracającą krew przewodu pokarmowego , trzustki i śledziony bogatej w składniki odżywcze w okresie poposiłkowym . Krew tych dwóch naczyń miesza się w sinusoidach wątroby, które wędrują między rozpiętościami hepatocytów, by spotkać się w żyle zrazikowej . W okresie poposiłkowym około 70% krwi pochodzi z żyły wrotnej wątroby, a 30% z tętnicy wątrobowej właściwej. Żylna krew wrotna jest bogata w składniki odżywcze, natomiast krew tętnicza jest wykorzystywana głównie do dostarczania tlenu. Mówi się, że unaczynienie wątroby jest mieszane. Wątroba zawiera prawie 13% ilości krwi w naszym organizmie, ze znacznym wzrostem objętości w nocy, nawet do 40%.
Właściwa tętnica wątrobowa jest końcowym odgałęzieniem tętnicy wątrobowej wspólnej, wychodzącej z pnia trzewnego. Tętnica wątrobowa wspólna ustępuje prawej tętnicy żołądkowej i żołądkowo-dwunastniczej, zanim stanie się właściwą tętnicą wątrobową, która biegnie do wnęki wątroby (drzwi wątroby). W portalu wątrobowym właściwa tętnica wątrobowa rozgałęzia się na dwie główne gałęzie, prawą i lewą, w taki sam sposób, w jaki żyła wrotna wątroby dzieli się na dwie gałęzie prawą i lewą.
Z powodu tego rozgałęzienia naczyń doprowadzających, jak również dróg żółciowych, wątroba jest arbitralnie podzielona na dwa przedziały płatowe: wątrobę prawą i wątrobę lewą. Ta kompartmentalizacja opiera się na kryteriach strukturalnych i funkcjonalnych, które są wewnętrzne w wątrobie. Na powierzchni anatomicznej, wątroba jest zwykle podzielona na dwa płaty przez wprowadzenie więzadła sierpowatego: dwa płaty „anatomiczne” nie są takie same, jak wspomniane powyżej. Ponadto płat ogoniasty wątroby można uznać za funkcjonalny trzeci płat, ponieważ odbiera on tętnice i żyły z dwóch głównych gałęzi (żył i tętnic) prawego i lewego ogona.
Powrót żylny wątroby odbywa się przez żyły wątrobowe , zwane również żyłami wątrobowymi, które wpływają do żyły głównej dolnej . Istnieją trzy żyły wątrobowe: prawa, środkowa i lewa żyła wątrobowa.
Płaty wątrobyWątroba jest podzielona na dwa płaty oddzielone więzadłem sierpowatym (lub więzadłem zawieszanym), prawy płat (dwie trzecie objętości wątroby) i lewy płat (jedna trzecia objętości). Możemy również zindywidualizować dwa inne mniejsze płaty: płat ogoniasty (lub płat Spiegla) i płat kwadratowy.
Płat ogoniasty, zwany także płatem Spiegla, jest widoczny w tylnej części trzewnej powierzchni wątroby i jest ograniczony z lewej strony bruzdą więzadła żylnego (lewą bruzdę strzałkową), z prawej strony bruzdą więzadła żyła dolna żyła główna (prawa bruzda strzałkowa) i wreszcie do przodu przez wnękę wątroby . Jest tak nazwany, ponieważ ma wydłużone przedłużenie w kształcie ogona, wyrostek ogoniasty, który łączy się z procesem brodawkowatym (również częścią płata ogoniastego). Zarówno anatomicznie, jak i funkcjonalnie uważany jest za płat indywidualny: anatomicznie, dzięki wyżej wymienionym ograniczeniom, oraz funkcjonalnie, poprzez zaopatrzenie naczyń. Unaczyniona jest przez naczynia doprowadzające z prawej i lewej wątroby (lewa i prawa żyła ogoniasta i tętnice).
Kwadratowy płat wątroby jest widoczny w przedniej części trzewnej części wątroby. Jest ograniczony z lewej strony przez bruzdę więzadła obłego (przednia część lewej bruzdy strzałkowej), z prawej strony przez dno pęcherzyka żółciowego (dna), a z tyłu przez wnękę wątroby.
Ten podział wątroby na kilka płatów – dwa płaty główne i dwa płaty dodatkowe – opiera się na kryteriach anatomicznych i nie odpowiada kryteriom płatów gruczołu. Podział ten jest zatem całkowicie przestarzały, a płaty anatomiczne nie są oddzielone przegrodami łączącymi.
Segmentacja wątrobySegmentacja wątroby to podział wątroby na kilka segmentów, szczególnie odpowiedni do resekcji chirurgicznej. Zasadniczo opiera się na funkcjonalnym podziale wątroby: wątroba jest zatem podzielona na funkcjonalne terytoria zwane sektorami i segmentami. Jest wynikiem licznych prac, zwłaszcza prac Cantliego (1898), Hjörstjö (1931), Harleya i Schroya (1953), Goldsmitha i Woodburne'a (1957) oraz Couinauda (1957).
Zgodnie z segmentacją wątroby Couinauda , wątroba jest podzielona na sektory, które z kolei dzielą się na segmenty.
Do żyły wątrobowe wytyczają wątrobę w sektorach: lewa żyły wątrobowe oddziela lewy sektor boczny z lewej sektorze paramedian mediana żyły wątrobowe oddziela prawą wątrobę z lewej wątroby, to znaczy sektora paramedian lewo z prawego sektora przedniego (lub prawy sektor przyśrodkowy), a prawa żyła wątrobowa oddziela prawy sektor przedni od prawego sektora tylnego (lub prawy sektor boczny).
Dzielące się gałęzie żyły wrotnej wyznaczają sektory wątroby na osiem segmentów o numerach od I do VIII na spodniej stronie wątroby w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara:
W chirurgii wątroba jest zatem podzielona na dwie półwątroby, które odpowiadają rozgałęzianiom naczyniowym. Tak więc lewa „wątroba” otrzymuje lewą gałąź podziału tętnicy wątrobowej i żyły wrotnej, prawa „wątroba” prawą gałąź tych naczyń. Lewa wątroba ma segmenty II , III i IV ; prawa wątroba ma segmenty V , VI , VII i VIII . Segment I jest dzielony między nimi. Segmentacja ta jest niezbędna w chirurgii wątroby, ponieważ umożliwia ablację jednego segmentu bez utrudniania unaczynienia pozostałych segmentów.
Ten podział funkcjonalny nie pokrywa się całkowicie z podziałem anatomicznym:
Nomenklatura anglosaska różni się od klasyfikacji Couinaud.
Drogi żółciowe wewnątrz- i zewnątrzwątroboweHepatocyty wydzielają żółć w kanalikach żółciowych. Powstają one w wyniku inwazji błony komórkowej hepatocytów i w rzeczywistości tworzą wirtualną przestrzeń. Kanaliki z każdego hepatocytu spływają do pierwotnego przewodu żółciowego zwanego przewodem Heringa. Żółć następnie kontynuuje podróż przez międzypłatkowe przewody żółciowe, które składają się z komórek żółciowych (cholangiocytów), które spoczywają na blaszce podstawnej. Przewody międzypłatkowe tworzą następnie większe drogi żółciowe i ostatecznie tworzą prawy i lewy przewód wątrobowy, które razem tworzą wspólny przewód wątrobowy, który opuszcza wątrobę we wnęce wątroby. Przewód torbielowaty z pęcherzyka żółciowego uchodzi do przewodu wątrobowego wspólnego, który staje się przewodem żółciowym wspólnym , który kończy się w dwunastnicy .
UnerwienieWątroba to narząd z autonomicznym unerwieniem, który ma dwa źródła. Pierwszym z nich jest współczulny i przywspółczulny układ nerwowy , z którego powstanie splot słoneczny , który z kolei da początek gałęzi wątrobowej. Drugim źródłem jest nerw żołądkowo-wątrobowy.
Kapsułka Glisson jest unerwione, to jest to kapsułka, która przekazuje odczucia w tym bólu.
Ludzka wątroba, widok z góry |
Ludzka wątroba, widok z dołu |
Wątroba składa się z komórek wątroby ( hepatocytów ) zorganizowanych w przęsłach wokół sinusoid (wysoce przepuszczalnych naczyń włosowatych, w których krąży krew). Jednostką funkcjonalną wątroby jest zrazik wątrobowy. Większość jego wymian z resztą ciała odbywa się poprzez podwójne ukrwienie ( żyła wrotna i własna tętnica wątrobowa ), co kończy się mnóstwem naczyń włosowatych do wnętrza wątroby. Możemy dodać, że pomiędzy systemem wrotnym a żyłą wątrobową wykonywanych jest kilka przecieków .
80% komórek wątroby to hepatocyty, które w szczególności posiadają jądro, które może zawierać do 8 zestawów chromosomów , co prawdopodobnie ułatwia regenerację wątroby.
Istnieją inne typy komórek:
Komórki wątroby są zgrupowane w wątrobie w specjalne formacje, zraziki wątrobowe. Zraziki wątrobowe są zatem grupami komórek wątrobowych o kształcie wielościennym, których układ jest determinowany układem naczyń i wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych. Zraziki wątrobowe są oddzielone od siebie tackami tkanki łącznej, które są nazywane przestrzenią wrotną lub przestrzenią Kiernana, gdzie biegną naczynia wewnątrzwątrobowe i drogi żółciowe.
Wtórne przerzuty do wątroby z następujących nowotworów pierwotnych:
Najczęściej uszkodzona wątroba regeneruje się samoistnie. W przeciwnym razie wątrobę można wymienić chirurgicznie. Wątroba do przeszczepu może pochodzić od osoby po śmierci mózgu lub od żywego dawcy. W tym ostatnim przypadku dawcy usuwa się część wątroby, którą przeszczepia się pacjentowi. Każda połowa wątroby regeneruje się w pełną wątrobę.