Regency w historii królestwa Francji , to okres regencji powstała po śmierci Ludwika XIV (1 st wrzesień 1715) ze względu na zbyt młody wiek wyznaczonego mu spadkobiercy, Ludwika XV , który ma zaledwie 5 lat i 9 miesięcy. Okres ten wyróżnia się progresywizmem, ale wiarygodność państwa jest osłabiona. Regencja oficjalnie kończy się wraz z osiągnięciem wieku Ludwika XV (13 lat i 1 dzień) wLuty 1723, ale trwa „regencja polityczna”.
Okres ten jest naznaczony przejęciem władzy przez Filipa, księcia Orleanu , księcia krwi, ze szkodą dla Ludwika Augusta, księcia Maine, legitymizowanego syna zmarłego króla , co prowadzi do pewnego wzburzenia dworu ; poprzez zrozumienie i podział władzy absolutnej pomiędzy regentem, wysoką szlachtą i parlamentarzystami ; przez innowacyjny, ale ostatecznie rozczarowujący system polisynodii ; i wreszcie przez „ system prawa ”, jego sukces w konsolidacji finansów państwa, ale jego ostateczny upadek. Możemy również zauważyć morską śmiałość, ale zbyt mało podtrzymywaną, działanie kardynała Dubois , a także początki przyszłego kardynała de Fleury .
16 listopada 1700, Filip francuski, książę Anjou , wnuk Ludwika XIV, zostaje królem Hiszpanii pod imieniem Filipa V. Jego prawa do tronu Francji są mu zachowane, co wiąże się z wojną o sukcesję Hiszpanii .
W 1709 r., pomimo porażek swoich wojsk, Ludwik XIV ilustruje dobrobyt swojego domu malując go w otoczeniu bezpośrednich spadkobierców: syna Delfina , wnuka, księcia Burgundii i prawnuka, księcia Burgundii. Bretania. To wyjątkowa sytuacja, że suweren może kontemplować swoich trzech kolejnych następców. W 1710 r. narodziny drugiego prawnuka króla, któremu nadano dawny tytuł wuja króla Hiszpanii „Duke of Anjou”, oznaczający wolę króla do zachowania korony hiszpańskiej w swoim domu.
14 kwietnia 1711umiera delfin Ludwik Francji (1661-1711) , syn Ludwika XIV. Jego najstarszy syn, książę Burgundii, zostaje delfinem. 18 lutego 1712 r, delfin Ludwik Francji (1682-1712) , wnuk Ludwika XIV, zmarł z kolei, osiem dni po swojej żonie Dauphine Marie-Adélaïde . Ich syn, książę Bretanii, zostaje Delfinem. 8 marca 1712 rThe Dauphin Louis Francji (1707-1712) zmarł również w swojej turze. Jego brat, książę Anjou, zostaje delfinem. Jest dzieckiem o kruchej budowie i w każdej chwili boimy się o jego życie.
6 marca 1714 r, traktat z Rastatt kładzie kres wojnie o sukcesję Hiszpanii, Filip V zachowuje swój hiszpański tron, ale musi zrezygnować ze swoich praw do tronu Francji. Francja i Hiszpania zobowiązały się, że dwie korony nigdy się nie zjednoczą.
14 kwietnia 1714 r, książę Berry Charles Francji , ostatni z wnuków Ludwika XIV (Hiszpański Filip V nie jest już oficjalnie dynastą, ale ma dwóch synów), umiera bezpotomnie. Ludwik XIV ma 76 lat. Patrząc na delfina, który ma zaledwie cztery lata, lamentuje: „Oto wszystko, co zostało mi z mojej rodziny”.
23 lipca 1714 r, deklaracja królewska czyni księcia Maine i hrabiego Tuluzy dwoma prawowitymi synami króla, książętami krwi, zdolnymi do objęcia tronu w przypadku wyginięcia legalnych gałęzi rodziny królewskiej.
1 st wrzesień 1715umiera Ludwik XIV. Jego wola potwierdza, że w oczekiwaniu na dojście do pełnoletności delfina, przyszłego Ludwika XV, Ludwik XIV wyznacza swojego syna na księcia Maine , prawowitego bękarta, aby sprawował prawdziwą władzę („regencja”), podczas gdy książę Orlean , bratanek i zięć króla (musiał ożenić się w 1692 r. z legitymowaną córką, siostrą księcia Maine, którą zmarły król miał również od Madame de Montespan ), zwraca czysto honorowy urząd „ przewodniczący rady regencyjnej”.
2 września 1715, Philippe d'Orléans , który uzyskał poparcie posłów paryskiego parlamentu , zostaje ogłoszony regentem królestwa i faktycznym posiadaczem władzy, w okresie mniejszości młodego Ludwika XV.
15 września 1715, przywraca parlamentowi prawo do protestu przed rejestracją edyktów.
Od września 1715 r. regent zorganizował przeprowadzkę króla i dworu najpierw do Vincennes, a następnie szybko do Paryża, który tym samym ponownie stał się polityczną stolicą Francji. Mały król Ludwik XV i jego dwór zostają zainstalowane w Pałacu Tuileries .
1 st październik 1715, powstaje polisynodia , regentem zostaje Philippe d'Orléans , parlamentarzyści zwiększają władzę, a ministrów króla zastępują Rady ( "synodie" ), w których wysoka szlachta uczestniczy w życiu politycznym poprzez rady.
Teraz nazywany „monsiniorem regentem”, książę Orleanu dokonał szeregu zmian politycznych – praw i wyborów politycznych – tymi głównymi działaniami są:
Siedem rad ma za zadanie uprościć pracę Rady Regencyjnej , której przewodniczy sam Regent:
Philippe d'Orléans znosi polisynodię 24 września 1718 r. Była przedmiotem krytyki i w 1718 r. aktywność różnych soborów spada, mnożą się konflikty między radnymi, a te wynikające ze szpady szlacheckiej wyrażają swój sprzeciw do polityki prowadzonej przez Regenta. Ten ostatni powraca zatem do systemu sekretarzy stanu .
Po śmierci Ludwika XIV skarbiec był pusty, a dochody na kolejne dwa lata zostały już wydane. Dług publiczny wynosi 2,8 mld funtów , rekord, na 69 mln przychodów wobec 132 mln w rocznych wydatków. Jednak bez zwoływania zgromadzenia Stanów Generalnych, gdy zostanie mu przedstawiona sugestia, regent zachęca do poszukiwania gotówki, gdy na giełdach w Amsterdamie, Londynie i Genewie odmawia się kredytu Francji. Ta „gorączka” popycha władze do podejmowania co najmniej arbitralnych decyzji.
Główna idea opiera się na prostej obserwacji: za wszelką cenę należy ograniczyć liczbę dokumentów państwowych . W związku z tym regentowi w tym przedsięwzięciu pomoże rada finansowa. 4 listopada 1715, decyzja rady zobowiązuje „wykonawców, podwykonawców i innych przedsiębiorców do rozliczania się ze swoich zawirowań”: edykt ten skierowany jest do wykonawców i partyzantów rządzących na prowincji od 1687 r. do pobierania różnych podatków i którzy mieli zapłacić niektóre. produkt lub przynajmniej zaliczkę dla króla. W grudniu louis d'or z 1709 r. jest oficjalnie notowany na 20 funtów. WStyczeń 1716edykt zezwala na działanie wizy , czyli spis wszystkich posiadaczy dokumentów państwowych i zmniejsza dochód z rent, oprocentowanie podzielone przez dwa. W tym procesie, ze stanowiska został odwołany intendent finansów Charles-Henri Malon de Bercy (1678-1742), podobnie jak dwóch kontrolerów, Pontchartrain i Desmarets . 18 września 1716regent i d'Argenson przedstawiają warunki dotyczące podatków. W międzyczasie powstała Izba Sprawiedliwości,14 marca, zachęcający do donosów, organizowany jest w taki sposób, że w kwietniu w Paryżu i na prowincji zinwentaryzowano i opodatkowano kilkaset fortun. Kilku urzędników, takich jak Paparel (który wywołał poruszenie), Dumoulin, Penot, Chartier, itp., zostało mocno potępionych, ich majątek skonfiskowano za defraudację, wstrząs mózgu z wrogiem i osobiste wzbogacenie się . Le Peletier des Forts został aresztowany w listopadzie, a następnie 19 innych aresztowań, nigdy wcześniej nie widzianych. Regentowi udało się oszczędzić takiej hańby bankierom Antoine Crozat , Samuel Bernard i bracia Pâris , a także książę Burbon , a oni zapłacili. Państwo liczyło początkowo na odzyskanie blisko 150 mln, w celu uhonorowania obsługi zadłużenia , a następnie zmniejszenie o połowę kwoty długów. Łącznie opodatkowano 4535 osób, z czego najwięcej przypadło Crozatowi, który zapłacił 6,6 mln. Rada Finansów chciała proporcjonalnie zreorganizować wielkość, ale dyskusje utknęły w martwym punkcie. Zbliżało się bankructwo. Izba Sprawiedliwości została rozwiązana wMarzec 1717.
Hazard został również zliberalizowany, wraz ze spekulacyjnymi finansami i kabaretami, które mnożą się, jednocześnie różnicując; państwo królewskie, które jest panem, pomnaża je na własny rachunek, autoryzując wiele prywatnych, charytatywnych lub komercyjnych loterii, ponieważ widzi zysk, jaki może z nich czerpać.
System prawnyW roku 1716 regent wysłuchał także kuszących propozycji Szkota Jana Lawa . Law wymyślił śmiały system. Kraj, powiedział w istocie, jest tym bogatszy, im więcej handluje. Teraz handel zależy od obfitości pieniądza i szybkości jego obiegu. Pieniądz jako instrument wymiany dóbr nie ma znaczenia. Nie trzeba uciekać się do złota i srebra, rzadkich metali, których brakuje w wielu krajach. Najwygodniejszą walutą są pieniądze papierowe, które są łatwe w produkcji i transporcie.
Państwo musi stać się bankierem i emitować papierowe pieniądze pod nazwą banknotów, które również można wymienić na złoto lub srebro. Państwo również musi stać się przedsiębiorcą; zyski, które zrealizuje, pozwolą mu spłacić dług publiczny. Początkowo regent pozwolił Lawowi jedynie na założenie prywatnego banku, Banque Générale . Generalny Bank przyjmował depozyty pieniężne, udzielał pożyczek handlowcom, emitował banknoty wymienialne na metalową gotówkę. Robił tak dobry interes, że został uznany za bank państwowy pod nazwą „Królewski Bank” (Styczeń 1719).
Law założył również spółkę akcyjną (1717). Pod nazwą Compagnie du Mississippi , następnie Compagnie d'Occident, potem Compagnie perpetuelle des Indes (1719), uzyskała monopol na cały francuski handel kolonialny; ostatecznie zajął miejsce wykonawców ściągających podatki pośrednie. Na początku 1720 roku Law połączył Bank Generalny z Compagnie des Indes. Wszyscy wtedy chcieli mieć udziały; Doszło do zapłacenia 20 000 funtów za udziały po 500 funtów. Ale dywidendy (to znaczy udział w zyskach dzielonych przez każdą akcję) były niewielkie, zaufanie publiczne zniknęło.
Zaczęliśmy więc sprzedawać akcje, a ich wartość spadła. Przerażona opinia publiczna straciła również zaufanie do banknotów i zażądała ich wykupu w złocie i srebrze. Ponieważ wartość wyemitowanych banknotów znacznie przewyższała stan gotówki banku, bank zbankrutował, a Law uciekł. Więc system zawiódł.
Handel morski otrzymał jednak silny impuls, zwłaszcza w portowych miastach Lorient , Nantes , Bordeaux i Marsylia . Ale zaufanie społeczne do banków zostało we Francji na długi czas zniszczone.
Regencja obala sojusze Francji, która zbliża się do Anglii ze szkodą dla Hiszpanii Filipa V , wnuka zmarłego króla, bratanka księcia Orleanu i księcia Maine oraz konkurującego dziedzica, zdolnego „tym bardziej legalnie domagać się francuskiego tronu w przypadku śmierci młodego Ludwika XV, słabego zdrowia.
10 października 1716 r, sojusz między Wielką Brytanią a Francją zostaje zawarty. W4 stycznia 1717 rThe Triple Alliance jest z kolei zawarta w Hadze , między Wielką Brytanią , w Zjednoczonych Prowincji i Królestwa Francji. 2 sierpnia 1718, Czteroosobowy-Alliance jest z kolei ustawiony pomiędzy Wielką Brytanią , Królestwa Francji, Austrii i Księstwa Sabaudii .
W 1718 roku, podczas spisku Cellamare , Hiszpania (jej premier, kardynał Jules Alberoni ) i książę Maine , prowokowani przez żonę, planowali obalenie regenta. Książę i księżna Maine zostają aresztowani i uwięzieni, on w Doullens, ona w Dijon. Zostaną ułaskawieni w 1721 roku.
Następuje po wojnie poczwórnego sojuszu , w latach 1719-1720, wygranej przez partię francuską, zmuszając Filipa V z Hiszpanii , a raczej jego żonę Elżbietę z Parmy , do „większej pokory”…
20 maja 1720, Filip V z Hiszpanii dołącza do Poczwórnego Sojuszu .
13 czerwca 1721, traktat madrycki z 1721 r. stworzył sojusz między Hiszpanią , Francją i Anglią .
25 października 1722, Ludwik XV jest święty w Reims.
22 listopada 1722, zostaje podpisany traktat paryski z Hiszpanią. Naprawia małżeństwo Ludwika Hiszpańskiego, księcia Asturii i Ludwiki-Elizabeth Orleańskiej , zaręczyny Ludwika XV i Marii Anne-Victoire z Hiszpanii oraz Karola Hiszpańskiego i Filipińskiej Elżbiety Orleańskiej .
W Luty 1723, w wieku 13 lat i jednego dnia, mniejszość Ludwika XV dobiega końca: król jest pełnoletni, ustaje regencja. Philippe d'Orléans nadal zapewnia realność władzy, najpierw przez kardynała Dubois , głównego ministra (1722-1723), a następnie bezpośrednio, po śmierci Dubois (22 sierpnia 1723). Został mianowany głównym ministrem .
2 grudnia 1723, umiera Philippe d'Orléans. jest niepopularnym księciem Burbonu , jego bratankiem, głową innej młodszej gałęzi rodziny królewskiej i wnukiem Ludwika XIV poprzez matkę, kolejną legitymowaną córką zmarłego króla od Madame de Montespan, która go przejęła (1724-1726) , a następnie kardynał de Fleury (1726-1743), obaj na ogół kontynuowali tę samą politykę międzynarodową.
15 stycznia 1724Filip V Hiszpański abdykuje na rzecz swego syna, który stał Louis I st Hiszpanii . Córka regenta jest królową.
31 sierpnia 1724Louis I st Hiszpanii umiera. Filip V, rządzony przez swoją żonę Elżbietę z Parmy , ponownie przejmuje władzę.
Koniec Marzec 1725The Duke of Bourbon , książę krwi, wuj króla i premiera Francji, zrywa zaręczyny Ludwika XV. „Dziecko-królowa” Marie-Anne-Victoire z Hiszpanii zostaje odesłana do swojego kraju pochodzenia. W reakcji Philippe V zrywa zaręczyny młodego Karola z filipińską Élisabeth z Orleanu, która wraca do Francji ze swoją siostrą królową-wdową Louise-Élisabeth. 5 wrześniaLudwik XV jest żonaty z Marią Leczyńską .
11 czerwca 1726, książę Burbon jest zhańbiony; Ludwik XV uczynił swojego byłego nauczyciela André Herkulesa de Fleury, biskupa Fréjus , swoim „głównym ministrem”. Wkrótce potem monsieur de Fréjus został awansowany na kardynała .