Przestarzały | 20 kwietnia 1792 |
---|---|
Miejsce | Europa |
Wyniki | Wojna Pierwszej Koalicji |
20 czerwca- 25 czerwca 1791 |
Ucieczka następnie przymusowy powrót francuskiej rodziny królewskiej |
---|---|
27 sierpnia 1791 | Deklaracja z Pillnitz |
30 września- 1 st październik 1.791 |
Zastąpienie Zgromadzenia Ustawodawczego przez Narodowe Zgromadzenie Ustawodawcze |
14 grudnia 1791 | Król Francji Ludwik XVI ogłasza, że domaga się od elektora Trèves wypędzenia francuskich emigrantów ze swojego terytorium. |
21 grudnia 1791 | Cesarz austriacki Leopold II przyjmuje prośbę skierowaną do elektora Trewiru. |
Styczeń 1792 | Notatka księcia de Kaunitz , kanclerza Austrii, sugeruje, że zbliża się sojusz władców przeciwko Francji. |
21 stycznia 1792 | Dekret francuskiego Zgromadzenia Ustawodawczego, nakazujący cesarzowi sprecyzować swoje zamiary. |
1 st marzec 1.792 | Śmierć Leopolda II. |
10 marca 1792 r | Zwolnienie hrabiego Narbonne , ministra wojny na rzecz polityki podżegania do wojny. |
15 marca 1792 r | Ludwik XVI, w miejsce ustępujących ministrów Feuillant , powołał jakobińskie ministerstwo „patriotyczne” . |
25 marca 1792 r | Francuski ultimatum dotyczące emigrantów w zebraniach Nadrenii, jest odpychany przez nową „króla Czech i Węgier” (i przyszłego cesarza) François I er . |
20 kwietnia 1792 | Na wniosek Ludwika XVI Zgromadzenie Ustawodawcze głosuje za wojną. |
Deklaracja wojny narodu francuskiego, na wniosek króla na króla Czech i Węgier (to wyrażenie wyznaczająca Imperium Świętego i posiadłości Domu Austria ) odbywa się na20 kwietnia 1792. Ożywiając ruch rewolucyjny, spowodował upadek Ludwika XVI i otworzył nowy okres w historii Europy .
Cesarz elekcyjny, należący do dynastii austriackiej , panuje nad Świętym Cesarstwem, jest także królem Czech i Węgier, a sojusznikiem są Prusy , których część poza Cesarstwem jest niepodległym państwem.
W miesiącu maj 1791, Leopold II , cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego , króla Czech i Węgier , jest ostrzegany przez siostrę, o królowej Francji Marii Antoniny , od przygotowań do zbliżającej się linii królewskiej rodziny z Francji . Ta nowa sytuacja nakłada na tego monarchę obowiązek interweniowania w sprawy francuskie. Udało uciec od Ludwika XVI , aresztowany w Varennes , jest jednym z najważniejszych aktów Rewolucji Francuskiej . Ta niefortunna inicjatywa króla przyspiesza wojnę – wypowiedzianą „królowi Czech i Węgier”, to określenie oznaczające cesarza Świętego Cesarstwa i jego państw – między młodą monarchią konstytucyjną a dynastyczną Europą. Obecność, niedaleko granic, armii emigrantów również podsyciła ten kryzys w Europie.
Rozwój idei rewolucyjnych od początku niepokoił niektórych królów europejskich, którzy od razu zrozumieli, że fundamenty z 1789 r. miały w sobie dostatecznie istotny wpływ, by podważyć ich absolutną władzę. Rewolucja francuska poprzez swoją specyfikę oddaje projekt radykalnego przewrotu w Europie. . Te demokratyczne reformy nie były nowością w Europie, jednak cesarz Józef II i jego oświeceni ministrowie już próbowali wprowadzić je w Imperium . Co do Anglii , od dawna była to konstytucyjna monarchia parlamentarna; w Prusach monarcha (od Fryderyka II ) uważał się za sługę państwa; kilka państw europejskich, takich jak Zjednoczone Prowincje , Szwajcaria , Wenecja czy Genua , to republiki. Niewiele krajów jest niewrażliwych na wydarzenia we Francji. Niektóre elity z zainteresowaniem śledzą francuskie wydarzenia, a nawet są entuzjastycznie nastawione. A reakcje władców są mieszane. Widząc to jako formę dekadencji, sojusznicy królestwa Francji żałują, inni radują się. Ogólnie rzecz biorąc, władcy starych monarchii zachowują spokój. W odniesieniu do Francji nie ma realnej groźby wojny. Francja ma ponadtoSierpień 1790, potępił stare sojusze, a rok później Zgromadzenie Ustawodawcze zadekretowało, że „naród francuski nigdy nie będzie toczył wojny w celu kontynuowania podbojów”.
Główne mocarstwa europejskie nie są bezinteresowne sprawami francuskimi, ale uwikłane we własne problemy stawiają rewolucję francuską na drugim planie. Anglia , z wojny z Hiszpanii , jest to korzystna lokalizacja: Francja w pełnej dezorganizacji może ułatwić wyłącznie swój interes, a osłabiając Ludwik XVI nie podobają Leopold II . W najbliższej przyszłości kłopoty cesarza, naturalnego władcy autokratycznej Europy, nie pochodziły z Francji, ale z Imperium Osmańskiego i Polski . Jeśli Katarzyna II The Empress of Russia , obsługuje emigrantów i opowiada się za krucjatę przeciwko „ anarchistów ” z Paryża , jej systemy do zajęcia i zajmują Polskę wydaje katastroficzne do króla pruskiego , Fryderyka Wilhelma II , a do cesarza Świętego Imperium Leopolda II, co zmusiło ich do definitywnego zbliżenia. W dniu 27 sierpnia 1791 wywiad zdecydowano w Pillnitz , Saksonia .
20 i 21 czerwca , lot Ludwika XVI i jego aresztowanie w Varennes przyczyną utwardzenia popularnego ruchu. Od 21 czerwca , Konstytuanty postanawia zawiesić króla. Republika nagle staje się w głowach niektórych ewentualnego reżimu, choć popularne towarzystwa uznają zasady republikańskie niestosowalnym w kraju tak dużym jak Francja. Dla wielu upadek Ludwika XVI i regencja nadal wydają się bardziej pożądane. W obliczu agitacji republikańskiej Zgromadzenie Ustawodawcze jako całość pozostaje monarchistyczne, a klub jakobinów ogranicza się do ścisłej legalności, a następnie, w obliczu kolejnych petycji domagających się usunięcia króla, Zgromadzenie, w sprawie idei de Barnave , oświadcza że król został porwany, a zatem uznany za niewinnego.
Zwolennicy monarchii konstytucyjnej (przyszli Feuillants ) rozumieją, że upadek króla spowodowałby zawalenie się całego gmachu założonego przez Konstytuantę. Umiarkowani jednoczą się, by wesprzeć zagrożonego króla. Biorą jako pretekst, że17 lipca 1791, złożenie wniosku, uznanego za sprzeczny z Konstytucją , o przywrócenie porządku. To odrodzenie zamienia się w krwawe represje przeciwko republikanom i demokratom podczas strzelania do Pola Marsowego . Odtąd pogłębia się przepaść między konstytucjonalistami a najbardziej zaawansowanymi ruchami ludowymi. Dzień wcześniej Ludwik XVI został przywrócony na tron dekretami z 15 i 16 lipca przegłosowanymi przez Konstytuantę, zdominowaną przez konstytucyjnych i rojalistycznych posłów, którzy chcą zakończyć Rewolucję .
Rewizja konstytucji, zakończone na 3 września , została przyjęta na 13 przez króla, który stworzył kilka krytykę organizacji władzy, ale złożył przysięgę wierności na 14 . Leopold II , niechętny już interwencji we Francji, nie jest zasadniczo przeciwny reformom konstytucyjnym i aprobuje wybór Ludwika XVI, co usuwa , przynajmniej na razie, złudzenie powrotu Marii Antoniny do starego porządku. – Jaka szkoda, że cesarz nas zdradził – powiedziała. 30 września Zgromadzenie Ustawodawcze rozpadło się, wierząc, że zakończyło unię rodziny królewskiej i burżuazji spisowej przeciwko popychaniu ludu i arystokratycznej kontrrewolucji.
Ucieczka króla 20 czerwca 1791 r. rozbiła jedność rewolucji i ujawniła głębokie podziały istniejące między konstytucyjnymi monarchistami, wczesnymi jakobinami , pragnącymi zakończyć rewolucję, a jakobinami. osiągnął swoje cele. Dekret z 15 lipca uniewinniający Ludwika XVI po jego ucieczce został 16 lipca zakwestionowany petycją z prośbą o wniesienie oskarżenia. Ta petycja dostarcza pretekstu do zerwania ważnej części posłów z grupą, która odchodzi od umiarkowanej linii głoszonej przez triumwirat : Antoine Barnave, Alexandre de Lameth , Adrien Duport .
Zwolennicy konstytucji z 1791 r. postanowili założyć swój klub przy rue Saint-Honoré , w dawnym klasztorze Feuillants , od którego wzięły nazwę. Ten rozłam, pogłębiony 17 lipca 1791 r. przez strzelaninę na Polach Marsowych , stanowi pierwszy większy wewnętrzny podział ruchu rewolucyjnego. Początkowo ta przerwa wydaje się korzystna dla Feuillants. Jednak gdy tylko Sejm się rozłączył , jakobini odzyskali utracony grunt. Po1 st październik 1.791większość nowo wybranych lewicowych członków legislatury naturalnie gromadzi się w klubie jakobinów .
Pochodzący z podziału jakobinów Feuillanci, czyli monarchiści konstytucyjni, są w biznesie i twierdzą, że doradzają sądowi. Są to ludzie umiarkowani, reprezentujący pewną burżuazję i szlachtę z zaawansowanymi ideami. Wykorzystując poparcie i środek głosów, ale niezdecydowani umiarkowani jak oni, w większości sprzeciwiają się antyklerykalnej polityce i podżeganiu wojennym Girondinów . Partia porządku, po Varennes , opowiadają się za polityką współpracy z dworem. Ta polityka jest od początku skazana na niepowodzenie, ponieważ tylko Feuillanci są szczerzy. Już 29 lipca 1791 r. królowa wyjaśniła Mercy-Argenteau , Breteuilowi , cesarzowi: konieczne jest „aby przynajmniej na chwilę” wierzyli, że jest „ich zdania”… aż do „kiedy alianci mogą interweniować i przybyć, aby go uratować; a 26 sierpnia ponownie napisała do Miłosierdzia: „Nie mamy więcej zasobów poza obcymi mocarstwami, muszą one przyjść nam z pomocą za wszelką cenę…”.
Jeden z głównych punktów spornych, aż do powstania 10 sierpnia , dotyczył kwestii konstytucyjnej, weta zawieszającego, przypisywanego królowi przez Konstytucję z 1791 roku . To urządzenie nie jest akceptowane przez większość jakobinów i popularne społeczeństwa . Tak więc od25 listopada 1791, to znaczy kilka tygodni po jej ujawnieniu, Konstytucja jest atakowana w Zgromadzeniu , za pośrednictwem osoby króla, oskarżonego o chęć ochrony wrogów Rewolucji za pomocą tego weta. Opłata zostaje wznowiona,11 stycznia 1792 rPrzez Robespierre'a , który na jakobinów, potępia weto że Ludwik XVI stawia na 19 grudnia na korzyść przysięgłych kapłanów i emigrantów wobec dekretu Zgromadzenia. Nieprzekupni uważa weto za sprzeczne z Konstytucją i przewiduje rozgrywkę. Konstytucja jest zatem poważnie kwestionowana. Ambicja Barnave'a i Feuillantów, by ustabilizować sytuację polityczną poprzez najpierw zaakceptowanie przez króla konstytucji, a następnie nawiązanie dobrych stosunków między władzą ustawodawczą i wykonawczą , szybko okazała się niemożliwa.
Co więcej, kwestia wojny mocno dzieli ich partię, bardzo przez nią osłabioną: ci umiarkowani boją się konfliktu, który zniweczy zdobycze rewolucji. Rozumiejąc niebezpieczeństwo zagrażające monarchii , jak również liberalnemu i burżuazyjnemu porządkowi , walczą o zachowanie pokoju . Ale w ich obrębie żołnierze będą ewoluować i zbliżać się do poglądów generała La Fayette'a , który stopniowo przekonywał się, że ograniczona wojna i szybkie zwycięstwo pozwolą zwycięskim generałom wzmocnić króla i definitywnie zatrzymać rewolucję . Ich złudzenia i zdrada Dworu pokonają ich dobre intencje. Tak więc polityka, którą próbują prowadzić, okazuje się nie mieć wpływu na Zgromadzenie ani na opinię. W konsekwencji na dłuższą metę ich obniżenie i zanik stają się nieuniknione.
Spotkanie postanowiono 11 czerwca 1791 rmiędzy cesarzem rzymskim a królem pruskim odbywa się 27 sierpnia w Pillnitz : jej głównym celem było uregulowanie problemu cesarstwa rosyjskiego z królestwem polskim . Jednak od tego czasu, Ludwik XVI nie udało się uciec, który po ostrzegając cesarza jego planu ucieczki, nakłania go, by zagrozić Revolution , a tym samym zmusi go do inwestowania w sprawach francuskich poprzez podpisanie Deklaracji Pillnitz , a deklaracja intencji, której nie towarzyszy żaden precyzyjny środek, ograniczająca się do wskazania niebezpieczeństwa, jakie zagraża tronowi Ludwika XVI, poprzez zaproszenie pozostałych władców do połączenia ich sił z ich własnymi: „wtedy iw tym przypadku” podjęliby działania; ale wszystko to jest uzależnione od ewentualnego porozumienia z innymi mocarstwami europejskimi. Aby zastraszyć jakobinów i pozwolić książętom francuskim na emigrację zinterpretować proklamację jako ultimatum , monarchowie popełniają błąd, publikując tę deklarację.
Od afery Champ-de-Mars , The Feuillants wydają opanowali sytuację polityczną w Francji . Nie mówimy już o Republice . ten30 września 1791Te składowe oddziela, a następny 1 st październik The Zgromadzenie Narodowe legislacyjne nowo wybrany spełnia Manege . Wcześniej, na wniosek Robespierre'a , głosował za niekwalifikacją swoich członków: wszyscy członkowie Zgromadzenia Ustawodawczego muszą być nowymi ludźmi. Pierwotne zgromadzenia wybrały 745 deputowanych między 29 sierpnia a5 września 1791, to po emocjach, jakie wywołała deklaracja Pillnitza i strzelanina na Polach Marsowych . W porównaniu do Konstytuanty rozpoczęło się przesunięcie w lewo. Arystokraci i zwolennicy Starego Absolutnego Reżimu Monarchicznego, utraciwszy wszelkie wpływy, są bez sił i nie mogą już działać.
Prawica składa się teraz z Feuillantów , reprezentowanych przez 250 deputowanych przy konstytucji . Dla nich rewolucja się skończyła, a ucieczka z Varennes nie usprawiedliwia kwestionowania nowego reżimu monarchii konstytucyjnej. Najliczniejsze jest Centrum, liczące 345 deputowanych. To Centrum, zwane także „Indépendants” lub „ Marais ”, jest związane z Rewolucją. Jednak jego opinie są zmienne i nie ma wybitnych ludzi. Jest to niestabilna masa, którą każda większa partia będzie starała się wnieść do swoich poglądów przez cały okres kadencji ustawodawczej.
Lewej , składa się z 136 deputowanych w przeważającej części zarejestrowanego klubu jakobinów , składa się z najbardziej żarliwych wybranych członków Zgromadzenia Ustawodawczego, to nazywa się „ Brissotins ” z powodu osobowości swojego lidera, Jacques-Pierre Brissot . Będą one znane w historii pod nazwą „ Girondins ” - nazwa nadana przez Lamartine w swojej pracy na drugi - z powodu osobowości niektórych swoich wybranych urzędników, którzy przybyli z tej Gironde wydziału , takich jak Vergniaud (ich najlepszy mówca ) ), Guadet , Gensonné itd. Będą odgrywać główną rolę do 10 sierpnia 1792 .
Skrajna lewica, bardzo słabo rozwinięta, jest reprezentowana przez bardziej zaawansowanych rewolucjonistów, takich jak Merlin de Thionville , Bazire i Chabot , „trio Cordelier”; oraz przez Roberta Lindeta , Couthon lub Carnot , itp. Ich wpływ na Zgromadzenie jest prawie zerowy, ale z drugiej strony ich wpływ na kluby i społeczeństwa ludowe jest niekwestionowany. Większość z tych nowo wybranych urzędników nie jest nowicjuszami. Od 1789 r. odbywali praktyki polityczne w sejmikach miejskich i resortowych.
Rok 1791 był szczególnie trudny dla Zgromadzenia Ustawodawczego , które musiało stawić czoła zamieszkom wewnętrznym, do których doszły kompromitacje zewnętrzne. Nowe zgromadzenie dziedziczy te nierozwiązane trudności. Jesienią spadek asytatu i wzrost cen towarów, zwłaszcza żywności kolonialnej, ponownie wywołały niepokoje w miastach i na wsi, konfrontując nowych deputowanych z trudnościami gospodarczymi i społecznymi.
Rozprzestrzenia się walka o podstawowe potrzeby. Widzimy, w szczególności w dziale z Eure , całej populacji małych ludzi pochodzących razem z prośbą o zjednoczenie wszystkich w celu obniżenia ceny chleba. W ten sposób niezależny ruch ludowy dąży do zjednoczenia roszczeń ekonomicznych z potrzebą prawdziwej demokracji politycznej. Z drugiej strony do chłopskich żakierów dochodzą kłopoty spowodowane przez duchowieństwo , które stało się kontrrewolucyjne po Konstytucji Cywilnej Duchowieństwa i konfiskacie mienia kościelnego .
Deklaracja z Pillnitz , szeroko rozpowszechnione po27 sierpnia 1791, przekracza nadzieje jego autorów, rozprzestrzeniając się wszędzie. Leopold II , przekonany, że ocalił Ludwika XVI przez zastraszenie jakobinów Konstytuanty, pozostaje przekonany, że groźba interwencji wystarczy, by osłabić jakobiński zapał. Tak więc, na mocy tych pewników, 12 listopada ponownie wzywa europejskie sądy do zjednoczenia w celu zastraszenia rewolucjonistów. Ta ingerencja sądu w Vienne jest źle akceptowana przez Francję . The Revolution czuje się zagrożony. Wzrasta nastroje narodowe. Efekt strachu, na który liczył Leopold II, zawodzi i obraca się przeciwko niemu, wzmacniając stronę wojenną.
Pogłoski o wojnie nie pochodzą z ostatnich miesięcy 1791 roku . Gazety nie przestały je rozpowszechniać od końca 1789 roku . La France , która ogłosiła pokój światu wmaj 1790żyje w ciągłym strachu przed konfliktem. Ale zasady, które sobie dała, utrudniają utrzymanie pokoju, ponieważ naruszają prawo międzynarodowe. Rzeczywiście, odListopad 1790, Zgromadzenie Narodowe zadeklarowane niemieckich książąt że Alzacja była Francuzką nie przez prawo podboju, lecz z woli jego mieszkańców. Dyplomacja Ancien Regime została wstrząśnięta. Nowa Francja popada w konflikt z tradycyjnym prawem, ustanowionym nie z woli ludności, ale absolutystycznych książąt starej Europy .
W pierwszych dniach rozpoczęcia Zgromadzenia Ustawodawczego ogromna większość deputowanych wierzyła w szczerość króla i jego przywiązanie do nowego reżimu. W Girondins zacząć od początku kadencji, aby poddać swoją przewagę do Zgromadzenia . Chcą postawić króla pod ścianą i zdemaskować zdrajców. Już teraz dla części francuskiej opinii publicznej wojna jest nieunikniona, jeśli nie jest pożądana. Żyrondyści wierzą, że rewolucję można zapewnić tylko wtedy, gdy zajmie ona zdecydowane stanowisko przeciwko różnym europejskim monarchom . Wzywają ich do rozpędzania emigrantów . W przypadku odmowy opowiadają się za wojną.
Ich idealizm skłania ich także do wiary w regeneracyjną misję Rewolucji w Europie i zachęca ich do angażowania się w rewolucyjny prozelityzm . „Nadszedł czas na nową krucjatę: jest to krucjata powszechnej wolności” , wykrzykuje Brissot31 grudnia 1791u Jakobinów .
Różne ruchy rewolucyjne powstały na początku lat osiemdziesiątych XVIII wieku i rozwinęły się w Europie , zdeterminowane, by obalić autokratyczne reżimy obowiązujące w ich krajach. Wszystkie te rewolucyjne skłonności zostały stłumione przed 1789 rokiem . W rezultacie Francja , nad którą rewolucja zdaje się triumfować, pojawia się jako sztafeta w europejskim ruchu rewolucyjnym i ożywia aspiracje tych zagranicznych patriotów, z których większość znalazła schronienie na jej ziemi. Girondins , którzy popierają wojnę, są też popychany przez niektóre belgijskie , holenderskie , szwajcarskich , włoskich , sabaudzkiej i niemieckich patriotów , którym są bliskie i którzy zamierzają wziąć odwet i powrócić do swego kraju jako zwycięzcy. Poseł Girondin Maximin Isnard podsumowuje swój pomysł w Klubie Jakobinów, wymachując mieczem w tym zgromadzeniu i stwierdzając: „Francuzi będą krzyczeć, a wszyscy inni odpowiedzą na ich głos. Ziemia zostanie pokryta bojownikami, a wszyscy wrogowie wolności zostaną wymazani z listy ludzi” . W imię Oświecenia żyrondyści opowiadają się za wojną i wojną wyzwoleńczą poza granicami narodowymi, by wyzwolić inne narody Europy.
Więc 12 października 1791, jakobinom , szwajcarski Etienne Clavière , zastępca ustawodawcy , bliski przyjaciel Brissot, potępia działalność emigrantów , oświadczając, że ich główne działania mają na celu zwłaszcza sianie podziału wewnątrz królestwa, aby spróbować zaangażować lud przeciw stowarzyszeniom patriotycznym, a od 20 października w Zgromadzeniu żyrondyści zaczęli metodycznie atakować wrogów Rewolucji: króla i dworu , cesarza , opornych księży , ale najpierw odebrać emigrantom i braciom Ludwika XVI , hrabia d'Artois i hrabia de Provence , przegrupowali się pod bronią w Koblencji .
Ci francuscy emigranci podżegają do projektów inwazji i przechwalając się są silni, mając kilka oddziałów, podbić Paryż , który dla nich jest zdominowany przez kilka grup agitatorów. Przeciwko tym żyrondyści uzyskują od Zgromadzenia pierwszy dekret w sprawie:31 października 1791, a następnie 9 listopada . Nawet jeśli niebezpieczeństwo reprezentowane przez tych emigrantów jest przesadzone, pytanie to staje się pierwotne.
22 listopada 1791 r. pod naciskiem żyrondynów Christophe-Guillaume Koch , sprawozdawca komitetu dyplomatycznego , przedstawił wyważone propozycje środków, jakie należy podjąć przeciwko zgromadzeniom szlachty emigrującej na pograniczu, proponując rozpoczęcie negocjacji z sąsiednimi uprawnienia w tym zakresie. Kilka dni później, 27 listopada , dwaj inni członkowie tego komitetu, jakobin Philippe Rühl i Feuillant Jean Antoine d'Averhoult , przemawiający we własnym imieniu, byli znacznie bardziej obraźliwi. D'Averhoult uważa, że emigranci nie są jeszcze zbyt liczni ani bardzo niebezpieczni, ale czas działać, zanim niebezpieczeństwo nabierze znaczenia. Proponuje zmusić elektorów Trewiru i Moguncji , a także biskupa Speyer , do rozpędzenia wrogich emigrantów, ultimatum, na końcu którego Francja bez działania z ich strony będzie musiała interweniować zbrojnie. Jego wniosek jest kierowany do komisji dyplomatycznej i wymaga, aby Koch przedstawił nowy raport w tej sprawie 29 listopada . Koch łagodzi ton wniosku: uważa, że nie warto już teraz uciekać się do gróźb i podkreśla zainteresowanie rokowaniami, namawiając jednak króla do odnowienia korpusu dyplomatycznego, bardzo krytykowanego.
Interwencja Girondina Isnarda kończy te wymiany z wojowniczą i wzniosłą elokwencją, pochlebiającą rewolucyjnym entuzjazmem. Poseł ten ogłasza w ten sposób: „Powiedzmy Europie, że będziemy szanować wszystkie konstytucje różnych imperiów, ale jeśli gabinety zagranicznych sądów spróbują wywołać wojnę królów przeciwko Francji, wywołamy dla nich wojnę narody przeciw królom. Powiedzmy mu, że dziesięć milionów Francuzów, płonących ogniem wolności, uzbrojonych w miecz, rozum, elokwencję, może, jeśli ich zdenerwujemy, zmienić oblicze świata i sprawić, że wszyscy tyrani zadrżą na tronach. ” .
Ta debata z listopada 1791 roku pokazuje postęp opinii korzystnych dla wojny poza Girondinami. W szczególności Feuillanci byli temu przeciwni. Ale konieczność, w jakiej znaleźli się, aby zachować wiarygodność Trybunału, w połączeniu z szybkim rozwojem wydarzeń, prowadzi ich do podziału między bliskich generałowi La Fayette, „fayettists” sprzyjających ograniczonej wojnie, takich jak Jean Antoine. d'Averhoult, a tendencja „ lametystyczna ” pozostała przywiązana do pokoju.
Jeśli Ludwika XVI , wbrew radom umiarkowanej prawej odrzuca dekrety mające wpływ na emigrantów i kapłanów ogniotrwałych , których autorem jest zawetowanie12 listopada 1791po raz pierwszy, a następnie 19 grudnia po raz drugi, zaskoczył Zgromadzenie, zgadzając się zatwierdzić dekret przeciwko jednemu z książąt nadreńskich, elektorowi Treves , ku zdumieniu żyrondynów, zaskoczonych, że król tak łatwo uległ. ten14 grudnia 1791, przychodzi oznajmić Zgromadzeniu , że rozkaże temu księciu wypędzić emigrantów z jego posiadłości.
W tajnej rady królewskiej, kierowana przez Feuillants polityka ta wojowniczy, w którym Louis XVI angażuje się nie powiedzie się martwić Barnave i Lessart , z Ministerstwa Spraw Zagranicznych , którzy obawiają się, że środki te będą zdenerwowany Leopold II , z którym odpowiadają one w celu utrzymania niezbędnego w ich oczach pokoju, zachowania zdobyczy i zakończenia Rewolucji . Jednak przed i po Varennes Ludwik XVI nigdy nie zaakceptował rewolucji, z wyjątkiem wyglądu.
Jednak kilka miesięcy wcześniej, na początku jesieni 1791 r. , król nie opowiadał się za wojną , z której rozumiał wszystkie niebezpieczeństwa. Jest w tym temacie miotany wieloma wpływami. Ale pragnienie większości Zgromadzenia , poparte patriotycznym odruchem niektórych jakobinów, by prowadzić wojnę z Leopoldem II, otworzyło mu oczy na tę wyjątkową możliwość położenia kresu jego nieszczęśliwej sytuacji i odzyskania dawnej wielkości. poprzez promowanie sukcesu koalicji przeciwko rewolucji. Jeśli Wiedeń nie zgromadził Kongresu Władz, o który apelował, rewolucjoniści dają mu nieoczekiwaną okazję do zniesienia tej konstytucji, która została mu narzucona. Teraz strona wojenna jest także na dworze . A król nie oszczędza się sprowokować konfliktu.
Małe niemieckich książąt posiadających Alsace , The margrabiego Badenii , Książę Nassau i arcybiskupów z Trewiru i Moguncji , bezpośrednio zależne od cesarza, z którego są one wasali zostały despoiled przez zniesienie praw feudalnych ,4 sierpnia 1789, mienia, które posiadali, i nie akceptując faktów dokonanych, postawił warunki do rozproszenia emigrantów, którzy ryzykują degenerację sytuacji, jeśli zwrócą się o pomoc do Leopolda II . Ale ku uldze Feuillantów cesarz pozostał wierny swojej polityce zastraszania bez konfrontacji i21 grudnia 1791usuwa główny pretekst, który mógłby prowadzić do wypowiedzenia wojny. Tak więc dekret uzyskany przez posłów żyrondyńskich w debatach listopadowych nie ma większych konsekwencji niż aneksje,13 września 1791, Awinion i Comtat Venaissin .
W opinii publicznej nurt sprzyjający wojnie zyskuje na popularności. Na ile opuścił, pierwszej reakcji jest Marat w swojej gazecie L'Ami du Peuple w 1 st grudnia 1791. Widzi wojnę pułapką dla sił rewolucyjnych. „Drżę się” , pisze, „że Zgromadzenie, pospieszne przez żonglerów prostytutki na dworze, nie chce wciągnąć narodu w otchłań. ” . Dziennik Louis-Marie Prudhomme , Les Révolutions de Paris , poszedł w jego ślady od 3 grudnia . 5 grudnia 1791 roku Billaud-Varennes przemawiał w klubie jakobinów.
Natomiast Marat został zmuszony do wstrzymania publikacji L'Ami du Peuple na 15 grudnia 1791 roku, Nicolas Billaud-Varennes, Camille Desmoulins, François Anthoine, Jean-Marie Collot d'Herbois, Georges Danton, Edemond Dubois-Crancé, Amédée Doppet, Jullien de Paris, gazety Les Révolutions de Paris , Père Duchesnes Jacquesa Héberta, Semaine Politique et littéraire Josepha Dusaulchoya, a zwłaszcza Robespierre, mnożą interwencje lub pisma przeciwko wojnie w tym miesiącu. Wśród wodzów górskich Robespierre rzeczywiście stał się najbardziej zawziętym przeciwnikiem wojny. Walczy wytrwale, w społeczeństwach ludowych, ideami Brissota i Girondins, które znajdują tam pewne echo, próbując pokazać, że wojna nie będzie łatwa, że zwycięstwo grozi oddaniem generałom rewolucji aspirującym do dyktatury wojskowej i że Francuzi żołnierze absolutnie nie będą przyjmowani jako wyzwoliciele. Zaleca załatwienie problemów wewnętrznych przed rozpoczęciem wojny, jeśli jest to naprawdę konieczne. Ale zauważamy również interwencje Olympe de Gouges w porozumieniu na początku konfliktu między Girondinami i Montagnardami z tymi ostatnimi, pomimo jej więzów przyjaźni z Vergniaud. Tak pisała na kilka dni przed wypowiedzeniem wojny 20 kwietnia 1792 r.:
...musimy przekonać i dać każdemu swobodę rozważania losu swojego kraju [...] to jest mój wniosek i jestem przeciwny, podobnie jak pan Robespierre, projektowi wojny...
W styczniu 1792 r., po notatce kanclerza dworu i państwa Habsburgów, księcia de Kaunitz , wskazującego na niepokoje Leopolda II i jego zamiar pomocy elektorowi , w styczniu 1792 r. wznowiono i następowały po sobie debaty na temat sytuacji politycznej Francji w Europie . Trewir w przypadku wtargnięcia na jego terytorium. Notatka mówi też o koncercie władców, uwiarygodniającym ideę sojuszu królów przeciwko Rewolucji. Idea konfliktu rozprzestrzeniającego się jak gra w domino zaczyna nabierać kształtu. W dniu 4 stycznia , Maximin Isnard , jeden z liderów w Gironde , wypowiada wojnę nieodzowne.
W dniu 14 stycznia , Armand Gensonné , członek komitetu dyplomatycznej Zgromadzenia i partii Gironde, przedstawił raport na temat sytuacji politycznej we Francji w odniesieniu do germańskiego cesarza rzymskiego . W dniu 17 stycznia , Brissot , inny z liderów partii Girondin, również członek komisji dyplomatycznej, mówił z kolei w debacie otwartego niniejszym raporcie Gensonné. Wyznacza cesarza Leopolda II (brata Marii Antoniny) jako prawdziwego wroga i chce, aby rewolucyjna Francja wypowiedziała mu wojnę.
Za nim interweniuje trzeci zastępca z Gironde, Pierre Victurnien Vergniaud . W swoim wystąpieniu na mównicy podkreślił „stan niepewności i alarmów” w kraju. Wezwał pod broń, wkładając w to całą swoją elokwencję, a zakończył z naciskiem, zwracając się do członków Zgromadzenia, zapewniając im: „Odważcie się przyłączyć do wiecznej sprawiedliwości; ocal wolność przed wysiłkami tyranów; będziecie jednocześnie dobrodziejami swojego kraju i ludzkości. " Genialny mowy zadzwonić do wojny, wykorzystując motywy sprawiedliwości, uniwersalizmu praw człowieka i dumy narodowej.
D'Averhoult , który forsował pierwsze kroki ultimatum przeciwko emigrantom i niemieckim książętom-elektorom, interweniował, by przeciwstawić się takiemu wypowiedzeniu wojny. Wskazuje też na pierwsze działania podjęte przez elektorat w celu rozproszenia emigrantów. . Następnie wzywa posłów do rozsądku. Chcąc przyspieszyć rozprzestrzenianie się idei Rewolucji i uszczęśliwić ludzi zamiast nich, jak sugeruje Vergniaud, możemy zagrozić Rewolucji i rozprzestrzenić niszczycielską wojnę. — Czy — wykrzykuje — czy trzeba pozostawić samej filozofii zadanie oświecenia wszechświata, aby poprzez wolniejszy, ale pewniejszy postęp odbudować szczęście ludzkości i przymierze? braterskie wszystkich narodów? Czy też musisz, aby przyspieszyć te skutki, zaryzykować utratę wolności swojej i ludzkości, głosząc prawa człowieka pośród rzezi i zniszczenia? ” .
Jego słowa mają po części znaczenie. Co ciekawe, punkt widzenia Jean Antoine d'Averhoult, podzielany przez większość członków klubu Feuillants, przyłącza się do diametralnie przeciwnej partii w Zgromadzeniu, bliskiej Maksymilienowi de Robespierre , przekonanemu o niebezpieczeństwie dla rewolucji francuskiej '' zapomnij o swoim pokojowym powołaniu zapisanym w Konstytucji z 1791 r . . Dekret z25 stycznia 1792co kończy debaty to agresywny nakaz pod adresem cesarza, który nie łagodzi napięć międzynarodowych. . Ale mimo wszystko nie jest to jeszcze wypowiedzenie wojny , a cesarz Leopold II w rzeczywistości zwleka.
Niemniej jednak, jeśli Ludwik XVI potajemnie ma nadzieję, podobnie jak zwolennicy wojny, że elektor Trewiru i cesarz odrzucą ultimatum i podejmą upragnioną interwencję, Leopold II po raz kolejny odkłada interwencję i ponawia wezwanie Pillnitza - co podjąć z jeszcze większą siłą 17 lutego i18 marca 1792— ale niech będzie wiadomo, że jeśli książęta nadreńscy zostaną zaatakowani, nie omieszka im pomóc. Jednak odpowiedź ta ma prowokacyjny ton, który obraża dumę narodową i patriotyzm Francuzów, w większości już wówczas przekonanych o konieczności wojny i prowokujących gniew paryskich podżegaczy wojennych; odtąd sprawa jakobinów stała się sprawą narodową. Przegłosowanie dekretu z 25 stycznia , wzywającego cesarza do wypowiedzenia „każdego traktatu i konwencji skierowanej przeciwko suwerenności, niepodległości i bezpieczeństwu narodu” jedynie pcha Święte Cesarstwo w ramiona Prusów i skutkuje aprobatą16 lutego 1792.
Polityka zastraszania prowadzona przez Leopolda II od czasu ucieczki Ludwika XVI i wojownicze usposobienie Fryderyka Wilhelma II – zawsze gotowego do powiększania swoich posiadłości – dodały doniosłości deklaracji Pillnitza, bynajmniej nie wywołują oczekiwanego przez nich efektu strachu. przeciwnie, grają w grę jakobińskich podżegaczy wojennych ; Girondins , przez ich namiętnych wystąpieniach przeciwko emigrantom , udało się komunikować do centrum, długo niezdecydowani, ich wojowniczy zapał; powtarzające się ataki Brissota i Bordelais, metodycznie rozwijane, pobudzają opinię publiczną, która stopniowo prowadzi ją do zwrócenia się głównie przeciwko Cesarzowi Świętego Rzymu , symbolowi Ancien Regime , podczas gdy Dwór z hipokryzją przyjmuje podejście Ministra Wojny i agresywne deklaracje Girondins.
Niespodziewana śmierć na 1 st marca następnego roku cesarz Leopold II , książę pojednawczy, który nieudolnie próbował zachować spokój, zwiększając ryzyko wystąpienia konfliktu, ponieważ jego syn i następca Franciszka II , mniej przychylnie, jest wrogo do wszelkich dyskusji i widzi w rewolucji wroga do pokonania.
Zapytany w Zgromadzeniu, 25 stycznia 1792, kwestia sojuszy, jakkolwiek dyskutowana, jest lekceważona przez zwolenników wojny, a traktat sojuszu z 1756 r. z Cesarstwem , w rzeczywistości niezwiązany ewolucją wydarzeń, zostaje potępiony przez Francję . Nadzieja żyrondynów opiera się, nieco naiwnie, na idei, że Anglia, a zwłaszcza Prusy , oświecony kraj par excellence, z którym prowadzą rozmowy, sprzymierzą się z Francją przeciwko Cesarstwu , a przynajmniej pozostaną neutralne. MSZ wysłał Talleyrand do Wielkiej Brytanii , aby uspokoić po angielsku i uzyskać kredyt, a także hrabia Segur do King of Prussia , aby starać się o jego neutralność. Te kroki do niczego nie prowadzą.
Żadne z tych mocarstw nie chce zawrzeć sojuszu z rewolucyjną Francją; Prusy będą respektować umowę z Leopold II 16 lutego , idąc na wojnę u boku Imperium wLipiec 1792, i tylko Anglia pozostanie neutralna; dyplomatycznie Francja jest izolowana w Europie , odcięta od swoich tradycyjnych sojuszników.
Podział, jaki nastąpił wśród Feuillantów, pozwala La Fayette , nieco zirytowanemu odrzuceniem przez sąd na korzyść „ lametystycznej ” tendencji , narzucić9 grudnia 1791w Ministerstwie Wojny hrabiego Narbonne , partyzant z konfliktu zbrojnego z Świętego Cesarstwa . Lametiści są natychmiast wrogo nastawieni do nowego ministra; niemniej jednak nie mogą sprzeciwić się jego nominacji, ponieważ ich przywódcy, którzy doradzają sądowi, są opryskani wetem, jakie Ludwik XVI postawił wobec dekretów Zgromadzenia , i ludowy gniew zwraca się przeciwko nim.
Liczba Narbonne jest blisko Brissot przez jego idei w polityce zagranicznej , zwłaszcza na wojnie, ale pozostaje w przeciwieństwie do Girondins , w przeciwieństwie do upadku monarchii. Narbonne, krytykując inercję Ludwika XVI i prosząc o zmianę konstytucyjnych ministrów , został zaatakowany przez de Lessarta, liściastego ministra spraw zagranicznych, sprzeciwiającego się jego wojowniczej polityce, który uzyskał dymisję w dniu10 marca 1792 r.
Valdec de Lessart , obrońca zrównoważonej polityki, zdecydowanie przeciwny wojnie, od dawna jest człowiekiem, który zabija jakobińskich podżegaczy wojennych , a zwłaszcza żyrondynów. Wykorzystują oni zwolnienie Narbonne, by gwałtownie zaatakować Lessarta w Zgromadzeniu, a następnie stronników wojny, oskarżając go o zdradę, podczas gdy Girondinowie Brissot i Vergniaud żądają i uzyskują od Zgromadzenia rozkaz aresztowania, i wysłane do Sądu Najwyższego w Orleanie .
Paradoksalnie, Feuillant Minister , aresztowany po tym agresywnym ataku na lewicę, nie będzie broniony przez swoich przyjaciół przed umiarkowaną, niemą i bezradną prawicą rojalistów, której politykę jednak wiernie stosował; Nagle, ogarnięci strachem, wszyscy pozostali ministrowie Feuillant podali się do dymisji, a 15 marca , grając najgorszą politykę, Ludwik XVI wyznaczył ministerstwo patriotyczne, głównie na korzyść żyrondynów . Dla Feuillantów jest to wyrzeczenie się ich polityki pokoju, ponieważ chcąc ustabilizować Rewolucję , muszą stawić czoła dowodom, że wbrew ich woli nie została ona zakończona.
Dziesięć dni później 25 marca 1792 rUltimatum wydane przez Francję do François II , króla Czech i Węgier , aby rozproszyć zgromadzeń emigrantów w Nadrenii , zostaje odrzucony. W konsekwencji wojna jest nieunikniona, a polityka Girondinów, zwolenników konfliktu zbrojnego od20 października 1791, dobiega końca. Nic jednak nie wskazuje na to, że udałoby się im poprowadzić bez zmiany stanowiska La Fayette'a i jego zwolenników – z tą jednak różnicą, że pierwsi chcą obalić tron, a drudzy chcą go podnieść – i bez ukrycia i współudziału Sądu.
Jeśli Ludwik XVI utracił swoje dawne przywileje monarchy absolutnego , nową konstytucję , którą przyjął14 września 1791nie zostawiaj go bez mocy. Nawet jeśli jego bezpośrednia władza jest bardzo ograniczona, król ma tytuł przedstawiciela Narodu i nadal mianuje ministrów , ambasadorów , dowódców armii, wyższych urzędników, a jeśli nie ma już „prawa do wojny”, Zgromadzenie Ustawodawcze może wszczynać działania wojenne tylko wtedy, gdy król przyjdzie i poprosi go o to.
Dlatego też 20 kwietnia 1792, Ludwik XVI udał się do Zgromadzenia Ustawodawczego i miał długi raport czytać mu Charles François Dumouriez , Ministra Spraw Zagranicznych , zawarcie w deklaracji wojny pod pewnymi warunkami: „narodu francuskiego, wierny zasad zawartych w Konstytucji nie podejmuje żadnej wojny w celu dokonania podbojów i nigdy nie używa swoich sił przeciwko wolności żadnego narodu, nie chwyta za broń, chyba że w obronie swojej wolności i niepodległości” ; ale wszystkie obowiązki zrzucane są na Imperialnych . Król następnie proponuje Zgromadzeniu wypowiedzenie wojny królowi Czech i Węgier, czyli przyszłemu cesarzowi, który jeszcze nie został wybrany. Deputowani głosują następnie nad dekretem zaproponowanym przez Gensonné , który decyduje o rozpoczęciu działań wojennych; 7 głosów na 750 jest negatywnych.
Wojna zostaje wypowiedziana „ Królowi Czech i Węgier ”. Za pomocą tej formuły, klauzuli stylistycznej, która tłumaczy się tym, że władca Habsburgów nie został jeszcze koronowany na cesarza, Zgromadzenie Ustawodawcze wskazuje, że nie chce prowadzić wojny ze wszystkimi niemieckimi państwami Świętego Cesarstwa Rzymskiego , a jedynie co Dom Austrii . Dla Francuzów, którzy od dawna spodziewali się konfliktu, odbiór tej wiadomości jest spokojny.
Ci, którzy, jak Girondinowie , wierzyli w szybkie zwycięstwo albo, jak La Fayette , w ograniczone operacje, szybko zrozumieli, od pierwszych porażek, że wojna będzie dłuższa i trudniejsza do prowadzenia, niż im się to wydawało. Również wojna wypowiedziana w powszechnym entuzjazmie w kwietniu szybko stała się źródłem wielu napięć. Od początku działań wojennych w armii trwają niepokoje, ponieważ wygrał ją konflikt polityczny i społeczny, przeciwstawiając się wojskom i arystokratycznemu dowództwu; zaufanie już nie istnieje i cierpi dyscyplina.
Emigracja wielu szlachetnych oficerów zakłóciła armię francuską. Łańcuch dowodzenia nie jest już bezpieczny lub jest niepewny. 18 maja sytuacja była tak katastrofalna, że La Fayette wraz z innymi generałami poprosił króla o pokój: zawarto trzymiesięczny rozejm. ten6 lipca 1792 r, Prusy wchodzi w kampanii wraz z imperialistami , a Zgromadzenie głosi „Ojczyzny w zagrożeniu” w następującym 11 lipca . Manifest Brunswick , nadana dowódcy sił austriacko-pruskiej, znanych w Paryżu dnia 1 st sierpień zapowiada „egzekucji wojskowy i całkowity wywrotowej” jeśli zrobione najmniejszej przemocy w rodzinie królewskiej.
Daleko od zastraszenia ludności, to głoszenie pomógł osad wydarzenia z 10 sierpnia , co spowodowało zawieszenie królewskiego, natomiast pod wyłączną dowództwem księcia Brunswick , austro-wojska pruskie weszły Francja : Longwy skapitulował na 23 sierpnia, natomiast Verdun jest oblegane, Thionville jest otoczone i bombardowane, a na froncie północnym sytuacja nie jest lepsza, ponieważ Lille jest intensywnie bombardowane przez armię austriacką. 19 sierpnia generał La Fayette, na próżno usiłując skierować swoją armię przeciw Paryżowi, przeszedł na pastwę wroga; na 29 sierpnia , zdobycie Verdun otwiera drogę do Paryża armii wroga.
Charles François Dumouriez , po królewskim weta13 czerwca 1792 rzrezygnował z rządów patriotycznych i wyjechał do Armii Północy , gdzie planuje najechać Belgię , aby odciąć drogę do Paryża przed generalissimusem armii wroga. Ale zdobycie Verdun dało mu do zrozumienia, że następnym celem jego przeciwnika będzie szampan . Aby powstrzymać natarcie tego, postanawia zamknąć wąwozy Argonne i wzywa Kellermanna , aby przegrupować swoje siły na Butte de Valmy . ten20 września 1792, Republika pożądana przez lud, która zostanie ogłoszona w Paryżu następnego dnia przez nowe Zgromadzenie Narodowe , odnosi pierwsze zwycięstwo. Zwycięstwo Walmy , znane w Paryżu następnego dnia, wywołuje entuzjazm, ale i ulgę paryżan: inwazja zostaje zatrzymana. Dopóki1 st luty 1793, data początku I Koalicji , Republika będzie zdobywcą.
Opierając się na analizie Albert Sorel i Jean Jaurès , dominującym trendem wśród historyków rewolucji francuskiej wszystkich barw politycznych XX th wieku , było przypisać odpowiedzialność za wojnę Austrii w 1792 roku prawie wyłącznie w Girondins. Obowiązki są niewątpliwie bardziej złożone. Należy również wziąć pod uwagę słabość opozycji wobec tej wojny w innych partiach lub frakcjach, niejednoznaczne stanowisko fayettists, zwlekanie Feuillantów z prawej strony jak przyszłych Montagnardów na skrajnej lewicy, wagę ruchów ludowych i opinii we Francji, z tym mitem „austriackiego spisku”, i tym antyaustriackim nastrojem pozostawionym przez konflikty Ancien Regime, takie jak wojna siedmioletnia , ale także agitacja emigrantów na granice . Dyplomacja austriacka również odegrała kluczową rolę poprzez swoje zastraszające przemówienia, fałszywe sygnały sugerujące, że Rewolucja jest w niebezpieczeństwie.
Po nieudanej ucieczce Ludwika XVI znaczenie rozstrzygającego, ale niezdarnego oświadczenia Pillnitza i jego szerokie rozpowszechnienie – mimo że cesarz Leopold II później wykazał swoją dobrą wolę, wywierając presję na wyborcę de Trier, aby rozproszył emigrantów – ilustruje tę politykę zastraszania wobec Zgromadzenie , oparte na wojowniczych dyspozycjach Fryderyka Wilhelma II , z którym cesarz austriacki nigdy nie zaprzestał prowadzenia rozmów.
Wszystkie te manewry irytują rewolucjonistów, którzy nie akceptują obcej ingerencji w sprawy francuskie i nowych sposobów ich kierowania; historyk Michel Vovelle stawia więc pytanie, czy wina leży wyłącznie po stronie Francji, kiedy europejscy władcy przybyli na interwencję. Jego kolega Georges Lefebvre doszedł do wniosku, że krzywdy są wspólne i że w państwie Europy i Francji można bronić polityki Żyrondy.
Dla historyków François Fureta i Denisa Richeta żyrondyści nie powinni ponosić wyłącznej odpowiedzialności za konflikt, którego wyzwanie, skierowane do Europy , jest wyzwaniem zbiorowym, a w szczególności uważają, że opozycja Robespierystów wobec wojny została arbitralnie zwiększona, a następnie kończą pytaniem czy ostatecznie konserwatywny rozwój nie zakończyłby się triumfem, gdyby Francja pozostała w pokoju i że w tym przypadku idealizm żyrondyński nie byłby dla lewicy najbardziej realistycznym rozwiązaniem. Tyle że ta Robespierrystyczna opozycja wobec Żyrondy paradoksalnie zradykalizowała się po wypowiedzeniu wojny, w klubie jakobinów lub przez prasę. Robespierre, Collot d'Herbois , Tallien , Danton , Camille Desmoulins , Fréron , Merlin de Thionville , Chabot , Laurent Lecointre , Simond brutalnie konfrontują się z Brissot, Vergniaud, Roederer , Abbé Fauchet , Condorcet , Carra . Kiedy w maju 1792 roku, w obrotach Paryżu , Sylvain Maréchal wydawało się porzucić Robespierre oskarżając go o kult osobowości, został natychmiast oskarżony przez Marat, Camille Desmoulins i Hebert od stworzenia stipendier przez Brissot; co zresztą jest fałszywe, jego gazeta pozostaje wrogo nastawiona do wojny podboju i wyzwolenia za pomocą militarnych środków narodów. Konflikt między Żyrondą a przyszłą Górą (w znaczeniu jakobińskim), który rozpoczął się w grudniu 1791 r., ukształtował się na długo przed upadkiem rodziny królewskiej i wyborem do Konwencji.
Wojna , która zaczyna, będzie odgrywać rolę zasadnicze znaczenie w ewolucji rewolucji , ponieważ konflikt ten w żaden sposób nie reaguje na obliczeniach tych, którzy ją zainicjował: Trybunał jest zagubienie, gdy Girondins nie będzie wiedział, prowadzić go; jeśli chodzi o La Fayette'a , jego zdrady zmusiły go do przejścia na wroga. Wojna natomiast przynosi korzyść Rewolucji, nadając jej nowy wymiar, rozwijając nastroje narodowe i ożywiając ruch rewolucyjny. Kolejne porażki wojska zrujnowały niewielką zasługę króla, w którego szczerość patrioci wątpili, uważając go od początku działań wojennych za obiektywnego sojusznika wrogów rewolucji; dlatego Ludwik XVI jest pierwszą ofiarą wojny, której chciał, ciągnąc w upadek monarchistów konstytucyjnych – którzy pomogli rozpocząć Rewolucję, a następnie próbowali ją złagodzić – w dniu powstania 10 sierpnia 1792 r .
Ta druga rewolucja 10 sierpnia 1792 rprzynosi korzyści ruchowi rewolucyjnemu, który się radykalizuje; ale w tym powstańczym dniu rozpoczyna się również pierwszy terror , który osiągnie swój paroksyzm wraz z masakrami wrześniowymi ; wojna bowiem, z pierwszymi niepowodzeniami, przyniesie strach: strach przed klęską, inwazją, kontrrewolucją , a także często strach przed wyimaginowanymi niebezpieczeństwami. Strach doprowadzi rewolucjonistów do siania terroru w szeregach swoich wrogów: w ten sposób wojna wywołuje strach, który prowadzi do Terroru ; później5 września 1793, ta ostatnia jest ustanawiana jako system rządowy, kiedy Konwent Narodowy umieszcza go na porządku dziennym.
Wojna między rewolucyjną Francją a autokratyczną Europą sprawia, że część burżuazji rozumie, że bez ludu nie będzie w stanie pokonać sojuszniczych monarchii. Tak ludzie dzięki wojnie wdarli się na scenę polityczną. Jeśli Terror, który jest orężem sankulotów , przeraża przeciwników Rewolucji, to przeraża również większość burżuazji, która kierowała ruchem rewolucyjnym od jego początków; ci następnie wycofują się przed sankulotów. W ten sposób władza - na pewien czas - przechodzi w ręce ludu. Wojna zmienia również treść społeczną, wnosząc o nowym systemie, który jest określony przez bezsporny towarzyskich wyprzedzeniem; w szczególności przez narzucenie kontrolowanej gospodarki pod presją sankulotów, którzy również otrzymali daninę en masse latem 1793 roku .
Wojna wreszcie pozwala patriotom z krajów położonych blisko francuskich granic przyłączyć się do swoich współobywateli i zorganizować prawdziwe legiony, które angażują się w armie rewolucyjne w celu obalenia autorytarnych reżimów ustanowionych w ich kraju. Wojna pozwala, by Rewolucja stała się emancypacyjna, ale też szybko stała się zdobywcą.
Sympatie do Rewolucji Francuskiej w Europie Oświecenia , a następnie entuzjastycznie witane przez najbardziej poinformowane elity na początku 1790 roku , wyczerpują się , a klasy rządzące dawnych monarchii szybko uświadamiają sobie niebezpieczeństwo , jakie niesie zaraźliwość . rewolucyjny dla stabilności społecznej własnych państw. Już od tego okresu chłopi z Wallis i Szafuzy domagają się zniesienia ustroju feudalnego ; tak więc bardzo szybko regiony graniczące z Francją, podobnie jak ich francuscy odpowiednicy (zwłaszcza w chłopstwie), ustanawiają precedensy, odmawiając płacenia podatków.
Afera z posiadanych książąt z Alzacji , podobnie jak w Awinionie i Comtat Venaissin pokazuje, że nowy Francja nie akceptuje już stary porządek rzeczy - nawet jeśli ten ostatni nie odstępując od spokojnej zasady, że”dał do Europy jak już w 1790 - ale w ten sposób znalazła się w konflikcie z prawem tradycyjnym. W konsekwencji samo istnienie Rewolucji wydaje się niedopuszczalną prowokacją dla absolutystycznych władców. Odtąd Europa jest podzielona na dwie tendencje, Rewolucję i Kontrrewolucję .
Wojna wypowiedziana w dniu 20 kwietnia 1792inauguruje okres konfliktu, który potrwa dwadzieścia trzy lata, prawie ćwierć wieku, z kilkoma krótkimi przerwami, aż do ostatecznego upadku Napoleona Bonaparte na22 czerwca 1815 r..