880 - 1477
1477 - 1790
910 lat
Status |
Księstwo (880-1477) Prowincja w królestwie Francji (1477-1790) |
---|---|
Stolica | Dijon |
Języki) | francuski , burgundzki (dialekt) , frankoprowansalski |
Religia | katolicyzm |
880 | kreacja |
---|---|
1005 | Dojście do władzy książąt kapetyńskich |
1361 | Śmierć Filipa de Rouvres : księstwo przechodzi do rodu Valois |
1477 | Bitwa pod Nancy ; z powrotem do korony |
1526 | Traktat madrycki |
Poprzednie podmioty:
Następujące podmioty:
Księstwo Burgundii jest byłym księstwo feudalne w królestwie Francji między IX TH i XV th stulecia, ze stolicą w Dijon . Od 1006 r. księstwo było lennem rządzonym kolejno przez dwie linie krwi królewskiej, bezpośrednich Kapetów i Walezjuszów .
Po ślubie Philippe le Bold z Marguerite de Flandre , Valois-Bourgogne dał między 1363 i 1477 takie rozszerzenie do ich własności, zwłaszcza w Holandii , że udało im się chce wznieść swój stan burgundzkiej w królestwie. Niezależne. Jednak ten szybki rozwój doprowadził do powstania koalicji (na czele ze szwajcarskimi kantonami i księciem Lotaryngii , wspieranym dodatkowo przez Ludwika XI ), która zadała serię porażek ostatniemu księciu Karolowi Śmiałemu , który ostatecznie zmarł. mury Nancy .
Burgundia sama staje się wtedy rząd i ogólność w królestwie Francji . Terytorium prowincji odpowiada obszarowi następujących departamentów utworzonych w 1790 r.:
Prowincja zostanie powiększona przez Bresse i Bugey, kiedy Sabaudia odstąpi swoje posiadłości na prawym brzegu Rodanu Henrykowi IV w 1601 roku . Jeśli chodzi o posiadłości książąt Valois-Bourgogne w Holandii, to Charles Quint , prawnuk i spadkobierca Karola Śmiałego, uczyni z niego odrębny byt polityczny.
Do dziś zachowało się wiele wspomnień o wielkości książąt i ich świty, m.in. wieża Jean-sans-Peur w Paryżu, wieża Philippe le Bon w Dijon, grobowce Philippe le Bold i Jean sans Fear oraz Moïse Cóż , pozostałości Chartreuse de Champmol i Hospices de Beaune zbudowane przez kanclerza Nicolasa Rolina .
Księstwo Burgundii jest jednym z spadkobierców dawnej Burgundii Merowingów, która pojawia się ponownie przy okazji wielu podziałów karolińskich. W trakcie wojen widzimy, jak powstają i współistnieją królestwa Burgundii, księstwa i hrabstwa .
W 841 odnotowujemy tytuł dux Burgundiae potentissimus niesiony przez hrabiego Guérina : jest to dowództwo wojskowe. Rozbiory z 843 w Verdun , 855 w Prüm , 870 w Meerssen są trwałym początkiem podziału terytoriów w zachodniej Burgundii (księstwo) i wschodniej (hrabstwo): na zachód od Saony i Rodanu przechodzi Karol Łysy , jest w Lothaire .
Powstanie księstwa: Bosonidy (898-952)W 879 r . królem został Bozon , hrabia Vienne i Autun. Jego posiadłości obejmują dużą część starożytnej Burgundii. Ale król Carloman II , wspierany przez własnego brata Bozona , Richarda dit le Justicier , zredukował swoje królestwo do Prowansji. W ten sposób Richard został hrabią Autun w 883. W 887, po śmierci Bozona, odziedziczył hrabstwa Troyes i Nevers. W 894 podbił powiat Sens. W 898 uzyskał tytuł markiza króla Eudes. Jest to zarys Księstwa Burgundii, który powstaje. Około 918 otrzymał tytuł Dux , a więc był pierwszym księciem Burgundii (jeden z sześciu prymitywnych parów świeckich Francji ), a następnie zjednoczył hrabstwa Autun , Nevers i Auxerre . Hrabiowie i biskupi Brienne, Chalon, Beaune, Troyes, Langres poddali się jego władzy w kontekście najazdów normańskich . Jest to pierwsza dynastia książąt Burgundii, Bosonidów (898-952).
Księstwo Robertów (956-1002), a następnie Kapetyngów (1006-1361)Robertowie spierają się o księstwo Burgundii z rodziną króla Raoula od 936 roku. Hugo Wielki (943-956) otrzymuje od króla Francji Ludwika IV księstwo Burgundii, a następnie jego synów Otto (956-965) i Henryka ( 965-965) 1002) ), następują po nim bracia Hugues Capet .
Księstwo sprawuje następnie Robert le Pieux , syn Hugues Capet , który nadaje je swojemu drugiemu synowi Henrykowi w 1016, a następnie, po wstąpieniu tego ostatniego na tron Francji, swojemu trzeciemu synowi Robertowi , którego potomkowie do 1361 stanowią młodsza gałąź Kapetów ( pierwszy dom Kapetyngów w Burgundii ). Od 1363 do 1482 r. księstwo sprawowali inni Kapetyjczycy, młodsza gałąź Walezjusza.
W 1361 roku książę Filip de Rouvres zmarł bez dziedzica. Król Francji Jan II Dobry odzyskuje księstwo i przyznaje je jako prerogatywę swojemu synowi Filipowi le Bold, który oficjalnie obejmuje je w posiadanie 2 czerwca 1364 roku . Ten ostatni, dzięki dyplomatycznym zabiegom swego brata, króla Karola V , otrzymuje hrabstwo Flandrii poprzez małżeństwo z Marguerite III Flandrii .
Philippe le Bold poślubia Marguerite de Flandre, która jest dziedziczką, oprócz hrabstwa Flandria , hrabstwa Burgundia , Nevers i Rethel. Poślubiając w 1385 syna Jana Nieustraszonego z Małgorzatą, córką hrabiego Alberta I st Hainaut i Holandii, a córkę Małgorzatę z księciem bawarskim Wilhelmem II , synem i dziedzicem Alberta, przygotowuje unię księstw burgundzkich stan w 1433 r.
W 1429 r. Philippe le Bon objął w posiadanie hrabstwo Namur w Belgii sprzedane przez markiza Namur Jana III za 132 000 złotych koron w 1421 r. z użytkowaniem aż do jego śmierci.
10 stycznia 1430 Philippe Le Bon poślubił Isabelle Portugalską , tworząc z tej okazji Order Złotego Runa .
W 1430 został księciem Brabancji, Lothier i Limbourg, następcą Filipa de Saint-Pol .
W 1443 kupił Luksemburg od swojej ciotki, księżnej Elżbiety de Goerlitz z Luksemburga .
Charles Le Téméraire dołączył do tego zespołu Księstwo Gueldre , wykorzystując konflikt między księciem a jego synem.
Biorąc pod uwagę swoją bazę, książęta Burgundii mają krewnych mianowanych posiadaczami suwerennych biskupstw Utrechtu , Liège i Cambrai .
OdpornościPostulaty polityki książąt kolidują z interesami potężnych miast Flandrii. Po traktacie w Arras (1435) z Francją, handel między kanałami La Manche z Anglią został przerwany, a flamandzcy sukiennicy nie otrzymywali już wełny. W 1437 Brugia zbuntowała się przeciwko Filipowi Dobremu, który omal nie zginął. Powstanie zostaje zredukowane z pomocą miast Gandawa i Ypres . Pokój Gravelines między Filipem Dobrym a Henrykiem VI z Anglii pozwolił na wznowienie handlu między Anglią a Flandrią w 1439 roku.
W 1453 bunt mieszkańców Gandawy . Zostają zmiażdżeni w Gavre przez jego syna Karola Śmiałego, który brutalnie tłumi powstanie.
Liège i Dinant (która zależy od Księstwa Liège ) buntują się przeciwko księciu-biskupowi Louisowi de Bourbon, który jest bratankiem księcia. Charles Le Téméraire zdobywa Dinant , który zostaje splądrowany i zniszczony, i kładzie kres ambicjom Liège. Po śmierci Philippe le Bon (15 czerwca 1467), Liégeois wznawia działania wojenne, ale Karol Śmiały pokonuje ich w Sint-Truiden i po rozpoczęciu 600 Franchimontois zajmuje Liège , które zostaje zniszczone i złożone w obecności Ludwika XI, który finansował i wspierał powstanie.
Król Francji został zmuszony do podpisania traktatu w Péronne (14 października 1468) na korzyść państwa burgundzkiego i scedowania hrabstwa Szampanii i Brie swojemu młodszemu bratu Karolowi Francji (sojusznikowi Śmiałego). Ludwik XI anuluje ten traktat dwa lata później pod pretekstem zbrodni księcia Burgundii.
Po śmierci swego brata Karola V w 1380 r. Filip II Burgundii został regentem i opiekunem króla do czasu osiągnięcia pełnoletności Karola VI (w 1388 r.). Konsoliduje swoje posiadłości i pozycję dyplomatyczną Francji, szukając sojuszy ze Świętym Cesarstwem , w tym duchu poślubia Karola VI z Izabeuszem Bawarskim, na którego będzie miał silne wpływy. Karol VI pogrążył się w szaleństwie w 1392 r., sprawami państwowymi ponownie kierowała rada regencji pod przewodnictwem królowej Izabeau. Królowa, będąc słabą polityką, to nadal Filip Śmiały ma dominujący wpływ na sprawy królestwa, jednak musi poradzić sobie z dojściem do władzy ambitnego brata króla, Ludwika Orleańskiego .
Jego syn Jean Sans Peur ma znacznie mniejszy wpływ na Izabea Bawarskiego niż jego ojciec. Ludwik I st Orlean zmusił Burgundów do usunięcia rady regencyjnej, a Jan Nieustraszony kazał go zamordować w 1407 roku. Akt ten popchnął kraj do wojny domowej między Burgundami zwolennikami Ludwika Orleańskiego zgrupowanymi w partii Armagnac . Henryk V, król Anglii, wykorzystuje te kłopoty, aby wznowić wojnę stuletnią i najechać Normandię. Po klęsce Azincourt w 1415 r. książę Burgundii przejął władzę w Paryżu w 1418 r. z pomocą rzemieślników i naukowców. Naciski angielskie wzrosły i konieczne było zbliżenie między Armagnacs a Burgundami. Delfin Karol spotyka się więc z księciem Burgundii w Montereau. Armagnacs obawiając się, że delfin ulegnie burgundzkim poglądom, zamordowali Jeana sans Peura podczas wywiadu z 19 września 1419 roku.
Philippe le Bon , syn Jeana sans Peura, sprzymierzył się wówczas z Anglikami. W 1420 r. zmusili królową Izabea i Karola VI do podpisania traktatu w Troyes, który wydziedziczył delfina Karola na rzecz króla Anglii Henryka V, który miał zostać królem Francji po śmierci Karola VI (kontrolował już wszystkie północnej i południowo-zachodniej Francji). Nie mając już prawdziwego suzerena, księcia Burgundii, z bezpośrednim dostępem do podatków pobieranych w jego księstwie, jest więc swobodnie autonomiczny. W 1422 roku zmarli Karol VI i Henryk V. Henryk VI zostaje królem Anglii i królem Francji, ale ma tylko 1 rok i nie jest święty. Książę Bedford następnie stał się regentem królestwa Francji, a w następnym roku poślubił Annę Burgundii, siostra Philippe le Bon, ostatnie wspierają jest niezbędna. Jednak Karol VII jest święty dzięki interwencji Joanny d'Arc w 1429 roku. W 1435 roku podpisuje z Filipem Le Bon traktat z Arras, który oznacza koniec wojny domowej. Anglicy obecni podczas negocjacji odmawiają unieważnienia traktatu z Troyes i grożą Philippe le Bon. W zamian próbuje odzyskać Calais, ale oblężenie przeradza się w katastrofę dla oddziałów Philippe'a le Bona, który wycofuje się do Flandrii .
Pokusa suwerennościFilip Le Bon uzyskał od Karola VII zaprzestanie składania hołdu królowi, przywilej przyznany na zasadzie czysto osobistej. Książę pozostał jednak wierny polityce bliskości z monarchią francuską. Wita także przyszłego Ludwika XI, który ma kłopoty ze swoim ojcem.
Karol Śmiały nie waha się rzucić mu wyzwania w ramach Ligi Dobra Publicznego Ludwika XI, wymierzając mu bitwę w Montlhéry ( 1465 ) i rozpoczynając oblężenie Paryża . W ten sposób zmusił króla do podpisania traktatów Saint-Maur-des-Fossés i Conflans, dzięki którym odzyskuje Pikardię i miasto Boulogne , które zapewnia mu tyły po stronie Francji.
Karol Śmiały chce odtworzyć starą Lotaryngię , łącząc wszystkie domeny holenderskie (kraje „spoza” lub „Holandia”) z domenami burgundzkimi (kraje „spoza”) dzięki aneksji z Szampanii, Lotaryngii i Alzacji . Stara się dojść do porozumienia z cesarzem w celu uzyskania możliwej korony. Książę Zygmunt Austriacki Habsburg pomógł mu w 1469 roku sprzedając mu swoje ziemie w Alzacji i naprzeciw Brisgau na niemieckim brzegu Renu.
Ale Burgundowie są źle postrzegani w regionie i przyciągają wrogość Szwajcarów, którzy pokonali ich w Grandson i Morat . Karol Śmiały zmarł w Nancy w 1477 roku. Po ślubie Marii Burgundzkiej z Maksymilianem I Habsburgiem jako pierwszym przeciw królowi Francji, tytuł księcia Burgundii i księstwa dzielą się na dwie części. Król Ludwik XI zostaje księciem Burgundii z Burgundią , a Habsburgowie z Austrii i Hiszpanii zostają księciem Burgundii z Niderlandami Burgundii (obecnie Benelux ) i Franche-Comté . Habsburgowie w szczególności Karola V przeciwko Francis I er , nie przestanie rozpoznawać swoich praw do Księstwa Burgundii, bez powodzenia.
Księstwo Burgundii obejmowało w sposób nieciągły następujące hrabstwa wasalne : hrabstwo Flandrii , hrabstwo Chalon , hrabstwo Charolais , hrabstwo Mâcon , hrabstwo Autun , hrabstwo Nevers , hrabstwo Avallon , hrabstwo Tonnerre , hrabstwo 'Auxerre , hrabstwo Sens , hrabstwo Troyes , hrabstwo Auxonne , hrabstwo Bar oraz inne hrabstwa i cesarstwa ...
Było związane z Hrabstwem Burgundii , częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego , obecnie Franche-Comté , między 1330 a 1361 , a między 1384 a 1482 , przez powiązania dynastyczne, ale każde księstwo pozostało odrębne.
Książę Burgundii był czasami suzerenem lub posiadaczem hrabstwa Senlis i hrabstwa Montbéliard .