Yanomami

Ten artykuł może zawierać nieopublikowane prace lub niezweryfikowane oświadczenia (listopad 2013).

Możesz pomóc, dodając odniesienia lub usuwając nieopublikowane treści. Zobacz stronę dyskusji po więcej szczegółów.

Yanomami są jedną z najliczniejszych rdzennych mieszkańców tych lasach Ameryki Południowej , zarówno w Brazylii i Wenezueli . Stanowią całość językową i kulturową podzieloną na cztery podgrupy posługujące się wzajemnie zrozumiałymi językami. Ich populację szacuje się na 32 000 osób, z czego zachodni Yanomami stanowią prawie 50% grupy etnicznej. Chociaż każda społeczność uważa się za autonomiczną politycznie i gospodarczo, utrzymuje rozległą sieć społeczną, która obejmuje całe terytorium Yanomami.

Etnonim

Nazwa Yanomami została stworzona przez antropologów, którzy pracowali z tą grupą w Wenezueli .

W zachodnim Yanomami, yanõmami tëpë oznacza "istoty ludzkie". Kategoria ta przeciwstawia się yaropë, które oznacza zwierzynę łowną, oraz yai thepë  : temu, co nie-ludzkie (duchy szamańskie, złe istoty i duchy). W innym kontekście przeciwstawia się napëpë , która odnosi się do cudzoziemców i wrogów.

Yanomami byli wcześniej nazywani Guaharibos . Nazywano je również Sanima , Shiriana lub Waika .

Języki

Yanomami nie znają się na pisaniu i mają słownictwo składające się z około 4000 słów. Z drugiej strony wiedzą, jak nazwać około 400 zwierząt i ponad 300 roślin. Podczas leśnych polowań posługują się językiem migowym: chodzi o wzajemne zrozumienie bez straszenia zwierzyny.

Lokalizacja geograficzna

Ludność Yanomami jest największym obszarem rdzennych lasów na świecie i znajduje się w samym sercu tropikalnego lasu deszczowego .

Ich terytorium rozciąga się od Brazylii na 9,6 miliona hektarów (dwukrotna wielkość Szwajcarii) po Wenezuelę , gdzie żyją w rezerwacie biosfery UNESCO , Alto Orinoko-Casiquiare , o powierzchni 8,2 miliona hektarów. Wyznaczenie terenu w Brazylii zostało ostatecznie zatwierdzone w 1992 roku i jest uważane za region priorytetowy dla ochrony różnorodności biologicznej Amazonii.

Nie da się potwierdzić, jak długo Yanomami okupowali to terytorium. Jednak, jak większość rdzennych ludów obu Ameryk, szacuje się, że około 15 000 lat temu przekroczyli Cieśninę Beringa łączącą Azję z Ameryką, a następnie powoli migrowali na południe z kontynentu.

Obecnie ich całkowitą populację szacuje się na 38 000 osób, w porównaniu do 27 000 osób w 188 wsiach i domach zbiorowych w 2003 roku .

Pokryte gęstym lasem i poprzecinane wieloma rzekami, w tym wielką rzeką Orinoko , rzeźbę ich terytorium wyznaczają zachmurzone szczyty i wodospady, które mogą spaść nawet do 900  m . Yanomami obawiają się wody, wolą zalesione górskie kopce. Jednak w ostatnich latach i pod wpływem misji chrześcijańskich niektóre grupy zbliżyły się do rzek. Handlu oni grę lub kurarę na kajaki wykonane z pni drzew i najmłodsza nawet nauczyć się pływać. Tworzą własne łuki, które służą zarówno do wędkowania, jak i polowania.

Widziane z samolotu ich wioski przybierają postać ogromnego abażuru umieszczonego na ziemi. Ta zbiorowa markiza, z centralnym miejscem, nazywa się shabono  (in) , co jednocześnie odpowiada gniciu drewna, wyczerpaniu ogrodów – gdzie uprawia się banany , kukurydzę , maniok , trzcinę cukrową , papaję , tytoń i niektórzy mówią magiczne rośliny - a także utrata terenów łowieckich, które rozciągają się nad promieniu 10  km wokół wokół dużego domu.

Mikrobiom, genetyka i podatność

W 2009 roku grupa Yanomami mieszkających w „wiosce bez żadnego udokumentowanego wcześniejszego kontaktu z mieszkańcami Zachodu” była przedmiotem badań mikrobiologicznych, które doprowadziły do ​​dwóch odkryć:

Jako długo „izolowana” populacja Yanomami, podobnie jak większość rdzennych mieszkańców Ameryki, jest podatna na różne epidemie .

W 1967 roku po raz pierwszy zetknęli się z wirusem odry . Pochodzący z Manaus wirus został przeniesiony przez dwuletnią córkę misjonarza i przywieziony do brazylijskiej wioski w pobliżu granicy z Wenezuelą nad brzegiem Tootonobi. Zamieszkana głównie przez Yanomami, prawie cała ta wioska – wówczas licząca 150 Indian – zachorowała na odrę, a 17 zmarło.

Ze względów immunologicznych i genetycznych rdzenni Amerykanie są podatni na drobnoustroje i nowe wirusy, które je zarażają. To wyjaśnia serię epidemii , w tym epizod wirusa H1N1 w 2009 r. (Meksyk, Boliwia). Oprócz braku nabytej odporności, rdzenni mieszkańcy Ameryk (Nowy Świat) mieliby bardziej ograniczony układ odpornościowy w stosunku do drobnoustrojów Starego Świata niż w przypadku mieszkańców Starego Świata (przeciętny Europejczyk, Afrykanin). , z godnym uwagi wyjątkiem niektórych odizolowanych ludów Syberii). Jeśli archeolodzy są podzieleni co do daty i okoliczności wkroczenia „Indian” do Ameryki, to zdecydowana większość badaczy zgadza się sądzić, że ich początkowa liczba byłaby skromna (prawie wszyscy Indianie Ameryki Południowej grupy krwi O i jest też mniej typów HLA).

Z ewolucyjnego punktu widzenia ta jednorodność genetyczna nie byłaby sama w sobie „ani dobra, ani zła”:

Droga życia

Siedlisko

Yanomami z południowej Wenezueli (i północnej Brazylii) mieszkają w dużej okrągłej społeczności mieszkaniowej zwanej shabono  (w) . Zbudowane na polanach w środku dżungli, tradycyjne shabono wykonane są z liści palmowych, strzechy i drewna. Mogą mieć kształt stożka lub prostokąta i otaczać otwartą przestrzeń centralną: obszar ten jest wykorzystywany do działań, takich jak rytuały, imprezy i gry.

Niektóre shabono mogą pomieścić do 400 osób, choć zazwyczaj są one mniejsze. Każda rodzina ma swój własny dom na zadaszonym obszarze peryferyjnym. Członkowie śpią tam w hamakach przewieszonych przez ramiona w pobliżu ognia.

Po kilku latach, gdy rama zaczyna gnić, zwierzyna zaczyna wyczerpywać się na terenie, a ogrody kończą się lub są atakowane przez chwasty, wieś się rusza. W przeciwnym razie budynek jest przebudowywany, a jego średnica zmieniana w zależności od wielkości gminy.

jedzenie

Na obszarze około 10 kilometrów wokół ich wioski Yanomami żywią się polowaniem, rybołówstwem i zbieractwem . Zajęcia te pomagają zapewnić bardzo zróżnicowaną i zbilansowaną dietę i są rozdzielone między płciami.

Mężczyźni polują na pekari , tapiry , jelenie i małpy i często używają kurary (wyciągu roślinnego) do zatrucia ofiary. Myślistwo jest uważane za najbardziej prestiżową umiejętność, a mięso jest wysoko cenione przez wszystkich. Stanowi jednak tylko 10% ich pożywienia: reszta ich pożywienia pochodzi z ogrodów (założonych na wykarczowanych obszarach lasu), w których kobiety uprawiają około 60 gatunków. Wśród innych bananów , kukurydzy , manioku , orzeszków ziemnych , trzciny cukrowej , papai , tytoniu i roślin psychotropowych , kultury te są wykorzystywane w żywności , reszta jest wykorzystywana do rzemiosła , farmakopei ich uzdrowicieli, szamanów lub szamanów. przedmioty rytualne .

Kobiety zbierają również orzechy, skorupiaki, płazy, owady i larwy owadów oraz około piętnastu różnych rodzajów dzikiego miodu, który był wówczas bardzo popularny wśród Yanomami. Zbiór roślin jadalnych dotyczy ponad 130 gatunków roślin (owoce, bulwy, grzyby). Niestrudzeni zbieracze Yanomami opracowali sprytną technikę dotarcia do smacznych owoców palmy Rasha, której pień, czasami wysoki na 30  m , jest najeżony długimi cierniami. Wykorzystują dwie pary skrzyżowanych drągów, przymocowanych lianami, które przesuwają w kierunku wierzchołka drzewa, klinując je kolanem i bosymi stopami.

Praktyka Yanomami zmienia rolnictwo typu tnij i spalaj . Zasadniczo aktywność męska, dostarcza ponad 75% kalorii w diecie. Każda społeczność otwiera każdego roku od 3 do 6  hektarów nowych upraw, które będą wykorzystywane przez około 3 lata, zanim zostaną porzucone do naturalnej regeneracji. Mimo że rolnictwo Yanomami opiera się na oczyszczaniu i wypalaniu ziemi, nie wywiera długotrwałych skutków na środowisko, ponieważ jego ogrody są małe i szeroko rozstawione. Obserwuje się niewielką erozję, a okoliczne drzewa znajdują tam idealne warunki do rozwoju.

W lesie zwierzynę łowią tylko łucznicy, aby żywić się szacunkiem i wdzięcznością dla „ducha lasu”. Wynik polowania jest zawsze wymieniany między sąsiadami i rodzinami: ten, kto zabił, nie konsumuje wyniku polowania, ale otrzymuje swoją część od innego myśliwego. Samo polowanie dostarcza 55% białka w diecie Yanomami. Jest praktykowany przez mężczyzn od wieku młodzieńczego do pięćdziesiątki.

Yanomami polują na około 35 gatunków ssaków, 90 gatunków ptaków i około 15 gatunków gadów (w tym 6 rodzajów żółwi). Zwykłą bronią myśliwską są łuki i strzały, nawet jeśli zauważy się pewną penetrację karabinów, często uzyskiwaną w niedawnej przeszłości od poszukiwaczy złota. Gra jest ogólnie śledzona, ale często używa się również połączeń i imitacji, aby ją przyciągnąć.

Wędkarstwo jest online lub nivrée i dotyczy ponad stu gatunków ryb.

Badania etnograficzne

W 1965 roku , fotografka antropolog i humanistka, zaangażowana szwajcarska Niemka Barbara Brändli mieszkała wśród nich długo i głęboko studiowała ich kulturę i styl życia. Przywiozła wspaniałe zdjęcia i filmy, a także przejmujące świadectwo o tych ludziach, którzy mogliby być jednymi z ostatnich nie-zachodnich ludów planety, wiedząc, jak zachować idealną równowagę życia w harmonii i równowadze między naturą a sobą.

Wyniki swoich badań prezentuje na całym świecie, m.in. w Fondation Cartier de Paris du14 maja w 22 października 2003 r.przedstawić ludzkości cywilizację Yanomami .

Obecna na tej samej wystawie fotografka Claudia Andujar , współzałożycielka CCPY (Komisji na Rzecz Stworzenia Parku Yanomami), która od początku lat 70. uczestniczy w obronie ich praw, obecna w 2009 roku w Maison de la Fot. Robert Doisneau de Gentilly wystawa „Brazylia, ludzka symfonia”, na której można zobaczyć jego wizerunki Yanomami, wynikające z lat wspólnego z nimi życia. Retrospektywna praca Yanomami: a casa, a floresta, o invisivel („Yanomami: dom, las, niewidzialne”) , która łączy niektóre z tych zdjęć, została opublikowana w języku francuskim pod tytułem „Yanomami, la danse images ”(Edycje Marval, 2007). [1]

Yanomami mają przywódców, ale mają tylko względną władzę. Wewnętrzne waśnie są częste, a wojny są ciągłe: jeśli dziś są pokojowe, to dlatego, że zapłaciły cenę wczoraj.

Od 1989 do początku XXI wieku przeprowadzono setki godzin wywiadów między Davi Kopenawą , szamanem Yanomami, a Brucem Albertem, belgijskim etnologiem. Doprowadziły one do kilku publikacji i ostatecznie do sumy etnologicznej: La chute du ciel , wydanej w 2010 roku. Praca jest podpisana przez szamana i etnologa.

W 1989 roku organizacja Survival International zleciła rzecznikowi Yanomami Davi Kopenawa odebranie w jego imieniu prestiżowej nagrody Right Livelihood Award , znanej jako Alternatywna Nagroda Nobla . Wizyta Daviego w Europie, jego pierwsza poza Brazylią, była bardzo nagłośniona i dała silny impuls na arenie międzynarodowej kampanii na rzecz ochrony terytorium Yanomami. Był to z pewnością decydujący element w zapewnieniu ostatecznej zgody rządu na utworzenie Parku Yanomami trzy lata później.

Etnologia

Duchowość

Wschodni Yanomami przypisują swoje pochodzenie kopulacji demiurga Omamy z córką wodnego potwora Tëpërësiki , mistrza roślin uprawnych. Przypisują Omamie pochodzenie stosowanych reguł społecznych i kulturowych, a także opiekę duchów szamańskich.

Społeczności Yanomami wierzą w ducha lasu, który daje im wszystko, czego potrzebują do życia i z którym starają się żyć w jak najlepszej harmonii i osmozie, biorąc jedynie minimum egzystencji, aby go nie zaszkodzić i zachować jak najlepiej. możliwy. Yanomami mają uzdrowicieli, szamanów czarnoksiężników , aby mogli się leczyć i komunikować z „duchem lasu” za pośrednictwem magicznych roślin psychotropowych . Szamanizm jest, obok obrzędów pogrzebowych i wojowników, jednym z filarów kulturowych społeczeństwa Yanomami. Indywidualne lub zbiorowe sesje szamańskie są czynnością równie regularną, co spektakularną. Większość domów kolektywnych ma kilku szamanów. Mówi się, że przyszły szaman od dzieciństwa był zamieszkany przez dziwne sny wywołane spojrzeniem umieszczonych na nim duchów. Musi, kiedy dorośnie, nauczyć się je widzieć i wzywać. Inicjacja trwa kilka tygodni. Dzień po dniu wdychają silny halucynogen: proszek yakoana . Podczas tego transu ich ciało jest obnażane, rozdzierane na kawałki, myte i ozdabiane przez duchy xapiripë , po czym zostaje odwrócone i ponownie złożone. Następnie pod przewodnictwem starszych uczą się odpowiadać na pieśni xapiripë i pozyskiwać ich jako ducha pomocniczego. Te duchy są przedstawiane jako miniaturowe humanoidy, pokryte kolorowymi i świetlistymi ceremonialnymi ornamentami. W większości są to „wizerunki” przodków zwierząt z czasów ich powstania (nieobecnych zwierząt). Obrazami duchowymi mogą być także rośliny, postacie mitologiczne (zwierzęta lub nie), byty kosmiczne, takie jak księżyc czy słońce, ale także domowe xapiripë, takie jak pies czy ogień.

„My, Yanomami, uczymy się od wielkich szapiri (duchów szamańskich). Poznajemy ich, widzimy, słuchamy. Tylko ci, którzy znają shapiri, mogą je zobaczyć, ponieważ są bardzo małe i świecą jak światła. Istnieje wiele, wiele, nie tylko kilka, ale ilości, tysiące podobnych do gwiazd. Są piękne, ozdobione papugimi piórami, pomalowane annato (czerwoną pastą z jagód). Inne mają wiszące kolczyki i są pomalowane na czarno. Bardzo dobrze tańczą i śpiewają różne piosenki. Biali ludzie wierzą, że kiedy robimy sesje szamanizmu, śpiewamy. Ale nie śpiewamy; akompaniujemy muzyce i piosenkom. Są to różne pieśni: ary, papugi, tapira, żółwia, orła i ptaków, które mają różne pieśni. Tacy są shapiri. Trudno je zobaczyć. " " Kimkolwiek jest szaman, musi ich zaakceptować, poznać ich. Musisz wszystko zostawić, nie możesz już jeść, nie możesz już pić wody, podchodzić do kobiet, palić z ognia czy dzieci bawiące się i hałasujące – bo shapiri chcą żyć w ciszy. Żyją inaczej niż my, są innymi ludźmi. Jedni żyją na niebie, inni pod ziemią, inni w górach porośniętych lasami i kwiatami. Niektórzy żyją w rzekach, morzu, gwiazdach, księżycu lub słońcu. Omame (twórca) wybrał je, ponieważ nadają się do pracy, nie do pracy w ogrodach, ale do pracy szamanizmu, leczenia ludzkich chorób. Są piękne, ale bardzo trudno je zobaczyć. Shapiri czuwają nad wszystkim, Shapiri czuwają nad światem. " Davi Yanomami szamanem Watoriki-Theri społeczności (ludzie z góry wietrznej).

Taniec Przymierza Dzieci Księżyca

Władający bronią wojownicy zaproszeni do wioski, z którą walczyli od lat, wykonują taniec pokoju. W ten sposób zamierzają zjednoczyć się z wczorajszymi wrogami, by walczyć przeciwko jutrzejszym. Grupa szamanów postanowiła zrzucić księżyc, o którym wiedzieli, że jest pełen krwi. Strzała szamana dotknęła gwiazdy, która zaczęła krwawić. Krople krwi spadły na głowy Yanomami, przeniknęły ich ciała i uczyniły je silnymi. Dlatego Yanomami twierdzą, że są „synami księżyca”.

Roślinne ozdoby wciąż naturalnego szczęścia

Kobiety Yanomami używają cienkich pałeczek, którymi przekłuwają nos, dolną wargę i kąciki ust, które kołyszą się przy najmniejszym ruchu. Często na końcu tych ozdób przyczepiają kwiaty dzikiej lilii . Rysują na swoich ciałach „onoto”, czerwonym barwnikiem roślinnym, długie faliste linie, które symbolizują mitologiczne zwierzęta świata wodnego.

Ich zalotnicy (na każdych 10 mężczyzn wśród Yanomami przypada 8 kobiet) są zobowiązani do dostarczenia rodzicom dziczyzny i owoców oraz udźwignięcia swoich ciężarów przed udaniem się na ślub. W zamian otrzymują żywność i tytoń zwinięty w popiół. Yanomami żują bez względu na to, czy kochają się, czy wojują, czy polują na świetliki, aby przyłożyć je do swojego ciała, aby świeciło w ciemności.

Sztuczne raje dialogu z duchami

Narkotyki społeczne, parika, są częścią codziennego życia. Za pomocą długiej, wydrążonej trzciny Yanomami wdychają nawzajem kilka dawek szarego proszku do jam nosowych. Pod wpływem tego potężnego halucynogenu mózg chwieje się i pojawiają się fantastyczne wizje. Tutaj choroby zawsze mają magiczną przyczynę i są wynikiem różnych zaklęć. Czarownik jednoczy się z nadprzyrodzonymi energiami. Następnie za pomocą samych rąk próbuje dogłębnie wykorzenić zło.

Przecier bananowy z prochami zmarłego

Czarny cień, który wędruje tu i tam po ziemi, trzęsie hamakami, przewraca drzewa, zagraża dzieciom. Ten zły duch przestaje działać i staje się przyjazny, gdy prochy zmarłego, rozpuszczone w zacierze z bananów, zostają wchłonięte przez jego bliskich w obecności całej wioski.

Dom Nieba i Ziemi w końcu się pogodził

Shabono  (en) jest zbiorowe drewniany dom i liści z Yanomami. Odpowiada to ich reprezentacji wszechświata. Pośrodku duży otwarty kwadrat symbolizuje najwyższe niebiosa. W szabonie wszystkie rodziny wieszają swoje hamaki z cienkich lian. Dzieci przytulają się do snu obok matki. Dopiero po odstawieniu w swoim 4 -tego  roku, otrzymują prywatnego hamaku. Ciepło ciała matki zostaje zastąpione ciepłem ognia, który płonie przez całą noc pod wielką markizą.

Niszczący wpływ poszukiwaczy złota i pomoc międzynarodowa international

Rozgłos, jaki pod koniec lat 70. nadano potencjałowi wydobywczemu terytorium Yanomami, wywołał tam w latach 80. postępujący ruch inwazji górników rzemieślniczych, który w 1987 r. przybrał formę istnego pędu w kierunku „ złoto. W latach 1987 i 1990 , około 90 tajnych lądowisk otwarto w regionie Serra Parima, gdzie 30000 do 40000 poszukiwaczy złota prowadzonym gruntowego. Ich liczba w stanie Roraima była pięciokrotnie większa niż populacja Yanomami. Ta masowa inwazja miała dramatyczny wpływ epidemiologiczny i ekologiczny. Malarii , infekcji dróg oddechowych, spowodował zanik około 13% populacji Yanomami Brazylii. Zniszczenie i zanieczyszczenie rzek na dużą skalę ( zwłaszcza rtęcią , która zatruwa ryby i część łańcucha pokarmowego ) spowodowały znaczne szkody w ekosystemie i zasobach naturalnych eksploatowanych przez Indian.

Mówi się, że Yanomami są zaciekli i gwałtowni. Około trzydzieści lat temu pierwsi podróżnicy (którzy nazywali ich także Samina, Shiriana lub Waika) wykonali przerażający portret. Kanibalizm i wykorzystanie kurarą nie ma znaczenia pomocy. Wspólny strach przed białymi i Hindusami, oparty na nieporozumieniach, zwykłych fantazjach, w których oskarżają się nawzajem o najgorsze zbrodnie, często był źródłem przemocy. Nie jest obojętne, że imię Yanomami , którym się określają, oznacza człowieka, podczas gdy imię „nabe” , którym określają nie-Yanomami, oznacza jednocześnie „obcego” i „wroga” .

Po bardzo ważnej i długiej kampanii komunikacyjnej i światowej podróży jednego z ich wielkich szamanów Davi Kopenawy , który nauczył się portugalskiego z Brazylii, aby prosić o przyjazną pomoc przyjaznych białych mężczyzn, oraz nacisków ze strony międzynarodowych stowarzyszeń humanistycznych , ich terytorium zostało ostatecznie zarejestrowane w 1992 , utworzono Park Yanomami i wydalono rzemieślników.

Ale Brazylia nadal odmawia uznania ich własności swoich terytoriów, pomimo prawa międzynarodowego, którego ten kraj jest sygnatariuszem. W brazylijskiej klasie rządzącej jest wielu, którzy chcieliby zmniejszyć terytorium Yanomami i otworzyć je na poszukiwaczy złota i kolonizację. Wojsko chce też utrzymać swoją obecność w regionie i planuje budowę nowych obozów wojskowych.

W Sierpień 1993, chaotyczna notatka dotarła do biura FUNAI w Boa Vista, stolicy stanu Roraima w północnej Amazonii. Napisana przez zakonnicę misjonarkę w wiosce Yanomami w Xidéia, mówi: „Indianie (z Haximú) są tutaj… nie chcą wracać z powodu poszukiwaczy złota, którzy udali się do maloca (wspólnota domowa) zabił siedmioro dzieci, pięć kobiet i dwóch mężczyzn i zniszczył dom”. Minął miesiąc, zanim wiadomość o zabójstwie dotarła do świata zewnętrznego.

Afera zaczęła się kilka miesięcy wcześniej, kiedy górnicy rzemieślniczy zamordowali innych Yanomami, których rodzice zemścili się, zabijając dwóch górników. Wtedy to grupa ciężko uzbrojonych górników postanowiła „dać lekcję” społeczności Haximú na granicy z [Wenezuelą]. Dużo czasu zajęło poznanie okoliczności zabójstwa. Gdy tylko przybyli, górnicy otworzyli ogień do malocy, gdzie były głównie kobiety i dzieci, po czym weszli i podpalili. Indianie zdołali uciec, a garstka ocalałych schroniła się w lesie. Została stara niewidoma kobieta, górnicy skopali ją na śmierć. Niemowlę w hamaku, które przetrwało ostrzał, zostało zabite maczetą. Kiedy wszystko się skończyło, a górnicy zniknęli, ocaleni podczołgali się do malocy i spalili ciała, zabierając prochy rodziców do pobliskiej wioski. W sumie zginęło szesnaście Yanomami.

Po pozornie niekończących się opóźnieniach sprawa trafiła do sądu pod koniec 1996 roku, a sędzia oskarżył pięciu górników o ludobójstwo. Chociaż wydano wyroki od 19 do 20 lat, tylko dwóch mężczyzn trafiło do więzienia, pozostali na wolności. Był to drugi wyrok skazujący w Brazylii za ludobójstwo. W poprzedniej, która miała miejsce dwa lata wcześniej, uderzył kolektor gumowy, winni „plemienia zbrodni zniknął co dwa lata w okresie XX -tego  Najwyższego wieku” po zabójstwie w 1963 roku ośmiu Indian UIM Oro - głównie kobiet i dzieci. Zorganizował atak grupy i zabrał ocalałych na swoją plantację, gdzie zostali zniewoleni. W latach 90. Oro Uim spadły do ​​55.

Od 2015 r. wznowiono obecność górników rzemieślniczych. W 2019 roku tysiące napędzanych ubóstwem nielegalnych górników gromadzą się na rdzennych ziemiach i zagrażają kilku odizolowanym plemionom Indian Yanomami, przynosząc ze sobą śmiertelne choroby, walki i zanieczyszczenie rtęcią . Ci poszukiwacze złota, zachęceni przemówieniem prezydenta Jaira Bolsonaro obiecującym zakończenie sanktuarium terytoriów tubylczych i niedbalstwa agencji państwowych, widzą, że ich działania są wspierane przez skorumpowane firmy i polityków. Ponadto istnieją handlarze drewnem i rolnicy, którzy wypasają swoje zwierzęta gospodarskie na zarezerwowanych obszarach.

Dziś terytorium ludu Yanomami w Brazylii jest nadal zagrożone. Davi Kopenawa , rzecznik tego ludu, kontynuuje walkę i potępia lokalne władze: „Władze w Brazylii nigdy nie konsultowały się z nami [w sprawie] decyzji dotyczących naszego lasu” .

Bibliografia

Zobacz również

Filmografia

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne

Uwagi i referencje

  1. Alain Gheerbrant, Orénoque-Amazone: 1948-1950 , Paryż, Gallimard ,1993, 435  s. ( ISBN  2-07-032698-5 i 9782070326983 , OCLC  463620751 , czytaj online ).
  2. (en) Survival International „  Yanomami,  ” na www.survivalinternational.fr (dostęp 08 lipca 2020 ) .
  3. „Dwadzieścia tysięcy Indian Yanomami żyje na pograniczu Brazylii i Wenezueli”. Jean-François Dine i Jean-Philippe Rémy „Orénoque-Amazone: zielone piekło w łodzi” Pliki of Science & vie Junior n O  21, lipiec 1995, 114 p. P.  84 .
  4. Oscar Messerly, „  Delta Orinoko  ”, „ The Globe”. Revue genevoise de géographie , tom.  52, n o  1,1913, s.  71-77 ( DOI  10.3406 / globe.1913.5308 , przeczytaj online , dostęp 8 lipca 2020 ).
  5. „  Orinoko, zagrożony basen  ” na WWF France (dostęp 8 lipca 2020 r . ) .
  6. Douce Cahute, „  Shabono: cyrkularne budownictwo mieszkaniowe w Brazylii i Wenezueli  ” , na Douce Cahute ,26 września 2016(dostęp 8 lipca 2020 r . ) .
  7. Jose C. Clemente, Erica C. Pehrsson, Martin J. Blaser, Kuldip Sandhu, Zhan Gao, Bin Wang, Magda Magris, Glida Hidalgo, Monica Contreras, Óscar Noya-Alarcón, Orlana Lander, Jeremy McDonald, Mike Cox , Jens Walter, Phaik Lyn Oh, Jean F. Ruiz, Selena Rodriguez, Nan Shen, Se Jin Song, Jessica Metcalf, Rob Knight, Gautam Dantas i M. Gloria Dominguez-Bello, „  Mikrobiom niekontaktowanych Indian  ”, Science Advances , lot.  1 n O  3,17 kwietnia 2015( podsumowanie , przeczytaj online ).
  8. Douce Cahute, „  Shabono: cyrkularne budownictwo mieszkaniowe w Brazylii i Wenezueli  ” , na Douce Cahute ,26 września 2016(dostęp 13 lipca 2020 r . ) .
  9. Bruce Albert i Davi Kopenawa, Upadek nieba: słowa szamana Yanomami , Publishers Place,28 listopada 2013 r., 745  pkt. ( ISBN  978-2-259-21571-8 , czytaj online ).
  10. Davi Kopenawa i Albert Bruce, Upadek nieba. Słowa szamana Yanomami , przedmowa Jean Malaurie, Plon, coll. „Terre Humane”, Paryż 2010, s. 819, Biblia, Indeks, glos., 59 il. przełęcz. wstawka, 85 il. mapa w tekście
  11. (w) Survival International, „  Yanomami  ” na www.survivalinternational.fr (dostęp 9 listopada 2020 r . ) .
  12. „  W Brazylii terytorium Indian Yanomami zagrożone wybuchem płukania złota  ”, Le Monde ,9 lipca 2019( przeczytaj online , skonsultowano 9 lipca 2019 r. ).
  13. Baptiste Gaborit, „  Terytorium ludu Yanomami wciąż zagrożone w Brazylii  ” , w Radio Classique ,30 stycznia 2020(dostęp 8 lipca 2020 r . ) .