Yangzi Jiang

Yangzi Jiang Chińska
rzeka
Rysunek
Yangzi Jiang w Paradzie Trzech Przełomów.
Mapa.
Lokalizacja Yangzi Jiang.
Charakterystyka
Długość 6380  km
miska 1 800 000  km 2
Basen zbiorczy Yangzi Jiang
Średni przepływ 30 000  m 3 / s ( Datong )
Dieta deszcz monsunowy
Kierunek
Źródło Geladaindong
· Lokalizacja Qinghai , Chiny
· Wysokość 5355  m²
· Szczegóły kontaktu 33 ° 27 ′ 55 ″ N, 91 ° 12 ′ 26 ″ E
Usta morze Wschodniochińskie
· Lokalizacja Szanghaj , Chiny
· Wysokość 0  mln
· Szczegóły kontaktu 31°15′00″N, 122°02′00″E
Geografia
Główne dopływy
· Lewy brzeg Yalong , Min , Jialing , Han , Huai He
· Prawo bankowe Wu , Yuan , Zishui, Xiang , Gan
Przekraczane kraje Chiny
Główne miejscowości Panzhihua , Luzhou , Chongqing , Yichang , Jingzhou , Yueyang , Wuhan , Ezhou , Huangshi , Huanggang , Chaohu , Chizhou , Anqing , Wuhu , Hefei , Chuzhou , Ma'anshan , Taizhou , Yangzhou , Zhenjiang , Nanking , Nantong , Szanghaj

Jangcy ( chiński uproszczony  :扬子江 ; tradycyjny chiński  :揚子江 ; pinyin  : Yángzǐ Jiang , API  : / j ǎ ŋ t s ì t ɕ j á ŋ / ) lub Jangcy ( transkrypcje Europejskie Wiek: Jangcy Kiang , Yang -Tsé ) również w chińskiej Chang Jiang ( uproszczony chiński  :长江 ; tradycyjne chińskie  :長江 ; Litt. "Długa rzeka", API  : / ʈ ʂ ʰ ǎ ŋ t ɕ j á ŋ / ), czasami w języku francuskim Riviere Bleu , jest najważniejszym rzeki chińskie o średnim przepływie 30 000  m 3 / s i długości 6300 kilometrów. Pochodzi z zachodniej części kraju, na płaskowyżu tybetańskim , w pozbawionym mieszkańców regionie suchym na wysokości ponad 5300 metrów. Jej kurs najpierw przyjmuje orientację południowo-zachodnią i schodzi z płaskowyżu w ulewny sposób, krążąc w głębokich wąwozach wykopanych w górach Hengduan . Prawie 2000 kilometrów od źródła Yangzi dociera do obrzeży płaskowyżu Yunnan-Guizhou i obiera ogólny kierunek z zachodu na wschód, którego będzie się trzymać aż do ujścia na Morzu Wschodniochińskim . Sukcesywnie przekracza bogaty rolniczy basen Syczuanu i jego gospodarczą stolicę Chongqing , wąwozy Trzech Przełomów, zanim wejdzie na rozległą równinę charakteryzującą się wieloma jeziorami i dużymi skupiskami ludzi, w tym miastem Wuhan . Po opuszczeniu tej równiny przechodzi przez ostatnie zwężenie, zanim utworzy deltę o długości prawie 200 kilometrów, w której znajduje się dziesięć miast przekraczających milion mieszkańców, w tym megalopolie Nanking (Nanjing) i Szanghaj .

Rzeka i jej dopływy odprowadzają wodę do zlewni o powierzchni 1,8 miliona kilometrów kwadratowych zamieszkanej przez ponad 430 milionów ludzi. Rzeka przepływa przez prowincje z Qinghai , Yunnan , Sichuan , Hubei , Hunan , Jiangxi , Anhui i Jiangsu , a jej dopływy również nawadniać Tybet , Shaanxi , Henan , Guizhou , Guanxi , Guandong , Fujian i Zhejiang . Od kilku tysięcy lat jej zasoby wodne odgrywają kluczową rolę w chińskiej gospodarce rolnej (zwłaszcza uprawie ryżu i rybołówstwie) oraz przetrwaniu jej mieszkańców. Od ponad czterech tysięcy lat ludzie próbują kontrolować gwałtowne powodzie, budując sieci grobli. Szybki rozwój chińskiej gospodarki od lat 90-tych doprowadził do budowy na jej przebiegu gigantycznych zabudowań (tamy, kanały irygacyjne, zbiorniki) takich jak Zapora Trzech Przełomów . Jednak rosnące uprzemysłowienie zlewni, sztuczizacja rzeki i jej dopływów oraz wzrost populacji stały się przyczyną katastrof ekologicznych, dziesiątkujących endemiczne gatunki. Chińscy urzędnicy próbują teraz pogodzić potrzeby gospodarcze z ochroną ekosystemów.

Jangzi jest trzecią co do wielkości rzeką na świecie pod względem długości po Amazonii i Nilu , a także pod względem przepływu po Amazonii i Kongu . Jest to dopiero dziesiąta rzeka na obszarze swojego zlewni , ale ta jest najbardziej zaludniona.

Nazwy

Jangcy ( chiński uproszczony  :扬子江 ; tradycyjny chiński  :揚子江 ; pinyin  : Yángzǐ Jiang  ; Wade  : Yang²-tzu³ Chiang¹  ; EFEO  : Jangcy Kiang  , kantoński Jyutping  : Joeng⁴-zi² Gong¹  ; . Litt "Jangcy") lub Chang Jiang (长江/長江, changjiang „długa rzeka”) w chińskim oznacza jedynie dolna część rzeki pomiędzy Nankinie i usta . Nazwa ta pochodzi od małego miasteczka Yangzi w pobliżu Yangzhou . Tradycyjnie Yangzi Jiang ( chiń.  :揚子江) odnosi się do części położonej w dół rzeki od Yangzhou lub szerzej między Nanjing a ujściem . Europejczycy zachowali tę nazwę i zastosowali ją do całej rzeki. Rzeka była kiedyś nazywana Jiang Shui lub po prostu Jiang . Słowo Shui w klasycznym języku chińskim oznacza ogólnie rzeki lub strumienie, a Jiang było właściwą nazwą Yangzi Jiang. Od tego czasu znaczenie słowa Jiang poszerzyło się, teraz oznacza ono ogólnie „rzekę”. Obecnie dla Chińczyków jest to Chang Jiang , dosłownie „długa rzeka” lub też Wanli Changjiang , „rzeka tysiąca li”. Nazywa się to w tybetańskim Dri chu ( འབྲི་ ཆུ་ , Wylie bri chu , dosł. „rzeka samicy jaka”).

Tradycyjnie każdy odcinek rzeki ma swoją nazwę (zwłaszcza w literaturze ). Te różne nazwy są pokazane w poniższej tabeli:

Poszczególne odcinki rzeki i ich przeznaczenie
odległość
od źródła 		Długość Punkt upstream Punkt dolny Nazwa Uwaga

Bieg górny (4504  km )		 0  km 346  km Góra Geladaindong Zbieg z Dangqu Tuotuo ( chiński  :沱沱河) Togtog Qu ( tybetański  : ཐོག་ ཐོག་ ཆུ་ )
346  km 828  km Zbieg Dangqu Yushu Tongtian ( chiński  :通天河)
1174  km 2,290  km na południowy Yushu Yibin Jinsha ( chiński  :金沙江) „rzeka złotych piasków”
3.464  km na południowy 1040  km Yibin Yichang Chuan ( chiński  :川江)
Średnia cena 4.504  km na południowy 955  km Yichang Hukou Yangzi Jiang Xunyang Jiang ( chiński  :潯陽 江) w Jiangxi niedaleko Jiujiang
Kurs górny 5459  km 938  km Hukou Ujście Yangzi Jiang Wan Jiang ( chiński  :皖江) w prowincji Anhui .

Opis

Yangzi znajduje się w środkowych i południowych Chinach, które przecina z zachodu na wschód. Ma 6300  km długości, a jej zlewnia zajmuje powierzchnię 1,8  mln km 2 . Jej dział wodny znajduje się między północnymi szerokościami geograficznymi 35°54' i 24°17', a długości 112°25' i 90°33'. Dzięki dopływami, nawadnia się więcej niż 95% prowincji Sichuan , Hubei , Hunan , Jiangxi i gminach w Chongqing i Szanghaj , 50 do 75% Guizhou , 25 do 50% Shaanxi , Anhui , o Jiangsu i Yunnan , 10 do 25% prowincji Qinghai , Zhejiang , Henan , Gansu , Guangxi , Guangdong , Fujian i Tybetańskiego Regionu Autonomicznego . Przebieg Yangzi dzieli się zwykle na trzy podzbiory:

Identyfikacja źródła

Dokładna lokalizacja źródła Jangcy przez długi czas pozostawała nieznana, początkowo ze względu na brak precyzyjnych narzędzi pomiarowych, następnie ze względu na odległe położenie regionu źródłowego i wreszcie ze względu na złożoność sieci hydrograficznej na Wyżynie Tybetańskiej . Trzy do czterech tysięcy lat temu Jangzi, u wylotu Trzech Przełomów , wkroczyli do regionu zajmowanego przez dużą liczbę jezior i bagien, które następnie zostały osuszone. Populacja była nieliczna, a miejscowi nie byli w stanie określić, czy Jangzi był dopływem Han, czy odwrotnie, chociaż średni przepływ Yangzi był dziesięć razy większy niż jego dopływ. Rzeczywiście, bieg Han jest w niektórych miejscach bardzo szeroki (od 1000 do 2000 metrów), podczas gdy koryto Yangzi Jiang może udusić 200 metrów na poziomie Trzech Przełomów, zwłaszcza u ich wylotu przed Yijiang (przełęcz Nanking). Jeden z rozdziałów poświęcony Wielkiego Yu występującego w najstarszych chińskich pismach The klasyczny dokumentów , napisany prawdopodobnie około 500 pne, koryguje ten błąd, ale wskazuje, że źródłem Yangzi znajduje się w górach Min i że Tuotuo rzeki (the rzeczywiste źródło) byłby dopływem położonym dalej na wschód. Rzeka Min będzie długo uważana za źródło Yangzi z kilku powodów: u jej zbiegu w Yibin, Yangzi (Jinsha) ma średni przepływ tylko o jedną trzecią większy niż Min, jej szerokość jest na ogół mniejsza, ponieważ rzeka krąży przez większość czasu w głębokiej dolinie (150 do 200  m wobec 400 do 1000 m), a jej bieg nie jest spławny, w przeciwieństwie do rzeki Min. To podróżnik-geograf Xu Xiake (1587-1641) jako pierwszy ustalił, że Yangzi (Jinsha) jest główną rzeką. Wyprawa zorganizowana pod rządami cesarza Kangxi przeprowadziła pierwszy rekonesans regionu źródeł na płaskowyżu tybetańskim, jednak nie udało się precyzyjnie określić pochodzenia Jangzi. Atlas geograficzny opublikowany w 1718 roku rejestruje te odkrycia. W 1761 roku Chi Zhaonan szczegółowo opisał różne rzeki znajdujące się w rejonie źródeł Jangzi.

Poszukiwania prawdziwego źródła Yangzi Jiang zostały wznowione w latach 70. XX wieku, kiedy zorganizowano kilka chińskich ekspedycji naukowych. Trzy główne rzeki, które przyczyniły się do powstania Yangzi Jiang w tej części płaskowyżu tybetańskiego to Chumar , Tuotuo i Dangqu . Rzeka Chumar jest szybko wykluczona jako źródło, ponieważ ma najniższy przepływ i często wysycha zimą. Dangqu ma przepływ pięć do sześciu razy większy niż Tuotuo, a jego dział wodny ma większy obszar. Ale oficjalna chińska komisja zachowuje Tuotuo jako oficjalne źródło Yangzi Jiang z kilku powodów: jego pochodzenie jest lepiej ustalone; odległość w linii prostej od ujścia jest znacznie większa; jego długość wynosi ponad dwadzieścia kilometrów (pomiary wykonane później wykażą, że Dangqu jest w rzeczywistości dłuższa o 12  km ). Z hydrologicznego punktu widzenia jego przebieg, dłuższy niż Tuotuo, czyni z niego prawdziwe źródło Yangzi.

Przebieg Yangzi na płaskowyżu tybetańskim

Yangzi ma swoje źródło na płaskowyżu tybetańskim w chińskiej prowincji Qinghai u podnóża góry Geladaindong, która wznosi się na wysokość 6621 metrów i stanowi najwyższy szczyt gór Tanggula . Samo źródło znajduje się na wysokości 5395 metrów u podnóża południowego lodowca, który schodzi z tej góry. Po wypłynięciu z wąskiego kanionu rzeka przepływa przez stosunkowo płaski teren poprzecinany małymi strumieniami i otoczony zaokrąglonymi szczytami. Ziemia pokryta zimą śniegiem, latem zamienia się w łąkę. Obecność grubej warstwy wiecznej zmarzliny (średnia roczna temperatura poniżej 0  ° C ) nie pozwoliła jej na wykopanie koryta, a rzeka, płytka, rozlewa się szeroko w odludnym i niezamieszkanym krajobrazie, omiatana silnymi wiatrami i pozbawiona jakakolwiek roślinność krzewiasta. Pierwszy odcinek rzeki o długości 346 kilometrów nazywa się Tuotuo . W tej części cieku rzeka schodzi z wysokości od 5400 do 4470 metrów (nachylenie 2,69  ‰ ). Związany z nią zlewnia zajmuje powierzchnię 17 600  km 2 .

Cała ta część słabo nawodnionego płaskowyżu tybetańskiego (niecałe 250  mm rocznych opadów) zajmuje praktycznie pustynny step . Region źródłem jest częścią Town- poziomu podziału administracyjnego z Tanggulashan ( mongolski i Tybetańskiej Prefektury Autonomicznej od Haixi ), która zajmuje powierzchnię 47,540  km 2 , ale ma tylko 1300 mieszkańców (gęstość 0,03 osób / km 2 ). Skupiają się one w kilkunastu osadach położonych wzdłuż dwóch osi transportowych łączących Golmud z Lhasą, które powstały obok siebie: droga krajowa 109 i linia kolejowa Qing-Zang . Mieszkańcy żyją z hodowli owiec. Duża część regionu źródłowego jest częścią Rezerwatu Przyrody Trzech Źródeł Rzek (Sanjiangyuan), który chroni w szczególności okolice góry Geladaindong i dużą część biegu Dangqu .

Zbieg z pierwszym głównym dopływem - Dangqu od południa - wyznacza koniec tego odcinka, a strumień przyjmuje wtedy nazwę Tongtian. Dangqu ma 352  km długości, a jego zlewnia zajmuje powierzchnię 30 786  km 2 . Z hydrologicznego punktu widzenia jego przebieg, dłuższy niż w Tuotuo, czyni z niego prawdziwe źródło Jangzi; ale oficjalnie i ze względów historycznych (źródło Dangqu została odkryta w końcu XX th  wieku), chiński rząd utrzymywał, że Tuotuo był pierwszy odcinek Jangcy. Dangqu bierze swoje źródło na niższej wysokości niż Tuotuo, a jego kurs, znacznie mniej stromy, wędruje pośrodku bagien. Po tym zbiegu, Tongtian kontynuuje posuwanie się po lodowatym płaskowyżu na długości 278  km (nachylenie 0,9  ‰ ), zanim otrzyma drugi główny dopływ z północy: rzeka Chumar o długości 515  km jest zasilana przez topniejący śnieg z gór Kunlun . Jej zlewnia o powierzchni 20 800  km 2 , charakteryzująca się niedostatkiem roślinności, pokryta jest wydmami piaskowymi. Wzdłuż strumieni intensywna erozja nadaje wodzie czerwony kolor. Po tym zbiegu Tongtian pokonuje 550  km w górzystym krajobrazie. Strumień, którego szerokość zwęża się między 50 a 200  m , krąży w kanionie. Służy pierwszemu dużemu miastu, Yushu , zanim otrzyma dopływ z prawego brzegu: rzekę Batang . Następnie przebył 828  km od zbiegu z Danqqu.

Jialing

Od ujścia rzeki Batang rzeka bierze nazwę Jinsha ("złote piaski") - dawniej Shengshui lub Lishui - którą nadano jej ze względu na "złoto-żółty" kolor piasku rzecznego. Ta część rzeki ma długość 2290  km . Rzeka, która traci wysokość 3300 metrów (nachylenie 1,45  ‰ ) między swoimi dwoma końcami, ma duży potencjał hydroelektryczny. Aż do miasta Shigu rzeka kieruje się na południowy wschód w prostej dolinie, która biegnie równolegle do głównych dopływów na wschodzie oraz Mekongu i Salouen na zachodzie. Stanowi naturalną granicę między Tybetańskim Regionem Autonomicznym a prowincją Syczuan . Jinsha krąży przez głębokie kaniony (do 2000 metrów) wykopane w górach Hengduan, gdzie strumień usiany bystrzami zwęża się do 80 metrów szerokości. W szerszych przejściach rzeka, której koryto osiąga szerokość 200 metrów, jest zagracona ławicami i wysepkami oraz otoczona tarasami sedymentacyjnymi. W Shigu rzeka zakręca o 180º i ponownie kieruje się na północ. Przecina Wąwóz Skaczącego Tygrysa , spektakularny kanion głęboki na ponad 2000  m , który stał się popularnym miejscem wycieczek turystycznych.

Na poziomie miasta Dongchuan , biegnie ostro na północ i meandruje w górach Hengduanshan w Yunnan , a następnie zaczyna się przechylać na wschód , gdzie łączy się z dużymi dopływami ( Yalong , Min i Jialing ) , które przekształcają go w gigantyczny błotnisty strumień, wirujący i obciążony odpadami i zrzutami 120 milionów mieszkańców i rolników dorzecza Syczuanu .

Od Yibin do Yichang (Chuan)

Ostatni odcinek górnego biegu, między Yibin i Yichang , liczy 1040 kilometrów. Średnie nachylenie wynosi 2  ‰, a związany z nim zlewnia ma powierzchnię 530.000  km 2 . Szerokość koryta rzeki wynosi zazwyczaj od 200 do 300 metrów w najwęższych odcinkach i od 600 do 800 metrów na obszarach równinnych. Jest wiele piaszczystych łach i czasami rzeka rozdziela się na kilka kanałów. Rzeka staje się żeglowna. Ten odcinek rzeki nazywany jest przez Chińczyków Chuan. Najbardziej charakterystyczną cechą tego odcinka jest to, że główne dopływy rzeki i być może niektóre drugorzędne, zwłaszcza te na prawym brzegu, zostały przechwycone przez Chuan. Zanim zdołał dotrzeć do Morza Wschodniochińskiego, przebijając dzisiejszy Wąwóz Trzech Przełomów, Chuan płynął w przeciwnym kierunku na południowy zachód, co wyraźnie pokazuje orientacja głównych dopływów u ich zbiegu.

U zbiegu z rzeką Jialing , jednym z jej głównych dopływów, Yangzi przecina aglomerację Chongqing , jednego z głównych miast w głębi Chin, liczącego około 8 milionów mieszkańców. To miasto jest również rekordzistą dla kwaśnych deszczy w całej Azji Wschodniej, a siarkowe chmury stale nadwieszają osłonięte doliny tego wielkiego ośrodka przemysłowego.

Trzy wąwozy

Z miasta Baidi rzeka Jangzi musi przedostać się między górami Daba i Wuling. Na długości 310 kilometrów trzykrotnie przedziera się przez wąskie i głębokie wąwozy wykute w twardych skałach. Pomiędzy tymi Trzema Przełomami rozszerza się bieg rzeki, która potrafi wykopać swe koryto w bardziej miękkich skałach. Pierwsza z tych parad i najbardziej imponująca to 8-kilometrowy wąwóz Qutang. Szerokość rzeki zwęża się do 100 metrów i jest zdominowana przez góry, które zwisają nad nią o 1200 metrów. Wąwozy Wu to ciąg wąwozów rozciągających się na 45 kilometrów między Wushan a Guandukou (Badong). Wreszcie wąwóz Xiling o długości 66 kilometrów znajduje się między Zigui a wąwozem Nanking, bezpośrednio w górę rzeki od miasta Yichang, które wyznacza dolną granicę górnego biegu i wkracza w krajobraz równin. Xiling tworzy seria siedmiu wąwozów. Ten zespół wąwozów, ze względu na swoje bystrza, poważnie ograniczył żeglowność rzeki przed budową zapory Trzech Przełomów , zbudowanej około dwudziestu kilometrów w górę rzeki od przełęczy Nanking. Ta gigantyczna zapora, zainaugurowana w 2003 r., największa z zapór, jakie kiedykolwiek zbudowano, w pełni zatrzymuje zbiornik wodny znajdujący się 110 metrów wyżej niż rzeka w dole rzeki. Powstałe w ten sposób jezioro zaporowe rozciąga się na długości 660  km do miasta Chongqing i umożliwiło usunięcie przeszkód w żegludze. Szereg śluz umożliwia przepłynięcie przez zaporę statków o masie 10 000 ton. Trzy Przełomy są również popularną turystyczną stroną nawigacyjną.

Średnia cena

Po Trzech Przełomach rzeka kontynuuje swój bieg w kierunku wybrzeża, ale rozszerza się i uspokaja, bo jej wysokość wynosi zaledwie 10 metrów, a od ujścia wciąż jest 1600 km. Wchodzi w region równin, a jego nachylenie staje się bardzo niskie: 34  mm / km do Wuhan i 14  mm / km dalej. Zgodnie z oficjalną klasyfikacją środkowy bieg Yangzi zaczyna się bezpośrednio przy wyjściu z wąwozów w górę rzeki Yichang . Rzeka najpierw przecina prowincję Hubei zwaną „Prowincją Tysiąca Jezior”, ponieważ jest usiana jeziorami i opuszczonymi meandrami. Na tej równinie zbiega się wiele dopływów. Najpierw na prawym brzegu znajduje się Yuan i Xiang , dopływy prawego brzegu, które przepływają przez jezioro Dongting , a następnie Han , jego najdłuższy dopływ, który otrzymuje na lewym brzegu na poziomie megalopolis Wuhan . Pomiędzy Zhucheng (około sześćdziesiąt kilometrów w dół rzeki od Yichang) a kanałem komunikacyjnym z jeziorem Dongting bieg rzeki ostro wędruje. Na jego lewym brzegu równina Jianghan , region intensywnej produkcji rolnej, poprzecinana jest tysiącami kanałów odwadniających, a teren jest chroniony przez ogromną sieć wałów. Na prawym brzegu jazy umożliwiają odprowadzenie nadmiaru wody w czasie powodzi w kierunku jeziora Dongting. Jednak w ciągu ostatniego stulecia jego powierzchnia została podzielona przez cztery: mieszkańcy stopniowo skolonizowali jej brzegi, tworząc poldery, a osady wyrwane przez rzekę ze środkowego biegu znacznie zmniejszyły jej zdolność do wchłaniania powodzi. Przed budową zapory Trzech Przełomów rzeka stała się żeglowna od Yichang do ujścia, tworząc doskonały szlak komunikacyjny dla wypływania lokalnych produkcji. Na biegu samej rzeki ( Jinzhou , Shashi , Yueyang i Jiujiang ) oraz jej żeglownych dopływów ( Changsha i Nanchang ) wzrasta również gęstość miast o charakterze głównie handlowym . Rzeka osiąga na wysokości megalopolis Wuhan szerokość dwóch kilometrów. W dół rzeki od Wuhan, Yangzi odbiera wody Gan na prawym brzegu przez jezioro Poyang . Zbieżność wszystkich tych dopływów z Yichang ( Yuan , Xiang , Han i Gan) jest przyczyną gwałtownych powodzi, pomimo tłumiącej roli obu jezior, w szczególności jeziora Dongting, którego powierzchnia może spaść z 6 000 do 20 000.  km 2 , co pozwala na odprowadzenie części nadmiaru wody. Jednak pomimo głębokości i szerokości koryta pozwala na przepływ tylko około 46 000  m 3 / s . Gdy przepływ rzeki przekroczy 75 000  m 3 / s , tak jak w 1931 roku, dochodzi do katastrofalnych powodzi.

Dolny bieg i delta Yangzi

Zaraz za jazem na jeziorze Poyang , poniżej Hukou , zaczyna się dolny bieg o długości 938  km . Rzeka jest zawalona piaszczystymi ławicami i czasami dzieli się na kilka odnóg. Rzeka staje się szersza od Anqing, a prędkość jej wód maleje. Duża część namułów transportowanych do tego miejsca osadza się w korycie rzeki. Od Tongling często zdarzają się upadki banków. Przybywszy do Jiangyin , szerokość rzeki wynosi od 1,4 do 5,7 km. To właśnie w tej części rzeki można zacząć spotykać jesiotry , warzęchy i aligatory chińskie .

Jangcy Ujście , który oficjalnie rozpoczyna się Xuluijing i rozciąga się boja 50 u ujścia rzeki w Morzu Wschodniochińskim , jest 182 km długości i tworzy duży trójkąt . Bieg rzeki jest po raz pierwszy podzielony na kanał północny i południowy na wysokości wyspy Chongming . Ten ostatni, długi na 32 kilometry i szeroki na 6,5 ​​kilometra, został utworzony przez aluwialne osady Jangzi. Z kolei południowa gałąź jest podzielona na poziomie wysp Changxing i Hengsha na kanał północny i południowy. Na wysokości tych wysp na południowym brzegu znajduje się Szanghaj , najludniejsze z chińskich miast i lokomotywa jego gospodarki. Rzeka przyjmuje rzekę Huangpu, która przecina to megalopolis. Wreszcie piaszczysta ławica Jiuduansha prowadzi do podziału kanału południowego na przejście północne i przejście południowe. Rzeka wpływa do morza czterema kanałami: odnogą północną, kanałem północnym, przejściem północnym i przejściem południowym. Przejście północne jest główną drogą wodną do żeglugi w porcie Szanghaj. Te różne kanały rozciągają się na 90 kilometrów z północy na południe.

Część delty utworzona przez rzekę, która nie została zabudowana, skupia grunty rolne, jeziora, stawy, niezliczone wysepki i tysiące hektarów trzcinowisk.

Dopływy Yangzi

Jangcy ma ponad siedem tysięcy dopływów. Osiem z nich ma powierzchnię zlewni ponad 80.000  km 2  : cztery znajdują się na górnym biegu ( Yalong , Min , Jialing i Wu ) i cztery przepływu w środku trakcie Yangzi: Yuan , Xiang przez Dongting Hu , Gan nad jeziorem Poyang i Han . Czterdzieści dziewięć dopływów ma zlewnię większą niż 10 000  km 2 , a powierzchnia zlewni 437 dopływów przekracza 1 000  km 2 .

Główne dopływy Yangzi są od góry do dołu:

Jeziora i zbiorniki wodne zlewni Jangzi

Główne jeziora dorzecza Jangcy
jezioro Województwo Wysokość
(m.)		 Powierzchnia
(km²)		 Pojemność
magazynowa
(mld m³)
Średnia głębokość
(m.)
Pojang Jiangxi 22 3900 28,9 7,41
Dongting Hunan 33,5 2623 16,7 6,37
Tai Jiangsu 3.1 2338 4,87 2,08
Chao Anhui 10 780 4,81 6.17
Hong Hubei 25 344 0,659 1,92
Liangzi Hubei 17 304 1.08 3,56
Dianchi Yunnan 1887 312 1,59 5.11

W dorzeczu Yangzi Jiang znajduje się bardzo duża liczba jezior. Ich łączna powierzchnia wynosi około 20.000  km na południowy 2, lub 4%, że od przełomu. Koncentrują się one głównie na środkowym i dolnym biegu rzeki (92% całkowitej powierzchni), w tym czterech z pięciu największych jezior w Chinach: Dongting Lake , Poyang Lake , Lake Tai i Chao . Ich powierzchnia zmniejszyła się o ponad 30% od 1949 r. z powodu połączenia kilku czynników: budowy struktur przeciwpowodziowych; lepsze odwodnienie gruntów; walka z pasożytami żyjącymi w stojącej wodzie; zamulenie; rozwój ziemi uprawnej poprzez osuszanie brzegów. Obieg wody z głównych jezior, które niegdyś były bezpośrednio połączone z rzeką Jangzi, jest obecnie blokowany (z wyjątkiem przypadku Dongting i Poyang) przez śluzy wprowadzone pod koniec lat 80. W konsekwencji jeziora nie mogą już pełnią swoją rolę klapy przeciwpowodziowej równie skutecznie. W 2009 r. na całym wododziału Jangcy zbudowano 46 000 zbiorników o pojemności 250  mld m 3 . Tylko sto sześćdziesiąt sześć tych zbiorników ma pojemność 191  mld m 3 .

Fabuła

Chińska cywilizacja początkowo rozwinęła się ze środkowego biegu Żółtej Rzeki i rozszerzyła się na północne Chiny. Ale bardzo szybko rzeka Jangcy odegrała kluczową rolę w historii Chin.

Okres neolitu

Pierwsze ślady działalności człowieka wzdłuż rzeki pochodzą sprzed 27 000 lat i zostały odkryte w rejonie Trzech Przełomów . Kultura Hemudu i że od Majiabang , którzy jako pierwsi uprawę ryżu, zajmują ziemię wokół dolnej Yangzi z V -go  tysiąclecia pne. AD . Kultura Liangzhu który zastępuje poczynając od III th  tysiąclecia przed naszą erą. AD jest wyraźnie pod wpływem Longshan, który zajmuje środkowy bieg Żółtej Rzeki i tworzy pierwsze elementy cywilizacji chińskiej. Wiadomo, że mieszkańcy zlewni Jangcy, Yue, mieli zupełnie inne zwyczaje niż ich sąsiedzi z północy, czernili zęby, tatuowali swoje ciała i mieszkali w małych wioskach otoczonych trzciną, za których uważano ich. ich północnych sąsiadów. Dolina Środkowej Jangcy była wówczas zamieszkiwana przez znacznie bardziej wyrafinowane kultury neolityczne. Następnie jako pierwsi znajdą się pod wpływem kulturowym Północnych Chin. Równina Jianghan , która przecina środkowy bieg Jangcy i która cierpi z powodu okresowych wylewów rzeki, do której dociera kilka dużych dopływów, była w tym czasie zajęta przez bagna. Mimo to pierwsi okupanci zaczęli kolonizować ten region od epoki neolitu .

Pierwsze zorganizowane państwa

Na dolnym biegu Jangcy, dwa plemiona Yue The Gouwu i Yuyue, mieszczą się w sferze wpływów kulturowych Zhou (Chiny) z Północnego w IX -go  wieku  pne. AD i tworzą królestwa Wu i Yue . Ich mieszkańcy słyną z mieczy, statków i rybaków. Obejmują instytucje polityczne, chińskie pismo i technologie wojskowe swoich potężnych północnych sąsiadów. State Jing pierwotnie zlokalizowany w północnej części Chin rozszerzył swoją pozycję na środkowym biegu Jangcy postępujące wzdłuż rzeki Han , dopływie Jangcy. Podczas tej ekspansji przyjął nazwę Chu State . Po ustanowieniu swojej stolicy w środku środkowego biegu Han, władcy państwa Chu (500 lat przed J.-C.) przyczyniają się do przyspieszenia kolonizacji środkowego biegu Jangzi.

Stany Dorzecza Jangcy odgrywają coraz większą rolę polityczną w historii Chin w okresie wiosenno-jesiennym (771-481) oraz w okresie walczących państw (481-221 p.n.e.). Konflikty, które ogarniają północne Chiny, rozprzestrzeniły się na dorzecze rzeki Jangcy, gdy państwo Wu, aby przeciwstawić się rosnącej sile swojego sąsiada, stanu Chu, sprzymierza się ze stanem Jin . Wu przybył w 506 pne. AD splądrować Ying , stolicę swojego przeciwnika. Ale Chu sprzymierzył się ze stanem Yue iw 473 pne. Pne, Goujian , król tego państwa, podbił i anektował stan Wu, przenosząc swoją stolicę do miasta Wu, które jest obecnie miastem Suzhou . W 333 rpne Chu przejął swojego rywala i zaanektował stan Yue.

Pierwsze imperium chińskie: państwo Qin

W północnych Chinach stan Qin, założony w dorzeczu rzeki Wei , dopływu Żółtej Rzeki , szybko zyskuje na sile, tworząc organizację państwową, która opiera się na imponującej armii finansowanej z nadwyżek rolnych. Stan Qin zaczyna rozszerzać swoje terytorium aż do zlewni Jangzi, anektując stany Ba i Shu w 316 rpne. Oba znajdują się w Syczuanie w górnym biegu Yangzi. W 278 pne. AD, Qin, który zakończył podbój północnych Chin, atakuje państwo Chu, które dominuje w dolnym biegu Jangzi i jest jego ostatnim wielkim rywalem. Po swoim zwycięstwie Qin Shi Huang założył Pierwsze Cesarstwo Chińskie. To właśnie państwo Qin prowadzi pierwsze zakrojone na szeroką skalę prace irygacyjne w dorzeczu Yangzi: system irygacyjny Dujiangyan utworzony w 256 rpne w pobliżu Chengdu (Syczuan) kieruje wody de la Min , dopływ Yangzi. Znacznie zwiększa produkcję rolną na okolicznej równinie. Wytworzone nadwyżki zasobów pozwalają państwu Qin na prowadzenie kampanii zjednoczenia Chin. Ta budowla, nadal działająca 2260 lat po jej ukończeniu, jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako najstarsza budowla hydrotechniczna na świecie. Po swoim zwycięstwie cesarz Qin Shi Huang rozszerzył swoje terytorium na południe, anektując dużą część regionów Guangzhou , Guangxi i prawdopodobnie także Fujian , posuwając się aż do Hanoi . Ten Podbój jest możliwe dzięki ułatwienia zaopatrzenia wojsk, bo to on zbudował kanał Lingqu który łączy Xiang rzeki , dopływu rzeki Jangcy, z Li rzeki , która jest częścią zlewni w Pearl River . i nawadnia terytoriach wroga. Ten 32- kilometrowy kanał  , który podąża za konturami reliefu, jest pierwszą tego typu budowlą zbudowaną przez człowieka.

Dynastia hanów

Terytorium Imperium podzielone jest na trzydzieści sześć komandorii . Upadek dynastii Qin następuje bardzo szybko (206 pne), a następnie Imperium rozpada się na kilka stanów. Południowe komanderie tworzą królestwo Nanyue, którego terytorium obejmuje Guandong , Guangxi i Yunnan, podczas gdy reszta Imperium jest podzielona na osiemnaście królestw. Bardzo szybko wyłaniają się dwie potęgi: królestwo Zachodniego Chu dowodzone przez Xiang Yu i królestwo Han dowodzone przez Liu Banga . Wojna między Chu i Han (206-202 pne) stawia im opór i kończy się zwycięstwem Han. Lui Bang ogłosił się cesarzem i założył dynastię Han . Za panowania tych cesarzy (206 pne - 220 ne) region Jangzi odgrywał coraz większą rolę. Systemy nawadniające, które zaczęto wprowadzać pod Qin, są rozbudowywane. Niektóre obszary zagrożone powodzią są przekształcane w grunty rolne, a wzdłuż rzeki, w szczególności na środkowym biegu rzeki, a także wzdłuż jej dopływów, buduje się wały, aby chronić je przed sezonowymi powodziami.

Od okresu Trzech Królestw do dynastii Ming

Wraz z upadkiem dynastii Han rozpoczął się okres Trzech Królestw (220-280 AD), Chiny podzieliły się na trzy państwa: królestwo Wei, które dominuje w dorzeczu Żółtej Rzeki na północy, królestwo Wu, które rozciąga się do środka a dolne partie Yangzi i królestwo Szu koncentrowały się w dorzeczu Syczuanu . Wu uogólnili praktykę tuntian, która umożliwiła zmobilizowanie ogromnych zasobów ludzkich, zwłaszcza uchodźców wygnanych przez trwające konflikty i bezczynnych żołnierzy, do przekształcenia nieużytków w grunty rolne. System ten umożliwia tworzenie pierwszych polderów w strefach zalewowych dolnego i środkowego biegu Jangcy. Organizacja ta będzie systematycznie podejmowana przez następców Wu. Królestwo inicjuje rozwój delty Jangzi , regionu bagiennego dotychczas nienadającego się do uprawy, wraz z pierwszymi pracami hydraulicznymi wokół jeziora Tai . Ten początek rozwoju wiąże się również z założeniem stolicy w Nanjing i napływem uchodźców uciekających przed walkami w północnych Chinach.

Za czasów dynastii Sui (581-618) i Tang (618-907) w regionie jeziora Tai i na jego południowych obrzeżach mnożą się prace hydrauliczne: budowa wałów chroniących rzekę przed powodzią, ale także przed najazdem delty grunty nad morzem, budowa zbiorników ( bei-tang ) do nawadniania gruntów w porze suchej, budowa kanałów przeznaczonych do odwadniania lub nawadniania, rozmnażanie polderów ( weitian ), rekultywacji dna jezior i terenów bagiennych. Delta Jangcy i jej obrzeża stają się regionem eksportującym produkty rolne.

Jangcy jest główną arteria Chin wodny wewnątrz systemu i pozostanie tak aż do budowy sieci kolejowej w XX th  wieku. Grand Canal , który łączy Jangcy do Żółtej Rzeki (1776  km ) została zakończona w ramach dynastii Sui (581-618) i częściowo będą remontowane i zakończone między 1271 i 1633, aby umożliwić jej służyć Beijing. W swojej południowej części przecina deltę Jangzi. Służy głównie do transportu nadwyżek rolnych wyprodukowanych w delcie do północnych Chin. W szczytowym okresie użytkowania jest poprzecinany przez 8000  śmieci i sampanów, które rocznie przewożą około 300 000 ton towarów.

Rozwój rolniczy środkowego biegu Jangcy jest znacznie późniejszy. Jest to przede wszystkim XII th  century podczas dynastii Southern Piosenki i została zakończona zgodnie z dynastii Ming i Qing , którzy są z kolei kluczową grunty rolne cesarstwa chińskiego. W ten sposób powstają dwa ważne regiony rolnicze. Basen Nanyang na północy Hubei, gdzie dominują wały ( di ) i ogrodzenia ( yan ). Głównymi pracami są systemy nawadniające Liumenyan i Hongquebei oraz kanalizacja rzeki Bai (dopływ Han ), która tworzy połączenie rzeczne między Pekinem a środkowym Jangzi. Drugim regionem jest równina dwóch jezior ( Dongting i Poyang ), obszar niskiego ciśnienia, który do tego czasu był ogromnym bagnem poprzecinanym wieloma rzekami. W wyniku przeprowadzonych prac powstał zespół jezior oraz poldery chronione kolistymi wałami ( weiyuan ).

Na poziomie politycznym Jangzi, zbyt szeroki, by można go było przekroczyć mostem, staje się naturalną granicą oddzielającą Chiny północy od południa. Tę rolę granicy rzeka pełniła zwłaszcza w okresie dynastii Północy i Południa (420-589) oraz w czasach Pieśni Południa (1127-1279). Wzdłuż rzeki rozgrywa się wiele bitew, z których najbardziej znana to Bitwa nad Czerwonym Klifem (208) w erze Trzech Królestw . W czasie wojen między dynastiami Jin i Song na rzece rozegrało się kilka bitew morskich. Najbardziej znane to bitwa pod Caishi (1161), która pozwala Song odeprzeć inwazję Jin i bitwa pod Tangdao, która ma miejsce w tym samym roku.

Za czasów dynastii Song (960-1279) dolny dział wodny Jangcy ( Dziangnan ) stał się najlepiej prosperującym regionem chińskiego terytorium i dostarczał od jednej trzeciej do połowy dochodu kraju. Region środkowego biegu wokół Wuhan , Janghan, stał się z kolei ważnym spichlerzem dynastii Ming (1368-1644).

Dynastia Qing (1644-1912)

Taiping bunt , powstanie wielka popularnością, przetoczyła się między 1851 a 1864 zlewni dolnego i środkowego biegu Yangzi. Jego geneza jest wieloczynnikowa: silny wzrost demograficzny, szereg klęsk żywiołowych (powodzie na głównych rzekach), presja fiskalna i niekompetencja rządzących. Powstańcy zajęli Nanjing w 1853 roku, który uczynili swoją stolicą i szybko przejęli kontrolę nad całym działem wodnym rzeki aż do Wuhan, ale nie udało im się podbić Szanghaju , Pekinu i górnego biegu Yangzi. Dopiero w 1864 roku Qinom udało się odzyskać Nanjing i pokonać główne armie rebelii. Ludzkie żniwo rewolty jest straszne: od 20 do 30 milionów zabitych i 30 milionów uciekinierów. Miasta i regiony wewnętrzne pustoszają na rzecz miast przybrzeżnych, takich jak Szanghaj, których populacja rośnie wykładniczo.

Pierwszymi parowcami, które krążyły po Jangcy, były uzbrojone angielskie statki, które przybyły, by wspierać wojska brytyjskie podczas I wojny opiumowej między Wielką Brytanią a Chinami. Traktat Tien-Tsin (1858) nakłada na Chiny w szczególności swobodnego przepływu europejskich statków handlowych i wojskowych na Yangzi i otwarcia na handel międzynarodowy kilku portów znajdujących się na tej rzece: Hankou i Nanking pierwszy wtedy Wuhan i Jiujiang po Qing odzyskała terytoria zajęte przez bunt Taipingów . Pierwszy brytyjski armator, „China Navigation Company”, został utworzony w 1876 roku do przewozu towarów i pasażerów wzdłuż rzeki. Chińscy armatorzy tworzą własne floty parowców, które płyną w górę rzeki do Yichang, 1600 kilometrów od ujścia. Statkom oceanicznym udało się wznieść do Hankow, 1000 km od ujścia, podczas gdy pierwsze 300 km rzeki było dostępne dla każdego statku oceanicznego w tamtych czasach.

Republika Chińska (1912-1949)

Chiny Mao (1949-1979)

Otwartość gospodarcza i liberalizacja (po 1979)

Wraz z dojściem do władzy Deng Xiaopinga w 1979 roku, chińscy przywódcy przyjęli politykę otwartości ( kaifang ), która po raz pierwszy została przetestowana w południowych Chinach („Shenzhen Special Economic Zone”). Następnie od 1990 roku stopniowo rozszerzano ją na dorzecze Jangcy, najpierw w delcie (nowy obszar od Pudong do Szanghaju), a następnie w głąb lądu.

Hydrologia

Jangzi jest typową rzeką w regionach podlegających reżimowi monsunowemu ze skoncentrowanymi opadami latem i minimalnymi zimą. W 70% zlewni rzeki Jangcy, leżącej w rejonach wysokich gór lub pagórków, wszechobecne są zjawiska erozji i żlebów wywołanych gwałtownymi powodziami. W rezultacie rzeka transportuje znaczną część osadów.

Opad atmosferyczny

Większość zlewni rzeki znajduje się w regionach o klimacie umiarkowanym lub pod wpływem monsunu. Poziom opadów odzwierciedla tę sytuację ze średnią roczną 1087  mm . Ale przestrzenny rozkład tych opadów jest niejednorodny. Są najsłabsze na poziomie źródeł na wysokim płaskowyżu tybetańskim  : poniżej 50  mm na samym początku trasy, pozostają poniżej 200  mm przez pierwsze 1200 kilometrów do Yushu . Pomimo lodowatego klimatu tego płaskowyżu i otaczających go obszarów górskich, sprzyjających opadom śniegu i pozwalającym na obecność licznych lodowców, większość zaopatrzenia w wodę ma postać deszczu: topniejący lód stanowi nie tylko 7,7% objętości w Yushu. Za tym miastem ilość opadów gwałtownie wzrasta i wynosi od 600 do 1200  mm w środkowym i dolnym biegu rzeki. Opady deszczu są większe niż 1200  mm w zachodniej części Syczuanu , zachodniej części Gór Daba i nad dorzeczem rzek wpadających do jezior Dongting i Poyang .

Opady w ciągu roku rozkładają się nierównomiernie:

Obciążyć

Pełny przepływ rzeki obserwowany był przez 64 lata (1923-1986) w Datong , mieście położonym około 511 kilometrów od ujścia na Morzu Wschodniochińskim . Datong to ostatnia stacja pomiarowa na rzece, która wymyka się wpływowi przypływu. Na tej stacji średni roczny przepływ lub moduł obserwowany w tym okresie wyniósł 28 811  m 3 / s dla zlewni o wielkości 1 712 673  km 2 . Obszar ten stanowi więcej niż 95% całkowitej 1800000 km 2 zlewni  rzeki, i różni się tylko nieznacznie końcowego przepływu w otworze. Arkusz wody wpływającej do zlewni rzeki sięga zatem postać 531 milimetrów rocznie.

Średni miesięczny przepływ (wm 3 / s)
Stacja hydrologiczna: Yangzi Jiang w Datong dla zlewni o powierzchni 1 712 673  km 2
(dane obliczone na przestrzeni 64 lat) Źródło: GRDC - Yangzi Jiang w Datong

Średni przepływ zmienia się w następujący sposób od góry do dołu:

Płynąć na różnych stacjach rzeki. Przepływ odniesienia: Datong (28 811  m 3 / s )
Stacja Lokalizacja Odległość od źródła Dział wodny % całości Średni przepływ % całości Uwaga
Żymenda Yushu 1174  km 408  m 3 / s
Pinghan Yibin km 458,592  km 2 26,9% 4639  m 3 / s 16,1% stacja położona powyżej zbiegu z Min
Cuntan Chongqing km 860.000  km 2 xxx% xxx  m 3 / s xxx% Stacja położona poniżej ujścia rzeki Jialing i powyżej ujścia rzeki Wu .
Yichang 4.504  km na południowy 1 005 501  km 2 59% 13 886  m 3 / s 48,2% Początek kursu średniego
Hankou 5489  km 1 488 036  km 2 87,3% 22 818  m 3 / s 79,2% Stacja położona poniżej Wuhan . Początek dolnego kursu

Powodzie Jangcy

Zlewnia Jangcy znajduje się w letnim regionie monsunowym . Zalewanie z Jangcy to cykliczne zjawiska, które powstaje w wyniku koncentracji opadów w okresie letnim (od 70 do 80% rocznego strącania) i objętość istotnych opadów na wiele z wodnym, a zwłaszcza bogata w południowo-wschodniej części. Kiedy prąd El Niño jest aktywny, wzloty położone nad północno - zachodnim Oceanem Spokojnym wzmacniają się, a letni monsun generuje więcej opadów. W powodzi odbywają się głównie w czerwcu i lipcu. Są one często niszczące i przyczyniły się do spowolnienia rozwoju tego regionu, zwłaszcza na środkowym i dolnym biegu (od Yichang do ujścia rzeki). Od ponad tysiąca lat mężczyźni próbują walczyć z powodziami na tym odcinku biegu rzeki, budując wały (2000  km wzdłuż Jangcy). Ich szczyt dominuje obecnie nad otaczającą równiną od 10 do 15 metrów, a koryto rzeki zostało podniesione przez osady (mówimy o rzece zawieszonej ). Wiele jezior, zwłaszcza jezioro Dongting i jezioro Poyang, odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu powodzią, gromadząc większość nadmiaru wody. Jednak te akweny, jak również tereny podmokłe, zostały w dużej mierze przekształcone w poldery , stare zjawisko, które ostatnio przyspieszyło. W trakcie drugiej połowy XX -tego  wieku, mężczyźni znacząco zmienione warunki przepływu Jangcy i jej dopływów. Wykarczowali znaczną część lasów dominujących w górnym biegu rzeki i jej dopływach, uwydatniając zjawiska erozji, a tym samym wypełniając jeziora osadami i zmniejszając zdolność wchłaniania deszczu przez nieosłonięte już gleby.

Powodzie na Yangzi są powtarzającym się zjawiskiem. Przez ostatnie tysiąc lat, częstość występowania powodzi wzrosła od 5 lat, licząc średnio w Yuan dynastii Song (960-1367) do 3 lat, w drugiej połowie XX th  wieku i przyspieszone dalszego ciągu pierwszej dekady XX th  stulecie. Przepływ w zlewni wynosi od 20 000  m 3 / s do 90 000  m 3 / s . W latach 1865-1895 wystąpiło 11 wezbrań o przepływie większym niż 45 000  m 3 / s w biegu górnym, 17 wezbrań o przepływie większym niż 50 000  m 3 / s w biegu środkowym oraz 6 wezbrań o przepływie większym niż 60 000  m 3 / s w dolnym biegu. Podczas gdy średni przepływ rzeki ma tendencję do zmniejszania się w ciągu pięćdziesięciu analizowanych lat, przepływ podczas powodzi podczas powodzi ma tendencję do zwiększania się. Ostatnia poważna powódź rzeki XXI th  century miała miejsce w roku 1998. Minęło dwa i pół miesiąca w wysokości do 45 000 do 50 000  m 3 / s na górnym biegu 60 000 do 70 000  m 3 / s na biegu środkowym i 75 000 do 80 000  m 3 / s na biegu dolnym. Odcinek ten pokazał, że prowadzone prace mające na celu ograniczenie powodzi, zmniejszenie wielkości jezior oraz erozja dotykająca 1/3 powierzchni dorzecza przyczyniły się do podniesienia poziomu wody w czasie powodzi.

W czerwcu 2020 r. powódź osiągnęła rekord datowany na 1940 r. Od 24 czerwca wody podniosły się o 5 metrów powyżej zwykłego poziomu w Qijiang Xian w gminie Chongqing . Według National Emergency Department, ponad 11 milionów ludzi w 24 południowych prowincjach Chin zostało dotkniętych powodzią z powodu ulewnych deszczów, 500 000 ewakuowano, 9 300 budynków zostało zniszczonych, a wszystko to spowodowało straty gospodarcze w wysokości 24 miliardów juanów (3 miliardy euro). Co najmniej 39 osób zginęło lub zaginęło.

Zajęcia

Yangzi Jiang dostarcza wodę do 40% terytorium Chin i 70% produkcji ryżu .

Fauna wodna

Zlewnia Jangcy wraz z systemem jezior tworzy zespół bardzo zróżnicowanych siedlisk wodnych, co pozwoliło na zamieszkiwanie tam wielu gatunków. Występuje tu 370 gatunków ryb, co stawia rzekę na pierwszym miejscu wśród rzek azjatyckich. Spośród tych 370 gatunków 294 to ryby słodkowodne, 22 żyją w wodach słonawych, 9 to gatunki krążące między morzem a rzeką, a 45 to gatunki morskie. 142 z tych gatunków to gatunki endemiczne (żyją tylko w dorzeczu Jangcy), z czego 112 w górnym biegu rzeki, 21 w środkowym i dolnym biegu oraz 9 w całym zlewni. 188 gatunków żyje tylko w Rezerwacie Przyrody Endemicznych Gatunków Ryb Górnej Jangcy. Dziewięć z nich znajduje się na liście gatunków chronionych, w tym trzy na poziomie maksymalnym (Poziom I): jesiotr chiński , jesiotr Jangcy i miecznik Chiny , symboliczne gatunki rzeki w 2020 roku uznane za wymarłe Sześć gatunków korzysta z ochrony niższego stopnia ( poziom II): taimin syczuański (z rodziny łososiowatych ), koza chińska , sinocyclocheilus grahami , schizothoracin Dali , węgorz marmurkowy większy i trachidermus fasciatus .

Charakterystykę niektórych gatunków charakterystycznych dla zlewni Jangcy przedstawiono poniżej:

Dorzecze Jangcy jest również domem dla 145 gatunków płazów , z których 49 żyje tylko w tym regionie. Większość z nich znajduje się w górnym biegu rzeki oraz jej dopływach. Pięć z tych gatunków znajduje się na liście, której ochrona jest monitorowana przez państwo chińskie: chińska salamandra olbrzymia , traszka Guizhou, traszka czarna i ropucha azjatycka. Za zagrożone uważa się 62 gatunki płazów. Środkowe i dolne partie Jangcy oferują szczególnie korzystne warunki dla płazów, ale tamtejsze środowisko naturalne zostało w znacznym stopniu zniszczone lub rozdrobnione, co doprowadziło do wymierania żyjących tam gatunków.

Ustalenia

Tamy

Wyposażenie Chin w tamy hydroelektryczne rozpoczęto w 1912 r. Do 1949 r. wojna domowa oraz konflikt z Japonią spowalniały realizację tych prac i jedyne duże tamy zostały zbudowane przez japońskiego okupanta w północnych Chinach. Po zwycięstwie Komunistycznej Partii Chin w 1949 r. pierwszeństwo nadano nawadnianiu nad produkcją energii elektrycznej, aby poradzić sobie z silnym wzrostem populacji, który osiągnął 583 miliony mieszkańców w 1953 r. W kontekście politycznym bardzo poruszony (w szczególności Rewolucja Kulturalna ), w latach 1960-1979 zbudowano kilka dużych zapór na dopływach Yangzi: tama Zhexi na rzece Zi w 1962 roku (947  MW ), tama Danjiangkou na rzece Han w 1973 roku (900  MW ) i zapora Wujiangdu na rzece Wu w 1979. Od lat 80. chińscy przywódcy optowali za polityką otwarcia i częściowej prywatyzacji. Bank Światowy i Azjatycki Bank Rozwoju, jak również zagraniczne rządy udzielać kredytów, które pozwalają ambitne projekty wodne zostać uruchomiona.

Dam Gezhouba zbudowany na środkowym biegu Yangzi w 1988 roku to pierwsza konstrukcja na dużą skalę (2,715 MW) ma zostać zbudowany na rzece. Budowa zapory Trzech Przełomów , położonej poniżej Gezhouby na pograniczu górzystego regionu górnego i środkowego Jangcy, powinna ustanowić nowy światowy rekord pod względem zainstalowanej mocy (22 500  MW ). Jego budowę rozpoczęto w 1993 r. pomimo sprzeciwu krajowego i międzynarodowego, który uwydatnił reperkusje projektu: przesiedlenie 1,3 miliona ludzi, zanik żyznych gruntów rolnych, pochłonięcie wielu zabytków i wpływ na środowisko. Zwolennicy podkreślają zapobieganie powodziom, lepszą żeglowność, wytwarzanie energii i symboliczną rolę projektu, który demonstruje nowe możliwości Chin. Opozycja wewnętrzna, która nie wykracza poza krąg hydrologów w Chinach, jest napięta. Jednak pod koniec lat 90. kilka wydarzeń i katastrof, które uwypukliły szkody ekologiczne spowodowane nieokiełznanym wzrostem (powódź w Jangcy w 1998 r., burze piaskowe w Pekinie itp.) doprowadziły do ​​pewnej świadomości społeczeństwa obywatelskiego.

Decentralizacja państwa, reformy gospodarcze (otwarcie na inwestycje zagraniczne, gospodarka rynkowa) prowadzą do rocznego wzrostu o ponad 10% w latach 1990-2004. Chcąc poradzić sobie ze wzrostem zużycia i zdekarbonizować produkcję energii, chińscy przywódcy rozpoczynają ambitny plan budowy elektrowni wodnych, który przewiduje moc 270  GW w 2015 r. i 330  GW w 2020 r. inżynierowie opanowali technologię i nie już konieczne do importu sprzętu produkowanego lokalnie. Ponadto Chiny mogą samodzielnie finansować swoje projekty. Budowa tam przebiega wtedy w zadziwiająco szybkim tempie. Powierzono to pięciu firmom kontrolowanym przez państwo chińskie. W ciągu dziesięcioleci 2000 i 2010 Jangcy i jej dopływy zostały wyposażone w bardzo dużą liczbę zapór, co przyczyniło się do uczynienia z Chin od 2010 roku największego na świecie producenta energii hydroelektrycznej. Całkowita moc zainstalowana w zlewni Jangzi przekroczyła na koniec 2019 r. 111 000  MW i produkowała rocznie ponad 500 TWh/rok . Kilka dużych zapór o mocy 30 000  MW ma zostać uruchomionych w latach 2020/2021.

Główne tamy z wyjątkiem tych z Trzech Przełomów na Gezhouba i Goupitan (zbudowany na Wu dopływem ) są zainstalowane w górnym biegu rzeki Jangcy ( Jinsha ) oraz na pierwszych dużych dopływów, które schodzą się podoba z płaskowyżu tybetańskiego: the Yalong i dopływ Dadu Min . Najważniejsze z nich to:

Główne cechy zapór zbudowanych na Yangzi i jej dopływach
Nazwa Region lub prowincja Rzeka Wzrost Moc zainstalowana
( MW )		 Produkcja
roczna ( TWh/rok )		 Typ zapory Pojemność przechowywania Data
ukończenia		 Uwagi
Ahai Dam Yunnan Jinsha (Górna Jangcy) 138  m . 2000 megawatów 8.88 tama grawitacyjna 8 820  000 000 m 3 2012
Ankang Dam Shaanxi Han 128  m² 800 megawatów 2,8 tama grawitacyjna 2 580 000 000  m 3 1989
tama Baihetan Syczuan / Junnan Jinsha (Górna Jangcy) 277  m² 16 000 megawatów Łuk dam 17 924 000 000  m 3 2021
Tama Baozhusi Syczuan Bailong 132  m² 700 megawatów 2,3 tama grawitacyjna 2 500 000 000  m 3 2000
Bashan Dam Chongqing Renhe 155  m² 140 megawatów 0,4 Tama nasypu skalnego z maską betonową 315 000 000  m 3 2009
Baiyun Dam Hunan Wushui 120  m² 54 megawaty Tama nasypu skalnego z maską betonową 545 000 000  m 3 2006
Bikou dam Gansu Bailong 101  m² 300 megawatów 1,5 Tama nasypowa 521 000 000  m 3 1977
Tama Changheba Syczuan Dadu 240  m² 2600 megawatów 10,8 Tama nasypu skalnego z maską betonową 1 075  000 000 m 3 2016
Tama Changshou Chongqing Jangzi 52  mln Tama nasypowa 1 027 000 000  m 3 1954
Dagangshan Dam Syczuan Dadu 210  m² 2600 megawatów 11.43 Łuk dam 724 000 000  m 3 2014
Tama Dahuashui Guizhou Qingshui 134,5  m² 200 megawatów 0,8 Łuk dam 276 500 000  m 3 2008
Danjiangkou Dam Hubei Han 176,6  m² 900 megawatów tama grawitacyjna 17 450 000 000  m 3 1973
Tama Dongfeng Guizhou Wu 162  m² 570 megawatów 2,4 Łuk dam 1 025 000 000  m 3 1995
Dongjiang Dam Hunan Lishui 157  m² 500 megawatów Łuk dam 9 565 000 000  m 3 1992
Dongping Dam Hubei Zhong 135  m² 110 megawatów 0,3 Łuk dam 336 000 000  m 3 2006
Ertan dam Syczuan Yalong 240  m² 3300 megawatów 17 Łuk dam 5 800 000 000  m 3 1999
Geheyan dam Hubei Qing 157  m² 1240 megawatów Łukowa tama grawitacyjna 3 400 000 000  m 3 2006
Tama Gezhouba Hubei Jangzi 47  m² 2715 megawatów 17.01 tama grawitacyjna 1 580 000 000  m 3 1988
Tama Goupitan Guizhou Wu 232,5  m² 3000 megawatów 9,67 Łuk dam 6 451 000 000  m 3 2009
Guandi Syczuan Yalong 168  m² 2400 megawatów 11.87 tama grawitacyjna 760 000 000  m 3 2012
Guanyinyan Dam Junnan / Syczuan Jinsha (Górna Jangcy) 159  mln 3000 megawatów 13.62 tama grawitacyjna 2 072 000 000  m 3 2014
Tama Gudongkou Hubei Xiangqi 120  m² 45 megawatów Tama nasypu skalnego z maską betonową 138 000 000  m 3 1999
Huating Dam Anhui Changhe 57,9  m² Tama nasypowa 2 390 000 000  m 3 1976
Tama Hongjiadu Guizhou Liuchong 179,5  m² 600 megawatów 1,6 Tama nasypu skalnego z maską betonową 4 947 000 000  m 3 2005
Houziyan dam Guizhou Dadu 223,5  m² 1700 megawatów 7,4 Tama nasypowa 662.000.000  m 3 2017 (?)
Huanglongtan Damtan Hubei Z 107  m² 510 megawatów tama grawitacyjna 1 228 000 000  m 3 1976
Tama Jiangkou Chongqing Furong 139  m² Łuk dam 497 000 000  m 3 2003
Zapora Jiangpinghe Hubei Lousui 221  m² 500 megawatów 1 Tama nasypu skalnego z maską betonową 1 366 000 000  m 3 2012
Tama Jiangya Hunan Lousui 131  m² 300 megawatów 0,8 tama grawitacyjna 1 740 000 000  m 3 2000
Jinanqiao Dam Yunnan Jinsha (Górna Jangcy) 160  m² 2400 megawatów 11.04 tama grawitacyjna 847 000 000  m 3 2010
Jinping I Dam Syczuan Yalong 305  m² 3600 megawatów 17 Łuk dam 7 700 000 000 m3 2013
Zapora Jinpinga II Syczuan Yalong 37  m² 4800 megawatów 24.23 tama grawitacyjna 14 200 000 m3 2012
Kajiwa Dam Syczuan Muli 171  m² 452 megawatów Tama nasypu skalnego z maską betonową 375 000 000  m 3 2014
Tama Lianghekou Syczuan Yalong 295  m² 3000 megawatów Łuk dam 10 770 000 000  m 3 2021
Liyuan Dam Yunnan Jinsha (Górna Jangcy) 155  m² 2400 megawatów 10,7 Tama nasypu skalnego z maską betonową 727 000 000  m 3 2014
Tama Lizhou Syczuan Muli 132  m² 365 megawatów Łuk dam 186 900 000  m 3 2015
tama Longkaikou Yunnan Jinsha (Górna Jangcy) 119  m² 1800 megawatów 7,8 tama grawitacyjna 544 000 000  m 3 2013
Ludila dam Yunnan Jinsha (Górna Jangcy) 120  m² 2 160 megawatów 9.96 tama grawitacyjna 1 718 000 000  m 3 2015
Tama Maoergai Syczuan Heishui 147  m² 420 megawatów Tama nasypowa 535.000.000  m 3 2011
Pankou damu Hubei Z 114  m² 51 megawatów Tama nasypu skalnego z maską betonową 1 970 000 000  m 3 2012
Pengshui Dam Chongqing Wu 116,5  m² 1750 megawatów Łuk dam 518 000 000  m 3 2008
tama Pubugou Syczuan Dadu 186  m² 3300 megawatów 14,6 Tama nasypu skalnego z maską betonową 5 390 000 000  m 3 2010
Tama Qiaoqi Syczuan Baoxinghe 123  mln 240 megawatów Tama nasypowa (skały) 214 000 000  m 3 2009
Tama Quexue Syczuan Shuoqu 164,2  m² 246 megawatów Tama nasypowa (skały) 132 600 000  m 3 2017 (?)
Tama Renzonghai Syczuan Tianwan 60  m² 779 megawatów Tama nasypowa (skały) 112 000 000  m 3 2007
Tama Sanbanxi Guizhou Yuan Jiang 185,5  m² 1000 megawatów Tama nasypu skalnego z maską betonową 4 094 000 000  m 3 2006
Shapai Dam Syczuan Caopo 130  m² 36 megawatów Łuk dam 3 135 000 000  m 3 2006
Shatuo Dam Guizhou Wu 156  m² 1120 megawatów Łuk dam 631 000 000  m 3 2009
Tama Shiyazi Guizhou Hongjiadu 134,5  m² 140 megawatów 0,5 tama grawitacyjna 321 500 000  m 3 2010
Tama Shuangjiangkou Syczuan Dadu 312  m² 2000 megawatów Tama nasypowa (skały) 3 135 000 000  m 3 2020
Tama Shuibuya Hubei Qing 233  m² 1840 megawatów 4 Tama nasypu skalnego z maską betonową 4 580 000 000  m 3 2008
Silin Dam Guizhou Wu 117  mln 1080 megawatów 4 tama grawitacyjna 1 205 000 000  m 3 2008
Suofengying Dam Guizhou Wu 121  m² 600 megawatów tama grawitacyjna 201 200 000  m 3 2006
Tama Tengzigou Chongqing Smocza Rzeka 127  m² 70 megawatów Łuk dam 193 000 000  m 3 2006
Zapora Trzech Przełomów Hubei Jangzi 181  m² 22 500 megawatów 55,2 tama grawitacyjna 39 300 000 000  m 3 2008
Tama Tianhuangping Zhejiang Daxi 72  m² 1836 megawatów
(pompowanie)		 Tama nasypu skalnego z maską betonową 6 770 000  m 3 2004
Tingzikou dam Syczuan Jialing 116  m² 1100 megawatów 3.2 tama grawitacyjna 4 067 000 000  m 3 2014
Tama Wawushan Syczuan Zhougonghe 138  m² 260 megawatów Tama nasypu skalnego z maską betonową 545 000 000  m 3 2007
Tama Wudongde Syczuan / Junnan Jinsha (Górna Jangcy) 270  m² 10 200 megawatów Łuk dam 7 600 000 000  m 3 2020
Wudu Dam Syczuan Fu 120  m² 150 megawatów tama grawitacyjna 572 000 000  m 3 2008
Tama Wujiangdu Guizhou Wu 165  m² 1130 megawatów 3,3 Łukowa tama grawitacyjna 2 300 000 000  m 3 1979
Tama Wuqiangxi Hunan Yuan Jiang 87,5  m² 1200 megawatów 5.4 tama grawitacyjna 4 350 000 000  m 3 1996
Tama Xiangjiaba Junnan / Syczuan Jinsha (Górna Jangcy) 161  m² 6448 megawatów 30,7 Tama nasypowa (skały) 5 163 000 000  m 3 2012
Tama Xiluodu Yunnan Jinsha (Górna Jangcy) 285,5  m² 13 860 megawatów 55,2 Łuk dam 12.670.000.000  m 3 2013
Yele Dam Syczuan Nanya 124,5  m² 240 megawatów 0,6 Tama nasypowa 298 000 000  m 3 2006
Yingzidu Dam Guizhou Sancha 134,5  m² 360 megawatów Tama nasypu skalnego z maską betonową 455.000.000  m 3 2003
Yinpan Dam Chongqing Wu 78,5  m² 600 megawatów tama grawitacyjna 320 000 000  m 3 2011
Yulongyan Dam Hunan Gongxi 96  m² Łuk dam 57 800 000  m 3 2005
Żelińska tama Jiangxi Żeliń 72,5  m² Tama nasypowa (ziemia) 7 900 000 000  m 3 1972
Zhexi Dam Hunan Zi shui 104  mln 947 megawatów tama grawitacyjna 3 656 000 000  m 3 1962
Tama Zipingpu Syczuan Min 156  m² 760 megawatów Tama nasypu skalnego z maską betonową 1.1200.000  m 3 2006
 

Mosty

Przez kilka tysięcy lat, i aż do połowy XX th  wieku, nie przekroczył most między Jangcy Yibin i ujścia rzeki w Szanghaju lub na prawie 3 000 km. Rzeka, ze względu na swoją szerokość, stanowiła fizyczną barierę oddzielającą północne Chiny od południowych Chin. Aby się przeprawić, podróżni i towary musieli wziąć promy . Tak więc pasażerowie dwóch głównych arterii kolejowych kraju łączących Pekin z Kantonem z jednej strony i Pekinem z Szanghajem z drugiej strony musieli wysiąść z pociągu odpowiednio w Wuhan i Nanjing, aby przeprawić się przez rzekę na pokładzie promów przed kontynuowaniem podróży kolejowej do „ do miejsca przeznaczenia. Po przejęciu władzy przez komunistów w 1949 r. chińscy przywódcy wezwali sowieckich inżynierów do zaprojektowania i zbudowania mostu kolejowo-drogowego o mieszanym przeznaczeniu w Wuhan . Budowę rozpoczęto w 1955 roku. Był to pierwszy most, który przekroczył Jangzi w 1957 roku, eliminując przerwy w załadunku na linii kolejowej Pekin-Kanton. Dalej jest jednotorowy most kolejowy wybudowany w Chongqing (1959), a następnie most w Nanking do użytku mieszanego, który od 1968 r. pozwala na ustanowienie ciągłości linii kolejowej Pekin-Szanghaj i który naznaczony jest w trakcie jej budowy zerwaniem relacji między Chiny i Związek Radziecki . Następnie chińscy inżynierowie będą musieli obejść się bez pomocy Sowietów. W latach 80-tych tempo budowy przepraw w Jangcy zwalnia, ale w latach 90-tych zostało ono wznowione i trwa od tego czasu. Teraz rzekę przecinają dziesiątki książek, w tym kilka rekordów, takich jak most wiszący Jiangyin ( zasięg 1385 metrów) otwarty w 1999 roku, most wiszący Runyang (zasięg 1490 metrów) ukończony w 2005 roku i most wiszący Sutong ( zasięg wiszący Sutong). rozpiętości 1088 metrów) oddany do użytku w 2008 roku.

Projekt przesyłu wody z południa na północ

Duże skupiska ludzi w północnych Chinach, w szczególności miasta Pekin i Tianjin, nie mają wystarczających zasobów wodnych. W 2012 roku dla miasta Pekin połączone zasoby pobliskich rzek były w stanie zapewnić każdemu mieszkańcowi około 120  m 3 wody, podczas gdy zgodnie ze standardem ustalonym przez ONZ próg zagrożenia wodą ustalono na 500  m 3 na mieszkańca . Aby zaradzić tej sytuacji, miasto Pekin stara się zmniejszyć ilość zużywanej wody i czerpie z zasobów prowincji Hebei oraz poziomu wód gruntowych, których poziom spada o 2-3 metry rocznie. Podczas gdy stosunkowo suche północne Chiny doświadczają chronicznego niedoboru, południowe Chiny cieszą się obfitymi opadami, a zamiast tego mają nadmierne zasoby wody.

Projekt transferu wody południe-północ (w chińskiej南水北调工程, w Pinyin  : Nánshuǐ Běidiào Gongcheng) została wymieniona w 1960 roku przez Mao: jego celem jest częścią przekierowań z wodami Yangzi i jej dopływów na dostarczanie wody w północnych Chinach. Nabrał kształtu dopiero na początku lat 2000. Ten gigantyczny projekt obejmował budowę trzech zestawów rur doprowadzających wodę na północ:

Projekt, który ma zostać ukończony w całości w 2050 roku, powinien przekierować 45 mld m3 wody rocznie do 2050 roku, czyli około 1400  m 3 / s (praktycznie odpowiednik przepływu Rodanu u jego ujścia). W 2014 roku jego wdrożenie kosztowało już 79 mld USD.

Projekt ma wpływ na człowieka i środowisko. Aby podnieść tamę Danjiangkou, konieczne było przeniesienie 345 000 ludzi, którzy zajmowali ziemię pod wodą. Pobory na rzece Han mogą zagrozić zasobom wodnym regionu, przez który przepływa ta rzeka, i chodzi o pobranie części wody z tamy trzech wąwozów, aby przenieść ją do tamy Danjiangkou.

Szkody ekologiczne

Jakość wody

w maj 2006Chińscy eksperci opublikowali alarmujące raporty o stanie zanieczyszczenia rzeki. Zaopatrzenie w wodę pitną obszaru metropolitalnego Szanghaju może stać się problematyczne, jeśli nie znajdzie się rozwiązanie. Drugi problem dotyczy liczebności gatunków zwierząt zamieszkujących brzegi rzeki: ich liczebność wzrosła ze 126 w połowie lat 80. do 52 w 2002 roku .

Jedna trzecia zanieczyszczeń pochodziłaby z nawozów chemicznych, pestycydów i odpadów rolniczych, reszta pochodziłaby z miast , przemysłu i łodzi . Co więcej, wody te uważane są za najbardziej mętne na świecie, a transport osadów szacuje się na 680 mln ton rocznie.

Chociaż zaopatruje 40% terytorium Chin i dostarcza wodę potrzebną do 70% produkcji ryżu, co roku wyrzuca się tam 25 miliardów ton brudnej wody miejskiej i przemysłowej.

Erozja gleby

Erozja gleby dotyka 622 200  km 2 lub 34,6% obszaru zlewni Jangcy. Rzeka i jej dopływy przenoszą 2,4 miliarda ton osadów rocznie. Erozja dotyka szczególnie dolnego biegu rzeki Jinsha (Yangzi, zlewni Hialing i Tuo, środkowego biegu Min, górnego biegu Wu i Chishui, regionu Trzech Przełomów i górnego biegu Han. Ta erozja jest głównie związane z konwersją górzystych terenach pokrytych lasami i łąk język uprawianej ziemi, ale również w kamieniołomach, budownictwa drogowego, górnictwa i różnych projektów obszar dotknięty wzrasta o 1000  km 2 rocznie, co zwiększa masę osadu zmyte przez 150 milionów ton.

Zaburzenia ekosystemu rzecznego przez tamy i zbiorniki wodne

Zapory i zbiorniki wodne zakłócają przepływ rzeki i jej ekosystemu.

Osady transportowane przez rzekę odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu koryta rzeki, relacji rzeki z jeziorami i tworzeniu jej ujścia. Zapory i zbiorniki modyfikują proces transportu osadów, co bezpośrednio wpływa na przebieg rzeki Jangcy i siedlisko organizmów wodnych.

W kulturze popularnej

Uwagi i referencje

Uwagi

  1. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz etymologię Yangzi Jiang , Chang Jiang i Jiang w Wikisłowniku.
  2. uważane do dynastii Ming jako dopływ z Min (a nie na odwrót)
  3. Górne biegu Yangzi, Yalong , Min i JIALING zlewni mieć 1332 lodowce reprezentujących powierzchnię około 1900  km 2 i objętości 25  miliardów m 3

Bibliografia

  1. (zh) „ 扬子江 - 长江 下游 河段 的 旧称 - jitaofushi.com  ” ( Archiwum • Wikiwix • Archive.is • Google • Co robić? ) , Na www.jitaofushi.com (dostęp 2 września 2017 r . ) .
  2. (zh-TW) „ 一個 嚴肅 的 問題 ： 為何 長江 各 段 有 名稱 而 黃河 卻 沒有？  ” (dostęp 16 maja 2018 r . ) .
  3. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 2.6.
  4. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 3.1.3.
  5. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 1.2.1.
  6. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 1.2.2.
  7. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , str.  pkt 2.6.1.
  8. (w) „  Górskie obszary chronione  ” na Plateau Perspectives (dostęp 3 maja 2020 r . ) .
  9. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , str.  pkt 2.6.2.
  10. Jangzi, od rzeki do regionu? Rekompozycje przestrzenne miast i polityki rozwoju dla dużego zlewni hydrograficznej , s.  68-70
  11. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 2.6.5.
  12. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , str.  pkt 3.2.1.
  13. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 3.2.2.
  14. (w) x, "  Wczesny Homo i związane z nim artefakty z Azji  " , Nature , tom.  378 n O  6554,2006( przeczytaj online ).
  15. (w) Kwang-chih i Ward H. Goodenough, Prehistoryczna osada na Pacyfiku , Amerykańskie Towarzystwo Filozoficzne,2013( ISBN  978-0-87169-865-0 ) , „Archeologia południowo-wschodnich wybrzeży Chin i jej wpływ na ojczyznę austronezyjską” , s.  36–54.
  16. (w) Hutcheon Robin China-Yellow , Chinese University Press,1996, s.  4.
  17. (w) Zhang Chi, „Kultura Qujialing-Shijiahe w środkowej dolinie rzeki Jangcy” , John Wiley & Sons,2013, s.  510-534.
  18. (w) Rowan K. Flad i Pochan Chen, Starożytne Chiny Środkowe: centra i peryferia wzdłuż rzeki Jangcy , Cambridge University Press,2013.
  19. (w) Zhang Chi, Kultura Qujialing-Shijiahe w środkowej dolinie rzeki Jangcy , John Wiley & Sons,2013, s.  510–34.
  20. (w) Rowan K. Flad i Pochan Chen, Starożytne Chiny Środkowe: centra i peryferia wzdłuż rzeki Jangcy , Cambridge University Press,2013.
  21. (w) Lothar von Falkenhausen, „  Chińskie społeczeństwo w epoce Konfucjusza (BC 1000-250): Dowody archeologiczne  ” , Instytut Archeologii Cotsena , tom.  262 n O  882006.
  22. (w) Constance A. Cook i John S. Major, Defining Chu: Image and Reality in Ancient China , University of Hawai'i Press,1999.
  23. Jangzi, od rzeki do regionu? Rekompozycje przestrzenne miast i polityka rozwoju dużego zlewni hydrograficznej , s.  132-135
  24. „  Naukowy geniusz Chin – pierwszy kanał z poziomami  ”, Kurier UNESCO , Unesco ,Październik 1988, s.  32 ( przeczytaj online )
  25. (w) Brian Lander, „  Państwowe zarządzanie groblami rzecznymi we wczesnych Chinach: nowe źródła historii środowiskowej centralnego regionu rzeki Jangcy  ” , Toung Pao ,2014, s.  287-324 ( DOI  10.1163/15685322-10045P02 , przeczytaj online ).
  26. Jangzi, od rzeki do regionu? Rekompozycje przestrzenne miast i polityka rozwoju dużego zlewni hydrograficznej , s.  136
  27. (w) China at War: An Encyclopedia ( ISBN  978-1-598-84415-3 ) , s.  141.
  28. The Yangzi, od rzeki do regionu? Rekompozycje przestrzenne miast i polityki rozwoju dla dużego zlewni hydrograficznej , s.  145-146
  29. (w) Zhang Jiayan, Radzenie sobie z nieszczęściem: zmiana środowiska i reakcja chłopów w środkowych Chinach, od 1736 do 1949 , UBC Press,2013( ISBN  978-0-7748-2597-9 , czytaj online ) , s.  265.
  30. (w) Robert Bickers i Isabella Jackson, Porty traktatowe we współczesnych Chinach: prawo, ziemia i władza ,20 maja 2016( ISBN  9781317266280 , czytaj online ) , s.  224
  31. (w) „Traktat z Tientsin (art. X i XI)” (wersja z dnia 25 grudnia 2010 r. w archiwum internetowym ) .
  32. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  ust. 3.
  33. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 3.3.4.1.
  34. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 3.3.2.
  35. GRDC - Yangzi Jiang w Datong
  36. (w) Fengling yua, Zhongyuan Chenb, Xianyou Ren Guifang Yang et al. , „  Analiza historycznych powodzi na rzece Jangcy, Chiny: Charakterystyka i wyjaśnienia  ” , Geomorfologia , tom.  113,2009, s.  210-216 ( czytaj online )
  37. „  Powodzie. W Chinach historyczna powódź rzeki Jangcy zagraża milionom ludzi  ” , na Courrier International ,26 czerwca 2020(dostęp 28 czerwca 2020 r . ) .
  38. Gaëlle Dupont, „  Środowisko: zagrożenia dla dużych rzek  ” , na stronie internetowej World ,6 kwietnia 2007.
  39. Yohan Blavignat , „  Chiński miecznik, pierwszy gatunek oficjalnie wymarły w 2020 roku  ” , na Le Figaro.fr ,10 stycznia 2020(dostęp 16 października 2020 r. )
  40. Céline Deluzarche , „  Chiński miecznik, pierwszy gatunek dekady uznany za wymarły  ” , o Futurze (dostęp 16 października 2020 r. )
  41. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 4.5.1.
  42. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  pkt 4.6.2.1.
  43. (en) Xiaofeng Kang, „  Rozwój energetyki wodnej w Chinach: historia i narracje  ” , x ,2014( przeczytaj online ).
  44. Elektrownia wodna Xiluodu w celu złagodzenia presji na zaporę Trzech Przełomów , People's Daily online, 9 grudnia 2007
  45. (w) Rozpoczyna się budowa elektrowni wodnej Xiluodu , China.org.cn, 27 grudnia 2005
  46. (zh) „  Ahai Station Unit 1 do 72 godzin pracy testowej (informacje)  ” , China Energy Report,24 grudnia 2012(dostęp 24 czerwca 2013 r . ) .
  47. (w) „  Projekt elektrowni wodnej Ankang  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 8 stycznia 2011 r . ) .
  48. (zh) „  Baihetan Hydropower  ” [ archiwum z19 kwietnia 2014] , Baihetan (dostęp 23 sierpnia 2011 ) .
  49. (en) „  Najwyższa w Chinach betonowa tama grawitacyjna  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Dużych Zapór (dostęp 28 sierpnia 2011 r . ) .
  50. (en) „  najwyższe chińskie CFRD  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Dużych Zapór (dostęp 8 stycznia 2011 r . ) .
  51. (w) „  AQUASTAT Dams in China  ” [Microsoft Excel], Organizacja Narodów Zjednoczonych – Zagraniczna Organizacja Rolnicza (dostęp 5 czerwca 2014 r . ) .
  52. (zh) "  Elektrownia Wodna Bi  " [ archiwum12 maja 2014 r.] , ChinaWater (dostęp 24 czerwca 2013 r . ) .
  53. (w) "  Zatwierdzona elektrownia wodna Changheba  " [ archiwum22 lipca 2012] , Breakbulk,18 listopada 2010(dostęp 9 stycznia 2011 ) .
  54. (zh) „  Chongqing Changshou Lake  ” [ archiwum z16 maja 2013 r.] , centrum turystyczne FIT w Chongqing (dostęp 24 czerwca 2013 ) .
  55. (w) "  Wiadomości przetargowe  " [ archiwum12 lipca 2011] , Dadu Hydropower zbuduje program rozwoju elektrowni wodnych Dagangshan,14 grudnia 2010(dostęp 8 stycznia 2011 ) .
  56. (w) „  Projekt elektrowni wodnej Dahuashui  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 8 stycznia 2011 r . ) .
  57. (w) „  Middle Route Project (MRP)  ” , NSBD (dostęp 31 stycznia 2011 ) .
  58. (en) „  najwyższa w Chinach zapory łukowe  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Dużych Zapór (dostęp 28 sierpnia 2011 r . ) .
  59. (w) „  Największe zbiorniki w Chinach  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 24 sierpnia 2011 r . ) .
  60. (w) „  Projekt elektrowni wodnej Ertan  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 8 stycznia 2011 r . ) .
  61. (zh) „  Geheyan Hydropower Station  ” , China Water Power Press (dostęp 23 sierpnia 2011 r . ) .
  62. (w) "  Projekt zapory Gezhouba  " [ archiwum4 kwietnia 2013 r.] , Green Travel (dostęp 23 sierpnia 2011 ) .
  63. "{{{1}}}" .
  64. (w) „  Projekt elektrowni wodnej Guandi  ” [ archiwum11 stycznia 2011] , Ertan Hydropower Development Company (dostęp 8 stycznia 2011 ) .
  65. (w) "  Hydropower Development Co., Ltd. Datang Guanyinyan  ” [ archiwum z2 lutego 2014] , China CDT (dostęp 9 stycznia 2011 ) .
  66. (zh) "  Elektrownia wodna na jeziorze Huating w Anqing  " [ archiwum7 lipca 2011] , Anhui Water Conservancy Bureau (dostęp 18 marca 2011 ) .
  67. (w) „  Projekt elektrowni wodnej Hongjiadu  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 8 stycznia 2011 r . ) .
  68. (zh) „  Projekt elektrowni wodnej Houziyan Dadu  ” [ archiwum z7 lipca 2011] , Ganzi (dostęp 26 lutego 2011 ) .
  69. (zh) "  Projekt elektrowni wodnej Jiangkou  " [ archiwum1 st wrzesień 2011] , Jangcy Jangcy River Water Resources Commission (dostęp 23 sierpnia 2011 ) .
  70. (in) "  najwyższe RCCs Chin  " , chiński Komitet Narodowy na wielkich zapór (obejrzano 28 aout 2011 ) .
  71. Yong-Wen Hong Cheng-Bin Du , „  Budowa zapory Jinanqiao  ” [ archiwum23 lipca 2011] , Międzynarodowa Elektrownia Wodna i Budowa Zapory,29 listopada 2010(dostęp 9 stycznia 2011 ) .
  72. (en) "  Jingping  " [ archiwum z17 grudnia 2013 r.] , Chiński Komitet ds. Dużych Zapór (dostęp 23 sierpnia 2011 r . ) .
  73. (zh) „  Oczekuje się, że cztery elektrownie wodne Chuan Kaji będą działać przez cały 2014 rok  ” , Wiadomości Polaris Power Network,9 marca 2014(dostęp 16 czerwca 2014 r . ) .
  74. (w) "  Projekt elektrowni wodnej Lianghekou  " [ archiwum13 marca 2012 r.] , Ertan Hydropower Development Company, Ltd (dostęp 29 stycznia 2011 r . ) .
  75. "  Projekt elektrowni wodnej Liyuan w prowincji Yunnan Alstom uzyskał kontrakt - Alstom - Przemysł Elektryczny  " [ archiwum du13 marca 2012 r.] , FrBiz (dostęp 9 stycznia 2011 ) .
  76. (zh) „  Elektrownia wodna Li Chau (elektrownia wodna Lizhou  ” [ archiwum14 lipca 2014 r.] , Changjiang Water Resources Network and Information Center,19 sierpnia 2011(dostęp 16 czerwca 2014 r . ) .
  77. (w) „  Ministerstwo zawiesić kluczowe projekty  ” , China.org (dostęp 26 lutego 2011 ) .
  78. (w) „  Ministerstwo zawiesić kluczowe projekty  ” , China.org (dostęp 10 stycznia 2011 ) .
  79. (zh) „  Pierwsza jednostka wytwórcza Maoergai Hydropower  ” [ archiwum z12 maja 2012] , Jiuzhaigou,28 października 2011(dostęp 16 czerwca 2014 r . ) .
  80. (zh) „  Elektrownia wodna Pan Du River w Hubei  ” [ archiwum z14 lipca 2014 r.] , Sino Hydro,20 stycznia 2014(dostęp 16 czerwca 2014 r . ) .
  81. "  Największa podziemna elektrownia na obszarze krasowym w Chinach - projekt elektrowni wodnej Pengshui na rzece Wujiang  " [ archiwum du1 st sierpień 2007] , ChangJiang Institute of Survey (dostęp 10 stycznia 2011 ) .
  82. (zh) „  State Power Dadu River Falls Hydropower Station Unit 4 wprowadzony do produkcji energii  ” , China Guodian,2 kwietnia 2010(dostęp 9 stycznia 2011 ) .
  83. (zh) „  Projekt elektrowni wodnej Qiaoqi (zapora skalna z rdzeniem żwirowej gleby)  ” , Power China,28 lipca 2009(dostęp 16 czerwca 2014 r . ) .
  84. „  Wprowadzenie do nauki stacji derong  ” , Sanjiang,5 czerwca 2012(dostęp 16 czerwca 2014 )
  85. (zh) "  Podstawa zapory skalnej Renzonghai Test zbrojenia  " [ archiwum z3 marca 2016] , Projektowanie i konstrukcja - chińska biblioteka tekstowa,9 września 2006(dostęp 30 czerwca 2014 ) .
  86. (w) „  Wprowadzenie Elektrownia wodna to Shapai  ” [ archiwum12 maja 2014 r.] , China Water (dostęp 6 stycznia 2011 ) .
  87. (zh) "  Elektrownia wodna Wujiang pomyślnie zamknięta faza Shatuo, właściciele centrów prognozowania robią wszystko, aby zaspokoić potrzeby  " [ archiwum du7 lipca 2011] , Biuro Hydrologiczne Komisji Zasobów Wodnych Changjiang (dostęp 26 lutego 2011 ) .
  88. (w) „  Projekt elektrowni wodnej Shuangjiangkou  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 4 stycznia 2011 r . ) .
  89. (w) "  Shuibuya  " [ archiwum5 września 2011] , Chiński Komitet ds. Dużych Zapór (dostęp 23 sierpnia 2011 r . ) .
  90. (zh) „  Oficjalnie uruchomiono 100 tysięcy prowincji Guizhou, elektrownię wodną Wau Jiang Silin (zdjęcie)  ” [ archiwum1 st sierpień 2012] , Atrain.cn (dostęp 10 stycznia 2011 ) .
  91. (w) „  Projekt Trzech Przełomów  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 15 maja 2011 r . ) .
  92. (w) „  Tianhuangping Pumped-Storage Hydro Plant, China  ” , Power-Technology.com (dostęp 3 stycznia 2011 r . ) .
  93. (w) „  Zatrzymanie tamy Jialing Tingzikou  ” [ archiwum10 czerwca 2014] , Najlepsze Wiadomości,20 czerwca 2013 r.(dostęp 24 czerwca 2013 r . ) .
  94. „  Projekt elektrowni wodnej Wudongde  ” [ archiwum z14 lipca 2014 r.] , China International Water and Electric Corporation (dostęp 12 czerwca 2014 ) .
  95. (zh) "  Tama Wudu  " [ archiwum12 maja 2014 r.] , SinoHydro (dostęp 5 września 2011 ) .
  96. (zh) „  Elektrownia wodna Wujiangdu  ” [ archiwum18 grudnia 2013 r.] , China Water Conservancy and Hydropower Research (dostęp 12 stycznia 2011 ) .
  97. (w) "  WUQIANGX I  ' , J Power ( dostęp 12 stycznia 2011 ) .
  98. (zh) „  O elektrowniach wodnych Xiangjiaba  ” [ archiwum z10 sierpnia 2011] , Shuifu Development and Reform Bureau (dostęp 23 sierpnia 2011 ) .
  99. (w) "  Xiluodu  " [ archiwum5 września 2011] , Chiński Narodowy Komitet ds. Wielkich Zapór (dostęp 3 stycznia 2011 r . ) .
  100. (w) „  Yele Asphalt Concrete Core Rockfill Dam  ” , Chiński Narodowy Komitet ds. Dużych Zapór (dostęp 3 stycznia 2011 r . ) .
  101. (zh) „  Stacja Yingzhidu  ” , Centrum Nadzoru Bezpieczeństwa Zapory Narodowej Rady Energetycznej (dostęp 2 lipca 2014 r . ) .
  102. (zh) „  Srebrna elektrownia wodna  ” , SinoHydro,15 stycznia 2011(dostęp 17 czerwca 2014 ) .
  103. (zh) "  Projekt elektrowni wodnej Yu Longyan  " , China Power Complete Equipment Co., Ltd. (dostęp 24 stycznia 2012 r . ) .
  104. (w) "  Zalew Żeliński  " [ archiwum14 listopada 2012 r.] , Cultural China (dostęp 24 czerwca 2013 ) .
  105. (w) „  Zbiornik Zipingpu i trzęsienie ziemi w Wenchuan  ” , CIES (dostęp 23 maja 2011 r . ) .
  106. (en) Lily Kuo, „  Chiny porusza się ponad Tamizą wody w całym kraju do czynienia z niedoborem wody  ” , na Quartz ,6 marca 2014.
  107. (w) Międzynarodowa Agencja Energetyczna Woda dla Energii. Czy energia staje się bardziej spragnionym zasobem? , Fragment z World Energy Outlook 2012, na iea.org
  108. (w) Gordon G. Chang, „  Kryzys wodny w Chinach pogorszył się przez niepowodzenia polityczne  ” na temat spraw światowych ,8 stycznia 2014(dostęp 23 listopada 2018 r . ) .
  109. „  Wody środkowochińskie obserwowane przez radar z kosmosu  ” (dostęp 22 lipca 2009 r . ) .
  110. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  paragraf 3.4.1
  111. Yan Zhong Dingfei i Yuhao "  Jangcy ługowaniu  " Courrier International (weekend Południowa) , n O  1.288od 9 do 15 lipca 2015 r..
  112. Ewolucja i wykorzystanie zasobów wodnych rzeki Jangcy , s .  paragraf 3.4.2

Zobacz również

Bibliografia

Powiązane artykuły

Linki zewnętrzne