Profesor | |
---|---|
od 1955 |
Narodziny |
7 grudnia 1928 East Oak Lane ( przez ) |
---|---|
Imię urodzenia | Noam Chomsky |
Czas | Filozofia współczesna |
Narodowość | amerykański |
Dom | Tucson |
Trening |
Massachusetts Institute of Technology Oak Lane Day School ( en ) University of Pennsylvania ( Bachelor of Arts ) (1945-1949) Centralne Liceum ( w ) (do1945) University of Pennsylvania ( Master of Arts ) (1949-1951) Uniwersytet Harvarda (1951-1955) |
Zajęcia | Filozof , językoznawca , pisarz polityczny, profesor uniwersytecki , psycholog , antropolog , działacz na rzecz praw człowieka , pedagog , krytyk mediów , pisarz , publicysta , informatyk , historyk |
Tata | William Chomsky ( w ) |
Małżonka | Carol Chomsky (z1949 w 2008) |
Dziecko | Aviva chomsky |
Pracował dla | Massachusetts Institute of Technology (1955-2002) |
---|---|
Obszary | Językoznawstwo , filozofia języka , psychologia , gramatyka generatywna ( in ) , teoria komunikacji , filozofia umysłu , etyka , polityka |
Religia | Agnostycyzm |
Członkiem |
Leopoldine Academy Królewskie Towarzystwo Kanady Amerykańskie Towarzystwo Filozoficzne Amerykańskie Stowarzyszenie na rzecz Postępu Nauki Amerykańska Akademia Sztuki i Nauki Amerykańska Akademia Nauk Academia Europaea (1995) Serbska Akademia Nauk i Sztuk (2003) |
Ruch | Ateizm , Nowa Lewica , anarchosyndykalizm , antywojenny ( w ) |
Mistrz | Zellig Harris |
Stronie internetowej | (pl) chomsky.info |
Nagrody | |
Archiwum prowadzone przez | Biblioteki MIT ( w ) |
Struktury syntaktyczne Aspekt teorii syntaktycznej |
Noam Chomsky ( / n ə ʊ m t ʃ ɒ m s k i / , urodzony7 grudnia 1928w Filadelfii jest amerykańskim językoznawcą . Emerytowany profesor z lingwistyki na Massachusetts Institute of Technology od 1955 do 2017 roku, założył językoznawstwo generatywne . Dzięki karierze zaangażowanego intelektualisty o tendencjach socjalistycznych, libertariańskich i anarchistycznych stał się znany opinii publicznej, zarówno w kraju, jak i za granicą .
Chomsky zaczął rozwijać swoją teorię gramatyki generatywnej i transformacyjnej w latach pięćdziesiątych , starając się wyjść poza podejście strukturalistyczne , dystrybucjonalistyczne i behawiorystyczne w badaniu języka naturalnego . Dążąc do realizacji struktur wrodzonych „wydział języka”, teoria ta jest często opisywana jako najważniejszy wkład w dziedzinie teoretycznych językoznawstwa w XX th wieku i czasami rozmawialiśmy o „Chomsky rewolucji”. W odpowiedzi na krytykę sformułowaną w latach 70. wobec swojego pierwszego modelu, Chomsky zaproponował na początku lat 80. nową wersję swojej teorii opartą na podejściu modułowym. Następnie w latach 90. położył podwaliny pod coś, co nazwał „ programem minimalistycznym ”.
Badania Chomsky'ego odegrały kluczową rolę w tak zwanej „ rewolucji kognitywnej ”. Jego krytyka Verbal Behavior ( „zachowanie werbalne”) z B. F. Skinner w 1959 roku zakwestionował behawioralne podejście do badania umysłu i języka, które dominowały w 1950 roku jego podejście przyrodnik nauki języków ma również wielki rezonans w filozofii języka i umysłu . Ustanowił także hierarchię Chomsky'ego , sposób klasyfikacji języków formalnych według ich mocy generatywnej.
Równolegle z karierą naukową Chomsky prowadził intensywną działalność bojową od połowy lat 60., kiedy publicznie wystąpił przeciwko wojnie w Wietnamie . Sympatyk ruchu anarchosyndykalistycznego i członek związku IWW , prowadzi wiele konferencji na całym świecie oraz publikuje liczne książki i artykuły, w których dzieli się swoimi analizami historycznymi, społecznymi i politycznymi. Jego krytyka skupia się w szczególności na polityce zagranicznej USA i działaniach środków masowego przekazu .
W 1992 roku, według Arts and Humanities Citation Index , Chomsky był cytowany częściej niż jakikolwiek inny naukowiec żyjący w latach 1980-92. Zajmuje ósme miejsce na liście najczęściej cytowanych autorów. Uważany jest za ważną postać intelektualną współczesnego świata, zarówno kontrowersyjną, jak i podziwianą.
Noam Chomsky urodził się w Filadelfii z ojca Williama Chomsky'ego, pochodzącego z Chmielnickiego na Ukrainie , specjalisty od hebrajskiego , który uciekł z Rosji w 1913 roku, i matki, Elsie Simonofsky, o białoruskich korzeniach (urodzona w Stanach Zjednoczonych). , który uczy również hebrajskiego. Noam dorastał „zanurzony w kulturze, nauce i tradycjach judaizmu i hebrajskiego” . W wieku ośmiu lub dziewięciu lat Chomsky spędzał każdy piątek wieczorem czytając z ojcem literaturę hebrajską. Uczył się przed ukończeniem drugiego roku życia w inspirowanej Deweyite szkole prowadzonej przez Temple University , Oak Lane Country Day School , szkole, której kryteria oceniania skupiały się przede wszystkim na kreatywności – indywidualnej i zbiorowej – uczniach. Przebywał tam do dwunastego roku życia, po czym wrócił do klasycznego systemu szkolnego, wstępując do Central High School w Filadelfii, której duch rywalizacji międzyludzkiej przerażał go.
Według jego wspomnień, Chomsky napisał swój pierwszy artykuł do swojej szkolnej gazety w 1939 roku o zagrożeniu ekspansją faszyzmu po upadku Barcelony podczas hiszpańskiej wojny domowej : był zdruzgotany tą porażką i miażdżącym końcem ruchów anarchosyndykalistycznych , takich jak Partia Robotnicza Zjednoczenia Marksistowskiego (POUM). Na początku swojej młodości zetknął się z ideami anarchistycznymi , odwiedzając w szczególności kiosk z gazetami prowadzony przez jednego z jego wujów, garbusa, zamieszanego w sam środek przestępczości zorganizowanej w Nowym Jorku i który stanowił coś w rodzaju „salonu”. bardzo ożywiona polityczno-literacka, gdzie spotykali się intelektualiści i wolne zawody” . Podczas swoich nowojorskich wycieczek często znajdował się w siedzibie anarchistycznej gazety Freie Arbeiter Stimme , której jednym z najważniejszych współpracowników był Rudolf Rocker .
Chomsky wstąpił na University of Pennsylvania w 1945 roku , ucząc hebrajskiego, aby sfinansować swoje studia. Tam studiował filozofię, zwłaszcza u C. West Churchmana , Nelsona Goodmana i Mortona White'a (en) oraz lingwistykę u Zelliga Harrisa . Zarówno językowe, jak i polityczne idee Harrisa miały kluczowe znaczenie dla intelektualnej i naukowej orientacji Chomsky'ego, a ich relacja nauczyciel-uczeń zaowocowała bliską przyjaźnią. Otrzymał tytuł licencjata w 1949 r. na podstawie rozprawy zatytułowanej Morfofonemia współczesnego języka hebrajskiego . W tym samym roku Chomsky poślubił znaną od dzieciństwa językoznawczynię Carol Doris Schatz (1930-2008) - mieli dwie córki Avivę (ur. 1957) i Diane (1960) oraz syna Harry'ego (1967).
Chomsky obronił swoją pracę magisterską z lingwistyki na Uniwersytecie Pensylwanii w 1955 roku, po przeprowadzeniu badań w latach 1951-1955 na Uniwersytecie Harvarda jako pracownik naukowy ( Harvard Junior Fellow ). W swojej pracy magisterskiej zaczyna rozwijać niektóre idee, które następnie zagłębia w swojej książce z 1957 roku zatytułowanej Struktury syntaktyczne .
Chomsky następnie dołączył do Massachusetts Institute of Technology (MIT) w 1955 roku dzięki wsparciu Romana Jakobsona , jako profesora nadzwyczajnego w laboratorium badawczym elektroniki pracującym nad projektem tłumaczenia maszynowego . W 1961 został mianowany profesorem w „Katedrze Języków Nowożytnych i Językoznawstwa”, utworzonej w celu dostosowania do trzeciego cyklu językoznawstwa utworzonego przez Morrisa Halle i jego samego.
Około 1964 Chomsky publicznie angażuje się w debatę polityczną. W założeniu intelektualnym staje się jednym z czołowych przeciwników wojny wietnamskiej wraz z publikacją w lutym 1967 roku artykułu zatytułowanego „The Responsibility of Intellectuals” ( Responsibility of Intellectuals ) w New York Review of Books . Podkreśla on ideę, że o ile intelektualiści, w porównaniu z resztą populacji, mają łatwiejszy dostęp do prawdy, o tyle ponoszą wobec niej tym większą odpowiedzialność. Jeśli ten artykuł doprowadził w następnych miesiącach do mobilizacji wielu naukowców, jego aktywizm, a w szczególności publiczne poparcie dla dezerterów z armii amerykańskiej poprzez „wezwanie do oporu przeciwko wszelkiej formie nielegalnej władzy”, postawił go przed sądem. współudział w „czynnym oporze przed poborem ”. Ale po ofensywie Tết w styczniu 1968 r. oskarżenie zostało umorzone. Od tego czasu znalazł się na tajnej liście „przeciwników politycznych” prezydenta Nixona, których istnienie ujawniono w 1971 roku . Od tego czasu Chomsky nadal publikuje swoje analizy polityczne, udziela licznych konferencji lub udziela wywiadów na całym świecie. Jego krytyka amerykańskiej polityki zagranicznej, często powtarzana poza Stanami Zjednoczonymi, naraża go na krytykę zarówno z lewicy, jak i prawicy w Stanach Zjednoczonych.
W latach 1966-1976 piastował katedrę „Ferrari P. Ward” w zakresie języków nowożytnych i językoznawstwa. W 1976 roku uzyskał rzadki tytuł profesora instytutu . Chomsky spędził całą swoją karierę w MIT.
Głęboko racjonalistyczny , Chomsky formalnie odrzuca poststrukturalizm i postmodernistyczną krytykę nauki.
Przymiotnik „chomskyen” został stworzony, aby odnosić się do jego prac i pomysłów, ale sam Chomsky nie docenia tego terminu, który uważa „personalizację” za nieuzasadnioną w dziedzinie nauki.
Opuścił MIT na University of Arizona latem 2017 roku. Został zatrudniony w niepełnym wymiarze godzin jako „ nagroda profesora ” na wydziale lingwistyki College of Social and Behavioural Sciences . Prowadzi jednak biuro w MIT.
„Od czasu publikacji w 1957 r. Structures syntactiques Chomsky wywarł znaczny wpływ na językoznawstwo”. Struktury składniowe wprowadziły gramatykę generatywną . Teoria ta uważa, że wyrażenia (sekwencje słów) mają składnię, którą można scharakteryzować (globalnie) za pomocą gramatyki formalnej ; w szczególności gramatyka bezkontekstowa rozszerzona o reguły przekształceń. Zakłada się, że dzieci mają wrodzoną wiedzę z podstawowej gramatyki wspólnej dla wszystkich języków ludzkich (co zakłada, że każdy istniejący język stanowi pewnego rodzaju ograniczenie). Ta wrodzona wiedza nazywana jest „ gramatyką uniwersalną ”. Twierdzi się, że modelowanie wiedzy językowej za pomocą gramatyki formalnej wyjaśnia „produktywność” języka: przy zredukowanym zbiorze reguł gramatycznych i skończonym zbiorze terminów ludzie mogą stworzyć nieskończoną liczbę zdań. Istnieją i dlatego zawsze będą zdania, które nigdy nie zostały wypowiedziane.
Noam Chomsky uważa zatem język za własność wyłącznie ludzi. Z tego powodu Nim Chimpsky , słynny szympans, któremu próbowano nauczyć się języka migowego , został ochrzczony jak na ironię, zaczynając od gry słów z imieniem językoznawcy i słowem szympans, oznaczającym potocznie szympansa w języku angielskim .
„Podejście do zasad i parametrów ” (ang. Principles and parameters approach (P & P)), opracowane w Lectures on Government and Binding: The Pisa Lectures (LGB, 1979 ) jest rozszerzeniem koncepcji gramatyki uniwersalnej: zasad gramatycznych leżące u podstaw języki są wrodzone i stałe. Różnice pomiędzy różnymi językami świata można scharakteryzować pod względem parametrów zaprogramowanych do mózgu (takich jak parametr podlega zerowa , parametru pro-drop , który wskazuje, kiedy wymagane jest jednoznaczne z zastrzeżeniem, tak jak w języku angielskim, lub jeśli jest, można go wyeliminować, jak w języku hiszpańskim), często porównywane do przełączników (stąd termin „zasady i parametry” używany do określenia tego podejścia). Z tego punktu widzenia dziecko uczące się języka musi jedynie nabyć niezbędne elementy leksykalne (słowa, morfemy gramatyczne i idiomy ) oraz ustawić odpowiednie wartości parametrów, co można zrobić na kilku kluczowych przykładach.
Zwolennicy tego poglądu twierdzą, że szczególnie duża szybkość, z jaką dzieci uczą się języków, jest trudna do wyjaśnienia, chyba że dzieci mają wrodzoną zdolność uczenia się języków. Podobne kroki podejmują wszystkie dzieci na całym świecie podczas nauki języków oraz fakt, że dzieci popełniają charakterystyczne błędy podczas nauki języka ojczystego, podczas gdy inne pozornie logiczne rodzaje błędów nigdy się nie zdarzają (i według Chomsky'ego należy je poświadczyć, jeśli nauka używany mechanizm był ogólny, a nie specyficzny dla języka) jest również postrzegany jako przyczyna wrodzoności. Poza tymi ogólnymi rozważaniami, najbardziej przekonujące argumenty przemawiające za wrodzonym charakterem wielu aspektów systemów językowych pochodzą z uważnej analizy wielu właściwości językowych najróżniejszych języków. Analiza ta silnie sugeruje, że te właściwości, które pojawiają się systematycznie u małych dzieci, nie wydają się przekonująco wynikać z danych językowych, którym zostały poddane w fazie nabywania języka. Ten ostatni rodzaj argumentacji jest znany jako argument „ bodziec stymulujący ubóstwo ” . Jak podsumowali Michael Siegal, Olivier Pascalis i Stephen C. Want z Wydziału Psychologii Uniwersytetu w Sheffield :
„Do rozwoju ustrukturyzowanego języka u dzieci wystarczy ograniczone doświadczenie językowe. Zgodnie z zasadą „bodźca stymulacyjnego” Chomsky'ego istnieje wiele dowodów na to, że przyswajanie gramatyki odbywa się niezależnie od inteligencji niewerbalnej. Pomimo dużych różnic w środowisku językowym nauka gramatyki odbywa się w ustalonej kolejności. "
Niedawno, w swoim Minimalistycznym Programie ( 1995 ) ( Minimalistyczny Program ), zachowując podstawowe pojęcie „zasad i parametrów”, Chomsky próbuje gruntownie zmienić automatyczne tłumaczenie zaangażowane w model LGB, pozbawiając go wszystkiego, z wyjątkiem absolutnie koniecznego. elementy, jednocześnie opowiadając się za ogólnym podejściem do architektury wydziału ludzkiego języka, który podkreśla zasady ekonomii i optymalnego projektowania. Wraca do derywacyjnego podejścia generacji, w przeciwieństwie do większości reprezentatywnego podejścia klasycznego P&P .
Prace Chomsky'ego wywarły silny wpływ na badania nad akwizycją języka , chociaż część badaczy zajmujących się dziś tą dziedziną nie popiera jego teorii i opiera się bardziej na procesach akwizycji języka . emergencji lub teoriach koneksjonistycznych , redukując język do konkretnego przypadku ogólnych procesów mózgowych.
Gramatyka generatywna i badania empirycznePodejście Chomsky'ego do składni , często określane jako gramatyka generatywna , jest kwestionowane, zwłaszcza poza Stanami Zjednoczonymi, ale cieszy się pewną popularnością. Analiza Chomsky'ego, w dużej mierze abstrakcyjna, opiera się w dużej mierze na uważnym zbadaniu styku konstrukcji i zerwania gramatycznego w języku (w porównaniu z przypadkami patologicznymi , które odgrywają podobną rolę w matematyce). Takie analizy gramatyczne można przeprowadzić tylko w języku, który jest najlepiej zrozumiały, dlatego zainteresowani lingwiści często poświęcają się językowi ojczystemu ze względów praktycznych. Zazwyczaj są to angielski , francuski , niemiecki , holenderski , włoski , japoński lub mandaryński . Jednak, jak zauważa Chomsky:
„Pierwsze zastosowanie tego podejścia miało miejsce we współczesnym hebrajskim , stosunkowo dokładnie zbadanym około 1949-50. Drugi, w połowie lat pięćdziesiątych , dotyczył idiomu rdzennych Amerykanów, Hidatsa : była to pierwsza kompleksowa gramatyka generatywna. Turecki był przedmiotem pierwszej pracy doktorskiej na początku 1960 roku . Ta praca została następnie dostosowana do dużego panelu języków. MIT stał się de facto międzynarodowym centrum nauki języków aborygeńskich przez australijski podejścia generatywnego [...] poprzez pracę Ken Hale , który jest również źródłem jednego z najbardziej ambitnych programów badawczych dotyczących języków rdzennych Amerykanów; w rzeczywistości był to pierwszy program z udziałem tubylców, sprowadzony na uniwersytet, aby szkolić się w lingwistyce, aby mogli pracować nad własnymi językami, w sposób znacznie głębszy niż wszystko, co kiedykolwiek zostało zrobione. Trwało to później i stało się pracą referencyjną na temat najbardziej zróżnicowanego zbioru języków z typologicznego punktu widzenia. "
Teoria gramatyki generatywnej czasami nie jest zbyt istotna dla analizy języków, których nigdy wcześniej nie studiowano. Podejście to przeszło wiele zmian wraz ze wzrostem liczby badanych języków. Jednak teza o uniwersaliach językowych zyskuje coraz większe poparcie; w 1990 , Richard Kayne na przykład zasugerował, że wszystkie języki opierają się struktury Przedmiot Verb-Object , która wydawałaby się niewiarygodna w 1960 roku. Jednym z głównych motywacji do innego podejścia, takich jak on typologico-funkcjonalnego podejścia ( często kojarzona z Josephem Greenbergiem ) jest konfrontacja hipotez o niezmienności językowej z badaniem jak największej liczby języków, klasyfikowanie zaobserwowanych odchyleń i wywoływanie z nich praw teoretycznych. Chociaż została już zastosowana do dużej liczby języków, podejście Chomsky'ego jest zbyt skrupulatne i wymaga zbyt szczegółowej znajomości badanych języków, aby odpowiedzieć na taką metodologię.
Model zaproponowany w Zasadach fonologii generatywnej (USA 1968, Francja 1973), napisanym we współpracy z Morrisem Hallem , jest dziś uważany za przestarzały, także przez samego Chomsky'ego.
Języki formalne: hierarchia ChomskiegoChomsky zasłynął z badania różnych rodzajów języków formalnych i ich odpowiednich zdolności do integrowania wewnętrznych cech języka ludzkiego. Jego prace założycielskie są początkiem „postępu nowoczesnego językoznawstwa”. Hierarchia Chomsky'ego rozkłada gramatyk formalnych w kategoriach władzy zwiększenie ekspresji, to znaczy do kolejnych grup, z których każda może generować wiele języków szerszych niż poprzedniej grupy. Formalnie wykazał, że niektóre aspekty ludzkiego języka wymagają odwołania się do bardziej złożonej gramatyki formalnej (w kategoriach hierarchii Chomsky'ego) niż w przypadku innych. Na przykład, podczas gdy grupa języków regularnych jest wystarczająco potężna, aby modelować morfologię języka angielskiego, nie jest wystarczająco potężna , aby modelować jego składnię .
Hierarchia Chomsky'ego jest ważnym wynikiem gałęzi informatyki teoretycznej, jaką jest teoria automatów . Każdy poziom gramatyki jest ściśle izomorficzny z określonym typem automatu, gramatyka generatywna odpowiada mocy ekspresyjnej automatów skończonych, która jest ściśle mniejsza niż funkcji rekurencyjnych , które same odpowiadają maszynom Turinga , to znaczy moc obliczeniowa komputerów.
Praca język Chomsky miał znaczący wpływ na psychologię i jego zasadniczych kierunek w drugiej połowie XX -go wieku . Dla Chomsky'ego lingwistyka jest gałęzią psychologii poznawczej , a prawdziwe umiejętności językowe obejmują jednoczesne zrozumienie aspektów procesu umysłowego i ludzkiej natury. Jego teoria gramatyki uniwersalnej jest postrzegana przez wielu jako bezpośrednie wyzwanie dla ustalonych teorii behawiorystów . Miało to poważne konsekwencje dla zrozumienia przez dzieci uczenia się języków i tego, czym dokładnie jest umiejętność interpretowania języka.
Wiele z najbardziej podstawowych zasad tej teorii nie jest akceptowanych przez niektóre kręgi myślowe (choć nie najważniejsze teorie oparte na zasadach i parametrach opisanych powyżej).
W 1959 Chomsky opublikował słynną recenzję książki BF Skinnera Verbal Behavior, w której Skinner podał spekulatywne i behawioralne wyjaśnienie języka. Zachowanie językowe jest tam definiowane jako zachowanie wyuczone, z charakterystyczną konsekwencją przekazywania przez zachowanie już wyuczone przez inne jednostki. Teoria ta dostarcza globalnej wizji zachowań komunikacyjnych, znacznie szerszej niż ta ogólnie akceptowana przez językoznawców. Podejście Skinnera znacznie różni się od większości tradycyjnych teorii lingwistycznych w kwestii podkreślania okoliczności, w jakich używany jest język. Na przykład prośba o wodę jest funkcjonalnie inną reakcją poznawczą niż odnoszenie się do wody słowem woda , a nawet odpowiadanie komuś, kto prosi o wodę… Każdy z tych funkcjonalnie odmiennych zastosowań wymaga innego wyjaśnienia: podejście to ostro kontrastuje z tradycyjnym pojęcia języka oraz z podejściem psycholingwistycznym Chomsky'ego, które skupia się na mentalnych reprezentacjach słów i nabytych słów, które raz nauczone mogą pojawić się we wszystkich funkcjach.
Krytyka Chomsky'ego w jego artykule z 1959 r., chociaż dotyka różnych funkcji werbalnych, sprowadza się szerzej do ataku na samą podstawę podejścia Skinnera, a mianowicie psychologii behawioralnej, niż Chomsky'ego z przełomu 1969 r., jednego z jego pierwszych pisma polityczne, kwalifikuje się jako „nowa ideologia przymusu, niejasno zabarwiona nauką”. Istotą argumentów Chomsky'ego jest to, że stosowanie zasad behawiorystów, wywodzących się z badań na zwierzętach, nie ma sensu, jeśli chodzi o zastosowanie ich do ludzi poza laboratorium, i że aby zrozumieć złożone zachowanie, konieczne jest przede wszystkim uznanie, że w mózgu znajdują się nieobserwowalne byty, które są za to fundamentalnie odpowiedzialne.
Ten artykuł Chomsky'ego z 1959 roku, który kwestionuje radykalny behawioryzm Skinnera, sam został skrytykowany m.in. w artykule zatytułowanym On Chomsky's Review of Skinner's Verbal Behavior autorstwa Kennetha MacCorquodale'a w 1970 roku . Ci różni krytycy odnotowują ważne fakty ogólnie nierozpoznawane poza psychologią behawioralną i twierdzą, że Chomsky nie rozumie psychologii behawioralnej jako całości, ani tego, jak radykalizm behawioralny Skinnera różni się od innych wariantów behawioralnych i że popełnia błędy. Wskazują również, że osoby, na które największy wpływ miał ten artykuł Chomsky'ego, już zasadniczo się z nim zgodziły i być może nawet go nie przeczytały.
Krytyka metodologii Skinnera przez Chomsky'ego położyła podwaliny pod rewolucję kognitywną . W swojej książce z 1966 r. Lingwistyka kartezjańska i inne prace Chomsky wyjaśnia, że badanie ludzkich zdolności językowych stało się wzorem dla studiów w innych dziedzinach psychologii . Większość nowych pomysłów na to, jak działa umysł, pochodzi z pomysłów sformułowanych przez Chomsky'ego.
Wśród nich trzy kluczowe pomysły:
Chomsky postulował w Syntactic Structures w 1957 roku, że w tkance mózgowej jest „uniwersalna gramatyka”, która może wyjaśniać, dlaczego dzieci mogą uczyć się szybko mówić. W 2003 roku włoscy i niemieccy badacze zgłosili w Nature Neuroscience swoją identyfikację pododdziału obszaru Broca specjalizującego się w przetwarzaniu gramatyki.
Niels Kaj Jerne , zdobywca Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny z 1984 r., wykorzystał model generatywny Chomsky'ego do wyjaśnienia ludzkiego układu odpornościowego , łącząc struktury gramatyczne i białkowe. Przemówienie Jerne'a podczas prezentacji Nobla nosiło tytuł „Gramatyka generatywna układu odpornościowego”.
Chociaż jego praca poświęcona jest przede wszystkim analizie składni języka naturalnego, Chomsky skupił się również na kwestiach istotnych dla dziedziny filozofii języka i umysłu, takich jak pojęcie odniesienia oraz rola i funkcja reprezentacji mentalnych w naturalistycznych badaniach nad umysł i język.
Jej zaangażowanie jest zasadniczo moralne i zakorzenione w tradycji libertariańskiego socjalizmu .
Stanley Cohen, profesor socjologii na LSE , wyjaśnia, że Chomsky nie stara się rozmawiać z potężnymi – „ Całownikami świata ” – którzy bardzo dobrze wiedzą, co to jest, ale ze zwykłymi ludźmi, którzy potrzebują pomocy. działać. Uważa on, że „intelektualiści, którzy milczą na temat tego, co wiedzą, którzy nie są zainteresowani zbrodniami lekceważącymi powszechną moralność, są jeszcze bardziej winni, gdy społeczeństwo, w którym żyją, jest wolne i otwarte. Mogą swobodnie mówić, ale nie chcą ”. Chomsky uznaje życie w kraju o wysokich standardach pod względem wolności wypowiedzi i działa jako „krytyczny intelektualista”, będąc zarówno w służbie aktywistów walczących o bardziej sprawiedliwy świat, jak i proponując to, co Jean Bricmont nazywa „narzędziami samoobrony intelektualnej przeciwko dominującemu dyskursowi ”. Dla tego ostatniego, który współredagował Cahier de L'Herne poświęcony Chomsky'emu, „w świecie, w którym kohorty zdyscyplinowanych intelektualistów i ujarzmionych mediów służą jako świeckie kapłaństwo dla potężnych, czytanie Chomsky'ego stanowi akt samoobrony. Może to umożliwić uniknięcie fałszywych dowodów i wybiórczego oburzenia dominującego dyskursu ”. The International and Strategic Review , w recenzji swojego zbioru artykułów opublikowanych pod tytułem O wojnie jako polityce zagranicznej Stanów Zjednoczonych , podkreśla, że „Chomsky pozwala czytelnikowi krytycznie zastanowić się nad oficjalnymi przemówieniami, aby nie ulegać dominującym myśl ”. Jest to również opinia historyka Perry’ego Andersona, dla którego Chomsky jest przedstawicielem „ruchu protestu w dziedzinie polityki zagranicznej [w Stanach Zjednoczonych]”, który polega na „patrzeniu na rzeczywistość bez zaślepienia i opisywania bez rozwadniania”. .
Noam Chomsky, we współpracy z uniwersytetem Edwardem S. Hermanem , przyczynił się do narodzin pracy o "ekonomii politycznej" ( " Ekonomia polityczna " ) środków masowego przekazu . Podejście to skupia się, z krytycznej perspektywy, na funkcjonowaniu przemysłu medialnego w jego relacjach z potęgami gospodarczymi i politycznymi. Wychodząc od obserwacji, że w demokracji elity nie mogą zadowolić się użyciem siły w celu ustanowienia swojej dominacji oraz od zasady, że interesy większości społeczeństwa różnią się od interesów elity, Chomsky i Herman starali się wykazać empirycznie, w swoich książki The Making of Consent (1988), jak w kontekście amerykańskim główne media uczestniczą w utrzymywaniu ustalonego porządku. Z ich punktu widzenia media skłaniają się do podtrzymywania debaty publicznej i przedstawiania spraw w ramach ideologicznych zbudowanych na założeniach i interesach, które nigdy nie były kwestionowane, w celu zagwarantowania zgody lub wsparcia rządów. Tak nazwali, powtarzając frazę ukutą w 1922 roku przez Waltera Lippmanna , twórcę public relations , „produkcją zgody” ( „ zgoda na produkcję ” ). Swoją analizę oparli na czymś, co nazwali „ modelem propagandowym ”. Zgodnie z tym modelem pięć filtrów w dużej mierze określa informacje wytwarzane w mediach i przez media, a mianowicie: cechy ekonomiczne rozważanych mediów (wielkość, akcjonariat, orientacja na zysk), regulacja przez reklamę , charakter źródeł wykorzystywanych informacji, " przeciw lampom” ( „ flak ” ) i środkom nacisku, ideologii anty (można rozszerzyć na dowolną dominantę ideologiczną). W ten sposób „opisali ścisły związek między gospodarką a amerykańskimi interesami militarnymi i koncepcją „zagrożenia sowieckiego” w jego różnych przejawach” i odnotowali „wiele powiązań i interesów wspólnych dla mediów, rządu i świata”. w Stanach Zjednoczonych'. Ich badanie wykazało, że medialne traktowanie wrogich krajów Stanów Zjednoczonych jest systematycznie odmienne od tego, które jest zarezerwowane dla krajów sojuszniczych, niekorzystne w pierwszym przypadku i korzystne w drugim.
Chomsky argumentuje również, że w społeczeństwie demokratycznym broniona linia polityczna nigdy nie jest wyrażana jako taka, ale jest implikowana. W ten sposób debaty i waśnie, których istnienie jest konieczne, aby móc dalej utrzymywać, że panuje wolność, odbywają się w ramach „w dużej mierze zinternalizowanego konsensusu”.
Model zaproponowany przez Chomsky'ego i Hermana, gorąco dyskutowany i kwestionowany, bywał czasami oceniany jako „statyczny” lub „jednowymiarowy”, ponieważ nie uwzględnia oporu opinii publicznej i skutków, jakie faktycznie wywiera na opinię publiczną. . Był również krytykowany z socjologicznego punktu widzenia jako zbyt „ funkcjonalistyczny ”. Ale dla akademika Jeffery'ego Klaehna, który w 2005 r. zredagował książkę poświęconą „modelowi propagandy”, ta jest dziś jeszcze bardziej aktualna niż w momencie swojej genezy ze względu na „globalizację gospodarki i rosnącą siłę”. i wpływy wielkich korporacji międzynarodowych” w obliczu „rosnącej bezsilności ogromnej większości ludności świata”.
Od czasu publicznej manifestacji swojego sprzeciwu wobec wojny w Wietnamie Chomsky nie opuścił sfery publicznej debaty. Przedstawił analizy dotyczące polityki i spraw międzynarodowych, szczególnie w wielu książkach, artykułach i forach, które poświęcił tym zagadnieniom. Jego analizy, szeroko cytowane lub powtarzane, były przedmiotem ożywionej debaty i kontrowersji.
Od czasu publikacji Ameryki i jej Nowych Mandarynów w 1969 roku Chomsky poświęcił większość swoich publicznych wystąpień radykalnej krytyce amerykańskiej polityki zagranicznej . Według niego kieruje się nim jedynie chęć promowania za wszelką cenę ekspansji lub utrzymania imperium amerykańskiego , tak aby „Stany Zjednoczone nie mogły tolerować nacjonalizmu, demokracji i reform społecznych w kraju. Trzeciego Świata, ponieważ rządy państw kraje te musiałyby następnie odpowiedzieć na potrzeby ludności i przestać promować interesy amerykańskich inwestorów ”. Dla Robin Blackburn Chomsky stosuje szerokie spektrum dobrze poinformowanej krytyki amerykańskiego rządu, a Irene Gendzier wskazuje, że jej niezliczone pisma dostarczyły dowodu na to, że amerykańska polityka była zaangażowana w „obalanie demokracji, utrudnianie rozwoju, niezależność i legitymizację życie w Trzecim Świecie , w imię demokracji”. Mówiąc bardziej ogólnie, zajmuje stanowisko antywojenne i wypowiada się przeciwko większości konfliktów, w które zaangażowana była armia amerykańska. Czasami klasyfikowany jako pacyfista , nie uważa jednak wszelkiej przemocy za nieuprawnioną a priori .
W związku z tym Chomsky uważa w szczególności, że etykietka „ terrorysta ” jest bronią ideologiczną używaną przez rządy, które nie były w stanie rozpoznać terrorystycznego wymiaru swojej własnej działalności. Szeroko krytykuje politykę Izraela wobec Palestyńczyków i poparcie dla tej polityki Stanów Zjednoczonych . Dla niego, dalekie od prowadzenia do prawdziwego „ procesu pokojowego ”, dyplomatyczne i militarne wsparcie udzielone od czasu rezolucji 242 przez Stany Zjednoczone ich izraelskim sojusznikom na Bliskim Wschodzie blokuje jakąkolwiek konkretną inicjatywę w tym kierunku. W Izraelu, według dziennika Haaretz , „Chomsky jest postrzegany przez prawicę, ale nie tylko, jako dezertera, zdrajcę i wroga swojego ludu”.
Sympatyzuje z doświadczeniem Zapatystów w Chiapas
Dwa miesiące po zamachach z 11 września Chomsky wydał małą książeczkę wywiadów z niezależnego wydawnictwa zatytułowaną 11-9: autopsja terroryzmu . Wyjaśnia w szczególności, jak powtarza New York Times , że te ataki są „straszliwymi okrucieństwami”, ale „możemy uważać Stany Zjednoczone za ofiary tylko wtedy, gdy postawimy się w dogodnej perspektywie, by zignorować wszystko, co zrobił ten kraj i jego sojusznicy. ”. Książka staje się sukcesem wydawniczym, sprzedając 300 000 egzemplarzy w ciągu kilku tygodni. Przetłumaczony na 23 języki i opublikowany w 26 krajach, stał się „jednym z najlepiej sprzedających się żyjących pisarzy politycznych, z milionami egzemplarzy sprzedanymi w Stanach Zjednoczonych i za granicą”. Jego druga książka na ten temat, Władza i terror. Wywiady po 11 września , opublikowana w marcu 2003 r. przez tego samego wydawcę, również stała się bestsellerem.
W lutym 2002 r. Chomsky wezwał się na proces swojego tureckiego wydawcy Fatiha Tasa, oskarżonego o opublikowanie tekstów, w których potępił to, co określił jako operacje terrorystyczne przeprowadzone przeciwko mniejszości kurdyjskiej przez rząd Ankary. Twierdząc, że został również umieszczony na ławie oskarżonych, przyczynia się do uzyskania uniewinnienia wydawcy.
W 2006 roku opowiedział się za podziałem Kosowa między Serbów i Albańczyków w celu przecięcia „korzeni nienawiści”, jak serbska intelektualistka Dobrica Ćosić , czy też za przebudową wielkiej Jugosławii z integracją „Albanii przez utworzenie Partii Socjal-Rewolucyjnej w Albanii i we wszystkich państwach byłej Jugosławii.
7 września 2007 r., jest jednym z intelektualistów cytowanych przez Osamę bin Ladena wśród tych, których Amerykanie powinni badać. Szef Al-Kaidy stwierdza w styczniu 2010 r. w nagraniu audio rozpowszechnionym przez Al Jazeerę, że „Noam Chomsky ma rację, porównując politykę amerykańską do mafii ”.
16 maja 2010Izrael zatrzymał go na cztery godziny i ostatecznie odmówił wjazdu na Zachodni Brzeg, kiedy miał wykładać na Uniwersytecie Beir Zeit w ramach wycieczki wykładowej w regionie.
6 maja 2011utrzymuje, że amerykańska operacja mająca na celu zabicie Bin Ladena jest planowanym zamachem, który wyraźnie mnoży naruszenia prawa międzynarodowego, ponieważ amerykańskie siły specjalne nie próbowały pojmać tego żywcem. Na koniec dodaje, że zbrodnie GW Busha znacznie przewyższają zbrodnie Bin Ladena.
W 2011 roku Noam Chomsky wielokrotnie angażował się w ruch Occupy poprzez wywiady i publikacje. W kwietniu 2012 r. przedstawił szwajcarskiej gazecie Bilan swoją opinię na temat powstających ruchów demokratycznych: „W Stanach Zjednoczonych ruch ' Occupy ' był pierwszą reakcją [na cynizm klas posiadających ] od co najmniej trzydziestu lat. I dopóki [ten cynizm] będzie trwał, zobaczymy, moim zdaniem, wzmocnienie tych ruchów, które tworzą wspólnoty, solidarności i idee, które będą trwałe”.
Na początku 2016 roku Noam Chomsky dołączył do Ruchu na rzecz Demokracji w Europie: DiEM 25 , który miesiąc wcześniej zainicjował były grecki minister finansów Yánis Varoufákis . Chomsky twierdzi, że europejskiej demokracji zagrażają „liberalne programy”, które koncentrują bogactwo. Uważa, że wiara obywateli w instytucje demokratyczne jest w Europie gorsza niż w Stanach Zjednoczonych: „decyzje zapadają głównie w Brukseli” i „[wybory europejskie] praktycznie nie mają wpływu na politykę”.
Chomsky podpisał w 1979 r. petycję wystosowaną przez bojowego negacjonistę Marka Webera (w) na rzecz Roberta Faurissona . W tym czasie Faurisson wywołał we Francji skandal po opublikowaniu w prasie artykułów, w których zaprzeczał istnieniu komór gazowych podczas II wojny światowej. Odpowiadając na reakcje wywołane podpisaniem petycji, Chomsky napisał następnie krótki tekst, w którym wyjaśnił, że obrona prawa człowieka do wyrażania swoich opinii nie jest równoznaczna z dzieleniem się nimi. Ta klasyczna pozycja na wolność wypowiedzi jest to, że z Oświecenia i 1 st Poprawka do Konstytucji USA .
Przekazał swój tekst przyjacielowi z tamtych czasów, Serge Thionowi , pozwalając mu używać go tak, jak chciał. Ale Thion sprawia, że pojawia się jako „opinia” na początku książki wydanej w 1980 roku przez Faurissona i zatytułowanej Mémoire en Défense . Chomsky nigdy nie przestał przypominać, że nigdy nie miał zamiaru zobaczyć tam swojego tekstu i że starał się, ale za późno, aby temu zapobiec. W związku z tym Chomsky wyjaśnia: „Później dowiedziałem się, że moje oświadczenie miało pojawić się w książce, w której Faurisson broni się przed zarzutami, które miały być wkrótce postawione przeciwko niemu podczas procesu. Chociaż nie było to moim zamiarem, nie było to sprzeczne z moimi instrukcjami. Otrzymałem list od Jean-Pierre Faye , znanego antyfaszystowskiego pisarza i aktywisty, który zgodził się z moim stanowiskiem, ale wezwał mnie do wycofania mojego oświadczenia, ponieważ klimat opinii we Francji był taki, że moja obrona prawa Faurissona do wyrażanie swojego punktu widzenia byłoby interpretowane jako poparcie dla tego ostatniego. Napisałem do niego, że akceptuję jego osąd i poprosiłem, aby moje oświadczenie się nie pojawiało, ale wtedy było już za późno, by przerwać publikację. „Jeśli chodzi o jego prośbę o niepublikowanie jego oświadczenia, Chomsky precyzuje, że” a posteriori , myślę, że prawdopodobnie nie powinienem był tego robić. Powinienem powiedzieć „Ok, niech [tekst] wyglądać w ten sposób, bo to ma wyglądać . ” Ale pomijając to, uważam [moje stanowisko] w tej sprawie za nie tylko trywialne, ale przede wszystkim nieistotne w porównaniu z innymi stanowiskami, jakie zajmowałem w sprawie wolności słowa.
Francuski historyk Pierre Vidal-Naquet , specjalista od negacji , uważał jednak, że podpisana przez Chomsky'ego petycja poszła dalej niż zwykła obrona wolności słowa, do której on również się zgadza. W petycji przedstawiono badania Faurissona jako poważne („dokładne i niezależne badania historyczne nad kwestią „holokaustu”). Ponadto Vidal-Naquet zarzucał Chomsky'emu, że zakwalifikował Faurissona jako „rodzaju stosunkowo apolitycznego liberała”, podczas gdy teksty tego ostatniego manifestowały, według niego, uderzający antysemityzm : „Miałeś prawo powiedzieć: mój największy wróg ma prawo być wolny, pod warunkiem, że nie żąda śmierci mojej lub moich braci. Nie masz prawa mówić: moim największym wrogiem jest towarzysz lub „stosunkowo apolityczny liberał”. Nie masz prawa wziąć fałszerza i przemalować go na kolory prawdy. "
Dla Chomsky'ego, podobnie jak analiza Justina Wintle'a , „wolność słowa jest ważniejsza niż jakakolwiek wersja wydarzeń wspierana przez ustalony porządek, bez względu na to, jak odnosi się do faktycznej prawdy”.
Potwierdził swoje stanowisko 5 września 2010 r., popierając „petycję o uchylenie ustawy Gayssot i uwolnienie Vincenta Reynouarda ” (ten ostatni został skazany za negację). Wyjaśnia, że jeśli nie zna opinii Vincenta Reynouarda, to stanowczo walczy z prawem Gayssot: „Nic nie wiem o panu Reynouardzie, ale uważam prawo Gayssot za całkowicie bezprawne i sprzeczne z zasadami wolnego społeczeństwa, tak jak rozumiano je od czasów Oświecenia. "
Krytyka Chomsky'ego dotyczy głównie jego pism i jego stanowisk w kwestiach polityki amerykańskiej i wykorzystania przez ten kraj swej potęgi militarnej.
Kambodża
Ożywiony spór przeciw Noamowi Chomsky'emu przeciwstawiano różnym dziennikarzom, takim jak Leopold Łabędź . W 1977 Noam Chomsky zaprzeczył nie szczerości, ale wiarygodności, a zwłaszcza względnej wadze, jaką przywiązano do setek zeznań kambodżańskich uchodźców dotyczących reżimu Czerwonych Khmerów – w szczególności zeznań zebranych przez François Ponchauda . Cała ta praca śledcza, mówi Noam Chomsky, ogranicza się do „deformacji z czwartej ręki”. Takie stanowisko wywołało inne silne reakcje, w szczególności stanowisko Jeana Lacouture'a , który sam wierzył w propagandę Czerwonych Khmerów w 1975 roku, zanim zdał sobie sprawę z natury tego reżimu w 1976 roku. Kontrowersje wznowiono po publikacji w 1979 roku książki Noama Chomsky'ego na temat Amerykańska polityka zagraniczna ( The Political Economy of Human Rights ). W tej pracy Chomsky nadal znajduje silnie niezrównoważone, stronnicze i obłudne traktowanie zbrodni Czerwonych Khmerów przez politykę i media, czy to przez rząd amerykański, czy przez media, i to w stosunku do niewielkiego zainteresowania, jakie mają te ostatnie. zgodził się, według niego, na inne zbrodnie ludobójcze w tym samym okresie.
Jean Bricmont zauważa zatem:
„W przypadku Indochin i Kambodży w szczególności pisma Chomsky'ego, często przedstawiane jako 'obrona Pol Pota ', miały na celu porównanie reakcji rządów i zachodnich mediów do dwóch niemal równoczesnych okrucieństw: masakr popełnianych przez Czerwonych Khmerów w Kambodży i Indonezyjczyków w czasie inwazji na Timor Wschodni . "
Leopold Łabędź jest jednak oburzony tym, że Chomsky posuwa się do stwierdzenia, że reżim Pol Pota bardziej niż nazizm jest bardziej porównywalny z Francją po wyzwoleniu (podczas Czystki ): „ Na przykład on (Chomsky ) z pogardą odrzucał wszelkie paralele. między reżimem Pol Pota a reżimem nazistowskim i oświadczył, że „bardziej odpowiednim porównaniem jest Francja po wyzwoleniu, gdzie 30-40 000 ludzi zostało zmasakrowanych z dużo mniejszym motywem zemsty …” ( Ekonomia polityczna , t. II, s. 149.) ”. Dyskusja z Régisem Debrayem , która pojawiła się jeszcze w 1979 roku w przeglądzie Change i dotyczy zwłaszcza Kambodży, również wzbudza krytykę Claude'a Roy'a .
Kontrowersje te pojawiły się ponownie we Francji w 2000 roku, wraz z publikacją książki Chomsky'ego o Kosowie , Le Nouvel Humanisme militaire: Lessons from Kosowo . W wymianie zdań w dzienniku Liberation Chomsky zaprzecza, że „nie docenił”, „nie docenił” lub „zrelatywizował” zbrodnie Czerwonych Khmerów, podczas gdy jego krytycy, Jean-Michel Helvig i Yves Laplace , oskarżają go o „obsesję potępienia zachodniego imperializmu”. w ogóle, a imperializm amerykański w szczególności”.
RwandaNoam Chomsky poprzedził pracę Edwarda Hermana i Davida Petersona zatytułowaną Genocide and Propaganda: The Political Instrumentalisation of Massacres (oryginalny tytuł „The Politics of Genocide”, 2010), w której rozwinęła się teza negacyjna w odniesieniu do ludobójstwa Tutsi, ponieważ zostało to udokumentowane przez George'a Monbiot , felietonista gazety The Guardian .
SrebrenicaNoam Chomsky jest również obiektem krytyki za lekceważenie rzeczywistości masakry w Srebrenicy i za obronę Edwarda Hermana , który, zdaniem tych samych krytyków, zaprzeczłby ludobójstwu. Tutaj znowu Herman, podobnie jak Chomsky, odpowiada, że nigdy nie zaprzeczał masakrze, ale po prostu starał się ustalić prawdę.
SyriaKilku dziennikarzy oskarża Noama Chomsky'ego o kwestionowanie faktu, że atak chemiczny na Chana Szejchouna był dziełem reżimu syryjskiego. Chomsky przyznaje, że odpowiedzialność syryjskiego rządu jest wiarygodna, ale czyniąc to uwiarygadnia teorię Theodore'a Postola, badacza z Massachusetts Institute of Technology, przypominając, że ten jest „wysoko cenionym analitykiem”. Chomsky uważa jednak, że reżim syryjski jest odpowiedzialny za większość zbrodni wojennych w konflikcie.
InnyPolitolog Philippe Moreau Defarges wypowiadał się na początku lat 80. o „manichejskim gniewie” nad pismami Chomsky'ego i Edwarda Hermana na temat „Washington Connection”. W tym samym duchu Richard Posner krytykuje jednostronność krytyków Chomsky'ego i widzi w swoim „anarcho-pacyfizmie” przykład klasycznego błędu – popełnionego według niego przez wielu intelektualistów wywodzących się z uniwersytetu – polegającego na pomieszaniu kwestii politycznych i osobistych. etyka. Amerykański dziennikarz Paul Bogdanor opublikował w 2007 roku na swojej osobistej stronie tekst zatytułowany „ The Top 200 Chomsky Lies ” . Ale w tym miejscu np. uznany etolog Richard Dawkins zarzucił Bogdanorowi błędy, stronniczość i niską wiarygodność argumentacji i odniesień użytych w omawianym tekście.
Amerykańska prawica regularnie atakuje Noama Chomsky'ego. Daniel Pipes zwierzył się w 2002 r.: „Chcę, aby Noam Chomsky był nauczany na uniwersytetach przynajmniej tak bardzo, jak pragnę, aby były pisma Hitlera czy Stalina” , dodając, że „Są to idee brutalne i ekstremistyczne, które nie wydają się być żebym miał swoje miejsce na uniwersytecie” . Dysponuje on widoczny w księgach Profesorowie: 101 najniebezpieczniejszych Akademicy w Ameryce autorstwa Davida Horowitza i 100 ludzi, którzy są przekręcane Ameryka przez Bernarda Goldberga , dwie broszury opublikowane w roku 2006. W roku 2005 Alan Dershowitz dyskutowane gorzko z niego mniej więcej w tym izraelski -konflikt palestyński .
We współczesnym ruchu anarchistycznym poglądy polityczne Chomsky'ego są często krytykowane jako „ etatystyczne ”. W ten sposób amerykański działacz Murray Bookchin w wywiadzie z 1996 r. skrytykował „amerykańską lewicę”, która „popycha głupotę tak daleko, że ktoś taki jak Chomsky, który nazywa siebie anarchistą, chce wzmocnić, a przynajmniej wesprzeć scentralizowane państwo. „decentralizacja” do rządów stanowych, tak jakby scentralizowane państwo mogło być użyte przeciwko firmom, którym zawsze pomagało! ”. Choć przedstawia się jako spadkobierca tradycji anarchosyndykalistycznej , przez niektórych uważany jest za prostego reformistycznego demokratę .
W oczach trockistowskiej skrajnej lewicy Międzynarodowy Komitet Czwartej Międzynarodówki również skrytykował go, gdy stanął na korzyść kandydata Johna Kerry'ego podczas wyborów prezydenckich w USA w 2004 roku , wyrzucając mu maksymę „między dwoma złem musimy wybrać mniejsze ”, grać w ręce establishmentu i„ lewicowej burżuazji ”.
We Francji Emmanuel Todd , który broni w swoim eseju After the Empire tezy, że Stany Zjednoczone nie są już wszechmocne, uważa Chomsky'ego za „strukturalnego antyamerykanina”, który „nie ma świadomości ewolucji świata”. I dla którego„ po, jak przed upadkiem sowieckiego zagrożenia, Ameryka jest taka sama, militarystyczna, opresyjna, zwodniczo liberalna, w Iraku dzisiaj, jak w Wietnamie ćwierć wieku temu ”. Pierre Guerlain kwalifikuje uwagi, biorąc pod uwagę, że dla Chomsky'ego „świat jest złożony, złożona sieć interakcji, w której Stany Zjednoczone ważą cały swój ciężar” i że po prostu stara się „zrozumieć, jaką rolę odgrywają Stany Zjednoczone. interakcje ”.
Jego krytyka mediów została przez niektórych krytyków nazwana „konspiracyjną”, co kwestionuje Chomsky. Twierdzi jedynie, że wykonał prostą „analizę instytucjonalną” i mówi dalej: Moim zdaniem „teoria spiskowa” stała się intelektualnym odpowiednikiem pięcioliterowego słowa. To coś, co ludzie mówią, kiedy nie chcą, abyś myślał o tym, co się naprawdę dzieje ”. We Francji, w obrębie radykalnej lewicy, w tej kwestii sprzeciwiały się punkty widzenia.
Libański filozof Ali Harb uważa ze swojej strony, że Chomsky popierał „despotyczne reżimy, w ich dwóch świeckich i teokratycznych wersjach, pod pretekstem, że walczyły przeciwko hegemonii wielkich obcych mocarstw i na ich czele Stany Zjednoczone” i wyrzuca za to, że podburzył arabskich intelektualistów do powrotu na swoje stanowisko, a tym samym do rzucenia się „w ramiona tyranów” .
Podobnie dla akademika Oliviera Schmitta, Chomsky „zbyt często staje po stronie katów, co jest logiczną konsekwencją doktryny, w której absolutnym złem jest kapitalistyczno-liberalna propaganda. W tym przypadku każdy autorytarny, nawet ludobójczy reżim jest mniejszym złem. Chomsky w dziwny sposób pozostaje idolem z pewną lewicą, w szczególności dlatego, że służy jako intelektualne uzasadnienie dla pewnej formy relatywizmu, w której leżą wszystkie rządy, co oczywiście umożliwia usunięcie kwestii natury i zróżnicowanej amplitudy kłamstw zgodnie z reżimy polityczne i czasy” .
Niektóre krytyki dotyczą pracy Chomsky'ego w lingwistyce. Chociaż powszechnie uznawana za fundamentalną, praca ta była przedmiotem debaty naukowej. Według językoznawcy Timothy Masona: „Jeśli przeglądasz Internet, zauważysz, że większość materiałów dotyczących akwizycji języka – czy to dla języka ojczystego, czy drugiego – jest mocno natywistyczna i często stawia nas przed faktem dokonanym, takim jak gdyby Chomsky i Fodor razem odrzucili wszelką możliwość sprzeciwu. W świecie anglojęzycznym – Francuzi są na przykład dużo bardziej sceptyczni – gramatyka uniwersalna czy moduł językowy królują ”. Na przykład historyk nauk o języku Sylvain Auroux , uznając historyczne znaczenie pracy wykonanej przez Chomsky'ego, uważa, że „wszystkie chomskie modele epistemologiczne są albo fałszywe, albo niejednoznaczne lub absurdalne”. Podobną krytykę wygłosił Geoffrey Sampson, twierdząc, że reguły gramatyczne postulowane przez językoznawców generatywnych są raczej obserwacjami a posteriori niż przewidywaniami dotyczącymi możliwych struktur języka. W rezultacie gramatyczne teorie Chomsky'ego - aw szczególności te zaproponowane w Universal Grammar Research Program - okazują się odporne na manipulacje i pseudonaukowe.
Długa kontrowersja Chomsky sprzeciwiał się niektórym kolegom językoznawcom w latach 1960-1970, w tym George Lakoff i Paul Postal (w) . Ten długi konflikt w językoznawstwie generatywnym znany jest jako wojny językowe .
W swojej książce The Reign of Language Tom Wolfe opowiada o kontrowersji między Noamem Chomskym a antropologiem Danielem Everettem . Po studiował w dziedzinie dziesięcioleci językiem Pirahãs , plemienia Amazon, ta ostatnia ostro krytykowane, w dwóch książek wydanych w 2008 i 2012 roku, nie spać, nie są węże i Język: narzędzie kulturowe, Chomskyowska teza gramatyki uniwersalnej lub „organu języka”, który określa jako „mit”. Według Everetta mowa, język nie są owocem biologicznej ewolucji Homo sapiens na sposób darwinowski, ale narzędziem, wytworem kulturowym, który on sam wyprodukował i wymyślił w taki sam sposób, jak łucznictwo czy rolnictwo. Chomsky odpowiada, że naukowcy zbadali tezę Daniela Everetta i wykazali, że jest nieprawdziwa. Chomsky przekonuje, że mężczyźni mówiący w języku Pirahã mogą również uczyć się i mówić po portugalsku, co, jak twierdzi, dowodzi, że są dobrze wyposażeni w „zdolność językową” i dlatego Daniel Everett się mylił. Uważa on, że Everett myli zdolność języka, która jest obiektem biologicznym – jak na przykład zdolność widzenia – ze szczególnymi przejawami tej zdolności. I twierdzi, że Tom Wolfe nie zrozumiał, że Daniel Everett „nie ma argumentów”.
W trakcie swojej kariery Chomsky był zapraszany na wykłady na wielu uniwersytetach: cykl wykładów o Johnie Locke'u na Uniwersytecie Oksfordzkim (wiosna 1969), wykład poświęcony Bertrandzie Russellowi na Uniwersytecie w Cambridge (styczeń 1970), Nehru Memorial Lecture w New Delhi ( 1972), Huizinga Lecture in Leiden (1977), Davie Memorial Lecture on Academic Freedom in Cape Town (1997).
Chomsky otrzymał honorowe stopnie naukowe z ponad trzydziestu uniwersytetów na całym świecie. Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuki i Nauki , Amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk i Amerykańskiego Towarzystwa Filozoficznego . Jest także członkiem innych stowarzyszeń i stowarzyszeń prywatnych w Stanach Zjednoczonych i innych krajach, a w szczególności jest laureatem Nagrody Naukowej Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (1984).
Otrzymał Nagrodę Kioto w 1988 roku , Medal Helmholtza, Pokojową Nagrodę Dorothy Eldridge oraz Medal Benjamina Franklina w dziedzinie nauk kognitywnych i informacyjnych. Otrzymał dwukrotnie nagrodę Orwella przyznaną przez American Council of Teachers of English za jego "wybitny wkład w szczerość i jasność języka publicznego" w 1987 i 1989 roku ( " Distinguished Contributions to Honesty and Clarity in Public Language " ).
30 listopada 2016w Paryżu otrzymuje Złoty Medal Filologii Specjalnej.
W 2017 roku otrzymał Pokojową Nagrodę im. Séana MacBride'a przyznawaną przez Międzynarodowe Biuro Pokoju wraz z Jeremym Corbynem i kolektywem obywateli Japonii ( All Okinawa Council Against Henoko New Base ).
Chomsky został uznany za „największego żyjącego intelektualistę” w sondażu zorganizowanym i opublikowanym w 2005 r. przez magazyny Prospect (brytyjskie) i Foreign Policy (amerykańskie). Odpowiedział, mówiąc, że nie zwracał uwagi na sondaże.
Pełna lista jego publikacji dostępna na stronie MIT .
Książki przetłumaczone na język francuski:
Książki przetłumaczone na język francuski:
Książki przetłumaczone na język francuski:
Nie przetłumaczone na język francuski:
Chomsky przeprowadził parodię wywiadu, odpowiadając na pytania dotyczące postaci Ali G z tytułowego filmu.
W 2012 roku Chomsky pojawia się na krótko w parodii wideo MIT Gangnam Style (w) , również emitowanej pod tytułem Chomsky Style .
W 2016 roku w filmie Matta Rossa Captain Fantastic Noam Chomsky jest idolem bohatera, Bena Casha ( Viggo Mortensen ), który zamiast Bożego Narodzenia tworzy nawet „ Noam Chomsky Day ”.