Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
| Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny | |
.jpg) 1945 Medal Nobla w dziedzinie medycyny za odkrycie Aleksandra Flemminga | |
| Oryginalne imię | Nobelpriset i fysiologi eller medicin |
|---|---|
| Opis | Nagroda za wybitny wkład w fizjologię lub medycynę |
| Organizator | Królewska Szwedzka Akademia Nauk |
| Kraj | Szwecja |
| Data utworzenia | 1901 |
| Ostatni odbiorca |
Harvey J. Alter Michael Houghton Charles M. Rice (2020)
|
| Oficjalna strona | nobelprize.org/ |
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny rocznie wyróżnieniem, zgodnie z życzeniem wolą Alfreda Nobla , osobistości ze świata medycyny i badań naukowych w zakresie biologii, którego praca zasłużonym dla ludzkości. Zwycięzca musiał zatem wnieść w teren nową wiedzę lub nowe techniki.
Nagrodę przyznaje jury złożone z profesorów medycyny z Instytutu Karolinska, które na podstawie uprzedniego wyboru około pięćdziesięciu nominacji sporządza listę pięciu nominacji sporządzoną przez komisję Nobla . W skład komisji wchodzi pięciu członków Instytutu Karolinska, którzy co trzy lata zmieniają się w drodze kooptacji. Nominacje są dokonywane z pomocą innych czołowych szwedzkich i zagranicznych instytutów medycznych, kół naukowych, wybitnych postaci medycznych i byłych laureatów nagród, którzy każdego roku nominują kilka nazwisk kwalifikujących się do nagrody. Nagroda nie może być przyznana łącznie więcej niż trzem osobom.
Po ujawnieniu nazwiska zwycięzcy (zwycięzców) na początku października, medal i dyplom Fundacji Noblowskiej zostają mu oficjalnie wręczone przez króla Szwecji , w dniu 10 grudnia następnego roku, w rocznicę śmierci ks. fundator nagrody. Od 2001 roku Nagrodę Nobla przyznano 10 milionów koron szwedzkich , czyli nieco ponad milion euro .
Geneza i ewolucja
Spuścizna Alfreda Nobla (1833-1896), Nagrody Nobla miały być przyznawane osobom, których wkład przyniósł „największe korzyści dla historii ludzkości” w dziedzinie pokoju, literatury, chemii, fizyki i medycyny lub fizjologii. Nagroda nie może być pośmiertna, stąd czasami uznanie starszych ofiarodawców, zanim znikną.
Początki
Zgodnie z wolą Nobla nagrody naukowe powinny w zasadzie zwieńczyć pracę z poprzedniego roku. Od początku te ramy czasowe wydawały się niewystarczające, aby jednoznacznie zmierzyć zakres odkrycia. Przyjęło się też, że nagrody były przyznawane przez kilka lat, a nawet dziesięcioleci. W 1901 r. pierwszą Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny otrzymał Emil von Behring (1854-1917) za pracę nad seroterapią (początek lat 90. XIX w.), a w 1905 r. Robert Koch (1843-1910) za pracę nad gruźlicą (lata 80. XIX w.).
Pierwsze Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny (1901-1914) uhonorowały szesnastu laureatów: czterech Niemców, trzech Francuzów, dwóch Rosjan i jednego dla siedmiu krajów. Lekarze i naukowcy (fizjologów) to pierwszy niemal równo z lekarzy dokonujących jedynie zmniejszać później w XX th century.
W tym okresie 1901-1914 dla tych, którzy nie zostali wybrani, przyznanie Nagrody Nobla wywołało „pisk” o charakterze osobistym lub nacjonalistycznym, w ramach międzynarodowej rywalizacji i ekspansji imperiów kolonialnych . Jednak Nobel jest również częścią nowego procesu komunikacji, który wykracza poza świat medyczny, aby dotrzeć do ogółu społeczeństwa. Narodziny Nobla odpowiadają początkowi „ery mediów ”, w której spektakularne postępy medycyny rozprzestrzeniają się bardzo szybko w skali globalnej ( prześwietlenia i odkrycia dotyczące wścieklizny , gruźlicy, błonicy itp.).
Proces
W 1906 r. członkowie komitetów noblowskich uznali, że większości odkryć nie dokonały pojedyncze osoby, a cenę leków podzieliło dwóch naukowców, a od 1934 r. nie więcej niż trzech. Osoby te mogą być współpracownikami lub konkurentami.
Kilku socjologów nauki, takich jak Harriet Zuckerman (en) , pokazało, że proces nominacji opiera się na sieci wpływów: laureaci są zapraszani do nominacji, a tylko nominowani mogą być kandydatami. Większość zwycięzców są biali, niemiecki w pierwszej połowie XX th wieku, to amerykański. Nawet w krajach dominujących na wykresach dominuje kilka instytucji i grup badawczych.
Niektóre dyscypliny są o wiele bardziej nagradzane niż inne, a nepotyzm wydaje się być ważnym czynnikiem. Ten nepotyzm może być rodzinny (przypadek Hansa Krebsa ) lub intelektualny (być w drużynie zwycięzcy jest zaletą do nominacji). Na oficjalnej stronie Fundacji Nobla baza danych o nominacjach jest dostępna dla opinii publicznej i naukowców po 50 latach (na przykład w 2019 r. można przeszukiwać okres 1901-1969).
Nagrody nie można cofnąć, stąd pewne „wstydliwe” atrybucje historyczne. Kilka postępy terapeutyczne, obiecując wszystkim zostały zdyskredytowane później, a to doprowadziło w drugiej połowie XX -go wieku, aby promować raczej podstawowy Nauka ( fizjologia ) kosztem terapii medycznej .
Przyznanie nagrody odzwierciedla nadrzędną troskę chwili, ale nie wszyscy główni współtwórcy zostali docenieni. Nominacje Nobel pokazuje bazodanowe, że wśród najczęściej nominowanych autorów (pierwsza połowa XX th century), ale nigdy nie uhonorowanych należą np Emile Roux (1853/33), Sigmund Freud (1856/39), Oswald Avery (1877/55 ) i Kazimierza Funcka (1884-1967).
Składki
Daty wskazane w tej sekcji to lata przyznania Nagrody Nobla, a nie rok odkrycia lub jego publikacji. W 2019 roku sto dziesięć Nagród Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny przyznano od 1901 roku w kilku dominujących tematach: metody diagnostyczne, mikrobiologia i immunologia, metabolizm, neurologia, genetyka i dziedzina leczenia.
Z koncepcyjnego punktu widzenia zdecydowana większość cen jest częścią ciągłości, a niewiele reprezentuje poważne przerwy (równoważne zmianie paradygmatu ). Są one jednak częścią rosnącego redukcjonizmu : wyjaśnienie zjawisk biomedycznych najpierw anatomiczno-klinicznych , staje się komórkowe, następnie molekularne i wreszcie jonowe.
Z powodu tych wyborów Nagroda Nobla nie zawsze nagradzała najważniejsze osiągnięcia, takie jak oczyszczanie wody , zwalczanie ospy , rozmazy w badaniach przesiewowych raka , bezpieczne metody antykoncepcji itp., ponieważ te osiągnięcia opierały się na znanych już technikach.
Diagnostyczny
Metody diagnostyczne uwieńczone Nagrodą Nobla w medycynie to: biomikroskop lub lampa szczelinowa (w) w 1911 roku Allvara Gullstranda , jedynego okulisty, który otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny; elektrokardiogram w 1924 roku; cewnikowania serca w 1956 roku; CT w 1979 roku.
Jednak kilka nagród Nobla w dziedzinie fizyki lub chemii miało ważne konsekwencje w medycynie. Na przykład pierwszą Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki w 1901 r. otrzymał Wilhelm Röntgen za odkrycie promieni rentgenowskich , inni nagradzali prace oparte na krystalografii rentgenowskiej umożliwiającej wyjaśnienie struktury biomolekuł ( Linus Pauling 1954, Dorothy Hodgkin w 1964).
Mikrobiologia
Zwycięskie prace dotyczą w parazytologii roli komarów w malarii (1902) i ich pasożyta (1907), wszy w tyfusie (1928). Praca nad wirusami odgrywa ważną rolę w zdobywaniu nagród: żółtej febry (1951), hodowli wirusa polio (1954), bakteriofagów (1969), zapalenia wątroby typu B (1976), wolnych wirusów i prionów (1976 i 1997), roli wirusów w karcynogenezie ( 1966 i 1975), HIV i wirus brodawczaka (2008).
Rola bakterii Helicobacter pylori w chorobie wrzodowej żołądka (2005) stanowi istotną zmianę w rozumieniu tej choroby, uznanej za zakaźną, gdy potraktowano ją jako zaburzenie fizykochemiczne związane ze stresem .
biologia komórkowa
Biologia komórkowa została nagrodzona w 1906 roku pracą Golgiego i Cajala na temat teorii neuronów . Wynalezienie mikroskopu elektronowego w latach 30. (nagrodzonego w 1986 r. Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki ) umożliwiło identyfikację organelli komórki: retikulum endoplazmatycznego , lizosomów i mitochondriów , odkrycia nagrodzone w 1974 r. Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny.
Immunologia
Przyznanie pierwszej nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za seroterapię przeciw błonicy (1901), powodując w tym czasie śmierć przez uduszenie wielu dzieci, spotkało się z jednomyślną aprobatą środowiska naukowego i opinii publicznej, co przyczyniło się do nadania prestiżu nową nagrodę.
Aspekty teorii odporności zostały nagrodzone w 1908, podobnie jak anafilaksja (1913), mechanizmy przeciwciał (1919), grupy krwi (1930), tolerancja immunologiczna (1960), struktura przeciwciał (1972), zgodność tkankowa (1980), teoria klonalna (1984) , genetyka przeciwciał (1987), limfocyty T (1996).
Metabolizm
Ponad dziesięć nagród dotyczy tej dziedziny: metabolizm mięśni (1922), oddychanie komórkowe (1931), metabolizm glikogenu (1947), cykl Krebsa (1953), metabolizm cholesterolu (1964).
Inne prace otrzymały Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii : elektroforeza (1948), struktura hemoglobiny (1962), hormony, witaminy i inne biomolekuły.
Neuronauka
Neuronauka jest rozpoznawana wcześnie z warunkowym odruchem wydzielania śliny u psów (1904), strukturą ośrodkowego układu nerwowego (1906). Kilka nagród dotyczy funkcji czuciowych, oprócz wspomnianego już oka (1911), siatkówki (1967) i kory wzrokowej (1981), ucha (1914 i 1961), węchu (2004).
Inne nagrody dotyczą neuronów (1932), a zwłaszcza neurochemicznego przekazywania nerwów (1936, 1944, 1963, 1970); wewnętrzne funkcje mózgu (1949), asymetria mózgowa (1981). W tym kontekście nagroda z 1973 roku jawi się jako niezwykła ciekawostka ( etologia i zachowanie zwierząt).
Genetyczny
Bardziej niż wszystkie inne obszary, że genetyka jest przełom w biologii XX th wieku. Przyznano blisko dwadzieścia nagród, zwłaszcza od lat 50. XX wieku, dotyczących budowy oraz biochemicznego i molekularnego funkcjonowania genów . Wśród najbardziej znanych: struktura DNA (1962), teoria operonu (1965), transpozony (1983), zaprogramowana śmierć komórki (2002).
W tej dziedzinie przyznawane są również Nagrody Nobla w dziedzinie chemii, takie jak rekombinacja DNA (1980) i PCR (1993). Według Duffina „Te liczne nagrody w dziedzinie genetyki pokazują, że świat naukowy wysoko ceni redukcjonizm medycyny molekularnej; a dzięki prestiżowi Nobla genetyka cieszy się głębokim szacunkiem opinii publicznej ” .
Zabiegi
Nagrody dotyczą głównie odkryć dokonanych w fizjologii związanej z hormonami, witaminami, produktami przeciwdrobnoustrojowymi i incydentalnie chirurgią, wraz z rozwojem terapii związanych z patofizjologiami wynikającymi z dysfunkcji.
W dziedzinie hormonów wyróżniono: fizjologię i chirurgię tarczycy (1909), insulinę (1923), rolę przysadki w metabolizmie cukrów (1947), hormony kory nadnerczy (1947) i rdzeń nadnerczy (1950) , terapii hormonalnej raka (1966), podwzgórza hormony (1977), prostaglandyny (1982). Ta praca umożliwiła opracowanie produktów i zabiegów.
Prace nad witaminami są nagradzani w pierwszej części XX -tego wieku: witaminy w żywieniu (1929), ekstrakty wątrobowe w niedokrwistości (1934), z których będzie można samodzielnie później z B12 , mechanizm z witaminą C (1937), witaminy K (1924), rola witaminy A (1967). Oprócz przyznanych Nagród Nobla w dziedzinie medycyny, ponad pół tuzina Nagród Nobla w dziedzinie chemii dotyczy badań (struktura, synteza itp.) związanych z witaminami.
W leczeniu chorób infekcyjnych, oprócz serotherapy oraz leczenie immunologiczne (wspomniane) jest malaria terapia przeciw Kiła mózgowo-rdzeniowa (1927). Nagrody za produkty przeciwdrobnoustrojowe zaczynają się od Prontosilu , jednego z pierwszych sulfonamidów (ukoronowany w 1939), a następnie penicyliny (1945) i streptomycyny (1952). W 1988 roku wyróżniono prace nad kilkoma lekami syntetycznymi wynikającymi z badań przemysłowych ( przemysł farmaceutyczny ): beta-bloker , 6-merkaptopuryna , allopurynol , cymetydyna .
Pomimo prestiżu chirurgii i chirurgów, cen za operację jest niewiele. Oprócz cytowanej już chirurgii tarczycy (1909), nagrodzony został postęp w chirurgii naczyniowej (1912), lobotomii (1949), przeszczepie nerki i szpiku (1990).
Pokojowa Nagroda Nobla w dziedzinie zdrowia
Trzy stowarzyszenia zdrowia otrzymały Pokojową Nagrodę Nobla : Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża lub jego założyciel, czterokrotnie nagrodzony (1901, 1917, 1944, 1963 - Czerwonym Półksiężycem), Międzynarodowe Stowarzyszenie Lekarzy na rzecz zapobiegania wojnie nuklearnej ( 1985) i Lekarze bez granic (1999).
John Boyd Orr (1949) i Albert Schweitzer (1952) oraz chemik Linus Pauling (1962) otrzymali go indywidualnie. W 2018 r. ginekolog Denis Mukwege jest współlaureatem Pokojowej Nagrody Nobla z Nadią Murad za walkę z „przemocą seksualną jako bronią wojny”.
Uprawnienia sporne i kontrowersyjne
Dziewięć razy nagroda nie została przyznana: z powodu dwóch wojen światowych (w latach 1915-1918 i 1940-1942) lub braku konsensusu (w 1921 i 1925 nagroda z 1926 r. została przyznana w 1927 r. - rok "Podwójny" - gdzie nagrody 1926 i 1927 przyznano w tym samym czasie).
Z biegiem czasu wkłady wydają się nieuzasadnione lub mają niewielką wartość naukową. Osobowość zwycięzcy (zachowanie osobiste, polityczne i etyczne wybory ...) może wydawać się wątpliwe lub nie do przyjęcia, że ewoluuje intelektualny klimat przez cały XX th wieku. Fakt, że nagrody Nobla są nieodwołalne, prowadzi do występowania „wstydliwych” lub zawstydzających „błędów”.
Tak jest w przypadku Johannesa Fibigera za rolę nicienia o nazwie Spirotera carcinoma (1926) uważanego za rakotwórczy (induktor raka żołądka) u szczurów. W 1952 roku wykazano, że prace te były błędne, przez zamieszanie z niedoborem witaminy A .
Dwie problematyczne wypowiedzi dotyczą neuropsychiatrii . Ten z 1927 roku, który dotyczy Juliusa Wagner-Jauregga (jedynego psychiatry, który otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny), dotyczący terapii malarii (1927) w neurosyfilisie (i psychozach ), leczenie zostało następnie zdyskredytowane; ten z 1949 r. za lobotomię , nagradzając neurochirurga Egasa Moniza .
Zdarzają się również przypadki, w których kwestionowane składki kończą się, przynajmniej częściowo, rehabilitacją. Nagroda z 1903 r. dotyczy leczenia ospy i chorób skóry światłem, jednak ten kierunek badań został porzucony i wznowiony w latach 80. ( terapia światłem ). Podobnie, za odkrycie DDT koronowany w 1948 roku, których użycie było krytykowane w 1960 i zakazane w wielu krajach w 1970 roku, jednak kontrolowane użycie jest omawiany ponownie na początku XXI -go wieku.
Nagroda z 2008 roku, podzielona między Luca Montagniera i Françoise Barré-Sinoussi (za odkrycie HIV ) i Haralda zur Hausena (za rolę wirusa brodawczaka ), była okazją do podwójnej kontrowersji. Kończy francusko-amerykański spór o pierwszeństwo w sprawie HIV (Nobel uznaje priorytet Francji) i otwiera pytania o wpływ branży na komitet Nobla (przyznanie nagrody zbiega się z wprowadzeniem na rynek szczepionki przeciwko wirusowi brodawczaka).
Idee lub zachowanie laureatów, takie jak sympatia Alexisa Carrela dla nazizmu (1912 Nagroda Nobla) czy skazanie z 1997 r. laureata Nagrody Nobla z 1976 r. Daniela Gajduseka za wykorzystywanie seksualne dzieci , mogły wpłynąć na reputację laureatów Nagrody Nobla.
Generalnie jednak laureaci Nagrody Nobla „są obiektem podziwu bliskiego pobożności religijnej. Ich opinie cieszą się szerokim audytorium, jakby miały wywierać większy wpływ niż zwykły człowiek (…) czasami wypowiadają się na tematy, na które nie mają żadnej wiedzy, jak filozofia czy polityka” .
Według Duffina istnienie Nagrody Nobla zbudowało medialną reprezentację nauki jako konkurencji, jako wyścigu ku niezmiennym prawdom wyróżniającym elitę naukową. O ile na rzeczywistość badań naukowych składają się także perypetie, niepowodzenia, wyjątki i zaburzenia, o tyle sama Nagroda Nobla pozostaje „wyrazem ludzkiej kruchości w danym momencie” .
Laureaci
W 2019 r. od 1901 r. 219 laureatom przyznano 110 Nagród Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii: 39 nagród dla jednego, 33 nagrody dzielone między dwóch laureatów i 38 nagród dla trzech laureatów. Dwanaście zwycięzców to kobiety, w tym tylko jedna indywidualna (nie dzielona), Barbara McClintock w 1983 roku. Najmłodszym zwycięzcą jest Frederick Banting w 1923 w wieku 32 lat, a najstarszy Peyton Rous w 1966 w wieku 87 lat.
Wśród laureatów medycyny są dwa małżeństwa, Cori (1947) i Moser (2014); Nikolaas Tinbergen (1973) miał nagradzanego brata w ekonomii 1969; Arthur Kornberg (1959) miał syna zdobywcy nagrody w dziedzinie chemii w 2006 roku, podobnie Ulf von Euler (1970) miał ojca zdobywcy nagrody w dziedzinie chemii w 1929 roku.
Jeden zwycięzca został zmuszony do rezygnacji z nagrody z powodów politycznych, Niemiec Gerhard Domagk w 1939 roku, Adolf Hitler uważał, że jego odkrycie powinno być utrzymane w tajemnicy. Domagk otrzymał nagrodę po wojnie.
W 2011 roku Ralph Steinman zmarł trzy dni przed ceremonią wręczenia nagród. Specjalną decyzją Komitet Noblowski potwierdza tę nominację, wybór został dokonany przed jego śmiercią.
Jeśli chodzi o nominowanych, to od 1901 roku zgłoszono ponad pięć tysięcy propozycji. Ich tożsamość i proces decyzyjny pozostają tajemnicą przez ostatnie pięćdziesiąt lat. Najbardziej niezwykłym przypadkiem wśród nominowanych (1901-1969) jest przypadek Zygmunta Freuda . W 1929 roku Komitet Noblowski zatrudnił eksperta, który stwierdził, że praca Freuda nie ma żadnej wartości naukowej i nie ma potrzeby dalszych badań. Również Freud był nominowany 32 razy bez żadnej nagrody. W 1936 Freud został również nominowany do Literackiej Nagrody Nobla przez Romaina Rollanda , literackiej Nagrody Nobla 1915.
1900
| Rok | Laureat (e) | Narodowość | Nagradzana praca |
|---|---|---|---|
| 1901 | Emil Adolf von Behring | Niemcy | za pionierską pracę nad serum, w szczególności przeciw błonicy |
| 1902 | Ronalda Rossa | Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii | za pracę nad malarią , w której pokazał, w jaki sposób pasożyt infekuje organizm, a tym samym położył podwaliny pod badania i walkę z chorobą. |
| 1903 | Niels Ryberg Finsen | Dania | w uznaniu jego wkładu w leczenie chorób, w szczególności tocznia , promieniowaniem świetlnym (UV), otwierając tym samym nową drogę |
| 1904 | Iwan Pietrowicz Pawłow | Imperium Rosyjskie | w uznaniu jego pracy nad fizjologią przewodu pokarmowego , dzięki której wiedza o istotnych aspektach podmiotu została przekształcona i poszerzona. |
| 1905 | Robert Koch | Niemcy | za jego badania i odkrycia dotyczące gruźlicy . |
| 1906 |
Camillo Golgi i Santiago Ramón y Cajal |
Królestwo Włoch Hiszpania |
w uznaniu ich pracy nad strukturą układu nerwowego . |
| 1907 | Charles Louis Alphonse Laveran | Francja | w uznaniu jego pracy nad rolą pasożytów pierwotniaków odpowiedzialnych za malarię |
| 1908 |
Ilya Ilich Metchnikov i Paul Ehrlich |
Cesarstwo Rosyjskie Niemcy |
w uznaniu ich pracy nad odpornością” |
| 1909 | Emil Theodor Kocher | szwajcarski | za pracę nad fizjologią, patologią i chirurgią tarczycy |
1910
| Rok | Laureat (e) | Narodowość | Nagradzana praca |
|---|---|---|---|
| 1910 | Albrecht kossel | Niemcy | w uznaniu jego wkładu w wiedzę na temat chemii komórki dokonanej dzięki jego pracom nad białkami i kwasami nukleinowymi . |
| 1911 | Allvar Gullstrand | Szwecja | za pracę nad dioptriami oka |
| 1912 | Alexis Carrel | Francja | w uznaniu jego pracy nad szwami naczyniowymi oraz przeszczepianiem naczyń i narządów . |
| 1913 | Karol Richet | Francja | w uznaniu jego pracy nad anafilaksją . |
| 1914 | Robert Barany | Austro-Węgry | za pracę nad fizjologią i patologią aparatu przedsionkowego . |
| 1915 | nie przyznano | ||
| 1916 | nie przyznano | ||
| 1917 | nie przyznano | ||
| 1918 | nie przyznano | ||
| 1919 | Jules Bordet | Belgia | za jego odkrycia dotyczące odporności . |
1920
| Rok | Laureat (e) | Narodowość | Nagradzana praca |
|---|---|---|---|
| 1920 | Schack August Steenberg Krogh | Dania | za odkrycie regulacji mechanizmu silnika kapilarnego (po wykazaniu, że wymiana gazowa w płucach jest regulowana przez prostą dyfuzję). |
| 1921 | nie przyznano | ||
| 1922 |
Archibald Vivian Hill Otto Fritz Meyerhof |
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Niemcy |
za odkrycie związane z wytwarzaniem ciepła w mięśniach za odkrycie stałej zależności między pobieraniem tlenu a metabolizmem kwasu mlekowego w mięśniach. |
| 1923 |
Frederick Banting John James Richard Macleod |
Kanada i |
za odkrycie insuliny . |
| 1924 | Willem Einthoven | Holandia | za odkrycie mechanizmu elektrokardiogramu . |
| 1925 | nie przyznano | ||
| 1926 | Johannes Andreas Grib Fibiger | Dania | za odkrycie raka Spiroptera lub gongylonema neoplasticum (en) . |
| 1927 | Julius Wagner-Jauregg | Austria | za odkrycie wartości terapeutycznej z malarią zaszczepieniu w leczeniu ogólnego paraliżu . |
| 1928 | Charles Jules Henri Nicolle | Francja | za pracę nad tyfusem plamistym . |
| 1929 |
Christiaan Eijkman Frederick Gowland Hopkins |
Holandia Wielka Brytania |
za odkrycie witamin antyneurytycznych za odkrycie witamin stymulujących wzrost. |
Lata 30. XX wieku
1940
| Rok | Laureat (e) | Narodowość | Nagradzana praca |
|---|---|---|---|
| 1940 | Nie przyznano | ||
| 1941 | Nie przyznano | ||
| 1942 | Nie przyznano | ||
| 1943 |
Henrik Carl Peter Dam Edward Adelbert Doisy |
Dania Stany Zjednoczone |
za odkrycie witaminy K . za odkrycie chemicznej natury witaminy K. |
| 1944 |
Joseph Erlanger Herbert Spencer Gasser |
Stany Zjednoczone | za odkrycie wysoce zróżnicowanych funkcji izolowanego włókna nerwowego . |
| 1945 |
Alexander Fleming Ernst Boris Łańcuch Howard Walter Florey |
Wielka Brytania Wielka Brytania Australia |
za odkrycie penicyliny i jej lecznicze działanie w różnych chorobach zakaźnych. |
| 1946 | Hermann Joseph Muller | Stany Zjednoczone | za odkrycie powstawania mutacji za pomocą promieni rentgenowskich . |
| 1947 |
Carl Ferdinand Cori i Gerty Theresa Cori Bernardo Alberto Houssay |
Stany Zjednoczone Argentyna |
za odkrycie procesu katalitycznej konwersji glikogenu . za odkrycie roli hormonu przedniego płata przysadki mózgowej w metabolizmie cukru. |
| 1948 | Paul Hermann Müller | szwajcarski | za odkrycie wysokiej skuteczności DDT jako trucizny kontaktowej przeciwko różnym stawonogom . |
| 1949 |
Walter Rudolf Hess António Caetano de Abreu Freire Egas Moniz |
Szwajcaria Portugalia |
jego odkrycie funkcjonalnej organizacji międzymózgowia jako koordynatora czynności narządów wewnętrznych. za odkrycie terapeutycznej wartości lobotomii w niektórych psychozach . |
1950
1960 1960
lata 70.
lata 80
| Rok | Laureat (e) | Narodowość | Nagradzana praca |
|---|---|---|---|
| 1980 |
Baruj Benacerraf Jean Dausset George Snell |
Stany Zjednoczone / Wenezuela Francja Stany Zjednoczone |
za „ich odkrycia dotyczące genetycznie uwarunkowanych struktur na powierzchni komórek, które regulują reakcje immunologiczne”. |
| Dziewiętnaście osiemdziesiąt jeden |
Roger Sperry David Hubel Torsten Wiesel |
Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone Szwecja |
za „jego odkrycia dotyczące funkcjonalnego rozmieszczenia półkul mózgowych”. „ Za” ich ustalenia dotyczące analizy informacji w systemie wizualnym. " |
| 1982 |
Sune Bergström Bengt Samuelsson John Vane |
Szwecja Szwecja Wielka Brytania |
za „ich ustalenia dotyczące prostaglandyn i powiązanych substancji biologicznie czynnych”. |
| 1983 | Barbara Mclintock | Stany Zjednoczone | za „odkrycie transpozonów ”. |
| 1984 |
Niels Jerne Georges JF Köhler Cesar Milstein |
Dania Niemcy Zachodnie Argentyna |
za „ teorie dotyczące swoistości w rozwoju i kontroli układu odpornościowego oraz odkrycia zasady wytwarzania przeciwciał monoklonalnych ”. |
| 1985 |
Michael Brown Joseph Goldstein |
Stany Zjednoczone | za „ich ustalenia dotyczące regulacji metabolizmu cholesterolu ”. |
| 1986 |
Stanley Cohen Rita Levi-Montalcini |
Stany Zjednoczone Włochy |
za „ich odkrycia czynników wzrostu ”. |
| 1987 | Susumu Tonegawa | Japonia | za „odkrycie genetycznych zasad różnorodności przeciwciał”. |
| 1988 |
James Black Gertrude Elion George Hitchings |
Wielka Brytania Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone |
za „odkrycie ważnych zasad leczenia farmakologicznego”. |
| 1989 |
J. Michael Biskup Harold Varmus |
Stany Zjednoczone | za „odkrycie pochodzenia komórkowego retrowirusowych onkogenów ”. |
1990
| Rok | Laureat (e) | Narodowość | Nagradzana praca |
|---|---|---|---|
| 1990 |
Joseph Murray Donnall Thomas |
Stany Zjednoczone | za „ich odkrycia dotyczące przeszczepów narządów i komórek w leczeniu chorób człowieka”. |
| 1991 |
Erwin Neher Bert Sakmann |
Niemcy | za „ich odkrycia funkcji izolowanych kanałów jonowych w komórkach”. |
| 1992 |
Edmond Fischer Edwin G. Krebs |
Szwajcaria / Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone |
za „ich odkrycia dotyczące odwracalnej fosforylacji białek jako biologicznego mechanizmu regulacyjnego”. |
| 1993 |
Richard Roberts Phillip A. Sharp |
Wielka Brytania Stany Zjednoczone |
za „odkrycie zduplikowanych genów”. |
| 1994 |
Alfred G. Gilman Martin Rodbell |
Stany Zjednoczone | za „odkrycie białek G i rolę tych białek w przekazywaniu sygnałów komórkowych”. |
| 1995 |
Edward B. Lewis Christiane Nüsslein-Volhard Eric F. Wieschaus |
Stany Zjednoczone Niemcy Stany Zjednoczone |
za „ich odkrycia dotyczące genetycznej kontroli wczesnych stadiów rozwoju embrionalnego ”. |
| 1996 |
Peter Doherty Rolf M. Zinkernagel |
Australia Szwajcaria |
za „odkrycie dotyczące specyfiki komórkowej obrony immunologicznej”. |
| 1997 | Stanley prisiner | Stany Zjednoczone | za „odkrycie prionów , nowej biologicznej zasady infekcji”. |
| 1998 |
Robert F. Furchgott Louis J. Ignarro Ferid Murad |
Stany Zjednoczone | za „ich odkrycia dotyczące tlenku azotu , nowej cząsteczki sygnałowej w układzie sercowo-naczyniowym ”. |
| 1999 | Günter Blobel | Niemcy / Stany Zjednoczone | za „odkrycie, że białka mają wewnętrzny sygnał, który reguluje ich transport i lokalizację w komórce”. |
2000s
Lata 2010
Lata 2020
| Rok | Laureat (e) | Narodowość | Nagradzana praca |
|---|---|---|---|
| 2020 |
Michael Houghton Harvey J. Alter Charles M. Rice |
Wielka Brytania Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone |
za odkrycie wirusa zapalenia wątroby typu C |
Liczba nagród na narodowość
Jeśli weźmiemy pod uwagę indywidualnych laureatów (październik 2019)| Kraj | Liczba laureatów | Ułamek ceny |
|---|---|---|
| Stany Zjednoczone | 99 | 45.07 |
| Wielka Brytania | 30 | 13.61 |
| Niemcy | 20 | 9.39 |
| Francja | 13 | 6.10 |
| Szwecja | 7 | 3,29 |
| szwajcarski | 6 | 2.82 |
| Australia | 5 | 2,35 |
| Japonia | 5 | 1,88 |
| Austria | 4 | 1,88 |
| Dania | 4 | 1,88 |
| Belgia | 3 | 1,41 |
| Włochy | 3 | 1,41 |
| Węgry | 3 | 1,41 |
| Holandia | 3 | 1,41 |
| Rosja | 2 | 0,94 |
| Kanada | 2 | 0,94 |
| Argentyna | 2 | 0,94 |
| Norwegia | 2 | 0,94 |
| Portugalia | 1 | 0,46 |
| Hiszpania | 1 | 0,46 |
| Polska | 1 | 0,46 |
| Irlandia | 1 | 0,46 |
| Chiny | 1 | 0,46 |
| Rumunia | 1 | 0,46 |
| Wenezuela | 1 | 0,46 |
Bibliografia
- Jacalyn Duffin (in) "postępu medycyny w XX th century i Nagrodą Nobla" w Bernardino Fantini i Louise L. Lambrichs (red.), Historia myśli współczesnej medycyny, wydarzenia, odkrycia, kontrowersje , Paryż, Editions du Threshold, 2014, ( ISBN 978-2-02-096744-0 ) , s. 111-138 .
Uwagi i referencje
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 112-113.
- (en) WF Bynum, The Western Medical Tradition 1800 do 2000 , New York, Cambridge University Press ,2006, 614 s. ( ISBN 978-0-521-47524-2 , czytaj online ) , rozdz. 2 („Powstanie nauki w medycynie, 1850-1913”) , s. 228.
- (en-US) „ Archiwum nominacji ” , na NobelPrize.org (dostęp 20 grudnia 2019 r. )
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 136-138.
- (en-US) „ Facts on the Nobel Prize in Physiology or Medicine ” , na NobelPrize.org (dostęp 20 grudnia 2019 r. )
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 114-117.
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 117-120.
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 121-124.
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 124-126.
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 126-127.
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 127-130.
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 131-133.
- Jacalyn Duffin 2014 , s. 134-135.
- „ Pokojowa Nagroda Nobla 2018 przyznana Denisowi Mukwege i Nadii Murad ” , na RTL.fr (dostęp 20 marca 2021 )
- Odkrycie jest właściwie zasługą Alberta Schatza , którego nadzorcą był Waksman.
- Według listy laureatów na stronie Nobla .
Zobacz również
Powiązany artykuł
Link zewnętrzny
- (pl) Lista laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny na stronie internetowej Nagrody Nobla