Czad | 375 000 |
---|---|
Libia | 52 000 |
Niger | 125,710 |
Sudan | 150 000 |
Ogólna populacja | 725 000 |
Języki | tedaga , dazaga , , , , , , , , , ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, ,, , |
---|---|
Religie | islam sunnicki |
Toubous lub Gouranes tworzą populację uprawiania pasterstwa i nomadyzm w centralnej Sahary . Ich terytorium ma swój środek ciężkości w północnym Czadzie , gdzie są najliczniejsze, i rozciąga się na południową Libię i północno-wschodni Niger . Posługują się językiem toubou , językiem nilo-saharyjskim , zbliżonym do Kanuri , dzielą się głównie na dwie duże grupy, z których każda ma swój własny obszar działalności: Teda (w Tibesti , libijski Fezzan i departament Bilma w Nigrze ) oraz Daza (w Borkou, Ennedi, Kanem, Bahr-el Ghazal i dział Nguigmi w Nigrze).
Termin „toubou” to termin z Kanembou oznaczający mieszkańców masywu Tibesti . Ta nazwa została przyjęta podczas kolonizacji francuskiej i jest obecnie w powszechnym użyciu.
Według źródeł istnieje wiele form tego słowa: Tbou, Tebou, Tebu, Tibboo, Tibbou, Tibbu, Tibou, Tibu, Toubbou, Toubous, Tubu.
Herodot nazwał ich „etiopskimi troglodytami” i umieścił ich tam, gdzie żyją, w liczbie 200 000: między północnym Czadem , libijskim Fezzanem i północno-wschodnim Nigrem . Określa, że „ze wszystkich narodów to oni najszybciej się ścigają”.
W Tuaregowie ich części nazywają tę grupę ludności Tibesti i jego okrążeniu Ikaraden.
Dwie gałęzie, w tym ta w północnym Czadzie zwana Tedagada, "ci, którzy mówią Tedaga" i druga gałąź, Dazagada (ci, którzy mówią Dazaga), mówią podobnym i bardzo podobnym dialektem.
Oprócz obszaru osadniczego, Toubous wyróżniają się dwoma bardzo podobnymi, ale odrębnymi dialektami, tedaga (używany przez Teda) i dazaga (używany przez Anakaza, Mourdia, Kréda, Donza, Gayda, the Daza, Konma, Ankordy Michemire Kleta…).
Lider Teda nazywa derdei i mogą być porównane do sułtanów wielu narodów lub amenokal wśród Tuaregów .
Toubous mieszkają w masywie Tibesti , w regionach Borkou , Ennedi i Tibesti w północnym Czadzie oraz w Kanem i Bahr el-Ghazal ("BEG", którego stolicą jest Moussoro), a także na wschodzie Republiki Nigru , w szczególności w departamentach N'Guigmi, N'Gourti i Bilma. W Bilmie spotykamy je w małych grupach w Djado , Seguedine , Aney , Emitchouma, Achenouma, Argui, Dirkou, Chimindour, Beza, Agueur, Bilma, Zoo Baba i Fachi , gdzie często nazywa się je „Guezibida” ze względu na ich osiadanie. lub ich krzyżowanie z Kanuri . Występują także w oazach południowej Libii i południowo-zachodniego Egiptu (do 1920 r .). Zajmują więc ogromny obszar o powierzchni 1 300 000 km 2 .
Populacja Toubou jest społecznością zależną od hodowli zwierząt na rozległych obszarach, które nie nadają się do żadnego innego sposobu eksploatacji. Niewielka liczba Teda i duża część Daza to pasterze dromaderów , bydła i drobnego inwentarza, ale to nie wystarcza na ich potrzeby, zwłaszcza Teda.
Dla mniejszości Toubou stada są jedynym źródłem utrzymania, ale znaczna większość nadal praktykuje eksploatację ziemi w oazach najlepiej wyposażonych w zasoby wodne, takich jak Borkou na południu Tibesti i w oazach Ennedi .
Toubous byli pierwotnie podzieleni na 36 klanów , w porównaniu do około 50 klanów obecnie. Klan Toubou to grupa wolnych i niezależnych mężczyzn i kobiet, rozproszonych w przestrzeni, o różnym pochodzeniu, ale zjednoczonych małżeństwem. Charakterystycznymi znakami klanu są imię, przydomek, herb lub znak oraz legenda, która streszcza pochodzenie lub historię.
Mówią językiem nilo-saharyjskim , bliskim Kanuri , i który ma dwa warianty, ale blisko, Tedaga i Dazaga .
Toubous praktykują tradycjonalistyczny islam , zmieszany z obyczajami teda i daza. Prawo Toubou jest prawem zwyczajowym, które nie ma nic wspólnego z islamskim prawem szariatu ; Toubous praktykuje kult świętych „Borcodi”.
Toubus zdecydowanie sprzeciwiał się kolonizacji . W rezultacie, nawet po odzyskaniu niepodległości, administracja wojskowa została utrzymana w regionie Borkou-Ennedi-Tibesti (BET) do 1965 roku.
Pod koniec lat 60., po stłumieniu dyktatorskiego reżimu François Tombalbaye w Czadzie, Toubous Daza ( Goranes ) zbuntowali się i utworzyli ruch polityczno-wojskowy powiązany z Frontem de liberation nationale du Tchad (FROLINAT) , zwany Radą. sił zbrojnych dowództwa Północnej (CCFAN), zwany również 2 th FROLINAT armia opiera się w Tibesti .
Ruch ten nabrał rozpędu w latach 70. w przeciwieństwie do pierwszej armii FROLINAT , która słabła. Ruch ten jest kierowany przez Hissène Habré wspomaganego przez Goukouni Oueddei , syna derdei. W Tibesti zatrzymali kilku Europejczyków, w tym Françoise Claustre, i zabili francuskiego żołnierza, kapitana Galopina, podejrzanego o szpiegostwo na rzecz rządu i/lub Francji . Chociaż dwaj przywódcy rebeliantów Toubou, którzy stali się rywalami, stworzyli dwa ruchy, Ludowe Siły Zbrojne (FAP) Goukouni Oueddei i Siły Zbrojne Północy (FAN) Hissène Habré , tym dwóm ostatnim zjednoczonym udało się obalić Feliksa. Malloum za reżim wojskowy pod koniec 1970 roku, przed zderzeniu z kolei o władzę. Czadem będzie rządził od 1982 do 1990 roku Hissène Habré.
Ruch na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości w Czadzie (MDJT), który był wspierany od 1998 do 2003 roku przez Libię , zagrożonych N'Djamena . Ale osłabła po śmierci swojego założyciela, Youssoufa Togoïmi .
Oprócz Tibesti i Ennedi w Czadzie , Kawar i Manga w Nigrze również doświadczyły buntów Toubou: FDR Issy Lamine w Nigrze , Rewolucyjne Siły Zbrojne Sahary (FARS) Barka Wardougou wspierane przez Libię. Ten ostatni wziął zakładnika w sierpniu 2006 roku dwóch włoskich turystów, którzy byli częścią grupy pieszych między Bilma i Agadem . W FARS żądać światło o śmierci ich przywódcy Chahaye Barkai , zamordowany przez armię nigerski we wrześniu 2001 roku, kiedy był stroną porozumień pokojowych z 1995, 1997 i 1998. Wszystkie te ruchy są nawet dzisiaj nieaktywna. Jeśli MDJT jest w kontakt ze wszystkimi rebeliami Czadu.
Od 1999 roku istnieje organizacja niepodległościowa Toubou, Rada Narodowa Toubou . Prowadzi kampanię na rzecz stanu Toubou, który obejmuje północny Czad (BET i BEG), południową Libię i północno-wschodni Niger .
w grudzień 2007, Kadafi paski libijski Toubous od ich obywatelstwa, twierdząc, że są one w rzeczywistości Czadu. Ponadto władze lokalne uniemożliwiają Toubous dostęp do edukacji i zdrowia. W odpowiedzi uzbrojona grupa zwana Frontem Toubou Ocalenia Libii (FTSL) organizuje bunt wListopad 2008która trwała pięć dni i spowodowała śmierć 33 osób, zanim została zmiażdżona przez rządowe siły bezpieczeństwa. Pomimo oporu i publicznego potępienia reżim Kaddafiego kontynuował prześladowania mniejszości Toubou w Libii . Zlistopad 2009, rząd rozpoczął program przymusowej eksmisji i wyburzenia mieszkań Toubou. Kilkadziesiąt osób zostaje aresztowanych.
Pierwsza wojna domowaPodczas libijskiej wojny domowej w 2011 r. Toubous logicznie stanął po stronie sił Tymczasowej Rady Narodowej (CNT). To pozycjonowanie odróżnia ich od innej dużej społeczności saharyjskiej, ich sąsiadów Tuaregów .
W ten sposób Barka Wardougou, dowódca wojskowy Toubou, powraca do Libii i walczy z Kaddafim w Fezzan na czele dwóch grup Toubou , „pustynnego batalionu tarcz” i brygady męczenników Umm al-Aranib . ten19 sierpnia, „batalion tarczy pustyni” zdobywa Mourzouq . Następnie przejął kontrolę nad bazą lotniczą Waw an Namus i25 sierpniaod Al wigh na czele dwóch grup Toubou. Barka Wardougou następnie przewodniczy radzie wojskowej Mourzouq.
w marzec 2012po upadku reżimu w południowym mieście Sebha wybuchły krwawe starcia między Toubousem a arabskim plemieniem Oulad Souleymane . W odpowiedzi Issa Abdel Majid Mansour, przywódca plemienia Toubou w Libii, ogłasza reaktywację FTSL. Barka Wardougou odgrywa kluczową rolę w negocjacjach pokojowych między bojownikami Toubou z obu społeczności, a później w tym roku między milicjami walczącymi z Arabami Toubous i Zuwayya w Koufra .
Druga wojna domowaPodczas drugiej wojny domowej w Libii , Toubusowie są podzieleni między zwolenników Rządu Zgody Narodowej (GEN) w Trypolisie i tych, którzy popierają samozwańczą Libijską Armię Narodową (ANL) marszałka Haftara .
Brygada Khalid ibn al-Walid lub brygada 104 ANL, która działa w sektorze Sebha , składa się zatem z Toubousa, w większości madchalistów ( salafitów ).