Wielka proletariacka rewolucja kulturalna (w języku chińskim :无产阶级文化大革命, pinyin : wúchǎn jiējí Wenhua Dageming ), częściej wielka rewolucja kulturalna (文化大革命Wenhua Dageming ), lub po prostu rewolucja kulturalna (文革wenge ) (1966/76), to jedno z ważnych wydarzeń w historii Chińskiej Republiki Ludowej , które miało znaczące reperkusje międzynarodowe.
W 1966 roku Mao Zedong postanowił rozpocząć Rewolucję Kulturalną, aby umocnić swoją władzę, opierając się na młodzieży tego kraju. Rewolucja rozpoczęła się z pomocą grupy Rewolucji Kulturalnej . Przywódca chce oczyścić Komunistyczną Partię Chin (KPCh) z jej „rewizjonistycznych” elementów i ograniczyć uprawnienia biurokracji . „ Czerwona Gwardia ”, grupy młodych Chińczyków inspirowane zasadami Małej Czerwonej Księgi , stają się aktywnym ramieniem tej rewolucji kulturalnej. Kwestionują jakąkolwiek hierarchię, w tym hierarchię KPCh sprawującą wówczas urząd. Ekspresja polityczna była przekazywana przez kanał „ dazibao ”, plakaty, przez które młodzi buntownicy wyrażają siebie. Umiarkowani tacy jak Liu Shaoqi , Zhou Enlai i Deng Xiaoping są publicznie atakowani. Późniejszy okres chaosu doprowadził Chiny na skraj wojny domowej, zanim sytuację stopniowo przejęła Armia Ludowo-Wyzwoleńcza, która zaciekle rozprawiła się z ruchem Czerwonej Gwardii . Członkowie „ pięciu czarnych kategorii ” byli powszechnie prześladowani, a nawet zabijani. Ten zamęt pozwala Mao odzyskać kontrolę nad państwem i Partią Komunistyczną. Wkrótce po jego śmierci wWrzesień 1976, główni sprawcy tego głośnego chaosu, słynny gang Czterech , w tym własna żona Mao, Jiang Qing , zostaje aresztowany, osądzony i ciężko skazany.
Podczas rewolucji kulturalnej prześladowano dziesiątki milionów ludzi, a szacunkowa liczba ofiar śmiertelnych waha się od setek tysięcy do 20 milionów. Niektórzy autorzy, jak sinolog Jean-Luc Domenach , czy historyk Stéphane Courtois w zbiorowej pracy Le Livre noir du communisme , szacują liczbę zgonów na kilka milionów. Począwszy od Czerwonego Sierpnia w Pekinie , masakry mają miejsce w kilku miejscach, w tym masakra w Guangxi ( wystąpił masowy kanibalizm ), Mongolii Wewnętrznej , Guangdong , sprawa szpiegowska Zhao Jianmin , Daoxian i Shadian . Upadek Tama Banqiao , jednej z największych katastrof technologicznych na świecie, miały także miejsce podczas Rewolucji Kulturalnej. Intelektualiści, a także kadra partyjna, są publicznie poniżani, mandaryni i elity pogardzani, tradycyjne chińskie wartości kulturowe i niektóre wartości zachodnie są potępiane w imię walki z „ czterema starociami ”. Aspekt „kulturowy” tej rewolucji jest szczególnie związany z wykorzenieniem tradycyjnych wartości. W ten sposób niszczone są tysiące rzeźb i świątyń (w większości buddyjskich ).
W 1978 roku Deng Xiaoping został nowym najwyższym przywódcą Chin i stopniowo zdemontował maoistowską politykę związaną z rewolucją kulturalną, uruchamiając program „ Boluan Fanzheng ”. Deng rozpoczął nową fazę Chin, uruchamiając historyczny program reform i otwarcia . W 1981 roku Komunistyczna Partia Chin ogłosiła, że Rewolucja Kulturalna jest „odpowiedzialna za najpoważniejsze niepowodzenia i najcięższe straty poniesione przez partię, kraj i naród od czasu założenia Chińskiej Republiki Ludowej”. ” .
Podążając za konsekwencjami polityki gospodarczej podjętej przez Mao podczas Wielkiego Skoku w 1958 r. , który spowodował około 45 milionów ofiar śmiertelnych podczas „ Wielkiego Głodu w Chinach ”, odszedł ze stanowiska prezydenta Chińskiej Republiki Ludowej . Narodowy Kongres Ludowy wybiera następnie Liu Shaoqi na następcę Mao Zedonga . Nawet jeśli oficjalnie pozostaje na czele Komunistycznej Partii Chin (KPCh), Mao jest stopniowo usuwany z zarządzania sprawami gospodarczymi kraju, zarządzanie powierzone bardziej umiarkowanej elicie, głównie kierowanej przez Liu Shaoqi, Deng Xiaopinga i kilku. inny.
Na początku 1962 roku w Pekinie odbyła się „ Konferencja 7000 kadr ”, podczas której krytykowano politykę Mao. Po konferencji Mao przeszedł na emeryturę i zostawił wiele obowiązków Liu Shaoqi i Deng Xiaopingowi . Jednak spór między Mao i Liu (i Dengiem) stawał się coraz ostrzejszy, zwłaszcza w związku z wezwaniem Mao do kontynuowania walki klasowej .
Od jesieni 1962 r. zaangażowanych jest kilka „ruchów represyjnych”, znanych pod nazwą Ruch Edukacji Socjalistycznej . Według sinologa Jean-Luca Domenacha jest to w istocie kwestia oczyszczenia „aparatu wiejskiego”. Ta kampania jest wymierzona w wszystkich menedżerów, którzy w czasie względnej liberalizacji lat 1960-1962 byliby winni wykroczeń lub przyjęliby stanowisko uważane za zbyt modernistyczne. Jean-Luc Domenach wskazuje, że milion menedżerów zostałoby zlikwidowanych.
Po „porażce Wielkiego Skoku” Liu Shaoqi postanowił w 1960 roku przyjąć bardziej umiarkowany i realistyczny program, dzięki któremu poprowadził ożywienie gospodarcze kraju. Chiński dziennikarz Yang Jisheng precyzuje, że Liu Shaoqi, zdając sobie sprawę z konsekwencji Wielkiego Głodu, powiedział Mao: „Gdy tak wielu umarło z głodu, historia zapamięta nasze dwa imiona, a kanibalizm również będzie w książkach”. Liu Shaoqi i większość kadr partyjnych odmawiają poparcia Mao Zedonga w jego próbie wznowienia procesu rewolucyjnego wraz z Ruchem Edukacji Socjalistycznej w latach 1962-1965. Ta opozycja w Partii Komunistycznej decyduje o rozpoczęciu przez Mao Zedonga rewolucji kulturalnej.
Obaj mężczyźni ścierają się, najpierw w zamaskowanym konflikcie, a potem otwarcie podczas Rewolucji Kulturalnej. Liu Shaoqi jest oskarżany o „podążanie ścieżką kapitalistyczną”, jest degradowany w hierarchii partii wSierpień 1966. Wpaździernikw tym samym roku musi dokonać samokrytyki . W 1967 został usunięty z partii. Ostatecznie został wydalony z prezydentury Rzeczypospolitej wPaździernik 1968. Liu Shaoqi zmarł w więzieniu w 1969 roku.
Według chińskiej historiografii rewolucja kulturalna rozpoczęła się w 1966 roku i zakończyła śmiercią Mao Zedonga w 1976 roku .
Dla Marie-Claire Bergère prezentacja ta „nie jest pozbawiona ukrytych motywów politycznych”. Zestawienie śmierci Mao Zedonga z końcem Rewolucji Kulturalnej podkreśla osobistą odpowiedzialność byłego prezydenta w tym okresie, kiedy, cytując oficjalne określenie, „dziesięć lat nieszczęść”. Michel Bonnin wskazuje, że kwestia ta nie pozostaje bez związku z walką o władzę, która nie została rozwiązana przed 1976 r., podczas gdy „sprzeczności społeczne” były mniej wyraźne od 1969 r., po zneutralizowaniu Czerwonej Gwardii i odtworzeniu Partii Komunistycznej na 9. th Krajowy Kongres Partii . Już w 1967 sinolog René Viénet wskazuje: „Kiedy tendencja Mao rozpoczęła publiczną ofensywę przeciwko solidnym pozycjom swoich adwersarzy, zmuszając uczniów i dzieci zapisanych do szkół do marszu, nie miała od razu żadnego celu „kulturowej” lub „cywilizacyjnej” przebudowy mas robotniczych, już w największym stopniu stłoczonych w ideologicznym kaftanie bezpieczeństwa na ulicy, w służbie tej tendencji, ideologii reżimu, z definicji maoistowskiej” . Dla Alaina Peyrefitte chiński reżim polityczny charakteryzuje się „trwałością konfliktów między przywódcami i tajemnicą, w której te konflikty mają miejsce i są rozwiązywane” .
Pretekstem do wybuchu Rewolucji Kulturalnej była opublikowana w 1961 roku sztuka Destitution of Hai Rui , autorstwa Wu Hana , historyka i wiceburmistrza Pekinu. Za namową Jiang Qinga w listopadzie 1965 r. w szanghajskiej gazecie „ Wen Hui Bao” ukazała się recenzja napisana przez Yao Wenyuana , w której oskarża się grę o udział w zamaskowanym ataku na Mao. Na początku 1966 roku krytyka dotyczyła innych znanych intelektualistów.
W maj 1966Powstaje „ Grupa Rewolucji Kulturalnej Komitetu Centralnego ”, która krytykuje grupę Peng Zhena . Okólnik z16 maja 1966 rpotępia wszystkich „rewizjonistów” obecnych w kulturze, polityce i armii kraju. 29 maja 1966 rPierwsza organizacja Czerwonej Gwardii została utworzona na Uniwersytecie Tsinghua . Czerwonogwardziści byli młodymi ludźmi, głównie gimnazjalistami i studentami zorganizowanymi we frakcje, których celem było zastosowanie Rewolucji Kulturalnej, jeśli to konieczne, siłą. Jego celem było wyeliminowanie intelektualistów i politycznych wrogów Mao. Jednak Czerwonogwardziści szybko podzielili się w zależności od stopnia radykalizmu, a nawet gwałtownie się sprzeciwili. Do Czerwonej Gwardii dołączyli wykluczeni z partii, niestali robotnicy i kilka kadr oportunistycznych.
8 sierpnia 1966Komitet Centralny Komunistycznej Partii Chin wydał ustawę (przypuszczalnie przygotowaną przez Mao) dotyczącą „decyzji w sprawie wielkiej proletariackiej rewolucji kulturalnej”. Ten tekst stanowi formę karty rewolucji kulturalnej. W tej „szesnastopunktowej decyzji” rząd chiński opowiedział się za czystką w Partii Komunistycznej i wśród intelektualistów. Rewolucja kulturalna była wymierzona w „ Cztery Oldies ”, czyli tradycje i chińską przeszłość.
„Wielka proletariacka rewolucja kulturalna ma na celu zlikwidowanie ideologii burżuazyjnej, zaszczepienie ideologii proletariackiej, przekształcenie człowieka w to, co ma najgłębsze, przeprowadzenie swojej rewolucji ideologicznej, wykorzenienie korzeni rewizjonizmu, utrwalenie i rozwój systemu socjalistycznego. Musimy zestrzelić urzędników partyjnych, którzy są na ścieżce kapitalistycznej. Musimy obalić reakcyjnych akademików burżuazji i wszystkich burżuazyjnych „monarchistów”. Musimy przeciwstawiać się wszelkim aktom represji przeciwko rewolucji. Musimy zlikwidować wszystkich złych geniuszy. Musimy energicznie wykorzenić starożytną myśl, kulturę, obyczaje i obyczaje wszystkich klas wyzyskiwaczy. Musimy zreformować wszystkie części nadbudowy, które nie odpowiadają ekonomicznej podstawie socjalizmu. Musimy oczyścić ziemię z wszelkich szkodników i zmieść wszelkie przeszkody! "
Tekst stanowi, że nie należy podejmować żadnych działań przeciwko studentom i uczniom uczelni i szkół (art. 7), co daje młodym ludziom pewną formę bezkarności. Grupy nie podlegają władzy Partii Komunistycznej, ale stosują się do formy masowej demokracji z systemem wyborczym, który musi być podobny do Komuny Paryskiej . Z drugiej strony siły zbrojne nadal podlegają komitetowi centralnemu (art. 15). W ten sposób tekst wyraża „fundamentalną sprzeczność” rewolucji kulturalnej uwięzionej między spontanicznością mas a autorytetem państwa.
Większość Czerwonej Gwardii to studenci i gimnazjaliści. Istnieje wiele kryteriów rekrutacji. Można brać pod uwagę tylko dobre zachowanie polityczne lub pochodzenie społeczne z dziećmi z „pięciu Czerwonych Gatunków”: synami biednych chłopów, robotników, męczenników, żołnierzy i kadr rewolucyjnych.
Miliony czerwonogwardzistów z całego kraju zgromadziły się w Pekinie . 18 sierpnia 1966Ze szczytu Tian'anmen Mao i Lin Biao często pojawiali się, by być wiwatowanym przez około milion Czerwonej Gwardii. Mao zgodził się i nosił opaskę, która służyła jako odznaka jednej z frakcji gimnazjalnych na Uniwersytecie Qinghua. Opaska była czerwona z napisem Hong Weibing („Czerwona Gwardia”) złotymi literami. Opaska ta została mu podarowana przez Song Binbin , córkę jednego z ośmiu nieśmiertelnych Komunistycznej Partii Chin , Song Renqiong . Mao wznieca bunt swoimi przemówieniami: „zawsze mamy rację do buntu” i „nie chcemy życzliwości, chcemy wojny”. Kolejne duże zgromadzenie odbyło się na placu Tian'anmen w dniu25 listopada 1966. Ruch rozprzestrzenia się w całym kraju poprzez organizacje rewolucyjne. Przez trzy lata, do 1969 r., Czerwonogwardziści rozszerzali swoje wpływy i przyspieszyli wysiłki na rzecz „rekonstrukcji socjalistycznej”. Zaczęli od rozdawania ulotek wyjaśniających ich cel rozwoju i umacniania socjalizmu oraz publicznego eksponowania nazwisk tak zwanych kontrrewolucjonistów. Czerwonogwardziści stopniowo tworzyli klimat terroru, najeżdżając losowo domy w poszukiwaniu kompromitujących dowodów „odstępstwa”. Domy zostały następnie zdewastowane; W samym Szanghaju skonfiskowano 150 000 domów. Organizowali duże zebrania i pisali sztuki, które miały pouczać lud. Atakowali pomniki i miejsca kultu: kilka świątyń buddyjskich zostało zniszczonych lub uszkodzonych; kilka cegieł z Wielkiego Muru zostało usuniętych, aby zbudować chlewy. W muzułmańskich regionach zachodnich Korany zostały zniszczone w wielkich pożarach. Zerwanie plakatu przedstawiającego Mao Zedonga zostało uznane za świętokradcze oburzenie.
Czerwonogwardziści zmusili podejrzanych o idee kontrrewolucyjne do publicznej samokrytyki, która następnie została zatrzymana jako zarzut podczas procesu. Większość osób uważanych za kontrrewolucjonistów została publicznie stracona jako przykład lub zesłana do obozów pracy, gdzie szerzyła się śmierć w wyniku złego traktowania. Kilku intelektualistów popełnia samobójstwo ( Lao She , Fu Lei , Deng Tuo ), inni zostają zamordowani. W sumie „Czerwony Terror” pochłonął w Pekinie 1700 osób. W swojej książce Kiedy Chiny się obudzą… świat zadrży , Alain Peyrefitte stwierdza, że mało kto miał być oszczędzony, czołowi członkowie Komunistycznej Partii Chin , wyżsi urzędnicy, profesorowie. Większość jego rozmówców podczas podróży w 1971 roku „zachowała w pamięci koszmar, którego udręka wciąż odbija się w oczach” .
W tym samym czasie nauczyciele i intelektualiści są wysyłani na wieś w celu „reedukacji” poprzez pracę fizyczną. Następnie, gdy Czerwonogwardziści zostaną zneutralizowani przez armię, bardzo duża część miejskiej młodzieży spotka ten sam los przez następne dziesięć lat ( zhiqing ).
Rewolucja stopniowo wciągnęła kraj w chaos i wojnę domową , która osiągnęła apogeum latem 1967 roku. Żądania Czerwonej Gwardii , ich podziały ideologiczne, stosunki klasowe wyjaśniają punkt zwrotny rewolucji kulturalnej, która ulega zamętowi. Rozprzestrzenia się geograficznie i społecznie, zwłaszcza gdy9 grudnia 1966Mao Zedong wzywa pracowników do aktywnego udziału w wydarzeniach. 15 grudnia 1966zachęca wioski do tego samego. 28 stycznia 1967przywódca powierza armii ważną rolę w rewolucji kulturalnej i zadaje zadanie ochrony fabryk i pomocy „prawdziwym rewolucjonistom”. Musi też powołać komitety rewolucyjne.
Zimą 1966-1967 Szanghaj doświadczył niepokojów politycznych i społecznych. Robotnicy fabryczni angażują się w ruch rewolucyjny. Młodzi rewolucjoniści są przede wszystkim w mniejszości, ale otrzymują poparcie części kadr i wojska i przejmują władzę. Wgrudzień 1966, gmina jest obalona. Rebelianci (robotnicy i studenci) chcą stworzyć system podobny do Komuny Paryskiej . To „przejęcie” rozciąga się na resztę kraju. Najważniejsze strajki w historii miasta paraliżują życie gospodarcze. W pierwszych miesiącach 1967 r. Czerwonogwardziści i rebelianci zaopatrywali się w broń palną, produkcja przemysłowa spadła, a administracja była zdezorganizowana. WLuty 1967, Chen Yi i feldmarszałek Ye Jianying otwarcie krytykować rewolucji kulturalnej. Chen Yi zostaje następnie brutalnie zaatakowany przez Czerwoną Gwardię i odsunięty od władzy, pomimo ochrony Zhou Enlaia . Mimo to zachowa swoje tytuły, ale nie będzie już przejmował odpowiedzialności. Gwarantem państwowym pozostaje jednak Zhou Enlai.
W styczeń 1967, główne podziały ideologiczne Czerwonej Gwardii i jej straszliwe nadużycia wobec ludności i infrastruktury kraju spowodowały bardzo poważne podziały w populacji i wewnątrz państwa, zwiększając ryzyko wojny domowej. Ta sytuacja skłania Mao Zedounga do podjęcia decyzji o:28 styczniawprowadzić Armię Ludowo-Wyzwoleńczą , jedyną instytucję państwową, która pozostała stabilna i zjednoczona, do rewolucji kulturalnej w celu przywrócenia porządku.
Jego misja jest dwojaka: z jednej strony armia musi chronić podstawowe służby państwa, przejmując kontrolę nad wyposażeniem publicznym, środkami transportu, łączności i ochrony; z drugiej strony musi pomóc, wśród różnych frakcji Czerwonej Gwardii, „prawdziwym rewolucjonistom” i umożliwić im przejęcie władzy. Sinolog Jacques Guillermaz wskazuje, żestyczeń 1967część regularnej armii interweniuje w niektórych miastach ( Szanghaj , Qingdao , Jinan , Taiyuan itd.), aby wesprzeć „elementy lewe” i wprowadzić je u władzy.
Pierwszym celem, jakim jest ochrona żywotnych interesów kraju, jest sukces. Według Lin Biao do tych zadań przydzielono 400 000 żołnierzy. Z drugiej strony armia nie udziela „wsparcia dla maoistowskiej lewicy”, uważanej za sekciarskiej i zbyt radykalnej, i woli chronić „konserwatywne grupy rebeliantów” bliskie władzy. Upadające radykały maoistowskie potępiają dyktaturę wojskową.
Gwałtowne walki z lipca 1967 roku w przemysłowym mieście Wuhan są symbolem tego ideologicznego starcia między rewolucyjną lewicą maoistyczną a konserwatystami wspieranymi przez PLA. W ten sposób grupy robotników, wspierane przez wojsko i władze lokalne, przeciwstawiają się grupom maoistowskim. Starcia powodują setki ofiar śmiertelnych i rannych. Wysłani przez komitet centralny Xie Fuzhi i Wang Li zostają aresztowani przez władze i pokazywane w areszcie ludności oraz członkom komitetu rewolucyjnego. Niepokoje rozszerzyły się na miasto Kanton, powodując sytuację wojny domowej.
22 lipca 1967, Jiang Qing , wspierany przez Mao, prosi Czerwoną Gwardię, aby zajęła miejsce Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, gdy stanie się to konieczne do ochrony rewolucji kulturalnej. W wyniku tej decyzji Czerwonogwardziści zaczęli rabować i plądrować koszary i inne budynki wojskowe, a hierarchia wojskowa nie była w stanie położyć temu kresu przed jesienią 1968 roku. Pojawiły się plakaty przeciwko Zhou Enlai . WSierpień 1967Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Pekinie zostało zajęte przez Czerwoną Gwardię, spalono również ambasadę Wielkiej Brytanii w Pekinie. Wycelowane są interesy Zachodu.
Mao wskazuje we wrześniu, że „nic istotnego nie dzieli klasy robotniczej”. Jednak w obliczu pogarszającej się sytuacji bezpieczeństwa w kraju, armia po raz kolejny zostaje wezwana do nakładania kagańca grupom skrajnie lewicowych studentów. Armia masowo interweniowała przeciwko maoistowskim rebeliantom i uczniowie powrócili do klasy pod koniec 1967 roku. Skrajnie lewicowa grupa Wang Li została wyeliminowana. Jednak starcia trwają na południu kraju. Wei Guoqing używa ciężkiej artylerii i bomb napalmowych, aby zredukować liczbę rebeliantów w Wuzhou , których ofiary liczą się w tysiącach. W Pekinie czystki są umiarkowane, a ofiary są często powiązane z Jiang Qing , żoną Mao. Ale na prowincji im ważniejszy bunt, tym bardziej masowe represje.
Po „lutowym przeciwprądzie” Mao ponownie udzielił swojego poparcia na początku 1968 r. grupom rewolucyjnym. Aby uniknąć zmiażdżenia Czerwonej Gwardii, tysiące robotników zostaje wysłanych na Uniwersytet Pekiński, by rozbrajać frakcje i przywracać władzę. Mówi się wtedy, że „klasa robotnicza musi we wszystkim przewodzić” i że „robotnicy pozostaną długo, a nawet zawsze na uczelni”. Mao wzywa Kuai Dafu , szefa Czerwonej Gwardii na Uniwersytecie Pekińskim. Ta debata zamyka ruch „czerwonych gwardzistów”. Mao zaczyna odbudowywać imprezę.
W 1968 Liu Shaoqi i Deng Xiaoping zostali odsunięci od władzy, Zhou Enlai jest nadal obecny, ale sprzymierzył się z Mao Zedongiem, który odzyskał pełne przywództwo. Ponadto armia udziela mu bezwarunkowego wsparcia z Lin Biao na czele. Mao może rządzić według własnego uznania.
W latach 1968-1980 prawie 17 milionów młodych ludzi z miast zostało autorytatywnie wysłanych na wieś, z których zasadniczym trzonem było 4 670 000 byłych żołnierzy Czerwonej Gwardii deportowanych w latach 1967-1969. W ten sposób Czerwonogwardziści znikają z chińskiego krajobrazu politycznego. W latach 1968-1976 milion mieszkańców Szanghaju zostało przymusowo zdegradowanych. Radykalni przywódcy są publicznie straceni wKwiecień 1968. 9 th Congress kpk, spotkał się na24 kwietnia 1969popiera czystkę i reorganizację partii.
Pierwsza ocena Rewolucji Kulturalnej została dokonana podczas IX Kongresu Komunistycznej Partii Chin , zebranego w Pekinie od 1 do 124 kwietnia 1969.
Spośród 1512 delegatów trzy czwarte należy do Armii Ludowo-Wyzwoleńczej , „lewicy maoistowskiej odgrywającej dominującą rolę”. Partia zostaje potwierdzona w swojej dominującej roli, a myśl Mao Zedonga zostaje przywrócona jako „teoretyczny fundament partii”. W ramach 9 th Biura Politycznego KPCh , następca Mao powołuje wraz z Lin Biao . Ten ostatni w swoim przemówieniu podejmuje krytykę byłych poległych przywódców i „świętuje zwycięstwo rewolucji kulturalnej”. Ye Qun, żona Lin Biao, również wchodzi do biura politycznego. Sinolog Simon Leys uważa, że jej przystąpienie wyłącznie z powodu małżeństwa z Lin Biao jest dowodem „upadku reżimu” .
Nowe biuro polityczne jest dalekie od zjednoczenia. Sprzeciwiają się temu trzy frakcje, z których każda z kolei otrzymuje wsparcie Mao Zedonga . Lin Biao z Chen Boda , Zhou Enlai przy wsparciu pragmatyków cywilnych i wojskowych i wreszcie Jiang Qing wspierany przez „grupę szanghajską”, która później stanie się Gangiem Czterech . Tendencje te objęły z kolei kierownictwo reżimu komunistycznego aż do śmierci Wielkiego Sternika w 1976 roku.
Po potwierdzone jako następca Mao, na 9 -tego Zjazdu Partii, Lin Biao jest zmobilizowany, aby przywrócić pozycję Prezydenta Rzeczypospolitej , który został zniesiony przez Mao w 1968 roku po wycofaniu Liu Shaoqi. Celem Lin Biao było zostać wiceprezydentem, podczas gdy Mao byłby prezydentem.
Stał się jednak coraz bardziej niepopularny w wojsku i napotkał wrogość ze strony Zhou Enlaia. Chen Boda (sojusznik Lin Biao) zaproponował w sierpniu 1970 r. podczas plenum Lushan przywrócenie urzędu prezydenta republiki. Mao, który tego nie chce, eliminuje Chen Bodę i zaczyna podejrzewać Lin Biao o chęć przyspieszenia sukcesji. Lin Biao jest przegłosowany.
Oficjalna historia mówi, że Lin Biao próbował dokonać zamachu stanu i po jego niepowodzeniu uciekł wraz z rodziną do Związku Radzieckiego .13 września 1971. Po drodze samolot podobno rozbił się w Mongolii , zabijając wszystkich jego pasażerów. Jednak jego śmierć i okoliczności wokół niego zostały ujawnione przez chińską prasę dopiero w 1972 roku.
Po Lin Biao i jego zwolennicy są wyeliminowane, intensyfikuje walkę między „ideologów” na Gang of Four prowadzony przez Jiang Qing i „pragmatyków” skupionych wokół Zhou Enlai.
Zhou Enlai ma raka i musi być wielokrotnie hospitalizowany. Stopniowo przekazuje go Deng Xiaopingowi . WKwiecień 1973, ta ostatnia pojawia się ponownie publicznie. Następnie zostaje wybrany do biura politycznego wSierpień 1973.
Mao dzieli, rządzi i wspiera ideologów Bandy Czterech. Wbrew wszelkim oczekiwaniom Lin Biao jest wtedy określany jako „praworęczny” , a nie lewicowy. Przygotowuje się przeciwko niemu kampanię, oskarżaną o wykorzystywanie reakcyjnych ideałów Konfucjusza. Hu Shi, Schubert czy Beethoven są włączone do recenzji.
Podczas 10 -tego Biura Politycznego Komunistycznej Partii Chin w 1973 roku, członkowie bandy czworga ( Zhang Chunqiao , Jiang Qing , Yao Wenyuan i Wang Hongwen ) są promowane na ważnych stanowiskach. Będą interweniować „przeciwko przywróceniu kapitalizmu we wszystkich jego formach”. Krytykować działania Zhou Enlai i Deng Xiaopinga , Gang of Four nawet używa powieść z XVI -tego wieku nabrzeża , przy którym znajduje się przygody bandytów honorowymi walczy lokalnych mandarynek.
Ruch przedstawiany jest początkowo jako nowy atak na tradycyjne wartości, a w szczególności na konfucjański idealizm i humanizm oskarżany o zakładanie elitaryzmu ze szkodą dla wartości pracy fizycznej. Ale z publikacji artykułu Yang Rongguo wynika, że kampania ta jest inspirowana przez radykalnych ideologów, których celem był Zhou Enlai oraz politykę wznowienia gospodarki, edukacji i zaangażowanej administracji od 1970 r. Jesienią 1973 r. radykałowie stracił kontrolę nad wsią, a Zhou Enlaï mógł wtedy „skrytykować i odrzucić dziedzictwo rewolucji kulturalnej” i z kolei oskarżyć radykałów. Mao i Banda Czterech tracą władzę w drużynie. Dlatego decydują się na rozpoczęcie „kampanii na rzecz studiów nad dyktaturą proletariatu”, aby spróbować wznowić rewolucję kulturalną ( „wyrównanie płac, zakaz prywatnego rolnictwa, eliminacja elementów burżuazyjnych” ). W 1973 roku Zhang Tiesheng dał pustą kopię do egzaminu uczelni, wskazując, że miał „żadnego szacunku dla moli książkowych, którzy mieli go łatwo . ” Ta postawa zostanie doceniona przez władze maoistowskie, które wykorzystają jego przypadek w swojej propagandzie. W 1975 roku został wybrany posłem do Narodowego Kongresu Ludowego .
Zhou Enlai nie żyje 8 stycznia 1976. Ponieważ3 lutego, dzięki starciom pomiędzy zwolennikami Deng Xiaopinga i Jiang Qing , minister spraw wewnętrznych Hua Guofeng przejmuje władzę i zostaje premierem. Rozzłoszczone nadchodzącą kampanią przeciwko Zhou Enlai tysiące protestujących gromadzą się na placu Tian'anmen w dniu4 kwietnia, aby składać kwiaty i czytać wiersze ku pamięci zmarłego. Teksty atakują „czerwoną cesarzową” Jiang Qing i jej krewnych. Podobne sceny mają miejsce w innych miastach kraju, w tym w Nanjing . Policja i milicja Jiang Qing oskarżają protestujących, którzy muszą wycofać się z placu. Deng Xiaoping został ponownie usunięty, zrezygnował ze stanowiska politycznego w dniu7 kwietnia. Następnie opuścił Pekin i schronił się na południu kraju pod ochroną przychylnego przywódcy wojskowego.
Od 15 czerwca 1976Mao, dotknięty chorobą Charcota , przestaje mówić i umiera. Kiedy znika9 września, Hua Guofeng planował zamach stanu przeciwko Jiang Qing, a Jiang Qing przeciwko Hua Guofengowi. Ten ostatni otrzymuje wsparcie wojska, a Jiang Qing polega na mediach i milicji. Ten ostatni przegrywa grę. Członkowie Bandy Czterech zostali aresztowani dnia7 października 1976przez Wang Dongxing zebrał do Hua Guofeng i dowódcy Pułku Specjalnego 8341 zapewniając ścisłą straż do Mao. Milicja poddała się praktycznie bez walki, ludność popierająca aresztowanie „Czerwonej Cesarzowej”. Jesteśmy świadkami sojuszu „kadr oczyszczonych” przez Rewolucję Kulturalną, w tym ośmiu nieśmiertelnych z Komunistycznej Partii Chin , z kadrami wciąż na miejscu, które wybrały „umiarkowany wynik” iz miejskimi elitami.
Deng Xiaoping powraca; zostanie oficjalnie zrehabilitowany wlipiec 1977.
Dla chińskiego historyka Tu Wei-ming brak badań w Chinach w zakresie najważniejszych wydarzeń XX th wieku, jako rewolucji kulturalnej lub supresji 4 czerwca 1989 roku i transformacji „wypalonym hagiographic narracji” ukryje " pustka ideologiczna partii i kruchość systemu politycznego” . Brytyjska historyk Rana Mitter (w) wskazuje, że wymagana pamięć rozwinęła się podczas demokratyzacji rządów w „Niemczech Wschodnich, na Tajwanie iw post-apartheidowej Afryce Południowej” . Jednak istnieją pewne badania i zeznania napisane przez Chińczyków poza kontrolą reżimu komunistycznego, w Hongkongu i na Tajwanie, ale także na kontynencie.
Szacunki liczby ofiar śmiertelnych w czasie rewolucji kulturalnej są bardzo zróżnicowane i wahają się od setek tysięcy do 20 milionów. Ponadto wSierpień 1975, upadek zapory Banqiao i 61 innych tam, czasami uważanych za największą katastrofę technologiczną na świecie, spowodowało śmierć od 85 600 do 240 000 osób.
Podczas rewolucji kulturalnej w całych Chinach miały miejsce masakry, w tym masakra w Guangxi (z masowym kanibalizmem ), czystka Mongolii Wewnętrznej , masakra w Guangdong , sprawa szpiegowska Zhao Jianmin , masakra Daoxian , masakra Shadian i masakra w Pekinie ( Czerwony sierpień ). Chińscy naukowcy oszacowali, że w masakrach zginęło co najmniej 300 000 osób.
Masakry te były prowadzone głównie przez lokalne oddziały Partii Komunistycznej , agencje rządowe, milicje, a nawet wojsko. Większość ofiar masakr należała do „ pięciu czarnych kategorii ”, a także ich dzieci i członkowie organizacji antyrządowych. Masakry w Guangxi i Guangdong należały do najpoważniejszych. W Guangxi oficjalne dokumenty z co najmniej 43 hrabstw odnotowały lokalne masakry, w 15 z nich odnotowano ponad 1000 ofiar śmiertelnych; w Guangdong co najmniej 28 hrabstw zgłasza lokalne masakry, z których 6 zabija ponad 1000 osób.
Starcia między frakcjami, czyli „ Wudou (en), ” były konfliktami frakcyjnymi (głównie między Czerwoną Gwardią ), które rozpoczęły się w Szanghaju, a następnie rozprzestrzeniły na inne części Chin. Doprowadził kraj do stanu wojny domowej . Broń używana w konfliktach zbrojnych obejmowała około 18,77 miliona (niektórzy twierdzą, że 1,877 miliona) broni palnej, 2,72 miliona granatów , 14 828 armat, miliony innej amunicji, a nawet opancerzonych samochodów i czołgów. Badacze zwrócili uwagę, że liczba ofiar śmiertelnych w „Wudou” wahała się od 300 000 do 500 000, podczas gdy niektóre dokumenty Chińskiej Partii Komunistycznej ujawniły, że zginęło 237 000 osób. Ponadto ponad 7 030 000 osób zostało rannych lub nawet sparaliżowanych na całe życie.
Co więcej, miliony ludzi w Chinach są surowo prześladowane, zwłaszcza podczas „ sesji zapaśniczych ”. Niektórzy ludzie nie mogli znieść tortur, a następnie popełnili samobójstwo. Naukowcy wskazali, że na początku rewolucji kulturalnej co najmniej 100 000 do 200 000 osób popełniło samobójstwo.
W tym samym czasie miało też miejsce kilka masowych czystek politycznych. Od 1968 do 1969 roku odbyła się „ czystka szeregów (w) ”, w wyniku której zginęło co najmniej 500 000 osób. Inne masowe czystki polityczne trwały w latach siedemdziesiątych.
Rewolucja Kulturalna tłumi wszelkie formy wierzeń religijnych.
W swojej pracy Mémoire interdite. Świadectwa rewolucji kulturalnej w Tybecie autor Tsering Woeser chce zrozumieć, dlaczego świątynie takie jak Dżokhang zostały splądrowane przez młodych Czerwonogwardzistów , w tym Hana, ale też większość Tybetańczyków pochodzi z Pekinu lub liceów z Lhasy . Woeser wyjaśnia: „Młodsi ludzie często naprawdę wierzyli w propagandę Mao. To było skuteczne, a ponadto wierzono w to na całym świecie. Ale widzimy też, jak wiele osób nie miało wyboru: uczestniczą, bo się boją. Bo to jedyny sposób na przetrwanie” .
W Pekinie kościoły chrześcijańskie są zamknięte, duchowni chińscy uwięzieni, a duchowni zagraniczni wygnani. Księża katoliccy, którzy odmawiają wyrzeczenia się swojej wiary, są więzieni, torturowani i straceni.
Aseksualność rewolucyjny zadebiutował podczas Rewolucji Kulturalnej. Tak więc w operach modelowych Eight nie ma reprezentacji romantycznych czy seksualnych relacji. Seks jest zakazany. Znaczna część ataków Czerwonej Gwardii dotyczy cudzołóstwa i zachowań określanych jako niemoralne. Później, podczas ruchu wysłania zhiqingów na wieś , większości odmówiono możliwości zawarcia małżeństwa i romantycznych związków. Jednak w niektórych regionach wspólne zamieszkiwanie jest tolerowane. Małżeństwo jest politycznie ukształtowane w szczególności przez śledztwo (zuzhi shencha) w sprawie dwóch zalotników, w szczególności w odniesieniu do ich pochodzenia klasowego.
Podczas rewolucji kulturalnej dni muszą rozpocząć się od trzech salutów przed portretem Mao Zedonga. Następnie Chińczycy śpiewają hymn narodowy i poświęcają się czytaniu Małej Czerwonej Księgi . W przerwie obiadowej Wielki Sternik otrzymuje podziękowania za życzliwość. Wieczorem, po tym, jak wszyscy skrytykowali swoje działania na dany dzień, prezentowane są zadania i dobre postanowienia na następny dzień. W ciągu dnia orkiestry marszowe mogą ogłosić „Ostateczne instrukcje Przewodniczącego Mao”. Działania muszą się wtedy zatrzymać, a pracownicy słuchają, jak z głośników wydobywają się dobre słowa.
Podczas Rewolucji Kulturalnej bardzo oficjalny portret Mao Zedonga na Placu Tian'anmen został rozprowadzony w całym kraju w dwóch miliardach dwustu milionach egzemplarzy.
Wszystkie stare przedstawienia teatralne, operowe, muzyczne i kinowe są zabronione, sale widowiskowe są zamknięte. Aby zastąpić te „ stare rzeczy ”, ustanowiono osiem oper i baletów. Najbardziej znana to Legenda Czerwonej Latarni . Wokół tej produkcji organizowane jest nowe życie kulturalne kraju.
Artyści są mordowani lub okaleczani: łamane ręce dla akrobatów, zmiażdżone palce dla pianistów. W ten sposób fotograf Hou Bo jest oskarżony kontrrewolucyjne, Jiang Qing zarzucając jej, w szczególności jej fotografiom Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej , Liu Shaoqi, który popadł w niełaskę. Następnie została deportowana do laogai .
Pod koniec lat 70. pojawiła się literatura blizn .
Niektóre indywidualne świadectwa ówczesnych aktorów przełamują ołowianą okładkę nałożoną na ten okres chińskiej historii.
W 1970 roku młody Zhang Hongbing, zafascynowany rewolucją kulturalną, zadenuncjował swoją matkę, oskarżając ją o krytykę Mao Zedonga . Została następnie aresztowana przez żołnierzy po brutalnym traktowaniu. Została stracona dwa miesiące później.
Huang Nubo publikuje pod pseudonimem Ying Luo: Gen Czerwonej Gwardii. Wspomnienia Rewolucji Kulturalnej . Przedstawia się jako ofiara i winny. Opisuje swój stopniowy werbunek, pokazuje zwłoki ojca porzucone na śmietniku, błagającą matkę. Przywołuje ten „gen czerwonej gwardii”, który naznacza go na całe życie.
Chen Xiaolu, syn marszałka Chen Yi , jednego z założycieli PRL, był pierwszym Czerwonym Księciem, który żałował swojego zachowania w tamtym czasie. Były Czerwonogwardzista wyraził ubolewanie z powodu zaangażowania w „tragedię Rewolucji Kulturalnej”. Song Binbin , córka Song Renqiong, jednej z Ośmiu Nieśmiertelnych Komunistycznej Partii Chin , była uczennicą Pekińskiej Komunistycznej Elitarnej Szkoły dla Dziewcząt. W 2014 roku poprosiła o wybaczenie za swoje czyny popełnione podczas Rewolucji Kulturalnej. Twierdzi jednak, że nie brała udziału w zamachu na Biana Zhongyuna on5 sierpnia 1966 r(jedna z pierwszych ofiar Rewolucji Kulturalnej), ale przyznaje, że się jej nie sprzeciwiała. To Song Binbin, który18 sierpnia 1966, na oczach tysięcy młodych ludzi zgromadzonych na placu Tiananmen, wręczył przewodniczącemu Mao Zedongo opaskę czerwonej gwardii .
Bardzo niewielu czerwonogwardzistów podjęło decyzję o wyjaśnieniu swoich postaw i przyjęciu tego okresu, woląc chronić się w milczeniu.
Była Czerwona Gwardia Nie Yuanzi uważa, że Chińska Partia Komunistyczna jest odpowiedzialna za rewolucję kulturalną. W rzeczywistości w 1966 roku żaden członek komitetu centralnego nie sprzeciwił się temu. Tak więc „odpowiedzialność za tę katastrofę” nie spoczywa wyłącznie na Grupie Czterech , w przeciwieństwie do zarzutów partii w 1980 roku.
16 maja 2016Z dnia 50 th rocznica początku Rewolucji Kulturalnej, oficjalne media chińskie przekazać obiekt w ciszy, a dyskusje o tym na chińskich portalach społecznościowych są cenzurowane.
17 maja 2016, Dziennik Ludowy wychodzi z ciszy. W artykule wstępnym gazeta zajmuje stanowisko przeciwko rewolucji kulturalnej: „Historia pokazała, że w praktyce i w teorii rewolucja kulturalna była całkowitym błędem, w żadnym wypadku nie jest i nie może być postrzegana jako rewolucja lub postęp społeczny” .
Luo Diandian, córka Luo Ruiqinga , byłego urzędnika bezpieczeństwa publicznego, który został wyeliminowany na początku rewolucji kulturalnej, żąda publicznych przeprosin od chińskich przywódców, tak jak to miało miejsce w przypadku niemieckich przywódców w imię okrucieństw nazistowskich Niemiec .
W 2018 r. doniesienia głosiły, że praktyka Fengqiao , typowa dla rewolucji kulturalnej, gdzie cała wioska była nastawiona na krytykę „kontrrewolucjonisty”, została wznowiona w kilku miejscach w Chinach.
Po zakończeniu rewolucji kulturalnej w 1976 r. Deng Xiaoping jako pierwszy zaproponował ideę „ Boluan Fanzheng ” wwrzesień 1977. Program Boluana Fanzhenga naprawił błędy Rewolucji Kulturalnej i stopniowo zdemontował maoistowską politykę związaną z rewolucją.
W grudzień 1978, Deng Xiaoping został najwyższym przywódcą Chin. W 1981 roku Komunistyczna Partia Chin ogłosił, że rewolucja kulturalna był „odpowiedzialny za najpoważniejsze wpadka i najcięższych strat poniesionych przez Stronę, kraj i ludzi, od czasu powstania Chińskiej Republiki Ludowej . ”
W grudzień 1978Deng Xiaoping został najwyższym przywódcą Chin i uruchomił historyczny program „ Reforma i otwarcie ”. Dengowi udało się zmobilizować chłopów do tego sojuszu politycznego dzięki dekolektywizacji ziemi. Zwraca się je chłopom, nawet jeśli pozostają teoretyczną własnością państwa. Zstyczeń 1979, w prowincji Syczuan , na czele której stoi Zhao Ziyang , przeprowadzana jest reforma przedsiębiorstw, zyski są rehabilitowane, a przedsiębiorstwa państwowe odzyskują autonomię. W 1979 r. powstały specjalne strefy ekonomiczne, w których mogły powstawać firmy zagraniczne. W 1984 roku zlikwidowano gminy ludowe i inne struktury kolektywistyczne, zezwolono na tworzenie prywatnych firm. Przemieszczenia ludności są uproszczone, co doprowadzi do szybkiej urbanizacji terytorium Chin.
Reformator Hu Yaobang jest odpowiedzialny za rehabilitację przywódców partyjnych wyeliminowanych przez Mao podczas rewolucji kulturalnej. Intelektualiści są rehabilitowani przez tysiące. Liderzy wyeliminowanej partii stopniowo wracają na swoje miejsce: Peng Zhen , Chen Yun , Bo Yibo … Zmarłe ofiary są również rehabilitowane: Peng Dehuai , Liu Shaoqi … W 1979 roku przyszła kolej na „prawicowców”. W 1980 Hu Feng został również zrehabilitowany.
Z Listopad 1978 w Marzec 1979Rozwija się ruch protestu, który domaga się większej swobody. Ale jest brutalnie represjonowany. WPaździernik 1979Trwa postępowanie dysydenta Wei Jingshenga . Reformatorzy i konserwatyści nadal sprzeciwiają się partii. W 1986 roku Hu Yaobang zaproponował oddzielenie partii od państwa, został usunięty przez Denga i zwolniony ze stanowiska w 1987 roku. Sojusz z 1976 roku zerwał się, konserwatyści stłumili demonstracje na placu Tian'anmen . Reformatorzy zostają zwolnieni, w tym sekretarz generalny Komunistycznej Partii Chin ; Zhao Ziyang .
Na temat natury Rewolucji Kulturalnej wyłoniło się kilka szkół myślenia. Tak więc, według Jin Qiu, Mao odegrał główną rolę na początku ruchu, ale ten drugi, w miarę rozwoju, oddalił się bardzo wyraźnie od utopijnej wizji swojego przywódcy. Rewolucja Kulturalna okazała się zdecentralizowanym i różnorodnym ruchem, który stopniowo tracił spójność, ewoluując w dużą liczbę „lokalnych rewolucji”, różniących się charakterem i celami.
Związek między ruchem a osobowością Mao przyciągnął również uwagę naukowców. Zawsze postrzegając siebie jako przywódcę partyzantki z czasów wojny, Mao był podejrzliwy wobec biurokratycznych aspektów rządzenia w czasie pokoju. Wraz z Rewolucją Kulturalną powrócił do swojego pierwotnego powołania, ponownie przyjmując rolę przywódcy partyzanckiego walczącego przeciwko zinstytucjonalizowanej biurokracji partyjnej. Dla Rodericka MacFarquhara i Michaela Schoenhalsa (w) wniosek nie jest wojną toczoną w celu narzucenia ideologicznej czystości ani prostą walką o władzę w celu wyeliminowania rywala Mao. Uważają, że rewolucja kulturalna nastąpiła w wyniku szeregu złożonych czynników: stosunków Chin ze światowym ruchem komunistycznym, uwarunkowań geopolitycznych, wyobcowania ze Związkiem Radzieckim i niepowodzeń Wielkiego Skoku Naprzód. Ruch ten był także, po części, próbą umocnienia miejsca Mao w historii, zwiększenia prestiżu, jakim cieszył się za życia, oraz zapewnienia trwałości jego idei po jego śmierci.
Zbiorowa histeria wokół rewolucji kulturalnej była bezprecedensowa. Phillip Short utrzymuje, że ta ostatnia zawierała elementy zbliżone do formy kultu religijnego. Umieszczony w randze boga, Mao stał się najwyższym punktem odniesienia dla definicji doktryny komunistycznej. Jednak niejasna natura jego pism doprowadziła do niekończących się konfliktów dotyczących ich interpretacji, a konserwatyści i buntownicy zarówno zapożyczali z nauk Mao, aby osiągnąć różne cele. Wiele walk frakcyjnych przypominało wojny religijne, każda ze stron twierdziła, że jest najprawdziwszą formą maoizmu.
Maoiści nawet dzisiaj nie zaprzeczają zamieszaniu podczas rewolucji kulturalnej. Mówią też o konfliktach, dla nich była to „walka liniowa”. Bo „to nie tylko krzyki i niezrozumiała mobilizacja ludzi. Nie było więc jednej linii politycznej, ale dwie. Ci, którzy chcieli, by rewolucja się skończyła, i ci, którzy chcieli iść dalej w kierunku komunizmu. Oba obozy używały Mao i jego tekstów. Było wtedy hasło, które mówiło „walcz z czerwoną flagą czerwoną flagą”. To znaczy, że ci, którzy chcieli wrócić do kapitalizmu, również używali czerwonej flagi ”.
Według Barbary Barnouin i Yu Changgen, którzy podsumowują Rewolucję Kulturalną w następujący sposób: „ruch polityczny, który wywołał bezprecedensowe podziały społeczne, mobilizację tłumów, histerię, powstania, arbitralne okrucieństwo, tortury, zabójstwa, a nawet wojnę domową” ; w ich oczach, Mao jest „jednym z najbardziej tyranii despotów w XX th Century” .
Według sinologa Simona Leysa : „Rewolucja kulturalna, która nie miała rewolucyjnej nazwy poza nazwą, a kulturalna była jedynie początkowym taktycznym pretekstem, była walką o władzę toczoną na szczycie między garstką jednostek, za zasłoną dymu z fikcyjny ruch masowy” .
Kilka lat wcześniej, w 1967 roku, w książce z przedmową Étienne Fajona korespondent L'Humanité w Chinach Jean-Émile Vidal sformułował podobną analizę: fanatyzacja i militaryzacja grup młodzieżowych, mająca na celu wyeliminowanie bojowników partii. , kłopotliwe dla Mao-Tse Tounga i Lin Piao. Autor widział w nim bardziej wyrazisty substytut stalinizmu niż poprzedni, który, jak powiedział, jest szkodliwy dla międzynarodowego ruchu komunistycznego. Étienne Fajon uważał, że nie możemy milczeć, pomimo roli Chin w walce z „amerykańskim imperializmem” w Wietnamie.
Dla Mobo Gao , profesora studiów chińskich na Uniwersytecie w Adelajdzie (Australia) , większość Chińczyków nie bez nostalgii uważa erę Mao za „stare dobre czasy” i dobry okres dla pracowników rolnictwa i przemysłu. Pogląd ten jest sprzeczny z poglądem, jaki Chińska Partia Komunistyczna i chińska inteligencja mają na temat rewolucji kulturalnej, poglądem, który jest powtarzany przez zachodnie media i większość uczonych.
: To logo wskazuje , że źródło zostało użyte do opracowania artykułu .
Prace ogólne