Etnonimia

Artykuł ten stanowi zarys dotyczący etnologii i językoznawstwa .

Możesz dzielić się swoją wiedzą doskonaląc ją ( jak? ) Zgodnie z zaleceniami odpowiednich projektów .

Ethnonymy jest badanie nazwisk osób lub nazw etnicznych . Słowo Wodaabe (grupa Fulani) pochodzi od ich tytułowego przodka Bodawala (Czerwony odnosi się do jego jasnej karnacji) syna Maakama, który miał 4 synów Bodawala Maakama, Mboolou Maakama, Njelou Maakama i Djilbana Maakam Bodawal jest przodkiem Wodaabe Fulani o nazwisku SOU. Nazywa się je również Fereybe. W tekstach arabskich (Kitâb al Istibsar) wskazuje się na nich jako żyjących w królestwie Zafunu (obecny malijski krąg Yelimane), ubranych w skóry zwierząt i noszących tatuaże, przez Arabów nazywanych barbara, a w tekstach portugalskich barbaro. Ta społeczność nazywa siebie pierwszą dynastią, która założyła imperium Ghany. Żyli także w Tichitt w Mauretanii w XI wieku. Po migracji niektóre z tych społeczności Fulani w Czadzie i zachodnich regionach Republiki Środkowoafrykańskiej nadal noszą nazwę Wodaabe z Diafounou.

Kierunek studiów

Według niektórych etnonimia obejmuje badanie Gojów , czyli imion mieszkańców określonych regionów i miejscowości. Dlatego dążymy do specjalizacji:

• badanie Gojów w sensie „imion mieszkańców” w odniesieniu do obwodu , terytorium (kraju, prowincji, regionu, miasta...): na przykład Belgów, Quebecerów, Arabów, Pakistańczyków i Afgańczyków lub Paryżan;
• badanie etnonimów w znaczeniu greckiego ethnos , „ludzie”, odwołującego się do pojęcia, którego definicja jest szeroko dyskutowana, pochodzenia etnicznego  : na przykład Romowie , Bretończycy lub Korsykanie lub Saraceni (używane jako etnonim bardzo niewłaściwie, ponieważ wyznaczył wszystkie narody wiary muzułmańskiej bez różnicy).

Etnonimy są używane głównie do oznaczania mieszkańców obwodu, gdy różnią się od siebie językowo i kulturowo (na przykład Pasztunowie , Tadżykowie lub Hazarowie z Afganistanu ).

Trudności

Jednak etnonimiczne podejście badawcze musi uwzględniać polisemię niektórych nazw i polionimię pewnych grup:

• według Marcela Courthiade Romowie jako całość nie mają ani wspólnego języka – bo tylko część z nich posługuje się wieloma odmianami języka romskiego , ani wspólnego wyznania – nazwy „Czechy”, „Cyganie”, „Manusze”, „Romanichele”, „Sintis”, „Cyganie” i wielu innych, którzy są zatrudnieni, a ci, którzy je twierdzą, nie wszyscy uznają się za Romów, ani za wspólną religię – ponieważ generalnie podzielają religię okolicznych ludności, ani wspólną. tradycje – ich zawody są tak różne, jak te nie-romskie, a nawet wspólne pochodzenie – ponieważ jeśli wszyscy autorzy zgadzają się w uznaniu, że romski jest językiem pochodzącym z Indii , europejscy Romowie mieszali się ze wszystkimi populacjami w środku których ewoluowały, o czym świadczy różnorodność ich fenotypów . W końcu „bycie Romem” to przede wszystkim twierdzenie, a czasem także etykieta: są kraje, w których, aby wziąć pod uwagę tożsamość „romską”, trzeba być w trudnej sytuacji społecznej, ponieważ jeśli ma się praca, stały dom i dyplomy, nie zalicza się już do „Romów” w statystykach;
• przeciwnie, według Jean-Pierre'a Chrétiena , pewne „grupy etniczne”, takie jak Hutu i Tutsi żyjący w regionie Wielkich Jezior Afrykańskich , mają wszystko wspólnego i „… nie różnią się językiem ani kulturą, ani historią, ani zajmowana przestrzeń geograficzna”  : w Europie mówilibyśmy raczej o klasach społecznych, byłych rolnikach z jednej strony, byłych hodowcach z drugiej;
• imiona takie jak Mołdawianie mogą oznaczać różne rzeczy:
  • w prawie międzynarodowym nazwa ta oznacza wszystkich obywateli Republiki Mołdawii , niezależnie od ich pochodzenia i języka, i tylko oni,
  • zgodnie z prawem państw wywodzących się z byłego ZSRR (w tym samej Republiki Mołdawii) nazwa ta oznacza jedynie rumuńskojęzycznych mieszkańców tych państw, i tylko oni, uznawani za grupę etniczną odmienną od pozostałych rumuńskich -speakers (mieszkających poza byłym ZSRR), jak można zobaczyć w infoboksie w angielskim artykule Mołdawianie i odpowiadającym mu rosyjskim artykule ,
  • w historii i geografii nazwa ta oznacza rdzennych mieszkańców dawnego Księstwa Mołdawii (dziś prosty region historyczny dzielony między trzy nowoczesne państwa: Mołdawię, Rumunię i Ukrainę), niezależnie od państwa, którego są obywatelami: W sensie geograficznym Mołdawianie nie są grupą etniczną, ale częścią większej grupy językowej: rumuńscy użytkownicy .

Posługiwać się

Oto dlaczego etnonimiści coraz bardziej się rozdzielają:

• polityczny Gentile wyrażania obywatelstwa (i nazywa się w prawie francuskim „  narodowość  ”);
• definicje językowe (charakteryzujące się sufiksem: „… telefony”: glottonym );
• apelacje etno -historyczno-kulturowe (znane w wielu krajach, zwłaszcza z byłej Jugosławii czy byłego Związku Radzieckiego, „  narodowości  ” w przeciwieństwie do obywatelstwa ).

W ten sposób możemy wyróżnić:

• Francuzi (obywatele Francji  : „  gentilé  ”) frankofonów (zwykle posługujący się językiem francuskim, bez względu na ich obywatelstwo: „  glottonyme  ”), a ponadto Pikardowie , Quebecerowie , Walonowie , Berrichonowie lub Romandowie („Ethnonimowie”);
• Finowie (obywatele Finlandii  : „  gentilé  ”), Fennofonowie (zwykli użytkownicy języków fennickich  : „  glottonym  ”), a także Finowie w szerokim znaczeniu („etnonim”);
• Tajowie (obywatele Tajlandii ) i Thais (członkowie populacji języka tajskiego mieszkający w Chinach , Wietnamie , Laosie , Tajlandii lub gdzie indziej: zarówno „  glottonym  ” jak i „  etnonim  ”)
• Boliwijczycy, Peruwiańczycy (lub inni obywatele Boliwii , Peru i krajów sąsiednich) Quechuaphones (mówiących tym językiem: glottonym) i Quechuas (Etnonim).

Niektóre nazwy krajów zbudowano z etnonimów, a następnie z nazw tych krajów zbudowano Goje i glottonimy:

• Węgry z Onoghoures → węgierski (ale Magyar i Magyarok , w Magyar );
• Francja z franków → francuski .

Czasami proces zawierał sufiks „ziemia” lub „stan” („kraj”):

• fiński → Finlandia (ale Suomi po fińsku ) → fiński;
• tajski → Tajlandia → tajski;
• Turkmeni → Turkmenistan → Turkmenitani;
• Tadżycy → Tadżykistan → Tadżykistan.

Jednak język potoczny często myli Gojów, glottonimy i etnonimy: na przykład „Turcy” często oznaczają zarówno obywateli Turcji , osoby mówiące językami tureckimi, które powinno się nazywać „tureckojęzycznymi”, jak i narody Turków w szerokim tego słowa znaczeniu.

Wreszcie niezwykły budynek jest obserwowany w przypadku Pakistanu , neologizm z połowy XX th  wieku, czyli „ziemia czystej” (w urdu  „  pak  ” oznaczającego „czysty” i „  Stan  ”, czyli „kraj” w  link "  í "). Ale jest to również akronim , spokrewniony w broszurze Choudhary Rahmat Ali Now or Never ("Teraz albo nigdy"), utworzony z nazwy prowincji kraju: P andjab , A fghania (obecna prowincja Khyber Pakhtunkhwa ), K Ashmir The ja ndus - S ind i Beludżowie opaleniznę , nadając popularne etymologia, jednak ryzykowne, ponieważ „  wschodnim Bengalu  ”, później zwany „  wschód Pakistan  ” (później Bangladesz ) nie jest wymieniony, gdy stanowiła ponad połowę ludność przyszłego państwa, gdy uzyskała niepodległość w 1947 roku.

Etnonimia i historia

Najstarsze dostępne źródła (dokumenty tekstowe) dla Europy i krajów basenu Morza Śródziemnego to pisma starożytnych autorów w języku greckim lub łacińskim, takich jak Strabon i Pliniusz Starszy , czy Juliusz Cezar, kronikarz własnej wojny galijskiej . Autorzy ci wskazują w swoich tekstach nazwy wielu miejscowości i ludów obecnych blisko 2000 lat temu w opisywanych regionach.

Od XIX th  century przynajmniej dzieło historyków i badaczy zaczęły krzyżować te dane z tymi, z nazw miejscowości i aktualnej geografii celu zbadania zależności między nazwami miejsc i historii osadnictwa; w szczególności jak najlepiej zlokalizować te ludy opisane w starożytnych tekstach, także za pomocą geografii (góry, rzeki i rzeki itp.). Nie bez nieporozumień, nawet dzisiaj. Informacje dostarczane przez archeologię są często ważne dla postępu.

Uwagi i referencje

1. Marcel Courthiade , „  Rroms w kontekście europejskich narodów bez zwartego terytorium”, Raport napisany dla Rady Europy w ramach seminarium „Rroms i analogiczne grupy”, Strasburg, 3 września oraz1 st październik 2003 », Biuletyn Stowarzyszenia Byłych Studentów INALCO ,październik 2004( przeczytaj online )
2. Tak jest na przykład w przypadku społeczności romskiej w Rumunii , do której deputowany Nicolae Păun twierdzi, że ma prawie dwa miliony członków (na stronie Nicolae Păuna na stronie Izby Deputowanych Rumunii ), członkowie w większości są zintegrowani ze społeczeństwem rumuńskim, są uznawani za Rumunów w spisie z 2002 r., który obejmuje tylko 535 250 Romów (z [1] ).
3. (w Amselle, M'Bokolo, 1985, s.  129
4. Słownik nazw miejsc - Louis Deroy i Marianne Mulon ( Le Robert , 1994) ( ISBN  285036195X )
5. „  Pakistan, „źle urodzony” stan  ” w Fondation Res Publica/Think tank (dostęp 5 września 2020 r . ) .
6. Jean-François Le Nail , „  Jacques Lemoine. Toponimia Langwedocji i Gaskonii. Wkład w badania Pirenejów Midi. Paryż, Picard, 1975  ”, Biblioteka Szkoły Czarterów , t.  135,1977, s.  168-170 ( czytaj online , dostęp 8 lipca 2021 )

Zobacz również

Powiązane artykuły

• Grupa etniczna
• Etnolingwistyka
• Gentylistyczny
• Autoetnonim
• Egzonim i endonim , Endonyme
• Lista Gojów z etnonimów
• Etnogeneza , etnocyd , etnohistoria
• Pejoratywne i slangowe nazwy etniczne : boche , chleuh , rital , katsap , khokhol .

Linki zewnętrzne

• Rekomendacja dotycząca nazw państw, mieszkańców, stolic, urzędów dyplomatycznych lub konsularnych (wykaz sporządzony przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Europejskich) , Dziennik Urzędowy Republiki Francuskiej ,24 września 2008 (nie dotyczy właściwych etnonimów)
• "  Zasady indeksowania grup etnicznych , Przewodnik indeksowania RAMEAU , BnF