Zimowy wyścig na welodromie | ||
Ogród pamięci na terenie Vél'd'Hiv. | ||
Rodzaj | Holokaust we Francji | |
---|---|---|
Kraj | Francja | |
Lokalizacja | Paryż | |
Szczegóły kontaktu | 48 ° 51 ′ 14 ″ północ, 2 ° 17 ′ 20 ″ wschód | |
Organizator |
Rzesza Niemiecka Państwo Francuskie |
|
Przestarzały | 16 oraz 17 lipca 1942 | |
Uczestnicy) | 7 9 000 policjantów i żandarmów francuskich | |
Represja | ||
Aresztowania | 13 152 osób:
4115 dzieci |
|
Geolokalizacja na mapie: Paryż
| ||
Vélodrome d'Hiver Roundup , często nazywany „ Vél'd'Hiv Roundup ” (pisane także „ Vel«d'Hiv Roundup » lub” Vel d'Hiv Roundup „) to największa masa aresztowania wśród Żydów przeprowadzone we Francji w świecie II wojna . Pomiędzy16 oraz 17 lipca 1942, ponad trzynaście tysięcy osób, w tym prawie jedna trzecia dzieci, zostaje aresztowanych przed zatrzymaniem na zimowym welodromie (ale także w innych obozach), w opłakanych warunkach higienicznych i prawie bez wody, bez jedzenia przez pięć dni. Następnie w pociągach śmierci trafiają do obozu zagłady w Oświęcimiu . Wróci mniej niż stu dorosłych (i żadnych dzieci).
Na prośbę III Rzeszy , w ramach swojej polityki eksterminacji ludności żydowskiej Europy, państwo francuskie organizuje m.in.lipiec 1942, wielka łapanka na Żydów („Akcja Wiosenny Wiatr ”, przeprowadzona w tym samym czasie przez nazistów w kilku krajach europejskich). Aresztowania przeprowadzono przy wsparciu 9 tys. policji i żandarmów francuskich, na rozkaz rządu Vichy , po negocjacjach z okupantem prowadzonych przez René Bousqueta , sekretarza generalnego Policji Narodowej . Po tych negocjacjach, zainicjowanych przez Pierre'a Lavala , Żydzi narodowości francuskiej są czasowo wyłączeni z tej łapanki, która dotyczy głównie Żydów cudzoziemskich, bezpaństwowców lub pozbawionych obywatelstwa francuskiego na mocy ustawy z dnia 22 lipca 1940 r. lub posiadających status uchodźcy, w tym nie tylko z inicjatywy rządu Vichy ponad cztery tysiące dzieci, głównie Francuzów urodzonych przez zagranicznych rodziców, podczas gdy Niemcy prosili tylko o Żydów powyżej 16 roku życia.
Dopiero w 1995 roku prezydent RP Jacques Chirac w przemówieniu wygłoszonym przed pomnikiem uznał odpowiedzialność Francji w tej łapance, a bardziej ogólnie w prześladowaniach i deportacjach Żydów w czasie okupacji. .
Pierwsze łapanki na Żydów we Francji rozpoczęły się w 1940 r. w strefie wolnocłowej i wmaj 1941w strefie okupowanej ( obława na greenback ), Żydów umieszczano we francuskich obozach internowania . Początekczerwiec 1942ustala się plan: operacja „ Wiosenny wiatr ” lub „Wiosenny wiatr” musi zorganizować łapankę na trzy okupowane przez Niemcy kraje Europy Zachodniej ( Francję , Holandię i Belgię ), a RSHA ma deportować z Francji do Wschodnich 110 000 Żydów w 1942 r. (Żydów zdolnych do pracy w wieku od 16 do 50 lat ), zamiast planowanych 5 000. Operacja „Wiosenny wiatr” pierwotnie przewidywała aresztowanie wszystkich Żydów w Amsterdamie , Brukseli i Paryżu tego samego dnia.
Państwo francuskie i naziści negocjują w oparciu o 40 000 Żydów ze strefy okupowanej , w tym 22 000 dorosłych z regionu paryskiego, przy proporcji 40% francuskich Żydów i 60% zagranicznych Żydów. ten16 czerwca 1942, René Bousquet , szef policji Vichy, proponuje generałowi Obergowi uwolnienie 10 tys. Żydów bezpaństwowych (austriackich, polskich i czeskich, którzy nie mają już rządu) z wolnej strefy dzięki policji francuskiej. ten2 lipca 1942, René Bousquet uczestniczy w spotkaniu planistycznym, na którym nie sprzeciwia się aresztowaniu bezpaństwowych Żydów, ale wyraża zaniepokojenie „wstydliwym” faktem, że francuska policja jest oskarżona o wykonanie planów w okupowanej strefie . Bousquet dochodzi do kompromisu, zgodnie z którym policja będzie łapała tylko zagranicznych Żydów w zamian za dozbrojenie policji francuskiej - Vichy, a w szczególności Pétaina , sprzeciwiając się aresztowaniu francuskich Żydów (pytanie, czy działał w obronie francuskich Żydzi są jednak kwestionowani przez wielu historyków, w tym Bénédicte Vergez-Chaignon i Roberta Paxtona , dla których „wszystkie środki Vichy dotyczące Żydów były skierowane w takim samym stopniu na obywateli francuskich, jak i na imigrantów”, ale ten pogląd jest kwestionowany, w szczególności przez Alain Michel w swojej pracy Vichy et la Shoah – Enquête sur le paradoxe français ). Rząd Vichy ratyfikował tę umowę następnego dnia.
René Bousquet, któremu towarzyszy Louis Darquier de Pellepoix , Komisarz Generalny ds. Żydowskich , spotyka się z4 lipca 1942w siedzibie gestapo w Paryżu pułkownik SS i kapitan Helmut Knochen oraz Theodor Dannecker , pierwszy dowódca niemieckiej policji we Francji. Nowy wywiad w biurach Dannecker avenue Foch w celu zorganizowania nalotu zaplanowanego na13 lipca 1942 r., stoi na 7 lipcaw towarzystwie Jeana Leguay , zastępcy Bousqueta, w towarzystwie François, dyrektora policji ogólnej, Émile Hennequina , dyrektora policji miejskiej, André Tularda , odpowiedzialnego za „kwestie żydowskie” w prefekturze, Garniera, zastępcy dyrektora ds. zaopatrzenia w prefekturze Sekwany, Guidot, komisarz policji w policji miejskiej, a wreszcie Schweklin, dyrektor policji do spraw żydowskich . Kapitan SS Dannecker deklaruje: „Francuska policja – mimo pewnych słów – będzie musiała tylko wykonać rozkazy!” "
Okólnik z 13 lipca 1942 r.Komendy Głównej policji, podpisane przez Emile Hennequin, wskazuje, że łapanka jest skierowana do Niemców, Austriaków, Polaków, Czechosłowaków, Rosjan (uchodźców i Sowietów, tj. Białych i Czerwonych ) oraz bezpaństwowców w wieku 16 lat w wieku 60 lat dla mężczyzn i od 16 do 55 lat dla kobiet, a także ich dzieci (z których zdecydowana większość była Francuzami).
Przewidziano jednak dziesięć zwolnień dotyczących:
Ale „aby uniknąć jakiejkolwiek straty czasu, sortowanie to nie będzie wykonywane w domu, ale w pierwszym miejscu zbiórki przez komisarza autostrady publicznej”. Naziści planują aresztowanie przez francuską policję 22 000 zagranicznych Żydów w Wielkim Paryżu, którzy zostaną zabrani do Drancy , Compiègne , Pithiviers i Beaune-la-Rolande . Do tego " Pan Tulard„s serwis wyśle do Dyrekcji Policji Miejskiej pliki Żydów zostać aresztowany [...] Dzieci do lat piętnastu czy szesnastu zostaną powierzone Unii Ogólnej Izraelitów Francji co z kolei umieści je w fundamentach. Sortowanie dzieci będzie się odbywać w centrach zgromadzeń podstawowych. "
Rzeczywiście od niemieckiego rozporządzenia z 27 września 1940, wszyscy francuscy i zagraniczni Żydzi w strefie okupowanej musieli być zarejestrowani na posterunkach policji w Paryżu i podprefekturach w prowincjach, między 3 a 20 października 1940 r. Na tej podstawie André Tulard zebrał obszerne akta Żydów. SS Dannecker mówi dalej10 lipca 1942z Adolfem Eichmannem , natomiast nowe spotkanie odbyło się tego samego dnia w siedzibie Generalnego Komisariatu do Spraw Żydowskich (CGQJ) w towarzystwie SS Danneckera, Röthkego , Ernsta Heinrichsohna i Jeana Leguaya , Pierre'a Galliena, szefa sztabu Louisa Darquier de Pellepoix (szef CGQJ), kilku dyrektorów z komendy głównej policji, a także przedstawiciele SNCF i Assistance publique .
Instrukcje dyrektora policji miejskiej Paryża Émile’a Hennequina, 12 lipca 1942, mieć:
1. Strażnicy i inspektorzy, po zweryfikowaniu tożsamości Żydów, których są odpowiedzialni za aresztowanie, nie muszą omawiać różnych spostrzeżeń, które mogą być przez nich formułowane […] 2. Nie muszą też dyskutować o stanie zdrowia. Każdy Żyd, który ma zostać aresztowany, musi zostać przewieziony do Centrum Podstawowego . […] 7. […] Operacje muszą być wykonywane z maksymalną szybkością, bez zbędnych słów i bez komentarza .Odpowiedzialność za łapanki dzieci poniżej 16 roku życia (Żydzi muszą być sprawni fizycznie do pracy, a więc między 16 a 50 rokiem życia , bo jesteśmy jeszcze w okresie, kiedy Niemcy twierdzą, że deportują tylko ludzi do Auschwitz-Birkenau. pracowników) , w pierwszej kolejności do przedstawicieli Adolfa Eichmanna w Paryżu, dla których deportacja dzieci staje się niezbędna, aby osiągnąć cel 22 tys. bezpaństwowców aresztowanych w wyniku negocjacji z władzami Vichy. Chociaż policja była odpowiedzialna za łapanie dzieci (policja na rozkaz władz okupacyjnych zgodnie z Konwencją Genewską o Prawie Wojennym ), rozkaz faktycznie pochodzi od szefa rządu. de Vichy, Pierre Laval , który powołuje się na „humanitarny” środek mający na celu nierozdzielanie rodzin. Laval nie chce, aby żydowskie dzieci oddzielone od swoich deportowanych rodziców (których los go nie interesował) pozostały we Francji i odrzuca propozycję złożoną mu przez pastora Marca Boegnera, aby zostały adoptowane przez francuskie rodziny. W relacji Danneckera do Eichmanna zlipiec 1942czytamy też, że Laval wystąpił z taką prośbą tylko dla dzieci żydowskich w wolnej strefie, ale dla tych w strefie okupowanej „kwestia go nie interesuje”. Jeśli chodzi o żydowskie dzieci, Laval zaangażuje się w negocjacje ze Stanami Zjednoczonymi od26 sierpnia 1942przez kwakrów . Są to tysiące dzieci (między 5 000 a 8 000), których rodzice wyjechali już do obozów i które trzeba eksfiltrować. Po zwlekaniu ze strony Vichy plan ratunkowy zdecydowanie zawodzi11 listopada 1942wraz z przybyciem Niemców do Marsylii. Historyk Michael R. Marrus zauważył, że chociaż plan ten miał zgodę Lavala, Vichy poinformowało również Berlin, który poprosił Lavala o zapewnienie, że prasa amerykańska nie wykorzystuje humanitarnego gestu przeciwko Francji i Niemcom.
ten 13 lipca 1942 r.Okrągła n O 173-42 Komendy policji zarządził aresztowanie i gromadzenie 27,427 Żydów zagranicznych mieszkających we Francji.
Wreszcie następuje niewielkie opóźnienie. Władze niemieckie unikają zlecenia nalotu na for14 lipca, choć w strefie okupowanej święto narodowe nie jest obchodzone: obawiają się reakcji ludności cywilnej. Operacja odbyła się zatem następnego wieczoru.
Ogółem aresztowano 13 152 Żydów: 4115 dzieci, 5919 kobiet i 3118 mężczyzn. Osoby starsze i dzieci są aresztowane przez policję, ponieważ „sortowanie” musi odbywać się w punktach zbiórki. Nieznanej liczbie Żydów, ostrzeganych przez Ruch Oporu lub korzystających z braku gorliwości niektórych policjantów, udaje się uniknąć łapanki. Trudno naprawdę poznać warunki działań, które pozwoliły niektórym uciec z łapanki, ale najbardziej antysemiccy zwolennicy Vichy skarżyli się wówczas na złą wolę policji.
Po aresztowaniu część Żydów wywieziono autobusem (głównie z STCRP ) do obozu Drancy (na północny wschód od Paryża). Kolejna część jest wysyłana do Velodrome d'Hiver (w 15 th arrondissement), który służy jako tymczasowego aresztu (było to już przypadek podczas nalotu w lecie 1940 ). Jest więc 8160 osób: 4115 dzieci, 2916 kobiet i 1129 mężczyzn, którzy będą musieli przeżyć pięć dni bez jedzenia i tylko z jednym punktem wody, w „dusznym” upale , „strasznym” zapachu i „piekielnym” hałas . Ci, którzy próbują uciec, giną na miejscu. Około stu więźniów popełnia samobójstwo . Więźniowie trafiają do obozów Drancy (w departamencie Sekwany ), Beaune-la-Rolande i Pithiviers (w departamencie Loiret ), zanim zostaną deportowani do nazistowskich obozów zagłady . Rzeczywiście,20 lipca, Adolf Eichmann zgodził się na deportację aresztowanych dzieci i starców oraz dorosłych zdolnych do pracy.
W tym łapanki, wszystko zostanie deportowany do Auschwitz , dorosłych i dzieci powyżej 12. roku życia na5 sierpnia, a najmniejsza około połowy sierpnia.
W 1967 roku autorzy Levy i Tillard przywołali, nie podając swoich źródeł, udział 300-400 bojowników Francuskiej Partii Ludowej (PPF). Wielu autorów podjęło tę informację, cytując Levy'ego i Tillarda. Ten udział PPF nie został przejęty przez Laurenta Joly w 2018 roku.
Sama obława reprezentuje ponad jedną czwartą z 42 000 Żydów wysłanych z Francji do Auschwitz w 1942 r., z których tylko 811 wróci do domu po zakończeniu wojny. W 1979 r. Jean Leguay , przedstawiciel sekretarza generalnego policji w strefie okupowanej, został oskarżony o udział w organizacji nalotu, ale zmarł w 1989 r., zanim stanął przed sądem.
Według archiwów liczba aresztowanych wynosi 13 152. Jest to również liczba wyryta na pamiątkowej steli znajdującej się w miejscu welodromu. Spośród 13 152 aresztowanych jest 4115 dzieci, mniej niż 100 osób dorosłych, a żadne dziecko nie przeżyło deportacji do Auschwitz. Tylko kilkoro dzieci, jak Joseph Weismann (uciekający z obozu Beaune-la-Rolande z towarzyszem) czy Annette Muller i jej brat Michel (którego ojcu udaje się przekupić policjanta z obozu Drancy, aby ich z niego wydostać. ), przetrwaj obławę.
Mimo niewielkiej wiedzy o tym wydarzeniu ze strony Francuzów, znaczna większość z nich uważa za ważne przekazanie pamięci o Zagładzie. W tym sensie bierze w nim udział pamięć łapanki Vélodrome d'Hiver.
Dla Érica Conana i Henry'ego Rousso :
„Vél 'd'Hiv'? Od 1993 roku impreza stała się oficjalnym symbolem antysemickiego Vichy. Ale wielka łapanka?lipiec 1942, jak również wszystkie późniejsze, w strefie północnej, jak i południowej, były nie tyle konsekwencją państwowego antysemityzmu, ile państwowej kolaboracji. Rolę Bousqueta, Leguaya i innych tłumaczy nie antyżydowski fanatyzm, ale polityka reżimu gotowego zapłacić cenę krwi, innych, obrona pewnej koncepcji „suwerenności narodowej”. Polityka ta nie ma żadnego związku z antyżydowskimi ustawami ogłoszonymi dwa lata wcześniej przez Vichy. To nawet miała integrować pamięć narodowa: część autonomii wobec okupanta. Trzeba przyznać, że prawa te później sprzyjały stosowaniu „ostatecznego rozwiązania”, zbrodni zaplanowanej i zorganizowanej przez nazistów. Artykuły, akta, prawa wykluczenia Francuzi ułatwili masowe aresztowania w latach 1942-1943. Ale znaczenie tych praw, ogłoszonych międzylipiec 1940a lato 1941 r. nie było początkiem eksterminacji, projektu, którego w tym czasie nie było na porządku dziennym ani w polityce Vichy, ani nawet w Rzeszy. Te francuskie ustawy wyrażały zasadę wykluczenia politycznego i społecznego wpisaną w sedno pewnej francuskiej tradycji i która pozostaje żywa do dziś. "
To na pamiątkę łapanki 16 lipcazostał wybrany przez prezydenta François Mitterranda w 1993 roku, aby ustanowić „Dzień Narodowy ku pamięci ofiar rasistowskich i antysemickich prześladowań popełnionych pod de facto autorytetem znanym jako„ rząd państwa francuskiego ”(1940-1944)” . W 2000 roku stał się „świętem narodowym ku pamięci ofiar rasistowskich i antysemickich zbrodni państwa francuskiego oraz hołdu dla „Sprawiedliwych” Francji .
ten 17 lipca 1994zainaugurowano pomnik nalotu na zadrzewionej promenada wzdłuż Quai de Grenelle , zwany Plac z Żydów-du Rynek Męczenników Vélodrome d'Hiver w Paryżu ( 15 th ). Jest zasługą rzeźbiarza i malarza Waltera Spitzera oraz architekta Mario Azagury i reprezentuje niewinnych cywilów: dzieci, kobiety w ciąży, osoby starsze, symbolizujących ofiary łapanki. Podstawa posągu jest zakrzywiona, przypominająca tor Vélodrome d'Hiver. Każdego roku odbywa się tam uroczystość upamiętniająca, w niedzielę po 16 lipca .
Prezydenci Republiki Charles de Gaulle i François Mitterrand publicznie zajęli stanowisko, że Francji i Republiki nie należy mylić z reżimem Vichy .
ten 16 lipca 1995 r.prezydent Jacques Chirac zrywa ze stanowiskiem swoich poprzedników i uznaje przed pomnikiem pamiątkowym odpowiedzialność „państwa francuskiego” (a nie Republiki Francuskiej szeroko krytykowanej przez Pétaina) za łapankę i Shoah , a także Francji, która „dokonała tego, co nieodwracalne”. Powiedział w szczególności:
„Te ciemne godziny na zawsze kalają naszą historię i są obrazą dla naszej przeszłości i tradycji. Tak, zbrodnicze szaleństwo okupanta wtórowali Francuzi, państwo francuskie.
Pięćdziesiąt trzy lata temu16 lipca 1942, 450 [sic] francuskiej policji i żandarmów, pod zwierzchnictwem swoich przywódców, spełniło żądania nazistów.
Tego dnia w stolicy i regionie paryskim blisko dziesięć tysięcy żydowskich mężczyzn, kobiet i dzieci zostało aresztowanych we wczesnych godzinach porannych we własnych domach i zgromadzonych na posterunkach policji.
[…]
Francja, ojczyzna Oświecenia i Praw Człowieka, kraj powitania i azylu, Francja tego dnia dokonała tego, co nie do naprawienia. Łamiąc słowo, przekazała swoje podopieczne ich oprawcom. "
ten 22 lipca 2012Podczas obchodów 70 th rocznica nalotu prezydent Francois Hollande powiedział, że „ta zbrodnia została popełniona we Francji przez Francję” i że zbrodnia „była również zbrodnią przeciwko Francji, zdrada jej wartości. Te same wartości, co Ruch Oporu , Wolna Francja , Sprawiedliwi mogli uosabiać na cześć” . To przemówienie, podobnie jak wypowiedź Chiraca, jest przedmiotem krytyki, w szczególności ze strony historyka Alaina Michela, zważywszy, że jest naznaczone historycznymi „siedmioma błędami” i osobistościami politycznymi, takimi jak Henri Guaino , Jean-Pierre Chevènement i Rachida. Dane . ten9 kwietnia 2017 r., to Marine Le Pen , kandydatka na prezydenta republiki , deklaruje, że Francja "nie jest odpowiedzialna za Vél 'd'Hiv" . „ New York Times” oceni zatem, że „oddał francuskim wyborcom wielką przysługę, by oderwać wszelkie złudzenia dotyczące kandydata Frontu Narodowego i tego, co on reprezentuje”.
Z okazji obchodów 75 -tego rocznicy najazdu The16 lipca 2017The Prezydent Republiki Emmanuel Macron - w linii jego poprzedników od czasu Jacques Chirac - potwierdza odpowiedzialność Francji. Mówi w szczególności: „A więc tak, powtarzam to tutaj, to Francja zorganizowała łapankę i deportację, a tym samym prawie dla wszystkich śmierć 13 152 osób wyznania mojżeszowego rozerwanych 16 i 17 lipca do miejsca zamieszkania [… ] ” . Serge Klarsfeld składa hołd francuskim Sprawiedliwym, którzy chronili Żydów. Na uroczystość zostaje zaproszony premier Izraela Benjamin Netanjahu .
ten 20 lipca 2008na stacji metra Bir Hakeim umieszczono tablicę upamiętniającą ofiary łapanki .
Uroczystość, której przewodniczył sekretarz stanu ds. obrony i kombatantów Jean-Marie Bockel , odbyła się w obecności Simone Veil , byłej deportowanej i byłej minister, prezes CRIF , prezes Fundacji Pamięci Zagłady , Éric de Rothschild , przewodniczący Izraelitów Centralnego Konsystorza we Francji i Beate Klarsfeld .
W lipcu 2012 roku w ratuszu 3. dzielnicy Paryża zaprezentowano ważną wystawę. Odbywało się tam od 16 lipca do 29 września. Po raz pierwszy udostępniono opinii publicznej archiwa wewnętrzne przechowywane w Komendzie Głównej Policji, przedstawiające organizację i przebieg obławy, jak oryginał okólnika z 13 lipca 1942 r., ale także własne archiwa. miasto Paryż, a zwłaszcza 3. dzielnica (spis ludności z 1940 r., nagroda żółtych gwiazd w czerwcu 1942 r.).
Wystawa ta została zaprojektowana i zrealizowana z inicjatywy stowarzyszeń „Historia i pamięć III dzielnicy” oraz „Synowie i córki żydowskich deportowanych z Francji”, które zapewniły promocję i druk broszury rozdawanej publiczności. Został zaprojektowany i napisany wewnętrznie przez oficjalnego asystenta administracyjnego z komendy głównej policji.
Przyjęta z entuzjazmem przez niemal jednogłośną prasę, ale z pewną obojętnością we Francji przez klasę polityczną, odbiła się mocno za granicą, w szczególności w prasie: New York Times i poświęconej jej np. ważnych artykułach BBC, ale także inne gazety w wielu krajach.
Jacques Chirac inauguruje27 stycznia 2011, w Orleanie , w obecności Simone Veil , muzeum dziecięcego Vél d'Hiv, znajdującego się w Ośrodku studiów i badań nad obozami internowania w Loiret .
Z inicjatywy Serge Klarsfeld, do ogrodu pamięci dzieci na Vel d'Hiver ( 15 th dzielnicy Paryża ) zainaugurowano16 lipca 2017Prezydenta Republiki Emmanuela Macrona .
: dokument używany jako źródło tego artykułu.