„ Wiosna Ludów” lub „ Wiosna Rewolucji” odnosi się do ruchu rewolucyjnego , jakiego doświadczyła duża część Europy w 1848 r. , głównie od końca lutego do początku lipca 1848 r., z dużą koncentracją wydarzeń między marcem a czerwcem, gdzie kwalifikacja „wiosna”. Kryzysy te, choć skutecznie stłumione, często miały decydujące znaczenie dla rozwoju zainteresowanych krajów, w szczególności Niemiec, które mimo niepowodzenia traktatu frankfurckiego wkraczają na drogę zjednoczenia, które ma nastąpić w 1871 roku .
Chrononym Wiosna Ludów nie jest współczesny ze zdarzeniem. Po francusku pojawił się dopiero sto lat później, w 1948 roku , w tytule pracy zredagowanej przez historyka François Fejtö i poświęconej rewolucjom 1848 roku .
Wiosnę Ludową możemy postrzegać jako bezpośrednią konsekwencję Kongresu Wiedeńskiego . Rzeczywiście, zwycięzcy Napoleona Bonaparte byli kuszeni, by powiększyć terytorium imperiów, ze szkodą dla narodowych aspiracji republikańskich rewolucjonistów tamtych czasów. Pragnienie powstrzymania tych aspiracji zostało zapisane w Traktacie, który ustanowił Święty Sojusz (choć nie podpisany przez Wielką Brytanię ) w 1815 roku. Zignorowane, ruchy te stawały się coraz silniejsze.
Kongresie Wiedeńskim przywrócenie monarchii we wszystkich krajach podbitych przez Francję w czasie wojen rewolucji francuskiej lub wojen napoleońskich .
Jednak przeciwstawne prądy polityczne zrodzone z Rewolucji, zwłaszcza liberalizm , a także nacjonalizm , postępują. W 1830 roku w Francji , Karol X został wypędzony podczas Trois Glorieuses na rzecz Ludwika Filipa , który ustanowił monarchii bardziej parlamentarny ; Grecja i Belgia uzyskała niepodległość w tym samym roku, a Polacy są podniesione bezskutecznie w latach 1830-1831 w stosunku do imperium rosyjskiego .
W Włoszech , Pius IX przystąpił w 1846 roku do pewnej liczby umiarkowanych reform (cenzura powierzone świeckich, tworzenie straży obywatelskiej ...), ale który wzbudził entuzjazm wśród liberałów.
Od 1830 r. Paryż jest aktywny. Obala konserwatywnego Karola X i ustanawia Ludwika Filipa , zwanego Królem Obywatelem. Przedstawia zasadę suwerenności narodowej, która jest pierwszym naruszeniem Kongresu Wiedeńskiego, który ustanowił prawo ingerencji. Polska, Belgia, Niemcy i Włochy zbuntują się. Wśród ostatnich trzech jest pragnienie jedności narodowej, wśród pierwszych niepodległości. Słowa Pieśni o Niemcach zostały napisane w tym czasie, w 1841 roku. We Włoszech marzymy o starożytności, kiedy Włochy były zjednoczone. To Risorgimento , czyli zmartwychwstanie. W tym czasie karbonariusze byli potężnym włoskim ruchem politycznym, choć nielegalnym (zwalczanym zarówno przez Sardynię, jak i Cesarstwo Austriackie). Mazzini , działacz i jeden z wielkich przywódców tych karbonariuszy, ma silną wolę. Razem ze swoim przyjacielem Garibaldim próbuje osiągnąć włoską jedność pod rządami Republiki Rzymskiej , ale mu się to nie udaje. Kompozytor Verdi napisze włoską muzykę dla zjednoczonych Włoch. W przeciwieństwie do idei niepodległości Metternich deklaruje: „Włochy to nie kraj, ale pojęcie geografii”; Victor Hugo odpowiedział i powiedział do Włochów: „Miej tylko jedną myśl, żyj w domu własnym życiem” .
Rok 1848 to kulminacja i koniec Wiosny Ludowej. We Francji, aby ominąć wprowadzony przez monarchię lipcową zakaz zgromadzeń i stowarzyszeń , zwolennicy powszechnego prawa wyborczego, któremu król się sprzeciwia, organizują bankiety, które zamieniają się w przemówienia polityczne. Pomimo zakazu paryskiego zgromadzenia uczestnicy zbierają się na22 lutegoa żołnierze próbują je gwałtownie rozproszyć. W stolicy narastają starcia i demonstracje, a demonstranci są rozstrzeliwani w pobliżu Ministerstwa Spraw Zagranicznych. 24 lipca powstańcy zaatakowali Tuileries i zmusili wojska do odwrotu w kilku punktach stolicy. Osaczony, król zostaje obalony i proklamowana II Rzeczpospolita . Monarchowie europejscy widzą, że ich władza jest zagrożona przez tę rewolucję, a niektórzy przygotowują się do wojny przeciwko Francji; Nicolas I er rosyjski, pro-wojenne, uruchomiła manifest: „Dla sprawiedliwości Bożej i świętych zasad porządku ustanowionego na dziedzicznego tronu. "
W Wiedniu wybuchł bunt12 marca. Podobnie jak w Paryżu, demonstracje są tłumione, a makabryczne procesje wędrują po ulicach. Metternich został zmuszony do opuszczenia austriackiego dworu dalejMarzec 13. Aspiracje narodowe są główną przyczyną niepokojów w imperium (znacznie bardziej niż we Francji). Dążenie do jedności Niemiec jest coraz silniejsze, ale pojawia się zasadnicze pytanie, trafnie sformułowane przez historyków Vernusa i Carona: jak pogodzić integralność austriacką i odnieść sukces w stworzeniu państwa niemieckiego obejmującego tereny Konfederacji i Cesarstwa? Trzeba będzie dokonać wyboru między koncepcją wielkich Niemiec, która łączy w sobie zarówno to, co dziś nazywa się Niemcami, jak i wszystkie terytoria germańskie właściwe dla imperium i małe Niemcy , już zjednoczone gospodarczo z Zollverein , a więc bez Austrii. Ponadto, silne ruchy rozpoczęły się w Budapeszcie na3 marca, Praga 11-go , następnie skaziła Niemcy, Włochy, potem Wenecjan. Podobnie jak na początku wieku domagali się liberalnych reform, ale też większej autonomii dla Czechów i Węgrów, a nawet całkowitej niezależności Włochów (choć są podzieleni między monarchistów i republikanów).
Pomimo siły i zasięgu ruchu, który oszczędza tylko Rosję i Hiszpanię (nawet Wielka Brytania widziała na swojej ziemi liberalne demonstracje), narodowe aspiracje narodów, a czasem nawet liberalne żądania, w ogóle się kończą. Król pruski początkowo przyznaje konstytucję gwarantującą równość obywateli wobec prawa. Nowo przybyły na tron austriacki Franciszek Józef posługuje się kilkoma formami demokracji: dwuizbowym parlamentem, wyborami, ale w rzeczywistości ustanawia neoabsolutyzm. Staje się popularny, choć opiera się na polityce nacjonalistycznej: silnej egzekutywy, centralizacji, germanizacji, klerykalizmie. Jeśli monarchie tymczasowo opuszczą stolice – Berlin dla Poczdamu, Wiedeń dla Innsbrucka – zdają się na armię i „ten uniwersalny środek zaradczy, jakim jest stan oblężenia”, jak mówi Karol Marks . Marszałek Radetzky odzyskuje Lombardię , marszałek Windischgraetz Pragę , a następnie Wiedeń . Węgry, które przekształciły się w quasi-niezależne królestwo pod wodzą Kossutha , zostają odbite. Niektóre monarchie stosują również nacjonalistyczną nienawiść, jak w Polsce , gdzie mniejszości niemieckie i żydowskie są przeciwstawiane polskiej większości. Król Neapolu zbombardował Neapol i Mesynę w listopadzie. W grudniu armia króla pruskiego poddała Berlin stanowi oblężenia. Król rozprasza zgromadzenie i odrzuca swoje obietnice.
Nawet we Francji powraca spokój. Nowy prezydent Republiki nazywa się Louis-Napoléon Bonaparte . Siostrzeniec cesarza, zwolennik społeczeństwa, w którym panuje porządek. 2 grudnia 1851dokonał zamachu stanu i objął głowę Drugiego Cesarstwa pod imieniem Napoleona III. Wracamy do status quo.
Uczucia narodowe, związane z romantyzmem , żywią się zarówno aspiracjami społecznej emancypacji, jak i mutacją popularnych tożsamości, które obecnie odchodzą od lojalności wobec takiej czy innej dynastii, by oprzeć się na języku, kulturze, historii lub wspólnych tradycjach: z Niemcy , że Pale , że Włosi i Romanians dążą jednocześnie ucieczki z cesarskiego panowania które przechodzą oraz jednoczą się w tym samym państwie ; inne narody, takie jak Czesi czy Węgrzy, dążą do odzyskania utraconej niepodległości, podczas gdy we Francji przywrócenie monarchii , nawet po ukonstytuowaniu się , jest również kwestionowane przez zjednoczone siły republikańskie i bonapartowskie .
Podczas gdy oddziały niemieckie i włoskie są realizowane etapami, Prusy z Hohenzollernów i Austro-Węgier z Habsburgami poddane odśrodkowe pchnięć aspiracji różnych narodów, którzy je składają, ale są przywrócone aspiracji Słowianie i Rumuni pozostają na ten moment martwą literą. Chociaż Imperium Rosyjskie chętnie pozuje na obrońcę ludów słowiańskich Cesarstwa Austriackiego i Bałkanów Osmańskich, wrogość reżimu cesarskiego wobec jakiegokolwiek ruchu emancypacji społecznej lub narodowej popycha Rosję do zmiażdżenia rewolucjonistów z krajów austriackich i rumuńskich. księstwa wasale osmańskiej „ Wzniosłej Porty ”: car jawi się zatem jako zbawca Habsburgów i sułtana tureckiego.