Te keratynocyty są komórki stanowiące 85% w warstwie powierzchniowej skóry ( naskórka ) i wypustki (paznokcie, włosy, szczecina, pióra, łuski). Syntetyzują keratynę (keratynizację), włókniste białko nierozpuszczalne w wodzie, które nadaje skórze właściwości nieprzepuszczalności i zewnętrznej ochrony.
Naskórek podzielony jest na 5 warstw w oparciu o morfologię keratynocytów (od wewnątrz na zewnątrz):
Keratynocyty stopniowo przechodzą z warstwy podstawnej do warstw górnych poprzez różnicowanie komórek do warstwy rogowej naskórka, gdzie tworzą warstwę martwych komórek, zwaną łuskami , w wyniku śmierci komórki (w odróżnieniu od apoptozy). Warstwa ta tworzy barierę ochronną i ogranicza utratę wody z organizmu.
Keratynocyty są w ciągłej odnowie. Przejście od warstwy podstawnej do warstwy rogowej zajmuje około 28 dni , ale proces ten można przyspieszyć w przypadku hiperproliferacji keratynocytów ( łuszczyca ).
W zależności od warstwy, w której się znajdują, ich morfologia jest różna.
Keratynocyty stykają się bezpośrednio z warstwą podstawną. Tworzą pojedynczą cylindryczną podstawę komórkową, której oś długa jest prostopadła do połączenia skórno-naskórkowego. Są one połączone ze sobą przez desmosomy, a z błoną podstawną przez hemidesmosomy.
Keratynocyty są podzielone na 3 do 4 warstw komórek w cienkiej skórze lub 5 do 6 w grubej skórze (dłoniowej i podeszwowej). Są wielościenne, z zaokrąglonym jądrem i wydają się być najeżone kolcami na swojej powierzchni pod mikroskopem świetlnym . Te ciernie (zwane Schultze's) są w rzeczywistości artefaktami wskazującymi na obecność desmosomów.
Keratynocyty są spłaszczone, ich oś główna (i oś jądra) jest równoległa do połączenia skórno-naskórkowego. Ich cytoplazma jest pełna granulek, odpowiadających ziarnom keratohyaliny. Mają także keratynosomy, ale nie są one widoczne pod mikroskopem świetlnym (dlatego są opisane pod mikroskopem elektronowym).
Po przekształceniu przez apoptozę i uwolnieniu ich zawartości keratynocyty mają postać komórek bezjądrzastych, spłaszczonych równolegle do połączenia skórno-naskórkowego i ułożonych w kilka warstw. Są zrogowaciałe. Ich cytoplazmę, praktycznie pozbawioną organelli , zajmują liczne włókna keratynowe. Najgłębsze komórki nadal mają połączenia między sobą w postaci corneo-desmosomów. Z drugiej strony te najbardziej powierzchowne utraciły te połączenia i oderwały się, mówimy wtedy, że złuszczają się. Jest to zatem warstwa złuszczająca.