Biografia (lub w skrócie, bio ), od starożytnego greckiego βίος ( BIOS ), „życie” i γραφή ( graphe ), „pisemnej”, to zapis, który ma na celu historię konkretnego życia lub d „wydarzenie z życia bohatera . Może być napisany przez samą osobę, w takim przypadku najlepiej nazywany autobiografią lub inną osobą.
Do napisania biografii może skłonić autora wiele czynników: na przykład chęć wniesienia własnej interpretacji na kurs, chęć wykazania zainteresowania tym, którego biografia jest tworzona, chęć walki z zapominaniem lub pokusa, by stać się strażnikiem pamięci, pozostawiając historyczne świadectwo.
Gatunek biograficzny istnieje od czasów starożytnych (na IV -go wieku pne. , Grecja), ale termin biografia istnieje dopiero od XVII th wieku . „Patrząc na wszystkich biografiach opublikowanych od początku drukowania aż do połowy XX th century, ma tylko nieco ponad 150 nazwisk artystów na 25000 nazwisk osób, które zostały do«monografii»
W starożytnym Egipcie biografia istnieje w formie nekrologów zapisanych na stelach, w których można odnaleźć tożsamość oraz działania i osiągnięcia zmarłego.
W starożytności grecko-rzymskiej znajdujemy biografie wybitnych ludzi, aby służyły jako przykład, jako wzór do wychwalania przymiotów, do ukazywania wartości pożytecznych dla wspólnoty.
W średniowieczu odnajdujemy hagiografie (przykład życia świętego).
Biografie artystów pojawiły się dopiero bardzo późno, jak widać z prac Eduarda Marii Oettingera :
Od kilkudziesięciu lat wiele filmów dokumentalnych przedstawia w kinie lub telewizji życie danej osoby. Ogólnie rzecz biorąc, lektor przedstawia historię tego samego typu, co biografia pisemna, której towarzyszą obrazy archiwalne, dokumentacja wizualna i dźwiękowa. Biografia może również przybrać formę fikcji . W kinie mówimy o biografii .
Od końca XX th Century, mediów wideo , umożliwiając największą liczbę dostęp do medium audio-wizualny, odnawia postać autobiograficzną. Forma dźwiękowa jest również używana przez jednostki; na ich prośbę kontaktują się z biografami, wykorzystując pamięć ustną, aby stworzyć zapis dźwiękowy historii życia: są to biografie dźwiękowe: głos i wspomnienia zarejestrowane, a następnie przywrócone po edycji i produkcji dźwiękowej.
Dziś wydaje się, że każdy, sławny lub nie, chce zostawić ślad: o czym świadczy rozwój wyspecjalizowanych firm, oferujących jednostkom tworzenie własnej biografii, zachowanie pamięci o swoim życiu, do celów prywatnych lub publicznych. Są to „filmy o życiu” lub „sfilmowane biografie”, a nawet historie życia napisane przez pisarzy publicznych , doradców piszących lub biografów . Bezstronność, sama prawdziwość opowieści nie mają już tutaj znaczenia: jego bohater pragnie przepisać zbiór swoich jedynych słów, a więc subiektywną i osobistą wizję swojej historii. To roszczenie do subiektywności znajdujemy również w fabularyzowanej biografii, czyli egzofikcji , modnej we Francji od 2015 roku.