The Third Stream („trzeci strumień” w języku angielskim ) to termin ukuty w 1957 roku przez amerykańskiego kompozytora Gunthera Schullera na określenie gatunku muzycznego będącego syntezą klasycznej muzyki europejskiej i jazzu . Improwizacja jest ogólnie uważany za kluczowy element trzeci strumień.
Ruch narodził się w połowie lat pięćdziesiątych, w tym samym czasie, co pierwsze dreszcze free jazzu i był wyrazem pragnienia aktorów sceny jazzowej, by dalej poszerzać swoje muzyczne horyzonty.
Poprzedników trzeciego nurtu możemy odnaleźć w twórczości takich kompozytorów jak Béla Bartók czy Claude Debussy , którzy dążyli do odnowienia muzyki klasycznej czerpiąc z puli europejskiej muzyki popularnej. Po drugiej stronie Atlantyku jazzmani tacy jak Woody Herman czy Mary Lou Williams (z jej Zodiac Suite ) starali się pogodzić jazz i klasykę, na przykład integrując elementy zaczerpnięte z kompozycji Igora Strawińskiego .
Niektórzy z głównych przedstawicieli trzeciego strumienia to George Russell , John Lewis , Georges Handy , Jimmy Giuffre i Ran Blake . Chociaż nie jest to wyłącznie związane z tym nurtem, wielu muzyków, takich jak Bill Evans , Eric Dolphy , Ornette Coleman , Kobi Arad czy Scott LaFaro , uczestniczyło w koncertach lub nagraniach związanych z tą estetyką.
Później sam Ran Blake rozszerzył koncepcję Third Stream na mieszanie dowolnego gatunku muzycznego z jazzem.