Trasa François Mitterranda w czasie II wojny światowej jest przedmiotem wielu kontrowersji w latach 1980 i 1990 .
Włączone we wrześniu 1939 roku z rankingu z sierżantem w 23 th Colonial Pułku Piechoty 7 th z kapitanem Xavier Louis François Mitterranda używany na linii Maginota koło Montmédy . 14 czerwca 1940 r. został ranny odłamkiem w Mort-d'Homme niedaleko Verdun, a następnie schwytany przez Niemców w szpitalu Lunéville .
Więzień Stalagu IX-A w Trutzhain k. Schwalmstadt , o numerze ewidencyjnym 27716, brał udział w redagowaniu czasopisma obozowego L'Éphémère ; ilustrowany portret został mu poświęcony w albumie Doux séjour w 1941 r. Po nieudanej próbie 5 marca 1941 r. ponownie uciekł ze Stalagu w listopadzie 1941 r.; zabrany z powrotem do Metz, uciekł z obozu Boulay w dniu10 grudnia 1941 i wygrywa Nancy przed wejściem do wolnej strefy.
Za reżimu Vichy pracował od stycznia do kwietnia 1942 r. we francuskim Legionie Kombatantów i Ochotników Rewolucji Narodowej (federacji stowarzyszeń weteranów zajmujących się propagandą petainistyczną) jako wykonawca, następnie w Komisariacie ds. przekwalifikowania jeńców wojennych . W grudniu (nr 5) opublikował artykuł, Pèlerinage en Thuringe , o swojej niewoli w czasopiśmie doktrynalnym reżimu francuskiego, przegląd nowego państwa , tekst, który nie nawiązuje do Pétaina ani Rewolucji Narodowej, ale który warto by Mitterrand zobaczył jego nazwisko obok nazwiska Pétaina w podsumowaniu.
Jednocześnie nie ukrywał swojego głębokiego szacunku dla marszałka Pétaina. Pisał do siostry 13 marca 1942 r.: „Widziałem Marszałka w teatrze [...] wygląda wspaniale, ma twarz jak marmurowy posąg. "
W liście z 22 kwietnia 1942 r. ponownie przyznaje, że nie jest szczególnie zaniepokojony powrotem do biznesu, który nastąpił kilka dni wcześniej, Pierre'a Lavala, który według niego musi się wykazać, ale potępia cywilizację francuski Legion of Fighters (LFC), preferując model legionista zlecenia serwisowego (SOL), które Joseph Darnand właśnie wdrożonego .
Jednak od wiosny 1942 roku, pod wpływem byłych uciekinierów ( Jean Roussel , Max Varenne i dr Guy Fric ), trwała jego zmiana w szeregi ruchu oporu. W kwietniu wywołuje z Guyem Fricem poruszenie podczas publicznego spotkania zagorzałego współpracownika naukowca Georgesa Claude'a . Od połowy 1942 r. dostarczał fałszywe dokumenty ułatwiające ucieczkę więźniów w Niemczech. Brał udział w spotkaniach w Château de Montmaur 12 czerwca i 15 sierpnia 1942 r. , kładąc podwaliny pod swoją przyszłą sieć ruchu oporu. Od września nawiązał kontakt z Wolną Francją , ale osobiste relacje z Michelem Cailliau , bratankiem generała de Gaulle'a , były przerażające. Inni spotkani później gaulliści będą mieli znacznie lepsze wrażenie François Mitterranda, jak Philippe Dechartre , którego prawdziwe nazwisko brzmi Jean Duprat-Geneau, asystent Michela Cailliau.
15 października 1942 r. François Mitterrand został przyjęty przez marszałka Pétaina wraz z kilkoma urzędnikami Komitetu Pomocy Wzajemnej dla więźniów repatriowanych z aliantów , w tym bojownika ruchu oporu Marcela Barroisa.
Pod koniec 1942 roku znalazł przyjaciela sprzed wojny, Pierre'a Guillaina de Bénouville , członka ruchu oporu związanego z Combat i Noyautage des Administrations Publics (NAP).
François Mitterrand zrezygnował z pracy w Komisariacie w styczniu 1943 r. , po zastąpieniu Maurice'a Pinot , opornego w Vichysto, zwolennika kolaboracji André Massona. Zachowuje jednak stanowisko szefa ośrodków wsparcia.
Wiosną, sponsorowany przez dwóch byłych „ kapturów ” ( Gabriel Jeantet , członek gabinetu marszałka Pétaina i Simon Arbellot ), zostaje odznaczony franciszkanami . Aby otrzymać to odznaczenie, musisz o nie poprosić, wypełniając formularz o treści: „Oddaję swoją osobę marszałkowi Pétainowi, tak jak przekazał swoją we Francji”. Zobowiązuję się służyć Jego uczniom i pozostać wiernym Jego osobie i Jego pracy”. W sprawie tego odznaczenia Jean Pierre-Bloch , ówczesny szef sekcji niewojskowej Centralnego Biura Wywiadu i Akcji (BCRA), napisał: „Z naszego polecenia w wojsku pozostał François Mitterrand . . Kiedy został zaproponowany na francisque, byliśmy doskonale poinformowani; doradziliśmy mu, aby przyjął to „rozróżnienie”, aby się nie ujawniać. " Jednak po publikacji książki przez Pierre Pean , w 1994 roku, niektórzy jak Pierre Moscovici wydają odkryć rzeczywistość dekoracji i będą obwiniać Mitterranda.
W styczniu, a potem od wiosny połączył siły z powstającą potężną Organizacją Armii Oporu (ORA). W ten sposób finansowana jest założona w lutym sieć Mitterrand-Pinot: Narodowy Zlot Jeńców Wojennych . Kilku członków sieci Mitterrand-Pinot jest w praktyce członkami ORA. Sam François Mitterrand jest uważany przez dział akcji organizacji za jednego z jej członków. Kilka akcji jest wspólnie podejmowanych przez liderów ORA i liderów RNPG i realizowanych przez aktywistów obu ruchów.
W marcu Mitterrand spotyka Henri Frenay i łatwo przekonuje go do współpracy. Dzięki Frenay Opór Wewnętrzny wspiera François Mitterranda przeciwko Michelowi Cailliau. Jednak data 28 maja 1943 r. , kiedy spotkał się z gaullistą Philippe Dechartre , została uznana przez Patricka Rotmana za datę jego ostatecznego zerwania z dawnymi protektorami Vichy.
Działalność RNPG przesunęła się w 1943 r. z dostarczania fałszywych dokumentów do dostarczania informacji Wolnej Francji . Według Pierre'a de Bénouville „François Mitterrand zdołał stworzyć w obozach prawdziwą siatkę wywiadowczą. Dzięki jeńcom wojennym mogliśmy poznać, czasem decydujące, informacje o tym, co dzieje się za granicami. "
Metro, Algier, Londyn (43 lipiec-grudzień)10 lipca François Mitterrand i działacz komunistyczny Piatzook są autorami genialnego zamachu stanu podczas dużego wiecu publicznego w Paryżu , sala Wagram, poświęconego „odsiedzeniu” więźniów przez robotników. W chwili, gdy André Masson obwinia „zdradę gaullistów”, François Mitterrand woła do niego z publiczności i odmawia mu prawa do wypowiadania się w imieniu jeńców wojennych, kwalifikując sukcesję jako oszustwo. François Mitterrand nie zostaje aresztowany, a jego lot ułatwił Piatzook.
Cztery miesiące później Sicherheitsdienst (SD) najechał na dom nieobecnego François Mitterranda. Dwóch jego przyjaciół zostaje aresztowanych, deportowanych; nie wraca się z obozu koncentracyjnego . Niedługo potem przed aresztowaniem przez gestapo uratowała go żona pułkownika Pfistera, przywódcy Armii Oporu .
Pod kryptonimem „Morland” (będzie on również użyć pseudonimy Purgon, Monnier, Laroche, kapitan Francois Arnaud i albre), François Mitterrand jest exfiltrated samolotem do Londynu na 15 listopada 1943 roku , a następnie udaje się do Algieru , gdzie otrzyma on przez generała de Gaulle'a . Spotkanie pozostawiło obu mężczyznom bardzo złe wspomnienie. De Gaulle deklaruje: „Wykonałeś dobrą robotę, Mitterrand, ale chcę, żeby to było uporządkowane. Dlaczego ruch jeńców wojennych gdzie indziej? Skoro już przy tym jesteśmy, moglibyśmy również stworzyć ruch oporu Bretonów, sklepów spożywczych lub rzeźników wieprzowiny, co? (Wariant: Dlaczego nie fryzjerzy?).
Generał prosi o połączenie organizacji więźniów pod egidą MRPGD, co jest jedynym warunkiem otrzymywania materiałów i pieniędzy. Ale Mitterrand odmawia nadzoru nad ruchem Michela Cailliau.
Wreszcie de Gaulle akceptuje warunki François Mitterranda. 18 marca 1944 roku Henri Frenay napisał do Michela Cailliau, że „ręczył za siebie osobiście” za François Mitterranda i że generał de Gaulle podziela jego punkt widzenia.
Od 27 listopada 1943 r. Centralne Biuro Wywiadu i Akcji uczyniło z François Mitterranda pierwszorzędnego kierownika projektu. W swoich Mémoires de guerre , tom 2, strona 169, de Gaulle wymienia Mitterranda z imienia i nazwiska wśród tych oficerów misyjnych, którzy informują go o wszystkim. W grudniu 1943, na prośbę Mitterranda, Jacques Paris i Jean Munier dokonali egzekucji franciszka Henri Marlina, który przygotowywał się do rozpoczęcia akcji komandosowych przeciwko maquis, znaleźli schronienie u ojca Mitterranda.
Po drugiej wizycie w Londynie , 24 lutego 1944 r. powrócił do Francji, by pod pseudonimem François Morland kierować Narodowym Ruchem jeńców wojennych i deportowanych (siatka oporu).
Według jego wspomnień, on sam organizował ten ruch wraz ze swoimi krewnymi w okresie, gdy oficjalnie pracował dla reżimu Vichy , co pozwoliło mu dowiedzieć się wszystkiego o więźniach powracających do Francji . Uczestniczył w wyzwoleniu Paryża w sierpniu 1944 roku . Spotyka 17- letnią Danielle Gouze , gdy kieruje siecią ruchu oporu w Burgundii. Pobierają się w październiku w Paryżu.
Uczestnicząc w prośbie generała Lewisa o wyzwolenie nazistowskich obozów, przypadkowo odkrywa Roberta Antelme, którego ratuje przed tyfusem.
Został mianowany przez Charlesa de Gaulle'a Sekretarzem Generalnym ds. Jeńców Wojennych w rządzie Sekretarzy Generalnych, którzy przez kilka tygodni pełnili w Paryżu funkcję rządu tymczasowego.
Wejście na skale Solutré przeprowadzane corocznie od 1946 roku , świadczy o przyłączenie François Mitterranda do swoich odpornych przyjaciół.