Bitwa o Ile d'Aix

Bitwa o Ile d'Aix Opis tego obrazu, również skomentowany poniżej Zniszczenie floty francuskiej w porcie Basków przez Thomasa Whitcombe , 1817. Ogólne informacje
Przestarzały 11 i12 kwietnia 1809
Lokalizacja Na południe do zachodu i północy wyspy Aix
Wynik Brytyjskie zwycięstwo
Wojujący
 Cesarstwo francuskie  Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii
Dowódcy
Niemiecki Zachariasz John James Gambier
Thomas Cochrane
Zaangażowane siły
11 statków z
fregat linii 4		 11 statki linii
23 okręty 3 th  rang
40 sklepów
Straty
150 do 200 zabitych lub rannych 13 zabitych
30 rannych

Piąta Koalicja

Bitwy

Niemiecka i austriacka wieś

Traktat Schönbrunn

Bitwy morskie

Wieś Mauritiusa

Hiszpańska wieś

Bunt tyrolski

Współrzędne 46 ° 00 ′ 00 ″ północ, 1 ° 11 ′ 30 ″ zachód Geolokalizacja na mapie: Francja
(Zobacz sytuację na mapie: Francja) Bitwa o Ile d'Aix

Bitwa Ile d'Aix , zwany również „  Burnt Affair  ” i bardziej rzadko Ucieczka z Zatoki Basków (tłumaczenie z angielskiego  : baskijskich Dróg ) to bitwa morska pomiędzy Brytyjczykami i Francuzami, która odbyła w 11 i12 kwietnia 1809w ramach Piątej Koalicji .

Sytuacja

Geograficzny

Walka rozgrywa się przed ujściem rzeki Charente między Fouras a wyspą Oléron , na północy z wyspą Aix . Port wojskowy Rochefort znajduje się w górnym biegu rzeki Charente .

Wojskowy

W 1809 roku Napoleon ustanowił blokadę kontynentalną . Ale flota brytyjska w odwecie zablokowała każdy z portów Imperium .

Zagrożone są kolonie Antyli . Planowane jest wysłanie tam eskadry w celu dostarczenia zapasów i posiłków. W tym celu statki odpływają z Brześcia pod dowództwem admirała Willaumeza , aby dotrzeć do Rochefort , miejsca spotkań w celu oficjalnego wyjazdu do kolonii. Mijając, muszą odzyskać statki w Lorient , ale nie są gotowi. Dywizjon nie czekał i kontynuował podróż do Rochefort bez incydentów.

Francuskie statki, zakotwiczone przed ujściem rzeki Charente , są obserwowane przez eskadrę admirała Gambiera , która kotwiczy nieco na północny zachód od wyspy Aix w porcie Basków.

Zaangażowane siły

Brytyjczycy ustawili w szeregu 34 okręty, w tym 11 okrętów liniowych. Flagowy jest HMS Caledonia 120 pistoletów. Pozostałe to okręty trzeciego stopnia , z 74 działami lub 80 działami dla trzech z nich. Wystawiają również 7 fregat , od 44 do 32 dział. 32-działowy HMS Mediator jest uzbrojony we flet i odegra ważną rolę w walce. Fregata HMS Imperieuse to fregata Lorda Cochrane'a . Royal Navy ma wtedy 40 innych statków transportowych, w tym te, które zostaną przekształcone w strażaków . Mają też 3 „piekielne statki maszynowe” (sic!) Przygotowane przez pułkownika Congrève'a  : szkuner, HMS Whiting i dwa czarterowe kutry , Nimrod & King Georges , są wyposażone w rampy.

Francuzi zmontowali 11 okrętów liniowych i 4 fregaty. Flagowy jest potężny ocean z 118 dział. Dwa 80 dział typu Tonner , Foudroyant i Ville-de-Varsovie (dowodzone przez dowódcę Cuvilliera ) uważane nawet przez Brytyjczyków za wspaniały okręt. Siedem statków z 74 działami ( Aquilon , Cassard , Jemmapes , Patriote , Regulus , Tonnerre i Tourville ), do których możemy dodać Kalkutę  (w) , brytyjską zdobycz, ex- Indiaman z 54 działami. Jest uzbrojony we flet i niesie ze sobą sporo wyposażenia dla Indii Zachodnich, np. Moździerze, beczki z proszkiem, mąkę itp. Cztery fregaty to 44 działa: Elbe , Hortense (dowodzone przez kapitana Halgana ), Indienne i Pallas .

Walka

Początki

Pomysł podpalenia francuskiej eskadry wydaje się pochodzić od brytyjskiej Admiralicji i nie został zaakceptowany przez Gambier. Następnie Pierwszy Lord zaproponował Thomasowi Cochrane'owi, który ma reputację pasjonata, aby przejął kontrolę nad operacją. Pomimo środków ostrożności podjętych w celu oszczędzenia wrażliwości, jego przybycie nie zostało zbyt dobrze przyjęte na miejscu: poza tym, że został mianowany ponad dowódcą eskadry, dobrze wiadomo, że nie czuje się zbytnio związany otrzymanymi rozkazami.

Wszystkie możliwe statki, od transportowców po małe przechwycone klapy pływowe, są przekształcane w strażaków . Na wybrzeżach Downs prasa ogłosiła nawet przygotowanie 12 dodatkowych oparzeń . Na dokładkę poświęcimy nawet fregatę HMS Mediator , która przekształca się w pływającą bombę i której masa musi umożliwiać pokonanie każdej przeszkody na jej drodze przez Francuzów.

Francuskie statki są zakotwiczone na południowym wschodzie wyspy Aix , na trzech liniach:

Są zacumowani na dwóch kotwicach, dziobowych i rufowych, które trzymają ich dziób na północnym zachodzie i wystarczająco blisko wyspy Aix, aby mieć pewność, że Brytyjczycy nie będą w stanie prześlizgnąć się między statkami a lądem, jak w bitwie z Aboukir .

Na wszelki wypadek Brytyjczycy sprawdzili prądy, zrzucając beczki z płonącą smołą. Te przybyły prosto na kotwicę eskadry. Dla Francuzów jest oczywiste, że ich wrogowie przygotowują atak. Mogą nawet obserwować w oddali przygotowywanie się gryzącego ognia . Nie jest tajemnicą, że brytyjska prasa w ogóle ogłasza operację.

Aby zabezpieczyć punkty kotwiczenia, niemiecki admirał kazał ustawić pływający bom, długi na prawie 900 sążni. Planuje ustanowić dwa, ale żądany sprzęt nigdy nie zostanie dostarczony. Bom będzie zatem składał się głównie z drzewc dostarczonych przez same statki, utrzymywanych na miejscu za pomocą kotwic, które zostaną usunięte z tych samych statków. Arsenał Rochefort nie daje prawie nic. Niemiec decyduje się także wyposażyć 73 długie łodzie w 36 dział lub karronadę  ; większość tej flotylli jest dostarczana przez eskadrę. Będą musieli patrolować wokół eskadry, aby uniknąć przykrych niespodzianek. W końcu Allemand wpadł na pomysł, aby zdemontować część masztów i oczyścić żagle, aby zapewnić jak najmniej materiału do pożaru spowodowanego na przykład pożarem .

Jeśli te różne środki nie wydają się nienormalne, a priori, zostaną później ostro skrytykowane. Pośpiesznie skonstruowany bom z niewystarczającym materiałem, słabo zamocowany, jest słaby ze względu na swoją prowizoryczną konstrukcję i znajduje się zbyt blisko kotwiczenia eskadry. Łodzie wiosłowe uzbrojone w armatę przenoszone za ciężkie dla nich, niektóre z nich się wywrócą. Poruszają się tylko z trudem, a jeśli morze jest trochę wzburzone, wezmą wodę na pokład i zatoną. Statki mogą wtedy zostać rozebrane, tracąc w ten sposób skuteczny środek do odbijania hitterów. Jeśli chodzi o redukcję masztów, to należy mieć pewność, że statki będą mogły manewrować z trudnością tylko wtedy, gdy będą musiały opuścić swoje kotwiczenia, a to bez pomocy swoich łodzi.

11 kwietnia

Pogoda jest pochmurna, morze jest ciężkie. Wiatr z północnego zachodu, bardzo chłodny . Przypływ rośnie wieczorem.

W ciągu dnia brytyjskie fregaty zakotwiczyły tuż poza zasięgiem dział Aix i Oléron . Są połączone innymi budynkami. Admirał niemiecki myśli o strażakach i rozkazach wysłania uzbrojonych łodzi, ale te nie mogą walczyć z wiatrem i przypływem.

O zmroku Brytyjczycy zaatakowali z pomocą około trzydziestu bombowców . Wcześnie ogień będzie podpalili jeden z trzech „piekielnych maszyn do statków” Congreve, inne na mieliznę lub w płomieniach przedwcześnie. Ale katamarany eksplodują pod wpływem boomu. Jednak opierała się aż do przybycia HMS Mediator . Na jej czele stoi sam Lord Cochrane z oficerem i czterema marynarzami. Ledwo uciekają, a bomba zapalająca eksploduje, niszcząc bom, przez który salwa innych bomb będzie mogła następnie przejść.

Lekki bałagan udaremnia akcję Francuzów. Jeden po drugim wypuszczali lub przecinali liny kotwiczne, aby ominąć suki lub jeden z pozostałych statków. Wiatr, przypływ i brak żagli będą utrudniać im manewry. Większość statków osiądzie na mieliźnie. Admirał niemiecki ograniczył się do wydania rozkazu: swobody manewru.

12 kwietnia

O świcie tylko dwa statki pozostają na kotwicy pod wyspą Aix , Foudroyant i Cassard , które wypełniały rozkazy kontradmirała Gourdona . Pozostałe są rozrzucone, wyrzucone na prawie każdy skalny lub błotnisty brzeg w okolicy. Każda załoga gorączkowo próbuje się wydostać, z różnym skutkiem. Wypuszczą część swojej artylerii za burtę, aby spróbować odciążyć. W ten sposób na dnie zatoki będziemy mieli 385 armat lub karronad.

Jeśli Cochrane jest chętny do wznowienia ataku i całkowitego zniszczenia eskadry wroga, Gambier woli zwlekać, biorąc pod uwagę, że nie jest to już zagrożenie, które Cochrane uważa za niekompetencję. Pod koniec poranka lekkie statki i kilka fregat przypłynie, by zbombardować bezbronne statki. Ich położenie oznacza, że ​​generalnie będą w stanie odpowiedzieć na ogień tylko swoimi wycofującymi się działami, czyli ogólnie dwoma działami (chociaż Ocean może wystawić osiem). Jest to dla nich tym łatwiejsze, że żaden francuski budynek nie przychodzi do pomocy zaatakowanym statkom. Aquilon The City of Warsaw , w Kalkucie , Tonnerre będzie zatem podpalony przez ich załogi lub przez Brytyjczyków. 15 kwietnia fregata l ' Indienne rozbiła się o skałę, z której nie mogła się wydostać.

Wyniki

Bitwa ta zakończyła się bezsporny brytyjskim zwycięstwie, niszcząc fregaty i cztery statki z francuskiej eskadry , bez żadnych innych strat niż wypala one wykorzystywane i rujnuje nadzieje wzmocnień dla zagrożonych kolonii w Indiach Zachodnich . To kolejna katastrofa dla floty cesarskiej na równych prawach, mimo obecności potężnie uzbrojonych fortów, mimo znajomości wybrzeża, francuskie okręty, choć w bardzo dobrym stanie do walki, są bezsilne wobec determinacji i pomysłowości. wroga.

„Nic, panie”, powiedział niemiecki admirał, „nic nie mogło powstrzymać tych mas pędzonych gwałtownym wiatrem”. Nie mieliśmy wrogów do walki, tylko ogólne zniszczenia i prowokacje, których trzeba było uniknąć. "

Ta wiadomość została wysłana do Napoleona w kilka dni po tej druzgocącej klęsce.

Ogłoszona porażka

Zaledwie rzut kamieniem od portu w Cesarstwie Francja nie była w stanie w żadnym momencie udzielić niezbędnej pomocy zagrożonym statkom. W następnych dniach zostali uderzeni przez barki wroga.

Wśród Francuzów: próba i opuszczona strona

Czterech francuskich dowódców , którzy nie mogli lub chcąc wplątać w nie admirała niemieckiego, a także ministra, który go mianował, Decres , zostało postawionych przed sądem wojskowym.

Podczas procesu 9 września 1809Jean-Baptiste Lafon, który dowodził Kalkuty , jest potępiony przez Radę wojnie poszukiwany przez cesarza Napoleona , i przepuszcza przez ramiona na pokładzie flagowego The Ocean zacumowany w Charente .

Wyrok Rady Wojennej

Plik 17 października 1816, Kapitan Charles Nicolas La Caille zostaje zrehabilitowany decyzją króla Ludwika XVIII .

Fort Boyard, dodatkowa ofiara

W 1801 r. , Korzystając z krótkiego rozejmu w wojnie między Francją a Anglią , pierwszy konsul , który zatwierdził projekt, Bonaparte , nakazał wznowić budowę fortu między wyspami Aix i Oléron w celu ochrony zakotwiczonych floty przed wtargnięciem wroga do portu. Pierwszy riprap był trudny do zbudowania od 1804 roku . W czerwcu 1809, po tej katastrofalnej bitwie, budowa fortu, pomimo bardzo dużych sum wydanych i 75000  m 3 kamieni rozlane, został oficjalnie porzucony.

Wśród Brytyjczyków: sąd wojskowy

Thomas Cochrane zostaje nagrodzony za swoje zwycięstwo, otrzymując tytuł Kawalera Wielkiego Krzyża Orderu Łaźni , drugiego kapitana, po Lordie Saint-Vincent , który otrzymał ten zaszczyt. Natychmiast informuje lorda Mulgrave'a, że ​​jeśli w Izbie Gmin zostanie zaproponowany głos z podziękowaniami dla Lorda Gambiera , zagłosuje on przeciw. Gambier kontratakował, prosząc o rozprawę wojskową w celu oczyszczenia jego zwyczajów. Cochrane popełnił następnie różne błędy taktyczne, które pozwoliły Gambierowi zostać uniewinnionym z honorami, a następnie uzyskać podziękowanie od Izby Gmin. I odwrotnie, sąd wojskowy uznał Cochrane'a za winnego zniesławienia starszego oficera.

Analiza

Opinie

Postać często opisywana jako dworzanin dla swoich przełożonych i tyran dla swoich podwładnych, rola admirała Lallemanda w sprawie Ile d'Aix została surowo doceniona przez jego rówieśników. Tak więc, kiedy w lipcu 1809 r . Objął dowództwo eskadry w Tulonie , nie znalazł nikogo, kto by zaakceptował bycie jego kapitanem. To musi być wyznaczone przez ministra Decrèsa . Admirał był krytykowany w szczególności za trzymanie wokół własnego statku prawie 30 łodzi, które miały zostać użyte do jego ewakuacji (w szczególności jego rzeczy osobiste; dowódca Regulusa , kapitan Lucas , w adnotacjach qu ', które zrobił na Niemiecki raport zdradziecko wspomina, że ​​„zgubiłeś tam swoje diamenty” ...), wydając nawet rozkaz strzelania do łodzi wiosłowych, które miały się oddalać.

Uwagi i odniesienia

  1. To na tych wodach znajduje się słynny Fort Boyard . Ale jeśli prace nad jego budową rozpoczęły się w 1801 roku , to daleko im do zakończenia.
  2. Indiaman to uzbrojony statek handlowy Angielskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej .
  3. zgodnie z raportem sprawy przez Brytyjczyków, w dokumentach uzupełniających przekazanych przez J. Silvestre'a.
  4. Na przykład, brytyjski krytyk z6 kwietnia 1809. Artykuły te zostaną częściowo zajęte przez Monitora , ale po bitwie.
  5. Długość podana w niemieckim raporcie, cytowanym przez J. Silvestre'a. Grubas jest wart 1949 metrów. Wysięgnik ma zatem około 1750 metrów długości.
  6. J. Silvestre zauważyć, że wprowadzony został na 18  h  0 . Ale powinno być uruchamiane o 20  wieczorem  0 . Kajaki będą wtedy musiały wiosłować pod prąd.
  7. Dokładna liczba jest trudna do ustalenia. Każda relacja daje inną liczbę; ale wszyscy mają około trzydziestki.
  8. Artykuł w czasopiśmie Navires & Histoire , cytowany w bibliografii, zawiera reprodukcję rysunku tego typu maszyny.
  9. Étienne Taillemite , Słownik francuskich żeglarzy , redaktor Taillandier, Paryż 1982, s.  143 .
  10. Według J. Silvestre: 47 do oceanu , 62 do Foudroyant , 43 do Cassarda , 66 do Regulusem , 27 dla Tourville , 13 do Jemmapes , 63 do Patriote . Również fregaty: 25 dla Pallas , 19 dla Łaby , 20 dla Hortensji …
  11. Okresowe kronikach miasta Orlean - 6 th  roku, 2 nd  semestr n o  607 - Opublikowane w środę, 25 października 1809, s. 292, 293, 294.
  12. Julien Lafon, Historia poparzeń na wyspie Aix , Paryż 1867.
  13. Ten sam, który w Trafalgarze dowodził Redoubtable , który poprowadził do ataku na HMS  Victory i jeden z jego strzelców zabił Nelsona .
  14. Droin, str.  202 .

Zobacz też

Źródła i bibliografia

Dokument użyty do napisania artykułu : dokument używany jako źródło tego artykułu.

  • Jules Silvestre, Angielscy strażacy w porcie Île d'Aix w Paryżu, redaktor Arthur Savaète, 1912, [ czytaj online ] Dokument użyty do napisania artykułu
  • Julien Lafon, History of the Burns on Île d'Aix , Paryż, Aymot, 1867. Autor jest wnukiem komendanta Lafona.Dokument użyty do napisania artykułu
  • Gérard Piouffre, La nuit des brûlots , Ships & History 19 i 20, sierpień i październik 2003 ( ISSN  1280-4290 ) Dokument użyty do napisania artykułu
  • Dominique Droin , Napoléon & les burnots de l'île d'Aix , Saint-Laurent-de-la-Prée (38 rue du Vinaigre, 17450, Prée-Océan,2003, 220  s. ( ISBN  978-2-951-53633-3 ) Dokument użyty do napisania artykułu
  • CV Pichot, Katalog francuskich okrętów wojennych , Paryż, 1967.
  • Jean Boudriot, Statek z 74 armatami , tom 4, Éditions des Quatre Seigneurs, Grenoble, 2001.

Linki zewnętrzne