Ateji (当て字 ) Czy w japońskim piśmie, słowo lub wyrażenie składa się z ideogramów ( kanjis ) używanych wyłącznie dla ich fonetycznego wartości , niezależnie od ich semantycznej wartości . Tak jest na przykład w przypadku słowa kurabu (倶楽部(クラブ) , "Klub" ) . O ateji mówimy również wtedy, gdy uciekamy się do nietypowego odczytywania kanji lub połączenia kanji, którego znaczenie nie jest bardzo odległe. Dotyczy to na przykład unmei (運 命 , „przeznaczenie” , „przeznaczenie” ) , wymawianego sadame („zasada, regulacja”, co może również oznaczać „przeznaczenie, przeznaczenie”) lub nawet onna (女 , „kobieta” ) , wymawiane hito ("osoba, osoba").
Co więcej, gdy kojarzymy czytanie kun (semantykę) ze złożeniem kanji, którego wymowy nie można wywnioskować z każdego kanji, mówimy o jukujikun (熟字 訓). Tak jest na przykład w przypadku 大人 wymawianego „otona”, podczas gdy ani 大人 nie jest wymawiane „o”, ani 人 nie jest wymawiane „tona”. Z drugiej strony taki odczyt związku musi być powszechny w użyciu. Dlatego nie uważa się a priori, że sadame jest jukujikun運 命, ale raczej ateji . Jeśli jednak czytanie sadamistyczne stanie się w końcu normą, wtedy będziemy mówić o jukujikun .
Wiele przykładów tego systemu znajdujemy w literaturze ( szczególnie ery Meiji ), w mandze , a nawet w pieśniach karaoke , które dają dwa równoległe poziomy rozumienia tekstu, o ile pożądaną lekturę wskazuje furigana : Czytanie fonetyczne z jednej strony, a semantyczna treść każdego znaku z drugiej strony mogą czasem być nawet sprzeczne.