Schistosity opisano rodzinę sub-równolegle i regularnie oddalonych płaszczyznach, według których schistose skały jest łatwo ciąć (lub podzielone ) do bardziej lub mniej grubych warstwach. Warstwy te oznaczają spłaszczenie skały łupkowej , zwykle w fazie deformacji. Płaszczyzna schistosity otwiera się łatwo, ponieważ jest to mechaniczna nieciągłość; Ta właściwość jest dobrze wykorzystana , na przykład w wielkości łupków i lauzów .
Płaszczyzny łupków rozwijają się w kierunku prostopadłym do maksymalnej płaszczyzny spłaszczenia. Dotyczą one tylko minerałów, które mogą być zorientowane (minerały mające kształt igły, pryzmatu lub płytek) i często odzwierciedlają fakt, że miki (foliacja) są reorientowane, krystalizowane lub rekrystalizowane płasko na tych płaszczyznach. Jako taka, łupkowatość jest często charakterystyczna dla skał metamorficznych przez pojawienie się nowo powstałych minerałów zwanych wybuchami (reliktowe kryształy nazywane są klastami). Można wyróżnić granoblastic (kryształy granulatu), lepidoblastic (minerały płatkowe, takie jak miki), nematoblastic (minerały, takie jak igła amfibole ) tekstury .
Łupek występuje prawie systematycznie w skałach, które uległy deformacji (fałdy, strefy ścinania), bez odpowiednika w skałach, które tego nie zrobiły. Łupek jest zatem płaszczyzną mechanicznej anizotropii , zwykle zbliżoną do płaszczyzny osiowej fałd - będziemy wtedy mówić o fałdach synschistycznych.
Geolodzy wyróżniają dwa główne typy łupków:
Skała może zawierać kilka schistoz, które odzwierciedlają każdą z faz deformacji podczas jednej lub więcej orogenezy. W zależności od ich morfologii i stopnia spłaszczenia (coraz bardziej plastyczna deformacja) geolodzy wyróżniają kilka typów łupków:
Łupek jest wytwarzany przez spłaszczenie. Główne mechanizmy to rozpuszczanie pod ciśnieniem ( lub rozpuszczanie pod ciśnieniem ), sztywna rotacja, odkształcenie wewnątrzkrystaliczne i zorientowana krystalizacja. Mechanizmom tym często towarzyszy neokrystalizacja (rekrystalizacja metamorficzna).
Głównym procesem jest rozpuszczanie-rekrystalizacja (in) . "Płyn zawarty w porowatości skały, zdolny do rozpuszczenia rozpuszczalnych pierwiastków, które stoją przed głównym ściskaniem, redystrybuuje te pierwiastki w sąsiednich sektorach chronionych przed naprężeniami" . Proces rozpuszczania - krystalizacji to migracja atomów w międzywęzłowej fazie płynnej agregatu kryształów poddanych naprężeniom różnicowym . To ciśnienie powoduje pojawienie się różnicy w potencjale chemicznym między powierzchniami kryształów, które mają tendencję do rozpuszczania, a powierzchniami, na których rozpuszczone pierwiastki rekrystalizują ( kwarc , biotyt , mika , amfibol itp.) W postaci ziaren lub włókien. Minerały istniejące przed deformacją ( klasty ) lokalnie modyfikują tworzenie łupków, chroniąc przestrzenie ( cienie ciśnieniowe (in) ), w których wykrystalizowały rozpuszczone pierwiastki.