Car to królewski lub cesarski tytuł szlachecki noszony przez władców Rosji (od 1547 do 1917 ), Bułgarii (od 917 do 1018 , od 1185 do 1422 i od 1908 do 1946 ) lub Serbii (od 1346 do 1371 ). Carski jest formą autokracji (późniejsza absolutyzmu ) specyficzne dla Wielkiego Księstwa Moskiewskiego (późniejszy tsarat Rosji i Imperium Rosyjskiego ).
W języku francuskim termin „car” zapisywano jako „car”, „car” lub „csar”. Pierwsza poświadczona pisownia w języku francuskim to „car”; ta pisownia jest zasługą austriackiego dyplomaty Zygmunta von Herbersteina w Notatkach o sprawach moskiewskich ( Rerum Moscoviticarum Commentarii , 1549 ). Pozostałe dwa były rzadsze, a nawet anegdotyczne (jak „csar”); są teraz zastąpione przez „car”.
W języku rosyjskim termin „car” jest napisany царь ; w języku bułgarskim , macedońskim i serbskim zapisuje się цар. „Car” pochodzi, za pośrednictwem greki używanej w Bizancjum , a następnie słowiańskiej , od łacińskiego tytułu Cezar , który nadał także niemieckiemu cesarzowi .
Wolter jednak w Rosji za Piotra Wielkiego kwestionuje łacińskie pochodzenie tego słowa: rzeczywiście tytuł „cara” nosił orientalni książęta Złotej Ordy (Kazań, Astrachań). W rzeczywistości, słowo „car” został użyty w Rosji aż do XIII th wieku niż do wyznaczenia Ada ( Βασιλεύς ), przy czym „Caesar” z Bizancjum ; dopiero podczas XIII -go wieku chanów Złotej Ordy zaczęli dawać sobie tytuł „cara”, który nie wiąże się słowo jest oryginalny mongolski . Faktem jest jednak, że wielki książę moskiewski używał tytułu „cara” dopiero po pokonaniu chanów Złotej Ordy.
Z drugiej strony, niektóre źródła podają, że perskie pochodzenie słowa „car” (od perskiego słowa سر , sar , co oznacza „głowa”, „wódz” lub „początek”) jest „bardziej prawdopodobne” niż samo w dużej mierze dominuje etymologia słowa „car”, od słowiańskiego цѣсарь, tsěsarĭ , César .
W Rosji pochodzenie tego tytułu jest bezpośrednio związane z rolą, jaką Rosja uważała za spadkobiercę Cesarstwa Bizantyjskiego, a więc Cesarstwa Rzymskiego rządzonego przez Cezarów . Termin „car” był rzeczywiście nieoficjalnie używany, ponieważ wielki książę moskiewski Iwan III poślubił bizantyjską księżniczkę Zofię Paleolog na12 listopada 1472 rw Moskwie Sobór Zaśnięcia Matki Bożej . Rzeczywiście, poślubiając siostrzenicę Konstantyna XI , narzucił się jako następca Bazyleusza , upadek Konstantynopola datowany na 1453 rok .
Termin „car” oznaczał rosyjskiego suwerena od16 stycznia 1547w dniu, w którym Iwan IV Groźny , dawniej Wielki Książę Moskwy, został konsekrowany na „cara całej Rosji” w soborze Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Moskwie . Ten nowy tytuł daje mu status podobny do cesarza .
W 1721 roku , Peter ja pierwszy Wielki postanawia zmienić swój tytuł: porzucił że od cara wziąć to, wysunięty, z imperator , to znaczy od cesarza , że imperium rosyjskiego jest uważany za „The Third Rome ”, a tym samym sukces z Roman Imperium i Cesarstwo Bizantyjskie (bizantyjska dziedziczka Sophie poślubiła Iwana III ). Wszyscy jego następcy przyjęli ten nowy tytuł, ale termin „car”, poprawny, ale nieoficjalny, pozostał jednak najczęściej używany, zarówno w Rosji, jak i na świecie.
Powtarzającym się mitem w Imperium Rosyjskim jest mit „cara wyzwalającego” lub „prawdziwego cara”, który ma ulżyć nędzy ludu. Dało to początek kilku pretendentom do tronu, w tym „ fałszywemu Dymitrowi ”. Mit ten posłużył do poparcia wielu powstań kozackich , z których najbardziej znane to Bołotnikowa z 1606 r., które dosięgną murów Moskwy, Stenka Razine w latach 1666-1671 i Pugaczowa. , w latach 1773-1774.
Tytuł „cara” nosiło dwóch serbskich władców:
Car Stefan Uroš IV Dušan nabył prawo i nosił tytuł cara, gdy został władcą Greków. Więc mógł być Basileusem . Z tego powodu mnisi z Góry Athos przyjęli jego koronację. Po śmierci syna i rozbiciu imperium serbskiego tytuł przestał być aktualny.
Tytuł „cara” został wprowadzony przez Symeona I st Bułgarii w 919 ; aby konkurować z Bizancjum , przyjął następnie tytuł „cara ( samochodu ) Bułgarów i Greków”.
Słowo „car” znajdujemy w rosyjskich przysłowiach „ сог высоко, царь далеко! » I bułgarski « Бог високо, цар далеко! „ Co dosłownie oznacza „Bóg jest za wysoko, a car za daleko! ” . Innymi słowy, „polegajmy tylko na sobie” .