W Hamidian masakry odnoszą się do pierwszej serii przestępcy dużą skalę akty wymierzone w Ormian w Imperium Osmańskim . Miały one miejsce w latach 1894-1896 za panowania sułtana Abdülhamida II, znany w Europie pod nazwą „Czerwony Sułtan” lub „Wielki Saigneur”. Kwalifikator nawiązuje do imienia sułtana Abdülhamida II, za którego panowania te masakry miały miejsce. Chociaż tradycyjna historiografia zachodnia przypisuje mu swoje masakry, sam sułtan nigdy ich nie nakazał, a spontaniczny charakter tych zabójstw był wynikiem popularnej i reakcyjnej akcji wspieranej i/lub organizowanej przez lokalne milicje. Masakry były skierowane głównie na Ormian, ale także dotknęły syryjskich chrześcijan , jak w Diyarbakır, gdzie masakra spowodowała śmierć 25 000 osób.
Masakry zaczęły przybierać na sile w 1894 r. w latach 1894-1895 i stopniowo zmniejszały się w 1897 r. w obliczu presji międzynarodowych potępień. Liczba ormiańskich ofiar nie jest dokładnie znana i według autorów wynosi od 80 000 do 300 000.
Wrogość wobec Ormian karmi pozycję coraz bardziej niepewną z Imperium Osmańskim w czasie ostatniej ćwierci XIX -tego wieku. Osmanie stracili Bałkany i muszą stawić czoła nacjonalistycznym prądom domagającym się autonomii, a nawet niepodległości. Ormianie od początku lat 70. XIX wieku walczyli o reformy obywatelskie i fiskalne oraz ogólnie o równe prawa z muzułmanami. Władcy osmańscy postrzegali to jako zagrożenie dla islamskiego charakteru imperium i dla samego jego istnienia.
Zwycięstwo Rosji w wojnie 1877-1878 , związane z kryzysem finansowym, jaki przeżywa imperium od 1873 r. i umieszczające je pod quasi-fiskalnym nadzorem mocarstw zachodnich, wzbudziło wśród Ormian nadzieje na wyzwolenie. Ale Kongres Berliński utrzymuje większość terytoriów ormiańskich pod panowaniem osmańskim. Niepokoje społeczne miały miejsce w Merzifonie (1892) i Tokat (1893) protestując przeciwko uzurpacji ziemi, grabieży Kurdów i Czerkiesów , nieprawidłowościom w poborze podatków, odmowie przyjęcia chrześcijan jako świadków w procesach. Sułtan nie był jednak gotów zrezygnować ze swojej władzy. Turecki historyk i biograf Abdulhamid Osman Nuri zauważa, że „samo wspomnienie słowa«reforma»Abdul Hamid drażni i wzbudza jego przestępcze instynkty . ”
Wschodnie prowincje Azji Mniejszej były obszarem niepewności ze względu na słabość imperium. Bandy nieregularnych Kurdów regularnie atakowały wsie ormiańskie. Nie mogąc położyć temu kresu, sułtan Abdülhamid dał im oficjalną quasi-gwarancję. Ci bandyci byli znani jako Alaylari Hamidiye (należący do Hamida).
Dla ich obrony Ormianie zorganizowali się w latach 80. XIX wieku w formacje rewolucyjne : Dachnak , Armenakan , Hentchak .
W 1894 r. pojawiły się napięcia między ormiańskimi rolnikami a plemionami kurdyjskimi, które nękają swoją ludność, co jest zwiastunem pierwszej masakry. To prześladowanie wzmacnia nastroje nacjonalistyczne wśród Ormian. Pierwsza godna uwagi rewolta ormiańskiego ruchu oporu ma miejsce w Sassoun . Aktywiści Hentchak, Mihran Damadian, Hampartsoum Boyadjian i Hrayr zachęcają do oporu z powodu braku działań rządu przeciwko prześladowaniom i podwójnemu opodatkowaniu ze strony tureckiego państwa centralnego i kurdyjskich lordów feudalnych. Armeńska Federacja Rewolucyjna jest uzbrajanie mieszkańców regionu. Ormianie mierzą się z armią osmańską i nieregularnymi kurdami w Sassoun, ale muszą poddać się wyższości przeciwników i tureckim zapewnieniom o amnestii, która nigdy nie będzie przestrzegana.
Aby wyeliminować wszelki opór, miejscowy gubernator zachęca muzułmanów do mobilizacji przeciwko Ormianom. Historyk Lord Kinross pisze, że tego rodzaju masakry były często skanalizowane przez gromadzenie muzułmanów w miejscowym meczecie i twierdzenie, że Ormianie mieli zniszczyć islam. Przemoc szerzy się i szybko rozprzestrzenia się w większości miast Armenii.
W Październik 1895, wielkie mocarstwa (Wielka Brytania, Francja i Rosja) interweniują u sułtana, aby zmniejszyć władzę Alaylari Hamidiye . 1 st październik 1895, dwa tysiące Ormian maszerowało w Konstantynopolu i wystąpiło z petycjami o wprowadzenie reform. Policja osmańska brutalnie rozproszyła tłum. Natychmiast masakry Ormian wybuchły w Konstantynopolu, a następnie rozprzestrzeniły się na inne prowincje zamieszkane przez Ormian: Bitlis , Diyarbakir , Erzeroum , Charput , Sivas , Trabzon i Van . Tysiące Ormian zostało zabitych przez swoich muzułmańskich sąsiadów i siły rządowe, a wielu innych zginęło podczas mroźnej zimy 1895-96. Najgorsze okrucieństwa miały miejsce w Ourfie, gdzie wojska osmańskie spaliły katedrę ormiańską, w której schroniło się 3000 Ormian, i rozstrzelały tych, którzy próbowali uciec.
Zabójstwa trwały do 1897 roku. W ciągu trzech lat było 200 000 do 250 000 ofiar, nie licząc grabieży, wywłaszczeń i porwań kobiet; 350 wiosek zostało wymazanych z mapy, 645 kościołów zniszczonych. Musimy również wziąć pod uwagę, że 100 000 Ormian wybiera wygnanie w krajach zachodnich lub w Rosji, a kilkadziesiąt tysięcy schroni się w zachodnich prowincjach Imperium Osmańskiego. Wszyscy ormiańscy rewolucjoniści zostali zabici lub udali się na wygnanie do Rosji. Rząd osmański rozwiązuje ormiańskie ruchy polityczne. Dla Vahakn Dadrian, te masakry mieć proto-ludobójcze wymiar i stanowią preludium eksperymentalny do ludobójstwa 1915 roku .
W ciągu tych trzech lat ścigano również niektóre grupy nieormiańskie. Alaylari Hamidiye rzeczywiście dokonanych masakr Asyryjczykami Diyarbakir Hasankeyef , Sivas i innych części Anatolii.
Szczątki Ormian na cmentarzu Erzerum, 1895
Turcja i ormiańskie okrucieństwa , według naocznego świadka, 1896 r.
Portret kobiety ormiańskiej, 1896
Sieroty i Ocaleni, publikacja z 1917 r.
Wiadomość o masakrach jest szeroko relacjonowana w Europie i Stanach Zjednoczonych i wywołuje silne reakcje ze strony obcych rządów i organizacji humanitarnych.
Jean Jaurès potępia masakrę ludności ormiańskiej w przemówieniu do Izby Deputowanych na temat3 listopada 1896 r..
W 1896 roku, w szczytowym momencie masakr, Abdülhamid próbował ograniczyć wpływ międzynarodowych protestów. Amerykański tygodnik Harper jest zakazany przez osmańską cenzurę za relacjonowanie masakr.
Amerykańska kreskówka w obliczu masakry, 1896
Abdul Hamid siedzący na tronie ze zwłok, ilustracja niemiecka b. 1899
Masakry Adana na okładce Ilustrowanego Suplementu do Petit Journal du2 maja 1909
Masakra w Konstantynopolu, „ Le Petit Parisien ”,13 września 1896 r