Waleriana | |
Cesarz rzymski | |
---|---|
Aureus z podobizną Valérien. | |
Królować | |
Pierwszy uzurpator, a następnie legalny sierpień 253 - 260 (~7 lat) |
|
Okres | „Trzydziestu tyranów” |
Poprzedzony | Emilien |
Współimperator | Gallien |
Uzurpowany przez | Cyriady ( 259 - 260 ) |
Śledzony przez | Sam Gallien |
Biografia | |
Imię i nazwisko | Publiusz Licyniusz Walerianus |
Narodziny | vs. 195 |
Śmierć | ok. 260 (+ 65 lat) - Persja |
Żona | Mariniane ( śr . 218 - śr. 253 ?) |
Potomstwo | (1) Gallienus (2) Valerianus Minor |
Cesarz rzymski | |
Valérien ( Publius Licinius Valerianus ) był cesarzem rzymskim w latach 253 - 260 . Dzieli władzę ze swoim synem Gallienusem ( Publius Licinius Egnatius Gallienus ; 218 - 268 ) , który zastąpił go jako jedyny cesarz rzymski od 260 do 268 .
Valerian jest senatorem , który, jeśli wierzyć Aureliuszowi Wiktorowi , należałby do ludu Licinii . Był żonaty z Mariniane (już zmarła w 253 ), od której miał syna Galliena .
Był konsulem pełnomocnym av. 238 i mianowany księciem Senatu w 238 .
W 249 cesarz Decjusz powierzył Valérienowi cywilną administrację imperium, gdy ten wyruszył na walkę z Gotami. W 253 r. stacjonował wówczas w Górnej i Dolnej Germanii , otrzymał od cesarza Treboniena Galle zlecenie stłumienia uzurpacji generała Emiliena . Dowódca wojsk i Governor of Upper Mezja i Dolnej Mezji , został uznany Imperator przez swoich żołnierzy po zwycięstwie przeciwko Gotów , symbolicznej zemsty za katastrofę Abrittus . Valérien jednak przybywa za późno: podczas marszu do Mezji dowiaduje się, że cesarz Trebonien Galle i jego syn Volusien zostali zamordowani przez swoich ludzi, a Emilien przywdział cesarską purpurę. Ogłoszony cesarzem przez swoje wojska, Valérien maszeruje do miasta Spoleto, gdzie zebrała się armia Emiliena. Jeszcze przed wybuchem bitwy cesarz Emilien został z kolei schwytany i stracony przez własnych żołnierzy, którzy następnie zebrali się wokół Valérien. Stary senator (miał wtedy prawie sześćdziesiąt lat) został w ten sposób panem cesarstwa wwrzesień 253.
Valérien łączy siły ze swoim synem Gallienusem : każe mu zostać uznanym przez Senat za Augusta i współcesarza, dzieli z nim trudne zadanie obrony granic Cesarstwa . Gallien jest odpowiedzialny za rząd na Zachodzie, Valérien za rząd na Wschodzie. Nie jest to jednak kwestia podziału Cesarstwa: Valérien i Gallien pozostają w stałym kontakcie, a podejmowane przez nich decyzje polityczne, religijne czy gospodarcze mają zastosowanie w całości Cesarstwa, ale świadczą o świadomości koniecznego podziału zadań, zapowiedź organizacji politycznej tetrarchii .
Gallien, odpowiedzialny za zapewnienie ochrony granic Zachodu, a zwłaszcza Galii, musi walczyć z barbarzyńcami, ale także z dwoma kolejnymi i mało znanymi uzurpatorami, Ingenuusem i Regalianem . Wojny domowe zmuszają Gallieno do opróżnienia brzegów Renu, pozostawiając barbarzyńcom możliwość ponownego splądrowania Galii, a nawet Hiszpanii. Frankowie i Alamanowie zostają ostatecznie pokonani w okolicach Mediolanu.
Ze swojej strony Walerian przeniósł się ze swoją armią z 254 r. do Antiochii , która rok lub dwa lata wcześniej została zdobyta i zniszczona przez Persów z Szapur I st . Pracuje nad odbudową miasta i odbudową obrony militarnej Wschodu. Od 254 do 259 , to wojna płac, może co roku przed Shapur I er z różnym powodzeniem. On opiera się na syryjskich notabli, w szczególności Palmyréen Odénath którą bez wątpienia mianuje gubernator z Syrii-Fenicji .
Po 4 latach panowania Valérien nagle wydaje kilka edyktów prześladowań w 257 roku . Uległby naciskom swojego ministra finansów Macrianusa, fanatycznego poganina, który bywał u mędrców, ale jednocześnie pragnął wzbogacić skarb, którym zarządza, konfiskując majątek bogatych chrześcijan.
Chrześcijańska hierarchia jest wstrząśnięta, wierni pozbawieni swoich elit, a władze podatkowe bardzo w dużej mierze opłacalne. Ofiary są liczniejsze niż podczas prześladowań Decjusza , zwłaszcza w Egipcie, w Kartaginie (męczeństwo Cypriana z Kartaginy ) iw Hiszpanii (męczeństwo biskupa Tarragony). W Rzymie stracone wybitne postacie chrześcijańskie to papież Sykstus II , biskup Rzymu z siedmioma diakonami, w tym św. Wawrzyńca , męczennik, spalony żywcem na grillu.
Jego syn Gallienus położył kres prześladowaniom, gdy tylko sam sprawował władzę po upokarzającej śmierci Waleriena: od 260 r. wydał edykt tolerancji, który miał zainaugurować czterdziestoletni okres względnego spokoju, małego pokoju w Kościele. . , poprzez kult chrześcijański zgodne z prawem i poprzez zwrot mienia skonfiskowanego z kościołów, zwłaszcza cmentarzach. Ten pokój nagle zakończy się wraz z prześladowaniami Dioklecjana i Galeriusza .
W 260 roku wydał bitwę do Sasanidów Persowie w Mezopotamii pomiędzy Carrhes ( Harran ) i Edessy ( Şanlıurfa ). Złapany w banalnej potyczce, został schwytany przez Shapur I er , który zabiera go do niewoli w Persji. Jego pretoriański prefekt Macrian odmawia negocjacji z Persami i nie płaci okupu. Jego syn Gallienus pozostaje jedynym prawowitym cesarzem i wydaje się, że nie robi nic, aby go uwolnić. Możemy jednak zauważyć, że Macrien , który zasiadł na tronie swego syna Quiétusa , nie jest zainteresowany powrotem Valériena, a Gallien , nie mając już kontroli nad Wschodem, nie jest w stanie interweniować ani kontaktować się z Persami . Ponadto trudna sytuacja gospodarcza, która tak naprawdę nie uratowała dewaluacji monetarnej 256 r., uniemożliwia mu płacenie jakiegokolwiek ważnego okupu.
Valérien umiera w niewoli w Persji w nieokreślonym terminie iw okolicznościach nie do końca znanych. O jego losie krążą różne wersje. Tradycje irańskie mówią, że jest dobrze traktowany przez swojego zdobywcę, ale historyk i polemista Chrześcijanin Laktancjusz za Konstantyna I po raz pierwszy opisał jego cel jako boską karę i upokorzenie, zmuszony do służenia swoim ciałem jako krok w szapurze na koniu, i że po jego śmierci Shapur kazałby mu oskórować, a potem kazałby mu opalać i ufarbować na czerwono, by ubrać manekina wystawionego w dużej perskiej świątyni jako symbol hańby Rzymu. Euzebiusz z Cezarei , inny pisarz chrześcijański i współczesny Laktancjuszowi , donosi bardziej trzeźwo, że Valérien zostaje sprowadzony do niewoli i poddany obelgom i szyderstwu. Aurelius Victor twierdzi, że został schwytany i żywcem obdarty ze skóry. Wreszcie, Historia August twierdzi, że trzej wschodni królowie sąsiadujący z Persami piszą do Shapura, aby nakłonić go do uwolnienia Valérien, co współcześni historycy, tacy jak Andreas Alföldi i André Chastagnol, uważają za czystą wyobraźnię autorów Historii Augusta i jeden sposób na obalenie Lactantiusa twierdzenie o pozostawieniu Valériena w niewoli bez żadnego wysiłku, aby go uwolnić. Jednak pozostaje prawdą, że Gallienus czy Macrien nie zrobili nic konkretnego dla uwolnienia Valériena.
Amin Maalouf w Les jardins de lumière (powieść) wyobraża sobie pojmanie Valérien podczas bitwy pod Edessą. Następnie przywołuje budowę tamy na rzece Karoun, noszącej nazwę Band-é-Kaïsar (zapora Cezara), przez legionistów Valérien.