Jean-Pierre Serre

Jean-Pierre Serre Obraz w Infoboksie. Jean-Pierre'a Serre'a w 2009 roku. Funkcjonować
Prezes
Towarzystwa Matematycznego Francji
1970
Karol Pisot Jean Cerf
Biografia
Narodziny 15 września 1926
Torby
Narodowość Francuski
Dom Paryż
Trening École normale supérieure (Paryż) (od1945)
Uniwersytet Paryski (do1951)
Czynność Matematyk
Tata Jean Serre ( d )
Małżonka Josiane Serre
Dziecko Claudine Monteil
Inne informacje
Pracował dla Kolegium Francuskie (1956-1994)
Obszary Geometria algebraiczna , algebra , teoria liczb , topologia
Członkiem Royal Society
Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences Rosyjska
Akademia Nauk
Amerykańskie Towarzystwo Filozoficzne Amerykańska
Akademia Sztuk i Nauk
Królewska Szwedzka Akademia Nauk
Amerykańskie Towarzystwo Matematyczne
Norweska Akademia Nauk i Literatury
Akademia Nauk
Amerykańska Akademia Nauk (1979)
Akademia Nauk w Turynie (2010)
Mistrz Filip Bord ( d )
Kierownik Henri Cartan
Nagrody Medal Fieldsa (1954)
Złoty Medal CNRS (1987)
Nagroda Abla (2003)

Jean-Pierre Serre , ur.15 września 1926w Bages ( Pireneje Wschodnie ), to matematyk francuski , uważany za jeden z największych matematyków XX th  wieku. Za swoje badania otrzymał wiele nagród. Otrzymał Medal Fieldsa w 1954 r., Nagrodę Balzana w 1985 r., Złoty Medal CNRS w 1987 r., Nagrodę Wolfa w dziedzinie matematyki w 2000 r. oraz Nagrodę Abla w 2003 r.

Biografia

Młodość i początki

Jean-Pierre Serre urodził się w 1926 roku w Bages ( Pyrénées-Orientales ) w rodzinie aptekarzy Adèle i Jeana Serre, a dzieciństwo spędził w Vauvert, gdzie osiedlili się. Jest uczniem Philippe'a Borda (również radnego generalnego kantonu Vauvert ) w szkole miejskiej (1932-1937).

Podczas nauki w gimnazjum dla chłopców w Nîmes (1937-1945) zdobył pierwszą nagrodę w dziedzinie matematyki na Concours Général . Tytuł licencjata nauk ścisłych i literatury uzyskał w 1944 roku. W wieku 19 lat, po zaledwie rocznych zajęciach przygotowawczych , wstąpił do École normale supérieure (promocja 1945 Sciences).

W 1948 otrzymał I nagrodę w Wydziale Matematyki .

Następnie współpracownik naukowy w CNRS (1948-1951), w 1951 obronił pracę państwową z topologii algebraicznej pt. Singular Homology of Fiber Spaces na Sorbonie pod kierunkiem Henri Cartana .

W 1948 r. dołączył do grupy Nicolasa Bourbaki , której był wówczas najmłodszym członkiem.

Pochodzący z rodziny protestanckiej jest ze swej strony ateistą .

Kariera

Był kolejno pracownikiem naukowym CNRS (1951-1953), pracownikiem naukowym CNRS (1953-1954), wykładowcą na Wydziale Nauk Uniwersytetu w Nancy (1954-1956) i jednocześnie kierownikiem z Cours Peccot w Collège de France w 1954-1955. W 1954 roku w wieku 27 lat Jean-Pierre Serre został najmłodszym laureatem Medalu Fieldsa , uważanego za odpowiednik Nagrody Nobla w dziedzinie matematyki (taka nie istnieje). W 1956 roku, w wieku 29 lat i najmłodszy z wydziału, Serre został wybrany do Collège de France (Katedra algebry i geometrii), gdzie wykładał aż do przejścia na emeryturę w 1994 roku, a także na kilku uniwersytetach zagranicznych. na Uniwersytecie Harvarda oraz w Instytucie Studiów Zaawansowanych w Princeton . Serre pozostaje w historii Collège de France od momentu jego powstania jednym z najmłodszych profesorów. Dziś jest profesorem honorowym. Jean-Pierre Serre jest skarbnikiem (1952-1958), sekretarzem generalnym (1958-1966), następnie prezesem (1966-1976) Stowarzyszenia Współpracowników Nicolasa Bourbaki, członkiem (1964-1967) i prezesem (1965-1966) ) Komitetu Doradczego ds . Badań Naukowo - Technicznych . Był sekretarzem generalnym komisji ministerialnej na matematyce edukacji, znany jako „Lichnerowicz Komisji” od 1966 do 1973 roku Komisja ta miała ogromny wpływ w nauczaniu matematyki poprzez wprowadzenie tak zwanego „Lichnerowicz Komisji”.  Nowoczesnej matematyki  " : przestajemy uczyć czterech operacji jednocześnie na kursie przygotowawczym (co jest aktualne do dziś) i od kilku lat nauczanie matematyki rządzi się aksjomatami i zbiorami (przed powrotem geometrii euklidesowej i systemów hipotetyczno-dedukcyjnych ). W 1970 został prezesem Towarzystwa Matematycznego Francji . Jest sekretarzem generalnym Francuskiego Narodowego Komitetu Historii i Filozofii Nauki (1982-2007). W latach 1987-1990 był prezesem Międzynarodowej Unii Matematycznej, w latach 1990-1994 przewodniczył Europejskiemu Towarzystwu Matematycznemu, w latach 1996-1999 był przewodniczącym Międzynarodowej Rady Nauki

Był promotorem czterech prac doktorskich , wszystkie przed 1975 r., w tym Pierre'a Gabriela , Jean-Marca Fontaine'a i Michela Broué .

Rodzina

Żona Jean-Pierre'a Serre'a, Josiane Serre , zmarła w 2004 roku, była chemikiem, naukowcem i byłym dyrektorem École normale supérieure de jeunes filles (ex-Sèvres). Ich córka Claudine Monteil jest byłą dyplomatką francuską, literatką i historykiem. Jego siostrzeńcem jest matematyk Denis Serre .

Pracuje

Serre rozpoczął swoją karierę w szkole Henri Cartana, pracując w topologii algebraicznej, w teorii funkcji kilku zmiennych zespolonych, a następnie w algebrze przemiennej i geometrii algebraicznej. W swojej pracy magisterskiej pod kierunkiem Henri Cartana wykorzystuje ciągi spektralne Serre  (in) i przestrzenie Eilenberg-MacLane do obliczania grup homotopii sfer , co było wówczas bardzo ważnym zagadnieniem w topologii algebraicznej .

Po rozprawie Serre zmienił tematykę badań.

Geometria algebraiczna

W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych owocna emulacja między Serrem a młodszym o dwa lata Alexandre Grothendieck doprowadziła do zasadniczej pracy nad podstawami geometrii algebraicznej , silnie inspirowanej przypuszczeniami Weila . Dwa główne elementy Serre'a to spójne wiązki algebraiczne (FCC), spójna kohomologia  (in) oraz geometria algebraiczna i geometria analityczna  (in) (GAGA).

Od najwcześniejszych dni swoich badań Serre widział potrzebę zbudowania bardziej ogólnych i wyrafinowanych teorii kohomologii, aby zaatakować przypuszczenia Weila. Problem polegał na tym, że kohomologia spójnego snopa nad skończonym polem nie może opisać topologii tak precyzyjnie, jak kohomologia osobliwa ze współczynnikami całkowitymi. Wśród kandydujących teorii Serre'a w latach 1954-1955 była jedna ze współczynnikami w wektorach Witta .

Około 1958 roku Serre zasugerował, że główne wiązki, które są trywializowane przez rozpostarte pokrycia, są ważnymi przedmiotami. Był to znaczący krok w kierunku teorii topologii etalnej. Grothendieck i inni na Seminarium Geometrii Algebraicznej Bois Marie opracowali tę teorię, która jest obecnie w ciągłym użyciu, zarówno w geometrii algebraicznej, jak iw teorii liczb.

Inne zajęcia

Od 1959 Serre interesował się teorią grup i teorią liczb, w szczególności reprezentacjami Galois i formami modułowymi. Wśród jego wkładów w tych obszarach są:

W latach 80. wyraził zastrzeżenia co do słuszności klasyfikacji skończonych grup prostych . Następnie wyjaśniono niektóre fragmenty dowodów. Dziś klasyfikację uważa się za kompletną.

Nagrody


Jean-Pierre Serre został uhonorowany Medalem Fieldsa w 1954 , Nagrodą Cours Peccot i Peccot-Vimont ( Collège de France , 1954-1955), Nagrodą Francœura w 1957, Nagrodą Gastona Julii w 1970, Medalem Emile-Picard w 1971, Nagrodą Balzana w 1985 , złoty medal CNRS w 1987 , nagroda Leroy P. Steele w 1995 , nagroda Wolf w 2000 , ICCM International Cooperation Award z Międzynarodowego Kongresu Matematyków Chińskich (Taipei, 2013).

W 2003 roku Norweska Akademia Nauk i Literatury przyznała mu pierwszą Nagrodę Abela „za odegranie kluczowej roli w nadaniu wielu dziedzinom matematyki ich nowoczesnej formy, zwłaszcza topologii , geometrii algebraicznej i teorii liczb  ”.


Jean-Pierre Serre jest również członkiem Akademii Nauk od 1976 r., a także kilku akademii zagranicznych, w tym: Akademii Sztuk i Nauk w Bostonie (1960), London Mathematical Society (1973), Royal Society of Wielka Brytania (1974), Królewska Holenderska Akademia Sztuki i Nauk (1978), Narodowa Akademia Nauk Stanów Zjednoczonych (1979), Królewska Szwedzka Akademia Nauk (1981), Amerykańskie Towarzystwo Filozoficzne (1998), Rosyjska Akademia Nauk (2003) , Norweska Akademia Nauk i Literatury (2009), Akademia Nauk w Turynie (2010) i Academia sinica of Taiwain (2010). Posiada doktorat honoris causa kilku uczelni zagranicznych, w szczególności Cambridge (1978), Sztokholmu (1980), Glasgow (1983), Aten (1996), Harvardu (1998), Durham (2000), Londynu (2001), Oslo (2002). ) ), Oxford (2003), Bukareszt (2004), Barcelona (2004), Madryt (2006, McGill (2008), Tsinghua (2017).

W 1970 roku przewodniczył Towarzystwu Matematycznemu Francji .

Krzyż Wielki Legii Honorowej Krzyż Wielki Legii Honorowej w 2012, Wielki Oficer (2003), Komendant (1996), Oficer (1985).

Krzyż Wielki Orderu Zasługi Krzyż Wielki Orderu Zasługi Narodowej w 2008 r., Wielki Oficer (1990), Komendant (1983).

Bibliografia


Niektóre książki użyte w referencji:

Uwagi i referencje

(fr) Ten artykuł jest częściowo lub w całości zaczerpnięty z anglojęzycznego artykułu Wikipedii zatytułowanego "  Jean-Pierre Serre  " ( patrz lista autorów ) .
  1. Władza BnF .
  2. Biografia.
  3. "  Albert Gavanon, znany jako "Brétou  " , na V + Petite Camargue ,1 st październik 2010(dostęp 7 lipca 2020 r . ) .
  4. (en) Jean-Pierre Serre, Zebrane dokumenty - prace, Jean-Pierre Serre , t.  1, Springer, al.  „Media naukowe i biznesowe”,2003, 597  s. ( ISBN  3-540-43562-X ) , VII
  5. http://rhe.ish-lyon.cnrs.fr/?q=agregsecondaire_laureats&nom=&annee_op=%3D&annee%5Bvalue%5D=1948&annee%5Bmin%5D=&annee%5Bmax%5D=&periode=All&concours_13&items
  6. https://www.college-de-france.fr/site/jean-pierre-serre/index.htm
  7. „  Jean-Pierre Serre  ” , na cnrs.fr (dostęp 25 kwietnia 2021 )
  8. (w) „  Jean-Pierre Serre  ” , na stronie internetowej Projektu Genealogii Matematycznej .
  9. Sylvestre Huet, „  Boss des maths  ” , na liberation.fr ,28 maja 2003 r.(dostęp 13 kwietnia 2019 r . ) .
  10. [1]
  11. Louis Chevalier "  " Badania naukowe i nauki o człowieku "  ", Populacja , n o  14,1959, s.  413
  12. Wywiad z André Lichnerowiczem na stronie HISTCNRS
  13. [www.mathunion.org]
  14. Oficjalna strona
  15. [http //icsu.org]
  16. (w) „  Jean-Pierre Serre  ” , na The Mathematics Genealogy Project (dostęp 29 kwietnia 2019 )
  17. Fondation Hugot du Collège de France, „  Jean-Pierre Serre & Alain Connes – Alexandre Grothendieck  ” , na www.youtube.com ,23 stycznia 2019(dostęp 7 lipca 2020 r. )
  18. Luc Illusie , Grothendieck i étale cohomologie .
  19. Jean-Pierre Serre , „Galois properties of finite order points of eliptical curves” , w Oeuvres - Collected Papers III , Springer Berlin Heidelberg,2003( ISBN  978-3-642-39837-7 , czytaj online ) , s.  1-73
  20. (w) Nagroda Abela, „  Nagroda Abela 2003 Wywiad z Jean-Pierre Serre  ” na www.youtube.com ,10 grudnia 2019 r.(dostęp 7 lipca 2020 r. )
  21. "  Lista CNRS Złoty Medal  " na cnrs.fr .
  22. (w) „  Serre odbiera nagrodę Abla  ” , Zawiadomienia AMS ,czerwiec 2003( przeczytaj online ).
  23. „  Akademia Nauk  ”
  24. „  strona osobista Jean-Pierre Serre  ” , na college-de-france.fr (dostęp 15 kwietnia 2021 )
  25. https://web.archive.org/web/20161024023304/http://smf.emath.fr/content/anciens-presidents
  26. Dekret z 31 grudnia 2012 r. podnoszący stopnie Wielkiego Krzyża i Wielkiego Oficera .
  27. „  Dziennik Urzędowy Republiki Francuskiej  ” , na stronie jorfsearch.steinertriples.fr
  28. Dekret z 30 stycznia 2008 r. podnoszący stopnie Wielkiego Krzyża i Wielkiego Oficera .
  29. „  Dziennik Urzędowy Republiki Francuskiej  ” , na jorfsearch.steinertriples.fr (dostęp 29 kwietnia 2021 r. )
  30. Teksty do pobrania z jego strony na stronie internetowej Collège de France.

Linki zewnętrzne