Tyrannoctony

Harmodios (po prawej) i Aristogiton (po lewej), Tyrannoctonowie. Skopiowa grupy -477 - -476 , odkrytej w Villa Hadriana , Narodowe Muzeum Archeologiczne w Neapolu .

Harmodios (po prawej) i Aristogiton (po lewej), Tyrannoctonowie.

Harmodius i Arystogitona (w starogrecki / Harmodius Kai Aristogeiton ) zmarli w -514 s tyranobójstwo (z / Turannos ( "tyran") i / kteínô ( "kill")), mordercy tyran Aten Hipparch .

Dwoma gównymi relacjami o morderstwie s te z wojny peloponeskiej (VI, 56-59) Tukidydesa oraz konstytucja ateska (XVIII) przypisywana Arystotelesowi .

Zamach

Arystogiton jest biednym Ateczykiem, wedug historyka Tukidydesa w ksidze VI swoich Dziejów . Jej mody kochanek Harmodios naley do arystokratycznych krgów miasta. Lucien z Samosate czyni Arystogitona czowiekiem ludu i ubogim w swoim dialogu Pasoyt . Wedug Tukidydesa Harmodios odrzuca zaloty Hipparcha , jednego z Pizystratydów . Aby si zemci, najpierw zaprasza siostr modzieca do bycia kaneforem podczas procesji, zaszczytu wyczekiwanego przez córki wielkich rodów ateskich, a nastpnie do publicznego pogoni za procesj pod pretekstem, e nie zasuguje ten zaszczyt. Wedug Arystotelesa, to Thessalos, syn Argian konkubiny z Pisistratus a wic pó-brat Hipparcha, który jest odpychane przez Harmodios i zapobiega siostra modego czowieka od bycia canephore.

Incydent skania Harmodiosa i Aristogitona do pozbycia si Hipparcha , autora przestpstwa, ale take i przede wszystkim jego brata Hippiasza , jedynego, który naprawd sprawuje wadz. Kochankowie szybko rekrutuj may zespó; ich plan polega na wykorzystaniu parady Wielkiej Panathenaia do zamordowania Hippiasza i Hipparcha. Tukidydes precyzuje, e by to jedyny dzie, w którym obywatele, którzy mieli utworzy procesj, mogli zebra si z broni bez wzbudzania podejrze. Arystoteles protestuje przeciwko temu szczegóowi, argumentujc, e wtedy nie odbylimy procesji z broni; zwyczaj ten wprowadzia póniej demokracja. "

Tego dnia Harmodios i Arystogiton obserwuj jednego ze spiskowców dyskutujcego w Ceramice , na Akropolu wedug Arystotelesa, z Hippiaszem otoczonym przez swoich straników. Obawiajc si zdrady, zawracaj i spotykaj po drodze Hipparcha, z dala od jego eskorty. Zadgaj go, Harmodios zostaje wkrótce zabity przez straników, a Aristogiton ucieka w tum. Wkrótce potem zosta aresztowany, torturowany i stracony, ale nie bez czasu, aby wyzna nazwiska swoich wspólników, wszystkich arystokratów.

Legenda

Grupa Tyrannoctons

Harmodios i Aristogiton s traktowani jak bohaterowie po upadku Hippiasza. Rzeby z brzu, dzieo Anténora , s wznoszone na agorze w czasie, który pozostaje przedmiotem dyskusji: Pliniusz Starszy umieszcza je w tym samym roku, co koniec panowania królewskiego w Rzymie, czyli np. w 510 - - 509 Jednak Pliniusz bardziej prawdopodobnie odnosi si do upadku tyranii Hippiasza, który faktycznie mia miejsce w 510 p.n.e. AD Wcale nie jest pewne, czy powstanie grupy byo wspóczesne temu wydarzeniu, a pokaz dochodów Harmodiusa Arystogitona zminimalizowaby rol arystokratycznej rodziny Alcmaeonidae , rzemielników obalajcych Hippiasza, w przywracaniu demokracji. Twierdzi si, e miao to miejsce w -490 , po bitwie pod Maratonem , lub w -498 , w czasie ostracyzmu alcmeonidzkiego Megaklesa . W kadym razie zarówno Pauzaniasz , jak i Pliniusz zgadzaj si, e s to pierwsze oficjalne posgi w miecie.

Wywiezieni przez perskiego króla Kserksesa I podczas spldrowania Aten w -480 , zostaj zastpieni przez inn grup za spraw Kritiosa i Nésiotèsa, których kronika Paros datuje na -477 - -476 . Grupa Antenor zostaje przywrócona, wedug Arriana , przez Aleksandra Wielkiego , wedug Pauzaniasza, przez Antiocha I lub, jak Valerius Maximus , przez Seleukosa I .

Dwa posgi z Narodowego Muzeum Archeologicznego w Neapolu , znalezione w Villa Adriana , s zazwyczaj identyfikowane jako kopie drugiej grupy. Przedstawiaj, nieco wiksze ni ycie, na prawym Harmodios, praw rk uniesion i trzymajc sztylet, gotow do uderzenia; po lewej Arystogiton wyciga do przodu lew rk okryt paszczem, bez wtpienia dla ochrony, podczas gdy praw rk, uzbrojon, odrzuca do tyu. Grupa jest reprezentowana z przodu, a widz jest w ten sposób w pozycji ofiary. Ikonografia ta jest reprodukowana na greckich malowidach wazowych, w szczególnoci na tarczy Ateny z amfory panatenajskiej datowanej na 400 rpne. AD okoo, na monetach i paskorzebie, na tronie Elgina datowany na okoo -300 r. , wiadczcy o popularnoci Tyrannoctonów.

Potomkowie

Ateskie pieni ludowe równie daj Tyrannoctonom miejsce na Wyspach Bogosawionych , obok Achillesa . Niemoliwe jest nadanie ich imion niewolnikom  ; zniesawiajce uwagi wobec nich s równie zabronione. Ich potomkowie s równie przedmiotem szczególnej uwagi: Plutarch z Cheronee donosi, e Arystydes Sprawiedliwy daje ziemi w posagu wnuczce Arystogitona, tak biednej, e nie moga znale ma, i polubia j z dobrze urodzonym obywatelem. Jednak z okresu klasycznego , Tukidydes usiowa zrelatywizowa zakres gest Tyrannoctons', owiadczajc na koniec jego historii: w ten sposób rany mioci wyjania kolejno w Harmodios i Arystogitona, pierwszy idea. fabua i miay skok wywoany nag panik .

Tumacz Pierre Chambry uwaa, e to Harmodios i Aristogiton ma na myli Ksenofont , kiedy mówi o posgach wzniesionych na zabójców tyranów w IV rozdziale Hieron .

Bibliografia

• (fr) Luc Brisson ( red. ) i Plato , Le Banquet: Platon, Complete Works , Paris, Éditions Flammarion ,2008( 1 ^st  ed. 2006), 2204  , str. ( ISBN  978-2-08-121810-9 ). 
• Ksenofont i Pierre Chambry, Ksenofont [Ksenofon. Prace kompletne , t. 1: Grecy. Apologia Sokratesa. Les Mémorables ], Gallimard ( N ^O  139)1967. 
• Lucien de Samosate, Émile Chambry, Alain Billault, Dominique Goust i Émeline Marquis ( tumacz:  Émile Chambry), Lucien de Samosate  : Dziea wszystkie , Pary, Wydania Robert Laffont , coll.    Ksiki  ,2015, 1248  s. ( ISBN  978-2-221-10902-1 ). 
• Burkhard Fehr, Les Tyrannoctones, Czy moemy wznie pomnik demokracji , Frankfurt nad Menem, 1984 - przekad z niemieckiego: Aude Virey-Wallon, wyd. Adam Biro, kolekcja 1 z 1 - Pary, 1989 - ( ISBN  2-87660-051-X )
• Vincent Azoulay , Tyranobójstwo Aten: ycie i mier dwóch posgów , Pary, Éditions du Seuil , coll.  Historyczny wszechwiat,2014, 367  s. ( ISBN  978-2-02-112164-3 ). 

Uwagi i referencje