Turcaret lub Finansista

Turcaret lub Finansista
Autor	Mdry czowiek
Kraj	Francja
Uprzejmy	komedia
Redaktor	Pierre Ribou
Miejsce publikacji	Pary
Data wydania	1709
Data utworzenia	14 lutego 1709
Miejsce powstania	Francuska komedia
edytowa

Turcaret ou le Finansista jest komedia w piciu aktach proz przez Lesage przeprowadzono po raz pierwszy w Comédie-Française w sprawie14 lutego 1709.

streszczenie

Pocztek: Baronowa jest rozrzutn mod wdow. Wykorzystuje pana Turcareta, szaleczo w niej zakochanego, który obieca j polubi, ale który jest ju potajemnie onaty. Wykorzystuje swoje pienidze i daje je Rycerzowi, którego kocha, ale który hojnie wydaje na gry.

Koniec: Turcaret jest zrujnowany, a wszyscy oszuci zostali oszukani. Jedynymi dwoma, którzy skorzystali z tej sytuacji, s Frontin i Lisette, dwoje zakochanych w sobie sucych, którym udao si odoy pewn sum pienidzy.

Postacie

• Baronowa , moda wdowa, zalotna
• Pan Turcaret , asystent, zakochany w baronowej
• Rycerz , markiz , mali mistrzowie
• M ^mi turcaret , ona pana turcaret
• M ^me Jacob , sprzedawca toalet, siostra pana Turcaret
• Marine , Lisette , sudzy baronowej
• Frontin , rycerz rycerza
• Flamandzki , lokaj Monsieur Turcaret
• Panie Rafle , lichwiarz
• Jasmin , may sugus baronowej

Argument

AKT 1. Rolnik Genera Turcaret nie skpi prezentów dla baronowej, modej wdowy, w której jest zakochany, ale która sama trzyma je dla rycerza, drobnego mistrza, który chce tylko jej.

AKT II. Po tym, jak baronowa zwolnia piechot morsk, jej pomocnik, Frontin, lokaj Kawalera zastpi j Lisette, jej wasn protegowan. Marine zemcia si na baronowej, ujawniajc Turcaret swoje plany, a ta przybywa, by zrobi dla niej scen. Skandal sprowadza si do zmieszania Turcaret, ponownie oszukanego przez baronow, któr w kocu przeprasza. Frontin zostaje wtedy zapany, aby lepiej go rozebra, na usugach Turcareta, którego pewno siebie zyskuje grajc prostaka.

AKT III. Markiz ujawnia pochodzenie Turcaret, który jest tylko byym lokajem. Dowiadujemy si równie, e praktykuje lichw u pana Rafle.

AKT IV. Frontin zaczyna oszukiwa Turcaret, zmuszajc go do spaty faszywego dugu baronowej. Dowiaduje si, e M ^me Jacob, która odsprzedaje do toalety, jest siostr Turcaret, która si wyrzeka i potraktowaa haniebnie. M ^me Jacob dowiaduje si, e baronowa Turcaret wysza za m.

AKT V. Wierzycielom Turcaret zajto jego majtek przed aresztowaniem. Baronowa koczy pocig za Lisette i zrywa z Kawalerem, który odsya Frontina. Niemniej jednak ten ma si dobrze: okradajc wszystkich, koczy z 40 000  funtów. Bdzie móg polubi Lisette i zastpi Turcaret: Oto koniec panowania M. Turcaret; mój si zacznie .

Analiza

Z Turcaretem Lesage okaza si godnym uczniem Moliera , osigajc jako autor dramaturgiczny szczyt, którego nie przewidyway ani jego pocztki, ani sympatyczny charakter jego talentu, ani pobaliwo jego postaci. Ten utwór, który jest niemal odpowiednikiem Tartuffe , jest chyba dzieem najbliszym wielkim kreacjom Moliera. Turcaret to ostra i energiczna satyra na naturalny frazes i wady poyczania pocztkujcego fortuny, pozbawione wyksztacenia. Bez skrupuów i ludzkich uczu Turcaret, dla którego wszystko jest dobre, aby zarobi pienidze, oszustwo, lichw, oszustwo, zostanie upojony swoim sukcesem, wierzc, e w swej bezczelnoci jest ponad prawem i prawem, bezpieczny od cigania: to wanie go straci.

Uwaa si, e w Turcaret Lesage chcia zemsty na kilku kontrahentach, którym by moe zawdzicza swoje finansowe nieszczcia. Pokuta bya krwawa. Jeszcze przed pojawieniem si Turcaret podburzya przeciwko niej ten sam sprzeciw co Tartuffe . Zagroeni finansici zagrali wszystkie kabay, próbowali wszystkich wpywów, nawet tych, które przycigay pienidze do autora. Podano mu, e zaoferowali mu sto tysicy funtów, aby odebra jego monet, i odmówiono im. Dopiero gdy Delfin, syn Ludwika XIV , interweniowa, aby pooy kres trudnociom, wysyajc aktorom królewskim formalny rozkaz, aby uczy si sztuki i gra j nieustannie, spektakl Turcaret móg si wreszcie odby .

Turcaret jest jednoczenie najbardziej zjadliw i najbardziej gejowsk satyr, jak kiedykolwiek zrobilimy. Dialog jest tak doskonay, jak szczliwe s incydenty. Upokorzenie, jakim autor przytacza wystpek, pozostaje przyjemne, ale nigdy nie odpycha. Traktujcy Turcaret przejawia si w caej jego moralnej brzydocie, z jego bezczelnoci i podoci, w jego przepychu, jego szalestwach i rozpucie, gdzie rodzima szorstko przebija si przez próno. Wszystkie te cechy, które s cechami natury ludzkiej, widzianymi w wietle okrelonej sytuacji spoecznej, uwidaczniaj si w samym dziaaniu, w pewnego rodzaju ywej rzeczywistoci, która sama w sobie niesie swoj nauk moraln poprzez odraz, któr inspiruje. obraz tego grubego finansisty, spuchnitego zotem i gupot, którego wystpki nie s jeszcze na tyle eleganckie, aby unikn kpiny, i który oszukany przez kokietk i lokaja, wymiewany przez wszystkie postacie, zostaje upokorzony, e znalaz swoj rodzin ucieka, ma w sobie komiczn werw, która wywouje miech nawet w jego nieszczciach, zawsze zbyt nikczemny, by sta si interesujcy, zawsze zbyt gupi, by by tylko godnym pogardy.

Lesage nie musi w swoim imieniu i w imi cnoty napitnowa postaci, które musi tylko porusza pod oczami widza. Nie cofajc si przed adn sytuacj, bohaterowie i wspólnicy jego komedii, mistrz, suba, przyjaciele, tworz od góry do dou nikczemny i wstrtny wiat, który jest jednak komiczny, dziki serii wzajemnych oszustw, w których wszystkie te postacie pozwalaj si zabra. Z kolei oszuci s oszukiwani, a dranie s ofiarami ajdactwa. Kobieta, która oszukuje marnotrawnego i atwowiernego finansist, zostaje z kolei oszukana przez rycerza przemysu i sug godnych takich panów. Sprzedawca toalet, który yje z ruin tego skandalicznego bogactwa, sam jest siostr Turcaret i rozpoznaje on tej ostatniej w faszywej hrabinie w poszukiwaniu przygód; markiz libertyski, klient lichwy i dworzanin fortuny lichwiarza, rozpoznaje w nim byego lokaja swego ojca i znajduje na palcu swojej pani wasny piercionek, który zastawi kontrahentowi. Caa ta fortuna zbudowana na wystpku z tak zuchwaoci w kocu si zawala, ale bez tumienia ajdactwa pod jego ruinami. Frontin bierze swój udzia w upach i, gdy skoczyo si panowanie Turcaret, zaczyna si panowanie lokaja: to ostatnie sowo sztuki.

Lesage by krytykowany za wystawianie w Turcaret takich zych manier i proponowanie tylko zdegradowanych istot, ale rol komedii byo malowanie zych obyczajów spoecznych, które trzeba poprawi. Turcaret by równie krytykowany za to, e nie oferuje adnego uczciwego i sympatycznego charakteru, na korzy którego moe si odwróci potpienie wystpku. Ten element odkupuje prawda malarska, nieprzewidziane zdarzenia, komiks, sytuacje, rozmach dialogu, ywioowo projekcji, pikantna wesoo satyry, ruch i ycie caego dziea. Lesage traktuje moralno jedynie jako podrzdny dodatek, ale w Turcaret reprezentacja wystpku i podoci wystarczy sama w sobie jako folia. Formy lichwy na du skal mogy si zmieni, a wraz z nimi typy tych, którzy j stosuj , ale Turcaret zachowuje wieczn prawd. Ta sztuka, której mora nie jest pozbawiony finezji, obfituje w dowcipy, których zapamitalimy prawie tyle samo, co sztuki najlepiej wersyfikowane.

Turcaret zalicza si do najlepszych komedii ukazujcych prawdziwe spoeczestwo swoich czasów i pozostaje klasyczn satyr na fortuny improwizowane przez spekulacje i handel. Jedynym prawdziwym problemem, jaki napotyka Lesage, jest pewien brak jednoci w fabule, ale brak ten rekompensowany jest przez najbardziej mistrzowsk obfito opisów postaci w poszczególnych czciach. Turcaret, bezlitosny, nieuczciwy i rozwizy finansista, jego ona, wulgarna i równie rozwiza jak on, bezmózgowy markiz, nieuczciwy rycerz, kokietka baronowa, to tak wiele ukoczonych portretów najlepszego komiksu, podczas gdy prawie tyle mona powiedzie o postacie nieletnich. Styl i dialog równie zasuguj na najwysz pochwa; umys nigdy nie degeneruje si w zwyk wymian repart.

Uwagi i odniesienia

Bibliografia

• Maurice Baudin, Punkt zwrotny w karierze komediowego lokaja, Modern Language Notes , vol. 46, nie. 4. kwiecie 1931, s.  240-245
• Francois-Xavier Cuche turcaret za dramatyczne wzór lub rytm i odtwórz Travaux de Linguistique et de Littérature , 1972, n ^O  10 (2), str.  57-79
• (en) Michael Cardy, A Trumpet Obbligato: Contextualization of a Passage from Lesage's Turcaret  , Essays on French Comic Drama from the 1640 to the 1780s , Éd. Derek Connon, George Evans, Bern, Peter Lang, 2000, s.  87-98
• Mechele Leon "finansów i fikcja: turcaret od Alain-René Lesage," The Other w XVII ^th  century , Barbara Heyndels Ralph, Ed. et intro., Tübingen, Narr, 1999, s.  107-15
• (en) Richard Parish,   Marine Chassée : A Reconsideration of the Dramatic Structure of Lesage's Turcaret   On the Margin of Classicism: Essays on the French Theatre from the Renaissance to the Enlightenment , Éd. Alan Howe, Richard Waller, Liverpool, Liverpool UP; 1987, s.  173-199
• (EN), Joseph G. Reish LESAGE w dramatyzacj cyklu spoecznej: i spadki takimi turcaret   French Literatura Series , 1988, n ^o  15 s.  31-40
• (it) Antoine Sauro, Turcaret , Bari, redaktor Adriatica, 1957

róda

• Saint-Marc Girardin , Notice sur Le Sage, Histoire de Gil Blas de Santillane , Paris Charpentier, 1861, s. V - XX
• Jean-François de La Harpe , Kurs literatury staroytnej i wspóczesnej , Pary, F. Didot, 1840, s.  489-90
• Gustave Vapereau , Universal Dictionary of Literatures , Pary, Hachette, 1876, s.  1235-7

Link zewntrzny

• Turcaret na stronie CÉSAR