Tabinshwehti

Tabinshwehti Obraz w Infobox. Tabinshwehti w postaci jednego z 37 narodów czczonych w Birmie (ilustracja z 1906 roku) Biografia
Narodziny 16 kwietnia 1516
Taungû
Śmierć 30 kwietnia 1550(w 34)
Pantanaw ( en )
Czynność Suwerenny
Rodzina Dynastia Taungû
Tata Mingyinyo
Matka Yaza Dewi z Toungoo ( we )
Rodzeństwo Atula Thiri Maha Yaza Dewi ( we )
Małżonka Dhamma Dewi of Toungoo ( we )
Dzieci Min Letya of Ava ( en )
Hanthawaddy Mibaya ( en )
Inne informacje
Religia Theravāda

Tabinshwehti ( birmański တ ပင် ‌ ရွှေ ထီး ; MLCTS = ta. Bang hrwe hti :; API  : / dəbɪ̀ɴ ʃwè tʰí / ;16 kwietnia 1516 - 30 kwietnia 1550; czasami przepisywany Tabinshweti ) był drugim królem dynastii Taungû w Birmie i założycielem Drugiego Cesarstwa Birmańskiego.

Tabinshwehti zastąpił swojego ojca Mingyinyo w 1530 roku . Od 1535 r. Rozpoczął serię kampanii wojskowych, które pozwoliły mu na zjednoczenie większości Birmy i zostały przerwane dopiero po zamachu w 1550 r .

Jego szwagier Kyaw Htin Nawrata, który zastąpił go pod pseudonimem Bayinnaung , prowadził tę samą politykę, doprowadzając Drugie Imperium Birmańskie do maksymalnych rozmiarów.


Pégou (1535–1538)

Między 1535 a 1538 rokiem Tabinshwehti rozpoczął z Taungû 4 wyprawy wojskowe na południe, przeciwko Mon z królestwa Pégou . Królestwo to zdominowało Dolną Birmę , którą zjednoczyło pod rządami Radżadhiratu (panowanie 1384–1421). Tabinshwehti najpierw zdobył zachodnią część delty wokół Bassein , następnie wzmocnił swoją armię i bezpośrednio zaatakował Pégou, który poległ w 1538 roku.

Tę wojnę wyjaśnia kilka czynników. Z jednej strony Pégou było bogatym miastem dzięki ważnemu handlowi morskiemu. Taungû był tam zaopatrywany w tekstylia i sól, co nie pozostawiło go nieświadomego tego bogactwa.

Drugim czynnikiem było niebezpieczeństwo Szanu  : konfederacja książąt Szanu podbiła Avę w 1527 r. , A następnie Prome , na zachód od Taungû, w 1532 r. , Tuż po koronacji Tabinshwehti. Dlatego Taungû było jedyną pozostałą birmańską twierdzą i kolejnym celem Szanów. Zdobycie Pégou pozwoliło Tabinshwehti na zwiększenie jego zasobów, zarówno w ludziach, zwierzętach, jak i materiale. Dzięki temu był w stanie lepiej stawić czoła zagrożeniu z północy.

Dla większego bezpieczeństwa przeniósł swoją stolicę do Pégou w 1539 roku .

Prome (1540)

Tabinshwehti wysłał swojego generała i szwagra, przyszłego króla Bayinnaunga , na Prome , gdzie schronił się król Mon de Pégou Takayutpi (panowanie 1526-1538).

Podczas bitwy o Naung Yo , Bayinnaung obliczu lepszą siłę skleiło przez rzekę. Po przepłynięciu mostu z łodziami (na tratwach, w innej wersji) zarządził jego zniszczenie. Ta akcja miała na celu pobudzenie jego żołnierzy, teraz pozbawionych emerytury. Zignorował również wiadomość od Tabinshwehtiego, który kazał mu czekać na przybycie reszty armii. Bayinnaung odpowiedział, że już zaatakował i pokonał wroga. Tym, którzy krytykowali go w tym temacie, odpowiedziałby, że gdyby zostali pokonani, zginęliby, a zatem ten błąd nie miałby znaczenia.

Tabinshwehti nie mógł wziąć Prome, które było bronione przez grube ściany i wspierane przez Shans od Ava , ale kiedy Takayutpi zginęło wielu jego zwolenników zgromadził się wokół niego. Tabinshwehti dodatkowo zwiększył swoje siły, zatrudniając najemników różnych narodowości, w tym muzułmanów i Portugalczyków . Miałby pod swoją komendą aż 700 Portugalczyków.

Martaban (1541-1542)

Port Martaban był trudny do zdobycia, ponieważ bronili go portugalscy żołnierze. Od strony lądu posiadał ważne fortyfikacje, a na morzu 7 portugalskich statków dowodzonych przez Paulo Seixasa. Tabinshwehti oblegał miasto i zażądał całkowitej kapitulacji. Martaban próbował kupić portugalskiego najemnika Joano Cayeyro, którego zatrudnił, ale bezskutecznie. Ostatecznie Tabinshwehti użył bomb zapalających, aby podpalić lub odepchnąć portugalskie statki. Przed obwarowaniami rzeką przetransportowano tratwę uzbrojoną w arkebuzy i armaty. Mury zostały oczyszczone z obrońców i rozpoczęto ostateczny atak siedem miesięcy po rozpoczęciu oblężenia. Portugalski pisarz Fernão Mendes Pinto szczegółowo opisuje grabieże i egzekucje, które rzekomo miały miejsce przy tej okazji.

Prome i Górna Birma (1542-1545)

Po ceremonii koronacji i ofiarach w pagodzie Shwedagon w 1541 r. Tabinshwehti poprowadził nową wyprawę na północ. Pierwsze ataki na Prome zakończyły się niepowodzeniem. Prome wezwał na pomoc szanów Avy i Arakanu . Przybyły siły tajskie, ale Bayinnaung napotkał ich i pokonał, zanim dotarli do miasta.

Oblężenie Prome przeciągało się aż do pory deszczowej: Tabinshwehti nakazał swoim żołnierzom zasadzenie ryżu i sprowadził posiłki i zapasy z Dolnej Birmy . Żołnierze nadchodzący z Arakanu drogą lądową wpadli w zasadzkę Bayinnaunga, a całość cofnęła się. Po pięciu miesiącach oblężenia głód spowodował dezercję Prome, której obrona nie wytrzymała powszechnego ataku. O splądrowaniu miasta i ukaraniu jego mieszkańców szczegółowo opisuje również Fernão Mendes Pinto .

W 1544 r. Konfederacja Szanów przypuściła kontratak pod dowództwem Hkonmainga , ale Tabinshwehti odparła go i kontynuowała na północ, zajmując Pagan i Salin, gdzie zostawił garnizon. Zamiast próbować odzyskać Avę , zwrócił się następnie na zachód i wschód, przeciwko przybrzeżnym królestwom Arakan i Ayutthaya .

Arakan (1546-1547)

Władcy Sandoway , na południe od Arakanu, złożyli przysięgę lojalności Tabinshwehti, jeśli pomoże im zdobyć tron ​​Arakanu. Jednak fortyfikacje stolicy Mrauk U , zbudowane z pomocą Portugalczyków, zostały zaprojektowane tak, aby zniechęcić do zwykłej taktyki ataku frontalnego. Podczas oblężenia miasta jego władcom, wspomaganym przez mnichów, udało się przekonać Tabinshwehtiego do zniesienia oblężenia i powrotu do Pégou .

Ayutthaya (1548)

Podczas gdy Tabinshwehti prowadziła kampanię w Arakanie, Królestwo Ayutthaya zorganizowało naloty na Tavoy w Tenasserim . Tabinshwehti rozkazał gubernatorowi Martabanu odbić Tenasserim, aw 1548 r. On sam poprowadził dużą armię najeźdźców przez Przełęcz Trzech Pagód, by zaatakować Ayutthayę.

Sama królowa Sri Suriyothai wzięła udział w bitwie z siłami birmańskimi. W obliczu znaczących fortyfikacji i portugalskich najemników w samej Ayutthaya, Tabinshwehti postanowił skierować swoją armię na północ i zaatakować słabsze miasta, takie jak Kamphaeng Phet , Sukhothai i Phitsanulok .

Podczas tej wojny Mon powstał w Dolnej Birmie , a po powrocie Tabinshwehti został zamordowany przez mons z własnego dworu ( 1550 ). Nastąpił krótki okres rządów Mone, zanim Bayinnaung zakończył odzyskiwanie królestwa swojego szwagra.

Potomkowie

Bibliografia

Uwagi

  1. (Harvey, 1925, 153; Lieberman, 1980, 209; Surakiat, 2006, 17; 2005, 87)
  2. (Lieberman 1984, 209, cytując UK III, str.111)
  3. (Fernquest, 2005, 106)
  4. (Harvey, 1925, 154-155; U Kala II str. 173, rozdz. 168)
  5. (Lieberman, 1980, 209-210)
  6. (Harvey, 1925, 155-157; Lieberman, 1980, 212-213)
  7. (Pinto, 1989, 314-325)
  8. (UKII: 177-178)
  9. (UKII: 179)
  10. (1989, 328-333)
  11. (Harvey, 1925, 157-158; Shorto, nd, 46; UKII: 179-181)
  12. (Harvey, 1925, 158; Lieberman, 1980, 213; Charney, 1998, 15; Leider, 1998, 144-159)
  13. (Surakiat, 2005, 79-80; Harvey, 1925, 158-160; Lieberman, 1980, 213)
  14. (Shorto, 50-60; Pinto, U Kala, Harvey, 1925, 160-162)