Narodziny |
865 Rayy (obecny Iran ) |
---|---|
Śmierć |
925 - 935 Rayy |
Narodowość | irański |
Zajęcia | Matematyk , chemik , filozof , wynalazca , doktor |
Pole | Lekarstwo |
---|---|
Religia | muzułmański |
Abu Bakr Mohammad Ibn Zakariya al-Razi , znany również jako Razi ( perski : رازی ) lub Al-Razi lub Ar-Razi , lub Ibn Zakaria ( Zakariya ) lub ( po łacinie ) jako Rhazes i Rasis lub Rhases ( 865 - 925 ) jest irańskim multidyscyplinarnym naukowcem , który wniósł ważny wkład w medycynę , alchemię i filozofię . Alchemik, który został lekarzem, wyizolowałby kwas siarkowy i etanol, które jako jeden z pierwszych zalecał do użytku medycznego. Jeśli chodzi o praktykę lekarską, energicznie bronił naukowego podejścia w diagnostyce i terapii oraz miał duży wpływ na kształt organizacji szpitala w związku ze szkoleniem przyszłych lekarzy. Empiryk i racjonalista , był obiektem licznych krytyki za swój sprzeciw wobec arystotelizmu i wolnej myśli w stosunku do religii muzułmańskiej .
Dziś jego imię upamiętnia Instytut Razi (w) niedaleko Teheranu, a jego urodziny obchodzone są co roku 27 sierpnia w Iranie podczas „Dnia farmacji. "
Jego główny biograf Ibn Ali Usaybia historyk lekarz XIII th century.
Mohammad Ibn Zakarīyā al-Razī urodził się w 865 roku w mieście Ray , mieście w Iranie położonym 15 km na zachód od Teheranu . Przeprowadzono tam wiele jego badań. Tam też zmarł między 925 a 935 rokiem. Awicenna też przez jakiś czas mieszkał w tym mieście Iranu. Miasto to zamieszkiwali Daylamici (pochodzenia scytyjskiego ), czasami przesiąknięci zaidyzmem , ale przede wszystkim inspirowani chińskimi nurtami filozoficznymi i naukowymi oraz wolną myślą. Miasto zostało całkowicie zniszczone w XIII -go wieku po najazdach mongolskich .
Najpierw byłby muzykiem, prawdopodobnie grającym na oudach o wielkiej wirtuozerii, zanim zwróciłby się ku alchemii , filozofii , matematyce i astronomii . Dopiero później odkryłby medycynę. Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie jest to pierwszy powiedzieć, że świat jest okrągły, ponieważ Eratostenesa The III th century BC. BC , był obliczony z należytą dokładnością obwód Ziemi i później indyjski matematyk Aryabhata Starszy zrobi to samo z VI th wieku . Wydaje się, że interesował się również złotnictwem .
Według niektórych jego biografów, Razi cierpiałby na chorobę oczu spowodowaną oparami wynikającymi z jego eksperymentów alchemicznych, które zmusiłyby go do porzucenia tej dziedziny, aby zainteresować się medycyną, ale sam Razi powiedział, że jego wzrok był pogorszony przez długie odczyty. . W wieku około trzydziestu lat zaczął więc kształcić się jako lekarz w firmie Ray. Literat, jest Persem, ale czyta i pisze po arabsku ; studiuje teksty starożytnych Greków ( Hipokratesa , Galena ), a także hinduistów , prawdopodobnie przetłumaczonych na syryjski , a następnie arabski. Pisma Alego ibn Rabbana al-Tabariego (zm. ok. 870) będą miały na niego ogromny wpływ. Kontynuował swoje szkolenie podróżując do Syrii, Egiptu, Andaluzji, uzupełniając swoją wiedzę książkową o praktykę kliniczną i eksperymentalną.
Po powrocie na Wschód został po raz pierwszy mianowany nadwornym lekarzem księcia Samanidów Abu Saliha al-Mansura , panującego nad królestwem Chorassan w północno-wschodnim Iranie. Jego sława rosła, był odpowiedzialny za zarządzanie szpitalem Raya, a następnie bimaristanu (szpital centralny) Muqtadari z Bagdadu pod rządami kalifa Abbasydów Al-Muktafi . Legenda głosi, że aby wybrać lokalizację budynków, które miały powstać, zawiesiłby kawałki mięsa w różnych miejscach miasta i wybrałby to miejsce, w którym mięso rozkładało się najwolniej.
Po śmierci suwerena Al-Muktafiego w 907, Razi powrócił do Raya. Wielu studentów podąża za nim i kontynuuje edukację medyczną. Ślepnąc pod koniec życia, odmawia poddania się operacji zaćmy . Jego postawę można wyjaśnić na dwa sposoby: powiedziałby „Widziałem świat tak dużo, że już nie chcę go widzieć” , albo stwierdziłby, że zamierzony operator zignorował anatomię.
on umiera? 27 października 925(lub 932 w zależności od źródła), w roku 313 kalendarza muzułmańskiego .
Jako naczelny lekarz szpitala, postępowy i humanista, Razi wprowadził radykalnie nowe praktyki w opiece nad pacjentem i szkoleniu lekarzy. Wyróżnił trzy aspekty medycyny: zdrowie publiczne , medycynę profilaktyczną i leczenie określonych chorób . Mając to na uwadze organizował konsultacje ambulatoryjne, promował opiekę domową oraz otwierał szpital i dostęp do opieki oraz dla potrzebujących, a nie tylko dla bogatych. Podkreślając rolę medycyny prewencyjnej, jest autorem pierwszego traktatu medycznego dla nie-lekarzy, opartego na siedmiu zasadach mających zapewnić zachowanie zdrowia:
Podziwiany nauczyciel i znakomity pedagog, podejmował inicjatywę składania przyłóżkowych wizyt u lekarzy i studentów. Każdy pacjent był najpierw badany przez najmłodszego ucznia, jego badanie i wnioski były krytykowane przez najstarszego i tak dalej od klasy do klasy, najtrudniejszych pacjentów badał na oczach wszystkich mistrz. Podkreślał potrzebę kontynuowania edukacji za życia lekarzy i zachęcał ich do robienia notatek ze swoich obserwacji i wzajemnego omawiania ich ze sobą.
Razi jest znany ze swoich umiejętności obserwacji połączonych z wielkim rygorem naukowym. Odegrał fundamentalną rolę w rozwoju metody klinicznej, przywiązując dużą wagę do objawów klinicznych, ale także symptomatologii, która powinna stanowić podstawę rozumowania prowadzącego do diagnozy, a następnie do terapii . Podkreślał znaczenie łączenia wiedzy teoretycznej z praktyką kliniczną.
Czyniąc to, stał się surowym, ale pełnym podziwu krytykiem twórczości Galena , której uważał za pozbawioną obserwacji empirycznych. To spowodowało, że sam został zaatakowany. Niezwykła praktyka w tamtych czasach, Razi skrupulatnie cytował swoje źródła naukowe, czy to greckie, czy arabskie.
W przeciwieństwie do ówczesnej praktyki wiązał z procesem opiekuńczym samego pacjenta (którego stan psychiczny uważał za warunkujący powodzenie leczenia), ale także otoczenie pacjenta: pacjenci i ich bliscy są z lekarzem, a nie przeciw go, że nic przed nim nie ukrywają o stanie pacjenta i jego zachowaniu. W tym samym podejściu podkreślał rolę dietetyki w opiece i zapobieganiu chorobom.
Wykorzystując swoją wiedzę chemiczną do działalności medycznej, można go uznać za twórcę terapii jatrochemicznej (stosowanie chemikaliów do leczenia chorób). Pracował dla ustanowienia farmakologii jako pełnej dyscypliny medycznej i rozdziale poświęconym nim w swoim traktacie al-Kitab Hawi pozostaje odniesienie do XVII -tego wieku w Europie . Bardzo wcześnie zaalarmował swoich współczesnych o lekkomyślnym stosowaniu leków i trudnościach wynikających z polipragmazji (zażywania kilku leków jednocześnie).
Ibn al-Nadim identyfikuje pięć obszarów, w których wyróżniał się Razi:
Z perspektywy czasu możemy dodać do tej listy jego główną rolę w rozwoju medycyny naukowej opartą na faktach i bardzo nowoczesnej wizji medycyny szpitalnej, łączącej klinikę naukową, kształcenie uniwersyteckie i troskę o zdrowie publiczne.
Razi praktykował wiele specjalności medycznych: chirurgię, ginekologię, położnictwo, okulistykę… Swoją naukę czerpał z Abstraktu Khûzistanu ( Kunnash al-Khûz ) i szeroko wykorzystywał Aqrâbadin , syryjską farmakopeę przetłumaczoną na arabski przez doktora Christiana Sabur ibn Sahl .
Razi napisał 184 książki i artykuły w kilku dziedzinach naukowych, w tym 61 w medycynie, wszystkie w języku arabskim. Jego główne prace to:
W medycynieRazi jest autorem jednego z pierwszych traktatów o psychologii i psychiatrii. Szpital, który prowadził w Bagdadzie, był pierwszym, w którym przysługiwało chorym psychicznie.
Razi interesował się również neurologią : opisał motoryczną i czuciową rolę nerwów, identyfikując siedem nerwów czaszkowych i trzydzieści jeden nerwów rdzeniowych liczbą odnoszącą się do ich anatomicznego położenia od nerwu wzrokowego do nerwu podjęzykowego . Funkcjonalnie ustala związek między pewnymi objawami klinicznymi a anatomiczną lokalizacją zmiany .
W świecie śródziemnomorskim, po pismach syryjskiego lekarza Aarona z Aleksandrii w 622, Razi, jako główny lekarz w szpitalu w Bagdadzie , przedstawił jeden z najwcześniejszych znanych opisów ospy prawdziwej i wyraźnie odróżnił ją od ospy prawdziwej.
„Ospa pojawia się, gdy krew jest zainfekowana i gotuje się, aby uwolnić opary. W rezultacie krew dzieci (która wygląda jak wilgotna wydzielina spływająca po skórze) zamienia się w bogatą krew, która ma kolor dojrzałego wina. Na tym etapie ospa objawia się przede wszystkim bąbelkami, które znajdują się w winie – (w postaci pęcherzyków) – … choroba ta może wystąpić również w innych okresach – czyli nie tylko w dzieciństwie. Najlepszą rzeczą do zrobienia w tej pierwszej fazie jest ucieczka od choroby, aby nie przekształciła się w epidemię . "
Wartość diagnoza jest potwierdzona przez Encyclopaedia Britannica (1911), który pisze: „najbardziej wiarygodnych źródeł, które wskazują na wczesne występowanie tej choroby są umieszczane na rachunku Rhazes IX th century, przez którego objawy są wyraźnie opisane, jego patologia wyjaśniana przez teorię humoralną lub fermentacyjną i zalecenia dotyczące jego leczenia. "
Napisana przez Raziego, al-Judari wa al-Hasbah była pierwszą książką o tej chorobie i została przetłumaczona na kilkanaście języków. Jego brak dogmatyzmu i jego Hipokratesowe poleganie na obserwacjach klinicznych pokazuje metody medyczne Raziego:
„Wysypka ospy poprzedzona jest ciągłą gorączką, bólem pleców, swędzeniem nosa i strachem podczas snu. Są to najdziwniejsze objawy jego nadejścia, zwłaszcza ból pleców z gorączką, a także mrowienie, które pacjenci odczuwają na ciele, pełność twarzy, która z czasem pojawia się i znika; kolor zapalny i intensywne zaczerwienienie obu policzków, zaczerwienienie obu oczu, ociężałość całego ciała, duży dyskomfort, którego objawami są rozciąganie i ziewanie, ból gardła i klatki piersiowej, z lekkimi trudnościami w oddychaniu i kaszlu, suchość oddechu, gęstej śliny i chrypki głosu, bólu i ciężkości głowy, zmartwienia, nudności i niepokoju (z tą różnicą, że niepokój, nudności i niepokój występują częściej przy odrze niż przy ospie, z drugiej strony ból w plecy, który jest bardziej charakterystyczny dla ospy niż odry), ciepło w całym ciele, zapalenie okrężnicy i jaskrawe zaczerwienienie, szczególnie intensywne zaczerwienienie dziąseł. "
Razi jest również pierwszą osobą w świecie śródziemnomorskim, która wyraźnie odróżnia ospę prawdziwą od ospy wietrznej .
Razi odkrył astmę alergiczną i podobno jako pierwszy napisał traktat o alergii i immunologii . W traktacie Zmysł węchu wyjaśnia pojawienie się nieżytu nosa, gdy poczujesz zapach róży na wiosnę, leczy sezonowy nieżyt nosa, który jest identyczny z astmą alergiczną lub katarem siennym . Mówiono, że Razi jako pierwszy zrozumiał, że gorączka jest naturalnym mechanizmem obronnym ludzkiego ciała.
Rhazes przyczynił się do wczesnej praktyki farmacji poprzez teksty, ale także w inny sposób. Należą do wprowadzenia maści do rtęci , rozwój narzędzi takich jak zaprawy, szpatułki i fiolek do wykorzystania w aptekach aż do początku XX th wieku .
Opisał wiele patologii, takich jak dna moczanowa , kamienie nerkowe i pęcherza moczowego, ospa , odra , katar sienny . Następnie podzielił choroby na trzy kategorie: te, które są uleczalne ; te, które można wyleczyć ; i te, które są nieuleczalne .
Jednak podejście Raziego nie ma jeszcze wymiaru systematycznego i jego następcy, Ali ibn Abbas al-Majusi pierwszy, będą zarzucać jego pismom brak porządku i syntezy. W rzeczywistości, poprzez swoje przywiązanie do empirii i nieufność do teorii, Razi nie stara się organizować chorób w duże rodziny objawów.
Na poziomie zawodowym Razi przedstawił wiele przydatnych i postępowych pomysłów medycznych i psychologicznych. Atakował także szarlatanów i fałszywych lekarzy, którzy krążyli po miastach i na wsi, by sprzedawać swoje tak zwane narkotyki. Jednocześnie twierdził, że lekarze, mimo swojej wiedzy, nie mają odpowiedzi na wszystkie problemy medyczne i nie potrafią wyleczyć wszystkich chorób. Niemniej jednak, aby być bardziej skutecznym w ich opiece, Razi nalegał, aby praktykujący aktualizowali wiedzę poprzez ciągłe studiowanie książek medycznych i udostępnianie wszelkich nowych informacji.
W swojej krytycznej pracy nad Galenem Razi podaje cztery powody, dla których wielcy ludzie mogą popełniać błędy. To znaczy:
W Boskiej Nauki , Rhazes odrzuca istnienie jednego Boga i despotyzmu od Boga . Uznaje pięć transcendentnych zasad, które regulują sprawy światowe za obopólną zgodą.
W medycynie duchowej zajmuje się świecką moralnością zdominowaną przez rozum, a nie przez boga. Absolutyzm jest pochodną zła. Chwali demokrację i umiłowanie dobra publicznego w rozdziale XIX , bohaterstwo obywatelskie w rozdziale XX . Pokazuje, że śmierć jest końcem naszego cierpienia i że nie ma czegoś więcej.
Razi opowiada się za pewnym wegetarianizmem na tej podstawie, że nieuporządkowany człowiek dąży do swoich przyjemności ze szkodą dla zwierząt, do których powinniśmy mieć szacunek. Twierdzi również, że rządy zwierząt przez ludzi, ponieważ mają intelekt i są od nich wyższe, powinno być korzystne dla zwierząt. Tłumacz i komentator La Médecine spirituelle , Rémi Brague , stawia hipotezę o wpływie pitagoreizmu na Raziego, wyjaśniając jego wegetarianizm.
W uzupełnieniu do scholastyków i ortodoksyjnych literaliści którzy sprzeciwiają się mu, podobnie jak jego imiennik Abu al-Razi Hatim , filozoficzne pisma Rhazes stworzyć kontrowersje wśród Ismailis . Na ogół odrzuca ezoteryczne i symboliczne wyjaśnienia zjawisk naturalnych, jak to ujął Henry Corbin .
Rhazès prawdopodobnie praktykował alchemię . Przypisuje mu się trzynaście prac z tej dyscypliny, jak twierdzi arabista mediewista Rémi Brague . Z drugiej strony, Rhazès nie praktykował alchemii jako nauki okultystycznej, ale "w duchu czysto eksperymentalnym i ... aby wesprzeć swój sceptycyzm wobec zjawisk nadprzyrodzonych" .
Jeśli trwają dyskusje na temat autora Tajemnicy , orientalista Juliusz Ruska przypisuje mu tę książkę, która wywarła wielki wpływ na średniowieczny Zachód . To encyklopedia o polityce, moralności, fizjonomii , astrologii .