Matador (od hiszpańskiego Matar : aby zabić) jest centralną postacią w walce . Główny torreador i szef cuadrilli , to on jest odpowiedzialny za uśmiercanie byka .
Aż do drugiej połowy XVIII -tego wieku, Picador jest głównym bohaterem walk, gdy torreadorów pieszo odbyły się w podrzędnych ról. Znaczenie roli matadora zajmuje coraz większą część pod wpływem Costillares (1743-1800), aż staje się centralny w połowie XIX e wieku.
Obecnie podczas walk byków i poza nimi pomaga mu zaufany człowiek, „łotr mieczy” ( mozo de espadas ). Jego karierą zarządza jego adwokat ( apoderado ) .
Matador interweniuje głównie podczas trzeciego aktu (tercio), zwanego faena , ale jego rozszerzone obowiązki obejmują:
Matador może również ustawić banderillas obok swoich peonów, jeśli zechce, ale jest to zadanie, które zwykle im zleca.
W losowaniu ( sorto ) określa się byki przypisane do każdego matadora. Ci ostatni delegują tam swojego przedstawiciela, ale po ustaleniu losu każdego z nich to oni decydują o kolejności opuszczania dwóch byków, które są im przydzielone.
Podczas parady otwarcia ( paseo ), po przejściu alguazilów , trzej matadorzy podchodzą do pierwszego rzędu, ubrani w kostium świateł i paseo na lewym ramieniu. Są one wymienione według starszeństwa: po lewej (w kierunku jazdy) najstarszy ( przewodniczący lidii ), po prawej drugi starszy, pośrodku najmniej stary. Jeśli torreador po raz pierwszy pojawia się na „placu” , chodzi z gołą głową, w przeciwnym razie nosi tradycyjny kapelusz, „ wstąpi ” .
Generalnie walka stawia sześć byków na trzech matadorów. Dlatego każdy matador walczy z dwoma bykami: najstarszy matador walczy z pierwszym i czwartym, drugi w kolejności starszeństwa z drugim i piątym, najmłodszy z trzecim i szóstym.
W przypadku mano a mano tylko dwóch matadorów mierzy się z sześcioma bykami, to znaczy po trzy każdy. W wyjątkowym przypadku, gdy jeden z nich zostaje zraniony przez byka, to drugi staje twarzą w twarz z pozostałymi zwierzętami. W ten sposób Nimeño II walczył z sześcioma bykami na arenach Nîmes dalej14 maja 1989Na cogida przez Victor Mendes na początku show.
Przy wejściu byka matador może zdecydować się na czekanie na niego „ a porta gayola ” , czyli samotnie i klęcząc przed bramą torilu .
Podczas pierwszego aktu matador i jego peoni wykonują przepustki na prezerwatywy. Faza ta pozwala matadorowi ocenić zachowanie byka: peoni nazywają go po kolei i przyciągają go do różnych punktów areny, zachęcając go do przejścia do końca szarży, podczas gdy matador obserwował. Następnie matador sam wykonuje kilka przejazdów, aby dokończyć studium.
W drugim akcie banderille są umieszczane przez peony, które na tę okazję nazywa się banderilleros . Matador może w genialnym geście wykonać to suerte samemu , przy dźwiękach orkiestry, jeśli jest szczególnie uzdolniony do tej dyscypliny. Mówimy wtedy o „matador banderillero”.
Trzeci akt, faena, to punkt kulminacyjny walki, przygotowujący byka na śmierć. Faena to piesza praca matadora, którą wykonuje on za pomocą mulety , przynęty z czerwonego sukna, dzięki czemu wykonuje serię muletów . Pierwotnie faena de muleta była ograniczona do czterech lub pięciu przejść. Dzisiaj matador, który zrobiłby tak mało, uwolniłby ogromną bronca . Matador wchodzi do faeny ostatnim ciosem , śmiertelnym ciosem znoszonego byka.
Czasami po uderzeniu byk powoli się przewraca. Matador musi następnie wykonać „ descabello ” : umieszcza specjalny miecz ( verdugo ) między podstawą czaszki a początkiem kręgosłupa, w tym samym miejscu, w którym puntillero zasadzi swoją puntillę.
Jakość faeny i pchnięcia będą decydować o uznaniu publiczności i prezydenta, który może przyznać trofeum w zależności od okoliczności : jedno lub dwoje uszu lub oba uszy i ogon byka. Owacyjny matador przejdzie okrążenie witając swoją publiczność ( vuelta ), może nawet opuścić areny a hombros , czyli na ramionach wielbicieli. W przypadku negatywnego orzeczenia przeciwnie, opuści ruedo bez trofeum, pod boos (bronca) lub gorzej, w ciszy.
Matador rozpoczyna fazę uczenia się od rozrodu młodych byków w wieku poniżej trzech lat ( becerros ) podczas novilladas bez pikadora . Jeśli talent, odwaga i szczęście są obecne, po pewnej liczbie novillad bez pikadora będzie mógł zaprezentować się jako novillero do walki z bykami od trzech do czterech lat ( novillos ) podczas novilladas .
Wreszcie wybierze alternatywę w wyścigu, w którym pod patronatem matadora iw obecności świadka uzyska prawo do walki z bykami powyżej czterech lat.
Salon Toreo jest również ważną częścią szkolenia matador, w szczególności, aby poprawić estetykę swoich gestów. Metoda ta urodziła się z pojawieniem się Toreo z Juan Belmonte i że z „Joselito” .
Od 1977 roku w Madrycie w Hiszpanii , od 1984 we Francji matadorzy przechodzą szkolenie w szkołach walki byków . (Według Claude Popelin i Yves Harté szkoła w Madrycie została otwarta w 1975 roku).
Każdego roku przeprowadzana jest klasyfikacja matadorów: escalafón .
Na początku XXI -go wieku , około dwóch pięćdziesiąt jeden kilkuset do trzystu matadorów się każdego roku zaplanowany . W Figuras ( „gwiazdy”), uzupełnić do stu walk w roku, podczas gdy wiele zrobić tylko jeden lub dwa.
Jeśli świat torreadorów pozostanie z silną dominacją hiszpańską, zwłaszcza pochodzenia andaluzyjskiego , sławni torreadorzy z Ameryki Łacińskiej triumfują w Europie . Szczególnie liczni są w Meksyku : między innymi Rodolfo Gaona , Carlos Arruza , Humberto Flores , Manolo Mejía .
Francuscy torreadorzy o międzynarodowej renomie są rzadsi. Ich uznanie w mundillo nastąpiło stosunkowo niedawno (lata 1968 i później) z Simonem Casasem, Alainem Montcouquiolem „ El Nimeño ”, Richardem Milianem . Rozwinięte dzięki założeniu szkół walki byków w latach 80-tych, francuskie walki byków obejmują w szczególności Nimeño II , Juana Bautistę , Sébastiena Castellę .
Te egzotyczne torreadorów zatem wyznaczone przez Robert Bérard torreadorów razem grupa, że ich kraj pochodzenia nie zamierzają objąć karierę Corrida, Bliski Wschód , Azja : japońska Mitsuya zainstalowany w Peru w 1961 lub Atsuhiro Shimoyama „ El Niño del Sol Naciente ” zainstalowany w Sewilla . Albo chiński Bong Way Wong zainstalowany w Stanach Zjednoczonych, który pojawił się w Hiszpanii w 1966 roku, i palestyński torreador , Saïd Kaza Lahmansour urodzony w Hajfie w 1955 roku.
Wśród jankeskich torreadorów przyciągniętych najpierw do Meksyku, potem Hiszpanii i Francji , Sidney Franklin miał zaszczytną karierę, a po nim John Fulton . Harper B. Lee jest znany jako „pierwszy z jankeskich torreadorów”, za nim plasuje się znany El Texano , a Robert Ryan - „elegancki” matador. W Wielkiej Brytanii jest Frank Evans Kelly, którego wyczyny są szeroko omawiane w brytyjskich gazetach i tabloidach.
W torreadorów kobiety weszły na arenę z XVIII -tego wieku , w tym „ Pajuelera ”. Pierwszą, która odważyła się założyć męski kostium, była „La Fragosa” w 1886 r., Podczas gdy do tego czasu kobiety nosiły halki, jak pokazuje rycina Teresy Bolsi wykonana przez Gustave'a Doré. Pierwszą osobą, która grała z mężczyznami, jest Juanita Cruz . Ale to bez wątpienia po drugiej wojnie światowej gwiazdy takie jak Conchita Cintrón , Marie Sara czy Cristina Sánchez utorowały drogę kobiecemu toreo. Otwarcie szkół walki byków w Europie i Ameryce Łacińskiej jest jednym z czynników, które zachęciły młode dziewczęta do podjęcia tego zawodu. Wywodziła się z niej większość współczesnych torreadorów, zwłaszcza meksykańska matadora Hilda Tenorio .